Jak wybrać optymalną formę opodatkowania działalności

Podatek dochodowy osoby prawnej czy osoby fizycznej

Obecnie funkcjonują dwa systemy opodatkowania dochodów w Polsce. Uzależnione są one od rodzaju podmiotu objętego opodatkowaniem, czyli po prostu kategorii osoby. Osoby prawne objęte są podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT), natomiast osoby fizyczne - podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT).

Generalne różnice w samym sposobie opodatkowania, poza częścią administracyjną dotyczącą deklaracji podatkowych, terminów itp., polegają na tym, że osoby prawne objęte są wyłącznie podatkiem od dochodu z działalności w stałej wysokości (niezależnie od wielkości dochodów), którego stawka wynosi obecnie 19 proc. Natomiast osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą mogą korzystać z takiego podatku w stałej wysokości 19 proc. albo ustalać podatek na podstawie skali z tabeli. Tabela ta przewiduje kwotę wolną od podatku, ale i trzy progi, po przekroczeniu których dochód (a ściślej - odpowiednia jego część) jest otaksowany wedle taryfy 19 proc., 30 proc. lub 40 proc. W tym drugim przypadku przedsiębiorcy muszą wcześniej do dochodu z działalności doliczyć inne ewentualne dochody uzyskane w trakcie roku podatkowego, np. z pracy, umów zlecenia lub o dzieło, emerytury, najmu opodatkowanego na zasadach ogólnych itd. Tak więc suma wszystkich dochodów decyduje o tym, jaka stawka podatku będzie wówczas miała praktyczne zastosowanie.

Księga czy pełna rachunkowość

Poznaj oprogramowanie Księga handlowa Infor System - Testuj za darmo  przez 30 dni  

Ponadto uzyskiwanie nawet drobnego dochodu przez osobę prawną powoduje konieczność stosowania się do przepisów ustawy o rachunkowości, w tym prowadzenia ksiąg handlowych, podczas gdy osoba fizyczna prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą jest zobowiązana tylko do prowadzenia księgi przychodów i rozchodów oraz ewentualnie innych prostych rejestrów. Dopiero gdy obrót z pozarolniczej działalności gospodarczej osoby fizycznej przekroczy w skali roku kwotę 800 tys. euro (do końca 2007 roku jest to 3 186 800 zł), jest ona zobowiązana do prowadzenia tzw. pełnej księgowości (ksiąg rachunkowych), choć dalej podatek dochodowy rozlicza na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Inny jest też sposób korzystania z dochodu przez osoby fizyczne i osoby prawne. Osoby fizyczne mają do swobodnej dyspozycji cały wypracowany przez siebie dochód - tylko pod warunkiem wcześniejszego jego podatkowania. Natomiast przedsiębiorca działający np. w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością uzyskuje go albo na zasadzie wynagrodzenia za pracę (jeśli jednocześnie jest właścicielem i pracownikiem spółki) lub w formie dywidendy (udziału w zyskach), albo w obu formach jednocześnie.

Natomiast, poza podstawą formalną, osoby prawne i osoby fizyczne wedle analogicznie unormowanych zasad ustalają przychody, koszty uzyskania przychodu i dochód. Większość odpowiednich przepisów regulujących te materie w obu ustawach o podatku dochodowym - od osób fizycznych i od osób prawnych - są nawet identycznie zredagowane.

Trzeba jednak od razu zaznaczyć, że podatek dochodowy od osób fizycznych generalnie jest oparty na bardziej skomplikowanych i rozbudowanych przepisach niż podatek od osób prawnych. Wynika to z faktu, że w przeciwieństwie do tego drugiego, reguluje on otaksowanie nie tylko dochodów z działalności gospodarczej, ale wszelkich innych - dlatego potocznie określany jest często mianem podatku od dochodów osobistych. Jak już wspomniałem, dotyczy to zarówno dochodów z pracy, jak i umów cywilnych, emerytur i rent czy najmu.

PIT w czterech formach

Ogółem art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który zawiera specyfikację dochodów objętych PIT, wyróżnia aż 9 ich źródeł - czyli 8 oprócz pozarolniczej działalności gospodarczej.

