REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalić moment powstania obowiązku podatkowego w VAT przy usługach kompleksowych

Ryszard Kubacki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Mój problem dotyczy spraw związanych z obowiązkiem podatkowym usług budowlanych i remontowo-budowlanych. Wiem, że przy wykonywaniu tych usług obowiązuje szczególny moment powstania obowiązku podatkowego. Firma, w której pracuję, zawiera umowy i wykonuje kompleksowo tego rodzaju usługi. W zakresie tych umów znajduje się także montaż mebli, sprzętu AGD, wywóz gruzu, sprzątanie. W wycenie, w porównaniu z podstawowymi robotami budowlanymi, stanowią one niewielką wartość. Czy moje postępowanie jest prawidłowe, jeżeli całość zostanie potraktowana zgodnie z umową i treścią na fakturach jako usługi budowlane?

rada

REKLAMA

Tak, w opisanym przypadku istnieją przesłanki, aby całość usługi potraktować jako kompleksową usługę budowlaną. Oznacza to opodatkowanie całości usługi stawką VAT właściwą dla usługi podstawowej oraz określenie momentu powstania obowiązku podatkowego zgodnie z regułami obowiązującymi dla usługi podstawowej (w tym przypadku zgodnie z regułami właściwymi dla usług budowlanych).

uzasadnienie

Usługi kompleksowe mają w niektórych gałęziach gospodarki, a zwłaszcza w budownictwie, charakter raczej powszechny niż wyjątkowy. Od początku obowiązywania ustawy o VAT istnieją kontrowersje co do sposobu ich opodatkowania. Spowodowane jest to głównie różnicą stawki VAT między usługami typowo budowlanymi związanymi z budownictwem mieszkaniowym (7%) a usługami pomocniczymi do nich (przeważnie 22%).

Opodatkowanie kompleksowych usług budowlanych

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

W opisanym w pytaniu przypadku usługi pomocnicze powinny być opodatkowane wraz z usługą główną, jeżeli spełniają warunki uznania ich za usługę kompleksową. Definicja usług kompleksowych została wypracowana przez orzecznictwo ETS oraz sądów administracyjnych. Zostało ono przytoczone w dalszej części uzasadnienia.

Gdy usługa spełnia kryteria uznania jej za usługę kompleksową, to jej całość powinna być opodatkowana jako jedna usługa. Gdy jest to usługa budowlana związana z budownictwem mieszkaniowym, powinna być opodatkowana w całości preferencyjną stawką w wysokości 7%.

Moment powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do usług pomocniczych również powinien być określony na takich samych zasadach jak dla usługi głównej. Skoro mamy do czynienia z jedną usługą (budowlaną), to może mieć miejsce tylko jeden moment powstania obowiązku podatkowego - właściwy dla usługi budowlanej.

W przypadku usług budowlanych lub budowlano-montażowych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usług (zgodnie z przepisem art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d ustawy o VAT).

Stanowisko organów podatkowych

REKLAMA

W naszych krajowych realiach organy podatkowe prezentują profiskalną interpretację zagadnienia. Uznają zwykle, że sposób opodatkowania usługi powinien być taki, aby podatek był jak największy. Zdaniem organów podatkowych oznacza to, że należy „rozbić” usługę i wyodrębnić z niej czynności (zwykle dostawy towarów) opodatkowane stawką 22%, a następnie należy opodatkować je stawką 22%.

Z oczywistych powodów przedsiębiorcom powyższa metoda nie odpowiada. W budownictwie VAT ma często charakter cenotwórczy. Zgoda na sumarycznie większe obciążenie podatkowe to zgoda na obniżenie konkurencyjności względem innych przedsiębiorców.

