REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skutki dla pracodawcy przy nieprawidłowych potrąceniach z wynagrodzenia

Anna G. Dębińska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik za wykonaną pracę otrzymuje wynagrodzenie podlegające szczególnej ochronie prawnej. Skutkuje to obowiązkiem pracodawcy do wypłacania pracownikowi należnego mu wynagrodzenia, prawidłowo wyliczonego, w stałym i ustalonym z góry terminie.

Ustawodawca określa dopuszczalność oraz granice potrąceń, jakich pracodawca może dokonywać z wynagrodzenia pracownika (art. 87 i nast. k.p.).

REKLAMA

Z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - podlegają potrąceniu tylko następujące należności:

• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,

• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

• zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• kary pieniężne przewidziane w art. 108 k.p.

Jednocześnie należności inne niż wymienione w art. 87 § 1 i 7 k.p. mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie (art. 91 § 1 k.p.).

Potrącenia z wynagrodzenia mogą być dokonywane w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych (do wysokości 3/5 wynagrodzenia) oraz w przypadku egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych (do wysokości 1/2 wynagrodzenia).

Ponadto wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:

• minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,

• 75% ww. minimalnego wynagrodzenia - przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi,

• 90% ww. minimalnego wynagrodzenia - przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108 k.p. (art. 871 k.p.).

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wskazane kwoty ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

Odpowiedzialność pracodawcy

REKLAMA

Pracodawca ponosi odpowiedzialność za prawidłowe wyliczenie wynagrodzenia pracownika. Dotyczy to również sytuacji pomyłki pracodawcy polegającej na nadpłacie wynagrodzenia. Zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa Sądu Najwyższego pracownik ma prawo uważać, że świadczenie wypłacane przez pracodawcę posługującego się wyspecjalizowanymi służbami jest spełniane zasadnie i zgodnie z prawem, a więc nie musi liczyć się z obowiązkiem jego zwrotu (wyrok SN z 7 sierpnia 2001 r., I PKN 408/00).

Do nadpłaty wynagrodzenia lub innych świadczeń należnych z tytułu umowy o pracę, które można odliczać bez zgody pracownika, nie można zaliczyć tych, które powstały na skutek pomyłki pracodawcy. Do wszelkich potrąceń kwot nadpłaconych wymagana jest bowiem zgoda pracownika. W sytuacji nieuzyskania przez pracodawcę zgody pracownika na dokonanie potrącenia może on wystąpić na drogę postępowania sądowego. W tym przypadku podstawę prawną roszczenia pracodawcy będzie stanowić przepis art. 405 k.c. (dotyczący bezpodstawnego wzbogacenia) w zw. z art. 410 k.c. (odnoszący się do nienależnego świadczenia). W tym miejscu należy wskazać na ryzyko pracodawcy. „Obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu” (art. 409 k.c.). Tym samym, jeżeli pracownik skutecznie wykaże, że nie jest już wzbogacony, obowiązek zwrotu pracodawcy nadpłaconego wynagrodzenia wygasa.

Nieprawidłowe potrącenia

W przypadku wypłaty pracownikowi wynagrodzenia w niższej wysokości niż faktycznie mu przysługująca pracodawca zobligowany jest do niezwłocznego wypłacenia brakującej niedopłaty. Jednocześnie na pracodawcy ciąży obowiązek wypłaty odsetek ustawowych z tytułu opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia. W uzasadnionych przypadkach takie działanie pracodawcy może zostać uznane za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika, co upoważnia pracownika do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. W takim przypadku pracownikowi przysługuje także odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy - w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni (art. 55 § 11 k.p.).

WAŻNE!

Wykroczeniem jest dokonywanie przez pracodawcę potrąceń z wynagrodzenia, bez zgody pracownika, należności innych niż wskazane w art. 87 k.p. W przypadku kontroli inspektora PIP pracodawca, który popełnił takie wykroczenie, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karno-administracyjnej na podstawie art. 282 § 1 ust. 1 k.p i podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Kontrola dokumentacji płacowej

REKLAMA

Pracodawca na żądanie pracownika jest zobowiązany udostępnić do wglądu dokumenty, na podstawie których zostało obliczone jego wynagrodzenie (art. 85 § 5 k.p.). Do kontroli prawidłowości wypłacanego wynagrodzenia uprawniony jest sam zainteresowany pracownik oraz wskazana przez niego osoba.

W praktyce wątpliwości budzi fakt, czy uprawnienie takie przysługuje również związkom zawodowym. Zdaniem Sądu Najwyższego zawarte w treści art. 8, 23 ust. 1 i art. 26 pkt 3 ustawy o związkach zawodowych uprawnienie do kontrolowania przez związki zawodowe przestrzegania prawa pracy oznacza także uprawnienie do kontrolowania wysokości wynagrodzeń pracowników. Nie oznacza natomiast uprawnienia do żądania od pracodawcy udzielenia informacji o wysokości wynagrodzenia pracownika bez jego zgody. Jeżeli pracodawca na żądanie związków zawodowych udzieli informacji o wysokości wynagrodzenia danego pracownika bez jego zgody, może podlegać odpowiedzialności cywilnej za naruszenia dóbr osobistych, na podstawie art. 23 i 24 k.c. (uchwała z 16 lipca 1993 r., I PZP 28/93).

