REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalić moment powstania obowiązku podatkowego w VAT przy usługach kompleksowych

Ryszard Kubacki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Mój problem dotyczy spraw związanych z obowiązkiem podatkowym usług budowlanych i remontowo-budowlanych. Wiem, że przy wykonywaniu tych usług obowiązuje szczególny moment powstania obowiązku podatkowego. Firma, w której pracuję, zawiera umowy i wykonuje kompleksowo tego rodzaju usługi. W zakresie tych umów znajduje się także montaż mebli, sprzętu AGD, wywóz gruzu, sprzątanie. W wycenie, w porównaniu z podstawowymi robotami budowlanymi, stanowią one niewielką wartość. Czy moje postępowanie jest prawidłowe, jeżeli całość zostanie potraktowana zgodnie z umową i treścią na fakturach jako usługi budowlane?

rada

REKLAMA

Tak, w opisanym przypadku istnieją przesłanki, aby całość usługi potraktować jako kompleksową usługę budowlaną. Oznacza to opodatkowanie całości usługi stawką VAT właściwą dla usługi podstawowej oraz określenie momentu powstania obowiązku podatkowego zgodnie z regułami obowiązującymi dla usługi podstawowej (w tym przypadku zgodnie z regułami właściwymi dla usług budowlanych).

uzasadnienie

Usługi kompleksowe mają w niektórych gałęziach gospodarki, a zwłaszcza w budownictwie, charakter raczej powszechny niż wyjątkowy. Od początku obowiązywania ustawy o VAT istnieją kontrowersje co do sposobu ich opodatkowania. Spowodowane jest to głównie różnicą stawki VAT między usługami typowo budowlanymi związanymi z budownictwem mieszkaniowym (7%) a usługami pomocniczymi do nich (przeważnie 22%).

Opodatkowanie kompleksowych usług budowlanych

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

W opisanym w pytaniu przypadku usługi pomocnicze powinny być opodatkowane wraz z usługą główną, jeżeli spełniają warunki uznania ich za usługę kompleksową. Definicja usług kompleksowych została wypracowana przez orzecznictwo ETS oraz sądów administracyjnych. Zostało ono przytoczone w dalszej części uzasadnienia.

Gdy usługa spełnia kryteria uznania jej za usługę kompleksową, to jej całość powinna być opodatkowana jako jedna usługa. Gdy jest to usługa budowlana związana z budownictwem mieszkaniowym, powinna być opodatkowana w całości preferencyjną stawką w wysokości 7%.

Moment powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do usług pomocniczych również powinien być określony na takich samych zasadach jak dla usługi głównej. Skoro mamy do czynienia z jedną usługą (budowlaną), to może mieć miejsce tylko jeden moment powstania obowiązku podatkowego - właściwy dla usługi budowlanej.

W przypadku usług budowlanych lub budowlano-montażowych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usług (zgodnie z przepisem art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d ustawy o VAT).

Stanowisko organów podatkowych

REKLAMA

W naszych krajowych realiach organy podatkowe prezentują profiskalną interpretację zagadnienia. Uznają zwykle, że sposób opodatkowania usługi powinien być taki, aby podatek był jak największy. Zdaniem organów podatkowych oznacza to, że należy „rozbić” usługę i wyodrębnić z niej czynności (zwykle dostawy towarów) opodatkowane stawką 22%, a następnie należy opodatkować je stawką 22%.

Z oczywistych powodów przedsiębiorcom powyższa metoda nie odpowiada. W budownictwie VAT ma często charakter cenotwórczy. Zgoda na sumarycznie większe obciążenie podatkowe to zgoda na obniżenie konkurencyjności względem innych przedsiębiorców.

Stanowisko ETS

W orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości jest ugruntowane stanowisko, że nawet w przypadku usług kompleksowych składających się z kilku czynności wszystkie te czynności czy świadczenia stanowią jednolite świadczenie dla celów VAT, pod warunkiem że:

• czynności te w aspekcie gospodarczym tworzą jedną całość i

• rozdzielenie ich miałoby sztuczny charakter

- wyrok ETS w sprawie Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV przeciwko Staatssecretaris Van Finacien z 27 października 2005 r. - C-41/04 (www.curia.europa.eu).

Należy zauważyć, że stanowisko ETS nie odnosi się do ekonomicznej wartości świadczonej usługi pomocniczej. ETS nie wskazuje na stosunek wartości usług pomocniczych do usługi głównej jako kryterium zakwalifikowania danej usługi do usług kompleksowych (choć można je traktować jako kryterium pomocnicze). Z definicji usług kompleksowych podanej przez ETS wynika, że usługa pomocnicza musi tworzyć jedną całość. Jeżeli efektem usługi budowlanej jest przygotowanie mieszkania „pod klucz”, to integralnym elementem takiej usługi jest zarówno malowanie ścian, jak i montaż mebli (szaf, mebli kuchennych) oraz podłączanie sprzętu AGD (np. kuchni gazowej), a także wywiezienie śmieci, posprzątanie mieszkania itp. Efektem roboty budowlanej w danym przypadku jest przygotowanie mieszkania do odbioru przez klienta. Wydzielenie poszczególnych usług z usługi głównej jest w takim przypadku sztucznym zabiegiem.