Stanowisko ETS

W orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości jest ugruntowane stanowisko, że nawet w przypadku usług kompleksowych składających się z kilku czynności wszystkie te czynności czy świadczenia stanowią jednolite świadczenie dla celów VAT, pod warunkiem że:

• czynności te w aspekcie gospodarczym tworzą jedną całość i

• rozdzielenie ich miałoby sztuczny charakter

- wyrok ETS w sprawie Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV przeciwko Staatssecretaris Van Finacien z 27 października 2005 r. - C-41/04 (www.curia.europa.eu).

Należy zauważyć, że stanowisko ETS nie odnosi się do ekonomicznej wartości świadczonej usługi pomocniczej. ETS nie wskazuje na stosunek wartości usług pomocniczych do usługi głównej jako kryterium zakwalifikowania danej usługi do usług kompleksowych (choć można je traktować jako kryterium pomocnicze). Z definicji usług kompleksowych podanej przez ETS wynika, że usługa pomocnicza musi tworzyć jedną całość. Jeżeli efektem usługi budowlanej jest przygotowanie mieszkania „pod klucz”, to integralnym elementem takiej usługi jest zarówno malowanie ścian, jak i montaż mebli (szaf, mebli kuchennych) oraz podłączanie sprzętu AGD (np. kuchni gazowej), a także wywiezienie śmieci, posprzątanie mieszkania itp. Efektem roboty budowlanej w danym przypadku jest przygotowanie mieszkania do odbioru przez klienta. Wydzielenie poszczególnych usług z usługi głównej jest w takim przypadku sztucznym zabiegiem.

O opodatkowaniu usługi kompleksowej decyduje więc stan faktyczny. Z przytoczonego orzeczenia ETS wynika, że jeśli:

• usługi pomocnicze faktycznie tworzą jedną całość z usługą budowlaną,

• rozdzielenie usług pomocniczych od usługi budowlanej miałoby sztuczny charakter oraz

• w wykonywanej kompleksowej usłudze przeważa usługa budowlana i ona jest przede wszystkim przedmiotem umowy,

to usługi te należy traktować kompleksowo.

Stanowisko sądów administracyjnych

Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że nie ma obowiązku wyodrębniania z usługi budowlanej związanej z budownictwem mieszkaniowym (opodatkowanej stawką 7%) dostaw towarów (opodatkowanych stawką 22%). Tym samym - zdaniem sądów - prawidłowym sposobem opodatkowania kompleksowej usługi budowlanej związanej z budownictwem mieszkaniowym jest opodatkowanie całej usługi preferencyjną stawką 7%. Przykładowo pogląd taki zaprezentował NSA w wyroku z 20 listopada 2008 r. (sygn. akt I FSK 1512/07), w którym stwierdził:

W zaskarżonym wyroku Sąd administracyjny pierwszej instancji wyjaśnił, dlaczego nie można montażu więźby dachowej wyprodukowanej przez podatnika traktować jako dostawy towaru wraz z montażem. Stanowi ona bowiem, z uwagi na ekonomiczny charakter tej transakcji, inwestycję w zakresie robót budowlano-montażowych związanych z budownictwem mieszkaniowym. Z tego względu powinien mieć do niej zastosowanie art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a, nie zaś art. 41 ust. 1 ustawy o VAT. Z uwagi na cel regulacji dotyczącej opodatkowania takich czynności jak roboty budowlano-montażowe, o których mowa w art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a tej ustawy, wyrażający się w przejściowym okresie (do dnia 31 grudnia 2007 r.) możliwością stosowania preferencyjnej stawki podatkowej, nie było potrzeby, aby dokonywać oceny ich charakteru jako dostawy towaru, czy świadczenia usługi, przez pryzmat regulacji zawartej w art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Przeważająca linia orzecznictwa sądów krajowych jest również zgodna z orzecznictwem ETS wskazującym na nieprawidłowość sztucznego dzielenia usług kompleksowych. Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 lipca 2008 r. (sygn. akt I FSK 871/07) stwierdził:

Nie ma żadnego uzasadnienia sztuczne dzielenie jednej usługi w celu opodatkowania jej różnymi stawkami podatku VAT w zależności od stopnia związania z obiektami budownictwa mieszkaniowego, jeżeli ustawa mówi ogólnie o związaniu, nie określając ani stopnia tego związania, ani jego charakteru. Zastosowana przez organ, jak słusznie przyjął Sąd pierwszej instancji, interpretacja wskazanych wyżej przepisów jest interpretacją rozszerzającą, nieznajdującą żadnego uzasadnienia.

