REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

BHP przy umowach cywilnoprawnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Tomaszewska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zatrudnienie na umowę cywilnoprawną nie zwalania pracodawcy z obowiązku zapewnienia tym osobom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Zgodnie z zasadą swobody umów pracodawca ma prawo zatrudnić osoby nie tylko na umowę o pracę, ale także na podstawie umów cywilnoprawnych, np. umowy o dzieło czy zlecenia. Umowa taka nie może jednak służyć obejściu prawa.

REKLAMA

Dodatkowo pracodawca zatrudniający osoby na umowy cywilnoprawne musi im zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy,w szczególności:

• organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,

• zapewnić przestrzeganie przepisów oraz zasad bhp.

Badania wstępne

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracodawca nie może zatrudnić pracownika bez wstępnych badań lekarskich, które przesądzą, czy osoba ta może wykonywać pracę na danym stanowisku. Dodatkowo w trakcie zatrudnienia pracownicy muszą przechodzić jeszcze badania kontrolne i okresowe. Koszt takich badań każdorazowo pokrywa pracodawca. Powstaje więc pytanie, czy taki sam obowiązek ma w stosunku do osób zatrudnionych na umowy cywilnoprawne?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami obowiązkiem osób:

• fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę bądź inny podmiot organizujący pracę,

• wykonujących na własny rachunek działalność gospodarczą w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę bądź inny podmiot organizujący pracę

jest poddawanie się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosowanie się do wskazań lekarskich (art. 3041k.p. w związku z art. 211 pkt 5 k.p.).

W związku z tym osoby ww. muszą w szczególności:

• znać przepisy i zasady bhp, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym,

• wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,

• dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,

• stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem,

• poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim, a także stosować się do wskazań lekarskich,

• niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie,

• współdziałać z pracodawcą oraz przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bhp (art. 211 k.p.).

Można więc uznać, że osoby zatrudniane na podstawie umów cywilnoprawnych muszą podporządkować się poleceniom pracodawcy lub przedsiębiorcy niebędącemu pracodawcą i jeżeli zostaną skierowane na takie badania, to muszą się im poddać, a następnie przedstawić zaświadczenie o ich wynikach lub orzeczenie potwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Natomiast pracodawca, organizujący pracę osób fizycznych, nie ma obowiązku ponoszenia kosztów takich badań. Reasumując, może on wymagać, aby zatrudniana osoba wykazała, że może podjąć pracę na danym stanowisku i przedstawiła na to stosowne orzeczenie lekarskie, nie ma natomiast obowiązku kierowania i płacenia za takie badania. W praktyce często spotyka się, że strony regulują te kwestie w łączącej je umowie.

WaŻne!

W przeciwieństwie do badań wykonywanych przez pracodawcę na jego koszt osoby zatrudniane na podstawie umów cywilnoprawnych są właścicielami oryginału takiego zaświadczenia, natomiast osoba zatrudniająca może przechowywać jedynie jego kopię.

Szkolenie w dziedzinie bhp

Kolejny problem z zatrudnianiem osób na umowy cywilnoprawne wiąże się ze szkoleniami z zakresu bhp. Zasadniczo pracodawca nie musi organizować szkoleń bhp osobom wykonującym pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Wynika to z faktu, że osoby te nie są pracownikami (w rozumieniu prawa pracy). Jednak mimo braku formalnego obowiązku warto zorganizować im szkolenie. Może to bowiem wpłynąć nie tylko na bezpieczeństwo tych osób, ale także pozostałych pracujących na podstawie „zwykłych” umów o pracę.

Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze

Ponieważ pracodawca ma obowiązek zapewnić wszystkim osobom pracującym u niego w zakładzie bezpieczne i higieniczne warunki pracy, musi on w związku z tym dostarczyć środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników. Obowiązek taki dotyczy w szczególności sytuacji, w których pracodawca nie jest w stanie wyeliminować lub wystarczająco ograniczyć występujących w środowisku pracy zagrożeń. Dodatkowo, jeżeli przy wykonywaniu pracy własna odzież i obuwie pracowników mogą ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu albo gdy jest to konieczne ze względu na wymagania związane z procesem technologicznym, pracodawca musi zapewnić wszystkim wykonującym takie prace odzież i obuwie ochronne. Co za tym idzie, zasada ta dotyczy także zatrudnionych na umowy cywilnoprawne.

Profilaktyczne posiłki i napoje

Jeżeli osoby zatrudnione na umowy cywilnoprawne pracują w warunkach szczególnie uciążliwych, należy zapewnić im odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych (art. 232 k.p.).

Zwolnienie pracodawców z niektórych obowiązków

Pracodawca zasadniczo nie może samodzielnie zwolnić się z obowiązków bhp w stosunku do zatrudnionych na umowy cywilnoprawne. Czasem jednak można niektóre z nich „przerzucić” na zatrudnianych przez wynegocjowanie w umowie klauzul zobowiązujących zatrudnianego do dopełnienia we własnym zakresie tych obowiązków.

Mogą to być np. kwestie związane z posiadaniem:

• odpowiedniego przeszkolenia do obsługi konkretnych maszyn,

• aktualnego orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy,

• określonych prawem uprawnień do wykonywania powierzonej pracy.

Dodatkowo należy również pamiętać o zawarciu w umowie klauzuli umożliwiającej pracodawcy wyegzekwowanie obowiązków z zakresu bhp ciążących na zatrudnianej osobie.

Katarzyna Tomaszewska 

Podstawa prawna:

• art. 207, art. 211, art. 232, art. 2373, art. 304, art. 3041 Kodeksu pracy.

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

REKLAMA

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

REKLAMA

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

Samozatrudnieni i małe firmy w odwrocie? wzrasta liczba likwidowanych i zawieszanych działalności gospodarczych, co się dzieje

Według znawców tematu, czynniki decydujące ostatnio o likwidacji takich firm nie różnią się od tych sprzed roku. Znaczenie mają m.in. koszty prowadzenia biznesu, w tym składki zusowskie, a także oczekiwania finansowe pracowników.

REKLAMA