O opodatkowaniu usługi kompleksowej decyduje więc stan faktyczny. Z przytoczonego orzeczenia ETS wynika, że jeśli:

• usługi pomocnicze faktycznie tworzą jedną całość z usługą budowlaną,

• rozdzielenie usług pomocniczych od usługi budowlanej miałoby sztuczny charakter oraz

• w wykonywanej kompleksowej usłudze przeważa usługa budowlana i ona jest przede wszystkim przedmiotem umowy,

to usługi te należy traktować kompleksowo.

Stanowisko sądów administracyjnych

Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że nie ma obowiązku wyodrębniania z usługi budowlanej związanej z budownictwem mieszkaniowym (opodatkowanej stawką 7%) dostaw towarów (opodatkowanych stawką 22%). Tym samym - zdaniem sądów - prawidłowym sposobem opodatkowania kompleksowej usługi budowlanej związanej z budownictwem mieszkaniowym jest opodatkowanie całej usługi preferencyjną stawką 7%. Przykładowo pogląd taki zaprezentował NSA w wyroku z 20 listopada 2008 r. (sygn. akt I FSK 1512/07), w którym stwierdził:

W zaskarżonym wyroku Sąd administracyjny pierwszej instancji wyjaśnił, dlaczego nie można montażu więźby dachowej wyprodukowanej przez podatnika traktować jako dostawy towaru wraz z montażem. Stanowi ona bowiem, z uwagi na ekonomiczny charakter tej transakcji, inwestycję w zakresie robót budowlano-montażowych związanych z budownictwem mieszkaniowym. Z tego względu powinien mieć do niej zastosowanie art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a, nie zaś art. 41 ust. 1 ustawy o VAT. Z uwagi na cel regulacji dotyczącej opodatkowania takich czynności jak roboty budowlano-montażowe, o których mowa w art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a tej ustawy, wyrażający się w przejściowym okresie (do dnia 31 grudnia 2007 r.) możliwością stosowania preferencyjnej stawki podatkowej, nie było potrzeby, aby dokonywać oceny ich charakteru jako dostawy towaru, czy świadczenia usługi, przez pryzmat regulacji zawartej w art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Przeważająca linia orzecznictwa sądów krajowych jest również zgodna z orzecznictwem ETS wskazującym na nieprawidłowość sztucznego dzielenia usług kompleksowych. Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 lipca 2008 r. (sygn. akt I FSK 871/07) stwierdził:

Nie ma żadnego uzasadnienia sztuczne dzielenie jednej usługi w celu opodatkowania jej różnymi stawkami podatku VAT w zależności od stopnia związania z obiektami budownictwa mieszkaniowego, jeżeli ustawa mówi ogólnie o związaniu, nie określając ani stopnia tego związania, ani jego charakteru. Zastosowana przez organ, jak słusznie przyjął Sąd pierwszej instancji, interpretacja wskazanych wyżej przepisów jest interpretacją rozszerzającą, nieznajdującą żadnego uzasadnienia.

Specyfika usług budowlanych

Należy zwrócić jeszcze uwagę na kolejny istotny aspekt sprawy. Otóż roboty budowlane charakteryzują się określoną specyfiką. Z natury rzeczy są to bowiem usługi kompleksowe, których co do zasady nie należy dzielić. W czytelny sposób przedstawił to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2 grudnia 2008 r. (sygn. akt I FSK 1938/07):

Należy również podkreślić, że przy dokonywaniu wykładni pojęcia „roboty budowlane”, czy wchodzącego w jego skład określenia „roboty budowlano-montażowe”, nie można interpretować go w oparciu o słownikowe znaczenie wyrazu „robota”, stanowiącego tylko jeden z elementów tego terminu prawnego, w oderwaniu od znaczenia nadawanego mu na gruncie regulacji o podstawowym znaczeniu dla tej dziedziny spraw, którą stanowią przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (j.t. Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.). Zgodnie z jej art. 3 pkt 7 przez roboty budowlane należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

Roboty budowlane (roboty budowlano-montażowe, remonty i roboty konserwacyjne) stanowią tzw. świadczenia złożone, na które składa się szereg czynności mających doprowadzić do określonego efektu gospodarczego.

