Jak zgłosić do ZUS zawieszenie wykonywania działalności

W tym czasie przedsiębiorca nie będzie musiał płacić m.in. składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Zmiany te wejdą w życie po upływie 45 dni od dnia ogłoszenia ustawy w dzienniku ustaw (na dzień oddania tekstu do druku ustawa nie została jeszcze ogłoszona w dzienniku ustaw).

Dotychczasowe stanowisko ZUS i NFZ w sprawie zawieszenia działalności

Do tej pory ani ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa), ani ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (dalej: ustawa zdrowotna) nie regulowały wprost kwestii podlegania ubezpieczeniom przez przedsiębiorcę, który zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej.

ZUS stał na stanowisku, że w przypadku czasowego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie jest objęty obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, mimo że jest wpisany do ewidencji działalności gospodarczej. W związku z tym przedsiębiorcy nie mieli obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w okresie zawieszenia działalności. ZUS dopuszczał możliwość czasowego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej, gdy przedsiębiorca nikogo nie zatrudniał albo gdy w okresie zawieszenia pracownicy nie świadczyli na jego rzecz pracy (np. przebywali na urlopie bezpłatnym, macierzyńskim lub wychowawczym).

Natomiast NFZ prezentował odmienne stanowisko. Uznawał, że przedsiębiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu tak długo, jak długo figuruje w ewidencji działalności gospodarczej. NFZ nie uzależniał obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego i opłacania składek tylko od faktycznego okresu wykonywania działalności.

Konsekwencje zawieszenia działalności - po nowelizacji

Przepisy ustawy nowelizującej dotyczące zawieszenia działalności gospodarczej nie są w pełni jasne. Przy ich stosowaniu w praktyce z pewnością powstanie wiele wątpliwości.

Ustawa nowelizująca zmienia brzmienie m.in. art. 13 pkt 4 ustawy systemowej. Przepis ten określa ramy czasowe obowiązku ubezpieczeń społecznych osób prowadzących pozarolniczą działalność. Nowy przepis przewiduje, że obowiązek ubezpieczeń społecznych będzie wyłączony w okresie, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. W okresie takiego zawieszenia wyłączony będzie również obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego. W tym czasie płatnik nie będzie więc musiał opłacać składek na ubezpieczenia społeczne ani na ubezpieczenie zdrowotne.