Na tym nie koniec komplikacji. Znaczna część tych różnych dochodów, w tym przede wszystkim z pozarolniczej działalności gospodarczej, ale i najmu czy wykonywania wolnych zawodów, w wielu przypadkach może być opodatkowana w formie ryczałtu. Zasady opodatkowania ryczałtowego są przy tym uregulowane w innej ustawie - o podatku zryczałtowanym. Dla pozarolniczej działalności gospodarczej przewiduje ona opodatkowanie w formie karty podatkowej lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Ponadto od 1 stycznia 2004 r. osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą mogą korzystać z podatku w wysokości 19 proc., niezależnie od wysokości osiągniętych z działalności dochodów. Umownie określa się to mianem podatku liniowego od działalności gospodarczej, choć do prawdziwego podatku liniowego droga jeszcze daleka.

Podatek o stałej wysokości 19 proc. jest dla osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą jedynie dobrowolną alternatywą. Co do zasady dla takich osób podstawowym sposobem opodatkowania jest podatek wyliczany z tabeli podatkowej. Jak z tego wynika, przyszły przedsiębiorca, który stanie przed wyborem sposobu, w jaki ma płacić podatek dochodowy.

Analiza przed wyborem formy

Zyski z prowadzenia rodzinnego biznesu najbardziej uzależnione są od formy opodatkowania. Można by przy tym sądzić, że najkorzystniejsze są formy najprostsze - karta podatkowa czy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Owszem, mają one swoje plusy: brak obowiązków ewidencyjnych lub ewidencja uproszczona, stosunkowo niskie stawki podatku. Jeśli więc tylko wybrany rodzaj działalności dopuszcza opodatkowanie w formach zryczałtowanych, warto poważnie przeanalizować taką alternatywę.

Ale z drugiej strony trzeba pamiętać, że relatywnie wysokie dochody można osiągnąć nie tylko dzięki płaceniu podatku według niskich stawek. Czasami, po dokładniejszej analizie, okazać się może, że tabela podatkowa, w której straszy stawka podatku 40 proc., wcale nie musi być taka straszna. O ile bowiem przy formach zryczałtowanych podatek płaci się równo, niezależnie od kosztów, o tyle przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych odpowiednio wysokie zyski można osiągnąć umiejętnie stosując grę w koszty. A taka gra szczególnie możliwa jest do prowadzenia właśnie w warunkach małego biznesu, gdy dopiero rozpoczynamy działalność, a więc będziemy sporo wydawać.

Kto może płacić podatek na zasadach karty podatkowej

Zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić podatnicy prowadzący działalność usługową lub wytwórczo-usługową, gastronomiczną, w zakresie usług transportowych, w zakresie sprzedaży posiłków domowych w mieszkaniach, w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego i usług weterynaryjnych, w zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi, w zakresie usług edukacyjnych, polegającą na udzielaniu lekcji na godziny. Muszą jednak przy tym spełniać wiele warunków, dotyczących głównie zakresu prowadzonej działalności oraz zatrudnianych osób. W wielu przypadkach, by płacić kartą trzeba działalność wykonywać jednoosobowo.

Podatnicy podlegają opodatkowaniu w formie karty podatkowej, jeżeli złożą wniosek o zastosowanie opodatkowania w tej formie, we wniosku tym zgłoszą prowadzenie działalności uprawnionej do opodatkowania w formie karty (wymienionej w tabelach stanowiących załącznik do ustawy), przy prowadzeniu działalności nie korzystają z usług osób niezatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów (chyba że chodzi o usługi specjalistyczne) nie prowadzą, działalności gospodarczej w innej formie oraz nie wytwarzają wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym.

Wniosek o kartę podatkową

Wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej podatnik składa do urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku podatkowego - przed rozpoczęciem działalności. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w tej formie.

Wniosek (specjalny PIT-16) trzeba wypełnić tylko raz - występując o objęcie opodatkowaniem w formie karty. Jeśli podatnik nie rezygnuje z opodatkowania w formie karty, przed początkiem kolejnych lat podatkowych nie musi już dopełniać żadnych formalności - urząd skarbowy sam prześle mu decyzję o wysokości stawki podatku w formie karty obowiązującej w kolejnym roku.

Jak płacą wspólnicy

Podatnicy mogą być opodatkowani w formie karty podatkowej również wtedy, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki, pod warunkiem, że łączna liczba wspólników oraz zatrudnionych pracowników nie przekracza stanu zatrudnienia określonego w tabeli.

W przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej składa jeden ze wspólników.