• art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1666

Ryszard Kubacki

doradca podatkowy

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wakacje składkowe. Przedsiębiorcy złożyli już ponad 333 tys. wniosków

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że od 1 do 12 listopada przedsiębiorcy złożyli ponad 333 tys. wniosków o wakacje składkowe. W jakim województwie było ich najwiecej, a w jakim najmniej? 

Świadczenie interwencyjne: dla kogo, warunki, gdzie złożyć wniosek?

Świadczenie interwencyjne: dla kogo, warunki, gdzie złożyć wniosek? Czym jest świadczenie interwencyjne? Komu przysługuje? Jakie warunki należy spełniać by je otrzymać? Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku?

Polska prezydencja w UE 2025: priorytety przedsiębiorców to m.in. wzmocnienie i ochrona jednolitego rynku UE w związku z rosnącą rolą Chin i wyborami prezydenckimi w USA

Już z początkiem 2025 roku Polska obejmie prezydencję w Radzie UE. Przedsiębiorcy widzą w tym szanse na kształtowanie unijnej polityki, wspieranie jednolitego rynku oraz odpowiedź na wyzwania związane z globalną konkurencją, rosnącą rolą Chin i zmianami politycznymi w USA. Wśród priorytetów są zwiększenie konkurencyjności UE, bezpieczeństwo energetyczne i poszerzenie Unii o Ukrainę i Mołdawię.

Regulacje ESG w transporcie. Z czym to się wiąże?

Branża TSL nie ma łatwo. Firmy z tego sektora muszą zmierzyć się z nowymi wymogami regulacyjnymi i raportowymi – ESG (Environmental, Social, Governance). Chodzi o poprawę standardów środowiskowych, społecznych i zarządzania korporacyjnego. Któe regulacje już są w Europie obowiązkowe, a na które jeszcze czekamy? I najważniejsze - ile trzeba na to wydać i co grozi za ignorowanie tych zmian? 

REKLAMA

Na jakie reformy czeka rynek pracy?

Przedsiębiorcy oczekują większego wsparcia od rządu, zwłaszcza w kwestii aktywizacji grup niedoreprezentowanych na rynku pracy. Chcieliby również zmniejszenia kosztów zatrudnienia i zapewnienia dostępu do kandydatów z państw trzecich. Nawołują także do stworzenia warunków sprzyjających rozwojowi kompetencji i kwalifikacji zawodowych. 

Maksymalizacja bezpieczeństwa: Dlaczego oprogramowanie on-premise ma kluczowe znaczenie w świecie zdominowanym przez SaaS?

Jak wynika z szacunków Gartnera, już za 3 lata aż 75 proc. przedsiębiorstw będzie traktować tworzenie kopii zapasowych aplikacji typu SaaS (Oprogramowanie jako Usługa) jako wymóg krytyczny. Jeszcze w tym roku było to 15 proc . Ta istotna różnica wynika z oceny ryzyka. O ile oprogramowanie dostępne w modelu SaaS jest coraz częstszym wyborem organizacji na całym świecie, kluczowe staje się zapewnienie, że przechowywane tam dane są zarówno dobrze chronione, jak i możliwe do odzyskania. W tym kontekście zasadne może być pytanie o dostępne alternatywy, a zwłaszcza możliwość korzystania z tradycyjnego oprogramowania on-premise, które jest instalowane i zarządzane lokalnie.

3 cechy innowacyjnego przedsiębiorstwa. Jak ważna jest ochrona środowiska? [WYWIAD]

Co dziś często przesądza o wyborze kontrahenta? Jak ważna jest ochrona środowiska w świecie biznesu? Jakie proste rozwiązania mogą wprowadzić wszystkie przedsiębiorstwa branży ogrodniczej? O 3 głównych cechach innowacyjności opowiada członek zarządu przedsiębiorstwa W.Legutko, Adam Legutko.

Jak chronić firmowe pieniądze przez utratą wartości

Wielu przedsiębiorców zastanawia się jak uchronić swój kapitał w czasach wysokiej inflacji. Podobnie jak oni, ich pieniądze powinny pracować. Bank Pekao ma propozycję dla prowadzących działalność gospodarczą, spółkę cywilną lub osobową z uproszczoną księgowością, pozwalającą łączyć wysokie oprocentowanie z elastycznością

REKLAMA

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni?

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni? Szacuje się, że z tego rozwiązania skorzysta ok. 2,4 mln przedsiębiorców. Rada ministrów przyjęła projekt nowelizacji.

Prognozy na 2025 rok: jakie trendy będą kształtować przyszłość biznesu e-commerce?

Jakie trendy ukształtują branżę e-commerce w nadchodzącym 2025 roku? Jakie narzędzia powinny wykorzystać firmy, żeby się rozwijać?

REKLAMA