Specyfika usług budowlanych

Należy zwrócić jeszcze uwagę na kolejny istotny aspekt sprawy. Otóż roboty budowlane charakteryzują się określoną specyfiką. Z natury rzeczy są to bowiem usługi kompleksowe, których co do zasady nie należy dzielić. W czytelny sposób przedstawił to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2 grudnia 2008 r. (sygn. akt I FSK 1938/07):

Należy również podkreślić, że przy dokonywaniu wykładni pojęcia „roboty budowlane”, czy wchodzącego w jego skład określenia „roboty budowlano-montażowe”, nie można interpretować go w oparciu o słownikowe znaczenie wyrazu „robota”, stanowiącego tylko jeden z elementów tego terminu prawnego, w oderwaniu od znaczenia nadawanego mu na gruncie regulacji o podstawowym znaczeniu dla tej dziedziny spraw, którą stanowią przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (j.t. Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.). Zgodnie z jej art. 3 pkt 7 przez roboty budowlane należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

Roboty budowlane (roboty budowlano-montażowe, remonty i roboty konserwacyjne) stanowią tzw. świadczenia złożone, na które składa się szereg czynności mających doprowadzić do określonego efektu gospodarczego.

• art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1666

Ryszard Kubacki

doradca podatkowy

 

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

REKLAMA

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

Wygrywamy dzięki pracownikom [WYWIAD]

Rozmowa z Beatą Rosłan, dyrektorką HR w Jacobs Douwe Egberts, o tym, jak skuteczna polityka personalna wspiera budowanie pozycji lidera w branży.

Zespół marketingu w organizacji czy outsourcing usług – które rozwiązanie jest lepsze?

Lepiej inwestować w wewnętrzny zespół marketingowy czy może bardziej opłacalnym rozwiązaniem jest outsourcing usług marketingowych? Marketing odgrywa kluczową rolę w sukcesie każdej organizacji. W dobie cyfryzacji i rosnącej konkurencji firmy muszą stale dbać o swoją obecność na rynku, budować markę oraz skutecznie docierać do klientów.

Rekompensata dla rolnika za brak zapłaty za sprzedane produkty rolne. Wnioski tylko do 31 marca 2025 r.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypomina, że od 1 lutego do 31 marca 2025 r. producent rolny lub grupa może złożyć do oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) wniosek o przyznanie rekompensaty z tytułu nieotrzymania zapłaty za sprzedane produkty rolne od podmiotu prowadzącego skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych, który stał się niewypłacalny w 2023 lub 2024 r. - w rozumieniu ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa (FOR).

REKLAMA

Zintegrowane raportowanie ESG zaczyna już być standardem. Czy w Polsce też?

96% czołowych firm na świecie raportuje zrównoważony rozwój, a 82% włącza dane ESG do raportów rocznych. W Polsce 89% dużych firm publikuje takie raporty, ale tylko 22% działa zgodnie ze standardami ESRS, co stanowi wyzwanie dla konkurencyjności na rynku UE.

Czy polskie firmy są gotowe na ESG?

Współczesny świat biznesu zakręcił się wokół kwestii związanych z ESG. Ta koncepcja, będąca wskaźnikiem zrównoważonego rozwoju, wpływa nie tylko na wielkie korporacje, ale coraz częściej obejmuje także małe i średnie przedsiębiorstwa. W dobie rosnących wymagań związanych ze zrównoważonością społeczną i środowiskową, ESG jest nie tylko wyzwaniem, ale również szansą na budowanie przewagi konkurencyjnej.

REKLAMA