Czy można zaliczyć do kosztów składki na grupowe ubezpieczenie pracowników, przedsiębiorcy i jego małżonki

Jak potraktować składkę na takie ubezpieczenie płaconą za mnie, jako pracodawcę, i moją żonę, która jest osobą współpracującą?

Składkę za ubezpieczenie płaconą za pracowników i małżonkę, pod warunkami wskazanymi w uzasadnieniu, można zaliczyć do kosztów. Natomiast składki płaconej za ubezpieczenie pracodawcy nie należy zaliczać do kosztów.

Kolejno przedstawiamy zagadnienia dotyczące składek opłaconych za pracowników, przedsiębiorcę i jego żonę.

Zasadą jest wyłączenie z kosztów podatkowych składek płaconych przez pracodawcę na ubezpieczenie pracowników. Wyjątkiem są umowy ubezpieczenia zawierane w ramach ryzyka grup 1, 3, 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II, określonych w ustawie o działalności ubezpieczeniowej, tj.:

l ubezpieczenia na życie,

l ubezpieczenia na życie, jeżeli jest związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym,

l ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, jeśli są uzupełnieniem wymienionych ubezpieczeń, ubezpieczeń posagowych, zaopatrzenia dzieci, a także ubezpieczeń rentowych,

l ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej,

l ubezpieczenia choroby.

Umowa ubezpieczenia dodatkowo powinna spełniać następujące warunki. Uprawnionym z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia nie może być pracodawca, a umowa w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, musi wykluczać:

l wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,

l możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,

l wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.

Tylko w przypadku gdy umowa ubezpieczenia zawarta na rzecz pracowników będzie spełniała powyższe warunki, można naliczane na jej podstawie składki zaliczyć do kosztów.

Opłacenie tych składek przez pracodawcę stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu wraz z wynagrodzeniem.

Składki za małżonka

W stosunku do osoby współpracującej - małżonki pracodawcy - nie ma przeszkód do zaliczenia opłaconych za nią składek w koszty podatkowe, i to co najmniej z dwóch powodów. Przede wszystkim sam ustawodawca potwierdza, że składki opłacane na ubezpieczenie pracowników spełniają niezbędne kryteria do zaliczenia ich do kosztów podatkowych. Inaczej nie byłoby wprowadzane ograniczenie - omówione w pierwszej części uzasadnienia - w możliwości zaliczania ponoszonych składek do kosztów. Po drugie, z kosztów zostały wyłączone tylko koszty stanowiące wartość pracy małżonka. Dlatego nie ma przeszkód do zaliczenia tej składki do kosztów uzyskania przychodu.

Dodam, że opłacenie tych składek za małżonka od 2007 r. nie będzie dla niego przychodem z nieodpłatnego świadczenia. Wiąże się to z wprowadzeniem zwolnienia z podatku wartości świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w myśl przepisów o podatku od spadków i darowizn. Należy pamiętać, że zwolnienie to nie dotyczy jednak świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub na podstawie umów stanowiących podstawę uzyskiwania przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

Składki za przedsiębiorcę

Składka opłacona na własne ubezpieczenie pracodawcy nie powinna zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodu. Pracownicy i małżonek pracodawcy wykonują czynności, które mają wpływ na osiąganie przychodów przez pracodawcę. Zapewnienie przez pracodawcę pracownikom i małżonkowi dodatkowych świadczeń w zamian za wykonywane przez nich czynności na jego rzecz, w tym pokrycie przez pracodawcę kosztów ubezpieczenia na życie tych osób, może mieć wpływ na ich wyższą wydajność, silniejsze zintegrowanie z pracodawcą, większe zaangażowanie w realizowanych projektach itp.

Zapłata przez pracodawcę składki na własne ubezpieczenie na życie nie spełnia ww. funkcji, co oznacza, że nie występuje związek pomiędzy poniesionym w tym zakresie kosztem a osiąganymi przychodami.

l art. 21 ust. 1 pkt 125, ust. 20, art. 23 ust. 1 pkt 10 i 57 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 35, poz. 219

l załącznik do ustawy z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej - Dz.U. Nr 124, poz. 1151; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331

Krzysztof Wojciechowski

doradca podatkowy ze Spółki Doradztwa Podatkowego „Manugiewicz, Trzaska i Wspólnicy” Sp. z o.o.