REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odliczenie VAT od straconego wadium

Ryszard Kubacki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zgłosiłem swoje przedsiębiorstwo do przetargu na wykonanie infrastruktury drogowej w dużej firmie. Wpłaciłem wymagane wadium. Niestety, musiałem wycofać się z przetargu. Zgodnie z umową spowodowało to utratę wpłaconej przeze mnie kwoty. Podmiot organizujący przetarg wystawił w związku z tym fakturę VAT dokumentującą otrzymane świadczenie. Czy w przedstawionej sytuacji mam prawo do odliczenia VAT wynikającego z tej faktury, mimo że w zasadzie nie wykonałem żadnej usługi ani nie dostarczyłem towaru?

Ustawodawca umożliwił odliczenie podatku naliczonego, wprowadzając wymóg posiadania statusu podatnika VAT oraz wykorzystania towaru czy usługi do prowadzenia działalności opodatkowanej (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Można więc podnieść zarzut, że sama wpłata wadium nie prowadzi do dostarczenia towaru czy wykonania usługi, ale ma na celu uzyskanie pewnej rękojmi przez rozpisującego przetarg. Dlatego należy zdefiniować pojęcie wadium.

REKLAMA

Wadium jest to kwota składana do rąk osoby rozpisującej przetarg lub wpłacana do depozytu sądowego jako gwarancja, że oferent nie zmieni ani nie wycofa złożonej oferty (Słownik języka polskiego, http://sjp.pwn.pl/).

REKLAMA

Choć faktycznie nie można uznać, że wpłacane, a następnie stracone wadium powoduje wykonanie usługi czy dostarczenie towaru w ścisłym znaczeniu, jednak z pewnością ma na celu takie działanie. Dlatego jest nierozerwalnie związane z prowadzeniem działalności opodatkowanej. Nie można odmówić przedsiębiorcy, który przystępuje do przetargu na wykonanie usługi, że nie działa w związku z prowadzoną działalnością, nawet mimo że ostatecznie usługa (towar) nie została wykonana (dostarczony).

Nie bez znaczenia w tym wypadku jest również fakt, że szczegółowe regulacje polskiego prawa podatkowego, na podstawie których można odmawiać podatnikowi odliczenia podatku naliczonego w takich sytuacjach, wprowadzono ustawą, która weszła w życie 1 maja 2004 r., czyli w momencie przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do struktur Unii Europejskiej. Według tych regulacji nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku (art. 88 ust. 3a ustawy o VAT).

Teoretycznie więc ustawodawca przewiduje możliwość ograniczenia uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego, jeśli wystąpi przesłanka ustawowa. W tym konkretnym przypadku wydaje się to jednak sprzeczne z klauzulą standstill.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Zgodnie z art. 17 ust. 6 VI dyrektywy (obecnie art. 176 Dyrektywy 2006/112/WE) „(...) przed upływem najwyżej czterech lat od daty wejścia w życie niniejszej dyrektywy, Rada, stanowiąc jednogłośnie na wniosek Komisji, podejmie decyzję, które wydatki nie będą się kwalifikowały do odliczenia podatku od wartości dodanej. Odliczenie podatku od wartości dodanej nie będzie w żadnym przypadku obejmowało wydatków niebędących wydatkami ściśle związanymi z działalnością gospodarczą, takich jak wydatki na artykuły luksusowe, rozrywkowe lub wydatki reprezentacyjne”.

Jest to tzw. klauzula standstill, zakazująca państwom członkowskim wprowadzania dodatkowych ograniczeń, m.in. przy odliczeniu podatku naliczonego. W związku z tym należy zauważyć, że polski ustawodawca nie miał kompetencji do wprowadzenia nowego ograniczenia w chwili wstąpienia do Unii. Podobna sytuacja miała miejsce w sprawie odliczeń VAT od samochodów osobowych. Tam ETS (wyrok w sprawie Magoora C-414/07) zajął stanowisko, że wprowadzenie regulacji w momencie akcesji Polski do UE, które faktycznie zmniejszyły zakres odliczeń, stanowiło naruszenie klauzuli prawa wspólnotowego.

Uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego jest podstawową konstrukcją VAT, na co wskazuje m.in. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 11 grudnia 2001 r. (sygn. akt SK 16/00; publ. OTK 2001/8/257). „(...) prawo odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego jest istotnym elementem konstrukcyjnym przedmiotu i podstawy podatku, charakteryzującym podatek od towarów i usług. Podatek naliczony nie jest - jak sugeruje skarżący - ostatecznym określeniem wysokości daniny należnej od podatnika, ale tylko istotnym elementem konstrukcyjnym, wyjściowym dla obliczenia wysokości jego podatku”.

Dlatego podatnik posiadający fakturę VAT dokumentującą otrzymanie wpłaconej należności (wadium) przez podmiot organizujący przetarg może odliczyć VAT z tego tytułu. W innym przypadku mielibyśmy do czynienia z naruszeniem zasady neutralności podatku od towarów i usług. Z jednej strony bowiem podmiot wystawiający fakturę VAT (organizator przetargu) rozlicza podatek wskazany na fakturze, z drugiej strony przedsiębiorca (podatnik VAT deklarujący chęć wzięcia udziału w przetargu) realnie ponosi koszt VAT wpłaconego wadium.

Podatnik, który wziął udział w przetargu, a następnie utracił wpłacone wadium, może więc odliczyć podatek naliczony w związku z tą transakcją. Zdecydowanie bowiem w takim wypadku działa on w związku z prowadzoną (opodatkowaną) działalnością. Zaprezentowane rozważania są wskazane również w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych.

Na przykład Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 17 lutego 2009 r. (sygn. akt I SA/Rz 675/08) stwierdził: „Fundamentalną zasadą regulacji wspólnotowej w zakresie podatku od towarów i usług jest jego neutralność dla podatników, co wyraża się dążeniem do rozwiązań legislacyjnych zapewniających taki stan prawny, w którym wartość podatku zapłaconego przez podatnika w cenie kupowanych przez niego towarów i usług wykorzystywanych do celów działalności opodatkowanej nie będzie stanowić dla podatnika ostatecznego kosztu, a podatnik musi mieć zapewnioną możliwość odzyskania podatku naliczonego”.

W związku z tym podatnik wpłacający wadium, które następnie (zgodnie z postanowieniami umowy) zostało zatrzymane przez podmiot organizujący przetarg (a więc podatnik stracił wpłaconą kwotę), ma możliwość odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez jednostkę przyjmującą przedmiotowe świadczenie.

Ryszard Kubacki

doradca podatkowy

Podstawa prawna:

art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późn.zm.).

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA