REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy opłaty sądowe mogą być zaliczane do kosztów

Rafał Styczyński
Doradca podatkowy, prawnik, ekspert w dziedzinie podatków.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W toku prowadzonej działalności gospodarczej podmioty narażone są na ryzyko związane z koniecznością dochodzenia bądź obrony swoich praw w procesach sądowych. Bardzo często podatnicy mają wątpliwości, czy przedmiotowe wydatki mogą stanowić koszt uzyskania przychodu.

REKLAMA

Zgodnie z ustawami o podatku dochodowym, aby dany wydatek uznać za koszt podatkowy, musi być on poniesiony w celu uzyskania przychodu, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Jednocześnie dany wydatek nie może znajdować się w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodu. W konsekwencji można uznać za koszt uzyskania przychodu nie tylko taki wydatek, który przynosi konkretny dochód, ale również i taki, który stwarza możliwość uzyskania przychodu w przyszłości, jego zachowania lub zabezpieczenia. Dodatkowo do kategorii kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć wydatki pośrednio wpływające na możliwość uzyskania przychodu lub wiążące się z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa.

REKLAMA

W konsekwencji firmy mają możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich kosztów, pod warunkiem że wykażą ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Wydatki na koszty sądowe są związane z prawidłowym funkcjonowaniem firm jako podmiotu gospodarczego i należy je uznać za koszty uzyskania przychodu.

Związek pośredni

Co prawda wydatki takie nie wiążą się w sposób bezpośredni z uzyskaniem konkretnego przychodu, ale stanowią wydatki mające na celu zapewnienie prawidłowego i nieprzerwanego funkcjonowania przedsiębiorstwa, chroniąc jego interesy prawne oraz majątek. W przypadku poniesionych kosztów sądów warunek ten w mojej opinii jest spełniony zarówno w przypadku wierzyciela, jak i dłużnika.

REKLAMA

Bowiem, podczas gdy celem wierzyciela jest wyegzekwowanie na drodze sądowej spornych należności, to w interesie dłużnika leży ochrona przed nienależnymi roszczeniami ze strony wierzyciela. W obu przypadkach koszty związane z wystąpieniem na drogę sądową mają na celu ochronę przedsiębiorcy przed uszczupleniem jego majątku, wykorzystywanego w działalności gospodarczej prowadzonej w celu osiągania przychodów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie ma bowiem wątpliwości, że wydatki związane z dochodzeniem roszczeń są kosztami związanymi z działalnością. Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 23 czerwca 1999 r., sygn. I SA/Gd 1238/97.

WAŻNE

Poniesione wydatki związane z procesem sądowym są kosztem podatkowym jako koszt pośredni. Należy je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie poniesienia

Tego związku nie kwestionują też organy podatkowe. Przykładowo Pierwszy Urząd Skarbowy Łódź Bałuty w interpretacji z 26 marca br. (I USB II/423/3/06) uznał, że podejmowane przez podatnika działania w postaci wynajęcia firmy windykacyjnej, skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego i poniesienie z tego tytułu kosztów procesowych było uzasadnione i celowe. Wydatki te zostały poniesione dla ochrony interesów prawnych podatnika i zmierzały do odzyskania należnych mu pieniędzy.

Różne interpretacje

Jednak generalnie organy podatkowe zajmują niekorzystne stanowisko w sytuacji gdy podatnik występuje w roli dłużnika, przyjmując, iż koszty poniesione w związku z toczącym się procesem nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Organy podatkowe argumentują, iż takie wydatki nie wykazują związku z osiąganiem przychodu lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu.

Takie niekorzystne stanowisko prezentowane przez ministra finansów w piśmie z 23 października 1995 r., nr PO 3/722-459/95, w którym czytamy, że u dłużnika koszty procesu (wpis, opłata kancelaryjna, koszty zastępstwa procesowego, jak i inne koszty procesu), zarówno poniesione przez samego dłużnika, jak i zwrócone wierzycielowi w wyniku zasądzenia ich przez sąd, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, ponieważ nie są związane z osiągnięciem przychodów (...).

Jednak organy podatkowe zajmują również korzystne stanowiska dla podatników. Przykładowo w piś- mie naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z 12 czerwca 2006 r., nr DP/423-0045/06/AK możemy przeczytać, że u dłużnika koszty procesu nie stanowią kosztów uzyskania przychodów ze względu na brak związku pomiędzy ich poniesieniem a przychodem. Jak wynika z wyroku NSA z 26 października 2001 r., sygn. akt III SA 1266/00, wydatki dłużnika związane z obroną przed roszczeniami wierzyciela nie są kosztem uzyskania przychodów nie na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 17, lecz na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (...).