Właściwy miejscowo w sprawie podatku dochodowego opłacanego w formie karty podatkowej jest urząd skarbowy według miejsca położenia zorganizowanego zakładu, wskazanego w zgłoszeniu do ewidencji działalności gospodarczej.

Urząd skarbowy, uwzględniając wniosek o zastosowanie karty podatkowej, wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej, odrębnie na każdy rok podatkowy. Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki, w decyzji tej wymienia się wszystkich jej wspólników.

Jeżeli urząd skarbowy stwierdzi brak warunków do zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej, wydaje decyzję odmowną. W tym przypadku podatnik jest obowiązany płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli spełnia warunki do objęcia tym opodatkowaniem albo podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

Podatek dochodowy w formie karty podatkowej wynikający z decyzji podatnik obniża o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, opłaconej w roku podatkowym zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, o ile nie została odliczona od podatku dochodowego.

Podatnicy płacą podatek dochodowy w formie karty podatkowej, pomniejszony o zapłaconą składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, bez wezwania w terminie do dnia siódmego każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień - w terminie do dnia 28 grudnia roku podatkowego, na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

Roczne rozliczenie karty podatkowej

Po upływie roku podatkowego, w terminie do dnia 31 stycznia, podatnik jest obowiązany złożyć we właściwym urzędzie skarbowym roczną deklarację według wzoru (PIT-16A) o wysokości składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach.

Kiedy warto płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Zdecydowanie więcej osób rozpoczynających działalność gospodarczą może wybrać jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Jego podstawową zaletą jest uproszczona formuła rozliczeń z fiskusem - podatnik nie ustala kosztów uzyskania przychodu, a jedynie płaci podatek od przychodu według zryczałtowanej stawki.

Podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z działalności gospodarczej, jeżeli rozpoczną wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej - bez względu na wysokość przychodów. A jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy prowadzili działalność, mają prawo do ryczałtu, gdy w poprzednim roku uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 250 tys. euro (995 875 zł), lub uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 250 tys. euro (od przyszłego roku ten limit, także dla osób teraz rozpoczynających działalność, będzie wynosił 150 tys. euro).

Jak płacić ryczałt

Poznaj oprogramowanie Ryczałt Infor System - Testuj za darmo  przez 30 dni 

Podatnicy są obowiązani za każdy miesiąc obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień - w terminie złożenia zeznania, czyli do końca stycznia kolejnego roku.

Podatnicy mogą obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który ryczałt ma być opłacony, a za ostatni kwartał roku podatkowego - w terminie złożenia zeznania. Zasadę tę mogą stosować wyłącznie podatnicy, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki - w roku poprzedzającym rok podatkowy - nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 25 tys. euro (99 587,50 zł w 2007 roku).

Podatnicy, którzy wybrali opłacanie ryczałtu co kwartał, są obowiązani do dnia 20 stycznia roku podatkowego zawiadomić o tym urząd skarbowy właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej, nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania lub nie zawiadomił urzędu skarbowego o zaprzestaniu opłacania ryczałtu co kwartał, uważa się, że nadal opłaca ryczałt w ten sposób.

Natomiast sam tryb ustalania podatku ryczałtowego w cyklu kwartalnym jest dokładnie taki sam, jak w przypadku ryczałtu opłacanego za każdy miesiąc.

W dużym skrócie wygląda to tak. Podstawą do wyliczenia podatku są zapisy w ewidencji przychodów (ewidencji VAT, jeśli podatnik jest płatnikiem podatku od towarów i usług, i spełni warunki pozwalające prowadzić tylko tę ewidencję do celów rozliczeń obu podatków). Szczegółowe zasady prowadzenia takiej ewidencji uregulowane są w rozporządzeniu ministra finansów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trawłych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Jedyna różnica w rozliczeniach miesięcznych i kwartalnych polega na tym, że zapisy w ewidencji w tym drugim przypadku nie muszą być sumowane miesiącami, ale dopiero po zakończeniu całego kwartału. Natomiast po dokonaniu podsumowań tryb dalszego postępowania jest dokładnie taki sam.

Także przy rozliczeniach kwartalnych obowiązuje reguła, w myśl której, jeżeli podatnik obowiązany do prowadzenia ewidencji przychodów prowadzi działalność, z której przychody są opodatkowane różnymi stawkami, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ustala się według stawki właściwej dla przychodów z każdego rodzaju działalności, pod warunkiem że ewidencja przychodów jest prowadzona w sposób umożliwiający określenie przychodów z każdego rodzaju działalności.