Odpowiedzialność karno-skarbowa

W przypadku błędnego rozliczenia podatkowego swojego pracownika pracodawca powinien złożyć odpowiednią korektę deklaracji podatkowej wraz ze wskazaniem przyczyny korekty oraz uiścić niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie (art. 16a k.k.s.). Wówczas pracodawca nie będzie podlegał karze za wykroczenie skarbowe.

Anna G. Dębińska

Podstawa prawna:

• art. 55 § 11, art. 85 § 5, art. 87, 91 § 1, art. 108, 282 § 1 ust. 1 Kodeksu pracy,

• art. 405, 409, 410 Kodeksu cywilnego,

• art. 16a Kodeksu karnego skarbowego,

• wyrok Sądu Najwyższego z 7 sierpnia 2001 r. (I PKN 408/00, OSNP 2003/13/305),

• uchwała Sądu Najwyższego z 16 lipca 1993 r. (I PZP 28/93, OSNC 1994/1/2).

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
TOP 5 trendów w fakturowaniu w 2025 roku

Rok 2025 w obszarze fakturowania to istotne zmiany, związane z cyfryzacją i nowymi regulacjami. Prognozy wskazują, że rynek e-fakturowania w Europie wzrośnie o 6,13 miliarda USD do 2028 roku, z rocznym tempem wzrostu wynoszącym prawie 20%. Wraz z rozwojem technologii, te zmiany będą miały kluczowe znaczenie dla przedsiębiorstw. Przedstawiamy pięć nadchodzących zmian, które warto uwzględnić, by utrzymać konkurencyjność i zgodność z przepisami w 2025 roku.

Producenci miodów pitnych apelują o zmiany

Miód pitny jest jednym z najstarszych napojów alkoholowych, kojarzy się z polską kulturą czasów szlacheckich. Związek Pracodawców Polska Rada Winiarstwa apeluje o stosowne zmiany dla producentów miodów pitnych. Czy w Polsce może być boom na miody pitne na podobieństwo tego w USA? 

Wykaz podmiotów podlegających ochronie: 17 spółek strategicznych dla Polski

TVN oraz Polsat dołączą do wykazu firm strategicznych Polski – zapowiedział premier Donald Tusk. Obecnie wykaz ten obejmuje 17 spółek działających w branżach zajmujących się m.in. energetyką, paliwami czy dostawą usług telekomunikacyjnych.

Nowe obowiązki dla przedsiębiorców w związku z GSPR [komentarz ekspercki]

Firmy stoją przed kolejnym wyzwaniem. Od 13 grudnia 2024 roku unijne rozporządzenie o ogólnym bezpieczeństwie produktów (GPSR) wprowadza nowe obowiązki dla przedsiębiorców. Oznacza to surowsze kontrole i wysokie kary. Czy polskie firmy są na to gotowe? 

REKLAMA

Firmy przestają mieć obawy przed inflacją i dlatego spodziewają się wzrostu sprzedaży swoich towarów i usług

Subindeks Barometru EFL dla branży produkcyjnej w czwartym kwartale tego roku wyniósł 51,1 pkt. i choć odnotował minimalny spadek w ujęciu kwartalnym (-0,3 pkt.), to jednak prezentuje się optymistycznie. Wszak odczyt przez cały 2024 rok utrzymał się powyżej progu 50 pkt., co oznacza, że firmy produkcyjne cały czas widzą perspektywy rozwoju swojego biznesu.

Czy firmy w Polsce dbają o zrównoważony rozwój

Aż 40 proc. przedstawicieli działających w Polsce organizacji narzeka na niewystarczające zainteresowanie zarządu w obszar ESG. Tak wynika z badania przeprowadzonego przez LeasingTeam Group. 

Cyfrowe rozwiązania w firmie na drodze do ESG

Biznes obecnie to umiejętne łączenie efektywności operacyjnej i odpowiedzialności ekologicznej i społecznej. Chęć jednoczesnego zachowania konkurencyjności i odpowiedzialności związanej z ochroną środowiska wymaga sięgania po różne rozwiązania, np. cyfrowe. 

ESG w praktyce - jakie kroki podejmować, by zmiany były skuteczne?

Raportowanie ESG działa już w wielu branżach. W 2024 roku presja regulacyjna związana z ESG stała się kluczowym czynnikiem wpływającym na rynek nieruchomości komercyjnych. Chociaż inwestorzy traktują ESG jako wartość dodaną, a nie obciążenie, to nie brakuje wyzwań w tym kontekście. 

REKLAMA

Raport: Firmy w Polsce coraz bardziej zaangażowane w działania społeczne i środowiskowe

Raport Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej: Firmy w Polsce coraz bardziej zaangażowane w działania społeczne i środowiskowe. Jak firmy operujące na rynku polskim podchodzą do kwestii środowiskowych, społecznych i zarządzania przedsiębiorstwem (ESG)?

Przedsiębiorców Mikołaj uszczęśliwiłby najbardziej, dając im gotówkę na podróże lub rozwój pasji. Poprawa finansów firmy już nie jest priorytetem

W co zainwestowaliby przedsiębiorcy, gdyby dostali 100 tys. zł od Mikołaja? Nieruchomości i firma są daleko. Work life balance jest na topie także u przedsiębiorców, a specyficzna biznesowa jego odmiana wskazuje na podróże i rozwijanie pasji.

REKLAMA