Również korzystne dla podatników stanowisko zajął NSA. W wyroku z 3 lipca 2003 r. sygn. ISA/Wr 709/02, podkreślono, że koszty związane z obroną przed roszczeniami wierzyciela mogą się mieścić w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Sąd uznał, że działania podejmowane przez pozwanego w procesie zmierzały do wykazania, że wykonał należycie zobowiązanie, a to ma niewątpliwie wpływ na wysokość przychodów, które byłyby niższe w razie biernego zachowania w trakcie postępowania.

WAŻNE

Koszty zasądzone w wyniku uwzględnienia firmowego roszczenia nie stanowią przychodu związanego z prowadzeniem działalności w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy o CIT (czyli przychodu należnego). Opodatkowane będą dopiero w momencie otrzymania należności

Dlatego też w mojej opinii nie można automatycznie przyznawać prawa do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych przez wierzyciela, jeśli przepisy odmawiają takiego uprawnienia dłużnikowi. Jeżeli dłużnik broni się przed zarzutami wierzyciela, to ma na celu interes swojej firmy.

W przypadku wygranej w procesie przychodem podatkowym będą zwrócone koszty sądowe. Wskazuje na to art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który stanowi, iż do przychodów nie zalicza się zwróconych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Skoro wydatki takie zostają zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i stanowią w momencie zwrotu faktyczne przysporzenie majątkowe podatnika, będzie on również zobowiązany do uznania ich zwrotu za przychód podatkowy.

Reasumują, koszty sądowe stanowią wydatki mające na celu zapewnienie prawidłowego funkcjonowania firmy oraz stanowią formę zabezpieczenia wierzytelności (w przypadku wierzyciela występującego na drogę sądową w celu odzyskania wierzytelności), lub zabezpieczenia przed wygórowanymi żądaniami (w przypadku dłużnika). W obu przypadkach ponoszone koszty postępowania sądowego mają zapewnić ochronę mienia i zapobiegają przed utratą aktywów służących do wypracowywania przychodów.

PRZYKŁAD

ROZLICZENIE WYDATKÓW SĄDOWYCH

Spółka A dokonała sprzedaży na kwotę 24 400 zł brutto, spółce B. Kontrahent nie uregulował należności, w związku z czym spółka Alfa wystąpiła do sądu. Wpis sądowy wyniósł 1000 zł, który został uznany za koszt uzyskania przychodu. Następnie sąd wydał wyrok, w którym nakazał spółce B uiścić kwotę 24 400 zł plus 1000 zł tytułem wpisu sądowego i dodatkowo zostało zasądzone 600 zł tytułem odsetek ustawowych. W tej sytuacji spółka A, która uzyskała łączną kwotę 26 000 zł (na kwotę tę składa się zobowiązanie główne w kwocie 24400, 600 zł odsetek ustawowych oraz 1000 zł wpis sądowy).

RafaŁ Styczyński

ksiegowosc@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

• Art. 15 i 16 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Człowiek ponad algorytmy. Czyli rola umiejętności miękkich w świecie automatyzacji

W miarę jak automatyzacja i sztuczna inteligencja zmieniają całe branże, firmy i miejsca pracy – umiejętności miękkie postrzegane jako jedyna rzecz, której maszyny nie mogą zastąpić, stają się absolutnie niezbędne. Które zatem z kompetencji będą szczególnie cenione przez pracodawców i mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej w 2025 r.?

ZUS: Zmiany w składce zdrowotnej. Jak skorzystają przedsiębiorcy?

Od nowego roku zmieniły się zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności według nowych zasad.

Piękny umysł. Wiedza o mózgu w analizie preferencji zachowań i postaw człowieka

W dzisiejszym świecie, w którym wiedza neuronaukowa jest coraz bardziej dostępna, a tematyczne publikacje wychodzą poza ramę dyskursu naukowego i pisane są przystępnym językiem, wiedza o mózgu staje się niebywale wartościowym obszarem do codziennego wykorzystania. Warto, aby sięgali po nią również ci, którzy wspierają wzrost ludzi w biznesie i rozwoju indywidualnym.

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

REKLAMA

Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

REKLAMA