Ryczałtowiec ma prawo do odliczeń od przychodu lub od ryczałtu (ulgi, strata, składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne).

Jeżeli podatnik dokonuje od przychodów takich odliczeń, jest obowiązany wykazać odliczenia w odrębnych pozycjach ewidencji i zmniejszyć o te kwoty wartość przychodu stanowiącego podstawę opodatkowania.

Gdy podatnik uzyskuje przychody opodatkowane różnymi stawkami i dokonuje takich odliczeń od przychodu, odliczeń tych, do wysokości określonej w ustawie o podatku dochodowym, dokonuje od każdego rodzaju przychodu w takim stosunku, w jakim w roku podatkowym pozostają poszczególne przychody opodatkowane różnymi stawkami w ogólnej kwocie przychodów.

Roczne rozliczenie przy ryczałcie

Podatnicy korzystający z opodatkowania na zasadzie ryczałtu są obowiązani złożyć w urzędzie skarbowym właściwym według miejsca zamieszkania podatnika zeznanie według ustalonego wzoru o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28) - w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynikający z zeznania jest podatkiem należnym za dany rok podatkowy, chyba że urząd skarbowy wyda decyzję, w której określi inną wysokość podatku. W razie niezłożenia zeznania o wysokości osiągniętego przychodu, dokonanych odliczeniach i kwocie należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, urząd skarbowy wyda decyzję określającą wysokość zobowiązania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Podatek od działalności ustalany na zasadach ogólnych

Podatnicy osiągający przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z działów specjalnych produkcji rolnej mogą wybrać za podstawę ustalania zobowiązania podatkowego art. 27 lub 30 c ustawy o PIT. W pierwszym przypadku płacą podatek na podstawie skali tabeli podatkowej, według stawek 19, 30 i 40 proc. W drugim - podatek w stałej wysokości 19 proc.

Zakładamy księgę przychodów

Poznaj oprogramowanie Księgę Przychodów i Rozchodów Infor System - Testuj za darmo  przez 30 dni  

Niezależnie od sposobu płacenia podatku dochodowego osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą muszą założyć i prowadzić księgę przychodów i rozchodów oraz ewentualnie dodatkową dokumentację. W przypadku spółki cywilnej osób fizycznych lub spółki jawnej osób fizycznych księga jest prowadzona dla spółki.

Zasady, wedle których należy postępować w tym zakresie, są dla obu grup podatników - wyliczających podatek z tabeli lub płacących go w stałej wysokości 19 proc. - identyczne. Różnice pojawiają się dopiero od momentu po ustaleniu dochodu do opodatkowania.

Księgę przychodów i rozchodów zakładamy z dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej. Gdy księgę zakładamy po raz pierwszy, musimy w ciągu 20 dni od jej założenia zawiadomić o tym kierownika urzędu skarbowego na piśmie.

Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki jawnej osób fizycznych lub spółki partnerskiej, zawiadomienie składają wszyscy wspólnicy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania każdego z nich.

Szczegółowe zasady prowadzenia księgi przychodów i rozchodów - w tym dokonywania w niej wpisów oraz ustalania dochodu do opodatkowania - zawarte są w rozporządzeniu ministra finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. z 2003 r. nr 152, poz. 1475 z późn. zm.), z którym trzeba się bardzo dokładnie zapoznać.

Rozporządzenie to daje podatnikowi prawo zlecenia prowadzenia księgi biuru rachunkowemu. Wówczas jednak podatnik jest obowiązany w terminie siedmiu dni od dnia zawarcia umowy z biurem rachunkowym zawiadomić o tym na piśmie naczelnika urzędu skarbowego, któremu zostało złożone zawiadomienie o prowadzeniu księgi, wskazując nazwę i adres biura, miejsce (adres) prowadzenia oraz przechowywania księgi i dowodów związanych z jej prowadzeniem (praktycznie w imieniu podatnika czyni to już biuro rachunkowe).

Sam podatnik musi natomiast założyć i prowadzić w miejscu wykonywania działalności ewidencję sprzedaży.

Opłacalność podatku 19 proc.

Wyboru sposobu opodatkowania: podatek liniowy 19 proc., czy ustalany według skali, nie mogą dokonać podatnicy rozpoczynający działalność samodzielnie lub w formie spółki niemającej osobowości prawnej, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki. Jednak jeżeli podatnicy tacy nie zamierzają wykonywać działalności na rzecz byłych lub obecnych pracodawców, mogą dokonać wyboru podatku liniowego.

Tylko na pierwszy rzut oka podatek w stałej wysokości 19 proc. jest rozwiązaniem korzystnym.

W 2007 roku dopiero przekroczenie granicy 49 tys. zł rocznego dochodu z działalności gospodarczej (po odjęciu obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne) czyni opłacalnym skorzystanie z 19-proc. podatku od działalności gospodarczej. A gdy dodatkową ceną jest utrata prawa do rocznego rozliczenia małżeńskiego lub osoby samotnie wychowującej dziecko, kwota ta wynosi ok. 96 tys. zł.

Dotyczy to jednak wyłącznie dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych. Gdy jednak w grę wchodzą inne dodatkowe dochody, te graniczne kwoty mogą kształtować się zgoła odmiennie. I choć przeprowadzono wiele analiz opłacalności uwzględniających najrozmaitsze okoliczności, to nie sposób wyczerpać wszystkich możliwości.

Dlatego każdy przedsiębiorca przed podjęciem ostatecznej decyzji w sprawie wyboru podstawy opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w 2007 roku musi sam dokonać analizy swojej sytuacji.

Rzeczywista stopa podatkowa

Taki stan rzeczy wynika z tego, że rzeczywista stopa podatku dochodowego, wyliczona według skali podatkowej, jest różna od stawek 19, 30 i 40 proc. Bierze się to ze sposobu wyliczania podatku, w którym zawsze - niezależnie od wysokości podstawy opodatkowania - uwzględnia się kwotę wolną od podatku, a przy dochodach przekraczających kolejne granice podatek nie jest liczony według jednej stawki, ale stanowi sumę podatków cząstkowych. I tak:

- do kwoty 3 013,40 zł wynosi 0, część dochodu w granicach 3 013,40 - 43 405 zł opodatkowana jest stawką 19 proc.,

- gdy dochód mieści się w granicach 43 405 - 85 528 zł, od jego części do wysokości 3 013,40 zł podatek wynosi 0, część dochodu w granicach 3 013,40 - 43 405 zł opodatkowana jest stawką 19 proc., a nadwyżka ponad 43 405 zł opodatkowana jest stawką 30 proc.; rzeczywisty podatek wylicza się, opodatkowując tę nadwyżkę stawką 30 proc. i dodając do uzyskanej kwoty 7 674,41 zł (czyli podatek wyliczony dla dochodu w granicznej wysokości 43 405 zł),

- gdy dochód jest wyższy od 74 048 zł, to analogicznie, jak wcześniej, jego część do 3 013,40 zł jest nieopodatkowana, od 3 013,40 do 43 405 zł zostaje objęta stawką 19 proc., ponad 43 405 zł do 85 528 zł stawką 30 proc., a dopiero od nadwyżki ponad 85 528 zł wylicza się 40 proc. podatku; praktycznie wygląda to tak, że od dochodu odejmuje się 85 528 zł, mnoży przez 0,4 i dodaje kwotę 20 311,31 zł (czyli podatek wyliczony od dochodu w granicznej wysokości 85 528 zł).

W rzeczywistości więc przy podatku wyliczanym z tabeli dla każdej wysokości dochodu faktyczna stopa podatkowa jest inna, mieści się w przedziale od 0 proc. i zbliża do 40 proc.

Inaczej jest przy podatku liniowym. Jeśli wynosi on np. 19 proc., to od każdego 1 zł dochodu płaci się 19 proc. podatku. I to zarówno wtedy, gdy dochód wynosi 1 zł, jak gdy wynosi np. 1 mln zł.

Ten fakt ma fundamentalne znaczenie dla ustalenia opłacalności skorzystania z podatku w stałej wysokości 19 proc. Po dokonaniu szczegółowych wyliczeń porównawczych okazuje się, że dopiero przy dochodzie stanowiącym podstawę wyliczenia podatku w wysokości 49 tys. zł podatek wyliczony jako liniowy podatek według stawki 19 proc. i podatek z tabeli podatkowej są bliskie sobie. W pierwszym przypadku wynosi on bowiem 9 310 zł, a w drugim 9 352,91 zł.

Oznacza to, że jeśli nawet pominiemy wszelkie inne okoliczności, o których dalej, podatnicy osiągający dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych, szacujący swój przyszłoroczny dochód do opodatkowania na sumę niższą niż 49 tys. zł, nie powinni w ogóle brać pod uwagę rozliczenia na zasadzie art. 30c ustawy, gdyż będzie ono dla nich po prostu nieopłacalne.

Po odliczeniu składek

W przypadku przedsiębiorcy, który płaci składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne na zasadzie przedsiębiorcy (od minimalnej podstawy wymiaru) do średniego miesięcznego dochodu w wysokości 4 083 zł, doliczyć trzeba jeszcze składki ZUS, które także podatnik rozliczający się na zasadzie art. 30c ma prawo odliczyć od podstawy opodatkowania. Oznacza to, że trzeba jeszcze doliczyć średnio 700 zł miesięcznie. W praktyce więc dopiero miesięczny dochód brutto (po odjęciu kosztów uzyskania) przekraczający 4,8 tys. zł czyni sensownym rozważanie wyboru podatku liniowego.

Oczywiście jeśli podatnik nie musi płacić składek na ZUS z tytułu działalności, bo np. łączy ją z uzyskiwaniem dochodów z pracy, jego próg opłacalności dla podatku liniowego z działalności gospodarczej wynosi ok. 49 tys. zł. Nieco wyższy będzie z kolei ten próg dla osób, które w związku z tym, iż rozpoczęły po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej, mogą korzystać z przywileju, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia, tj. w 2006 roku 269,73 zł (30 proc. x 899,1 zł), a w 2007 roku - 280,80 zł (30 proc. x 936). Dla nich bowiem roczny próg opłacalności dochodu brutto (przychód minus koszty) na 2007 rok kształtuje się bowiem w granicach 51,3 tys. zł.

Jeszcze inaczej ten próg opłacalności wyliczać muszą podatnicy, którzy chcieliby 19-proc. podatkiem liniowym z działalności gospodarczej zastąpić stosunek pracy.

Pomińmy tu aspekt formalny, generalnie wykluczający skorzystanie z opodatkowania w tej formie osób, które w ramach działalności będą wykonywały świadczenia na rzecz byłego pracodawcy i skoncentrujmy się jedynie na stronie rachunkowej.

Obciążenie składkami na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe) pracownika wynosi 18,71 proc. podstawy wymiaru. Oznacza to, że faktyczna granica dochodu brutto, przekroczenie której daje sens skorzystania z 19-proc. podatku liniowego, wynosi ok. 58 170 zł, czyli średnio miesięcznie 4 850zł.

Działalność i inne dochody

Zajmijmy się teraz sytuacją, w której podatnik prowadzi działalność gospodarczą i osiąga przychody z pracy. Wówczas, niezależnie od wysokości dochodów z działalności gospodarczej, za podstawę analizy - wybierać opodatkowanie działalności na podstawie art. 27 czy art. 30c - powinien brać obie kategorie dochodów. Istotne jest bowiem to, że jeśli wybierze rozliczenie na zasadzie art. 27, dla ustalenia wysokości rocznego podatku brał będzie dochód powstały po zsumowaniu dochodów z obu źródeł. Gdy zaś zdecyduje się na rozliczenie działalności gospodarczej na podstawie art. 30c, zapłaci odrębny podatek od działalności gospodarczej i odrębny od dochodów z pracy.

Tak będzie praktycznie zawsze, nawet jeśli suma dochodów z obu źródeł nie będzie przekraczać kwoty 49 tys. zł. Dla osób osiągających przychody i z działalności gospodarczej, i z pracy (lub dowolnego innego źródła rozliczanego na podstawie tabeli podatkowej, np. emerytury lub renty, najmu bez korzystania z ryczałtu, działalności wykonywanej osobiście) nigdy rozliczenie działalności na podstawie art. 30c nie będzie mniej korzystne niż płacenie jednego podatku od zsumowanych dochodów, czyli wybór opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej na podstawie art. 27. Co najwyżej nie będzie różnicy.

Dochody w spółce cywilnej

Jeszcze inne okoliczności trzeba mieć na względzie, gdy przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej osiągany jest w formie udziału w spółce cywilnej. Pod uwagę bowiem należy wówczas brać nie tyle dochód całej spółki, ile dochód konkretnego podatnika, wspólnika takiej spółki, a więc taką część rocznego dochodu tej spółki, która odpowiada udziałowi w niej danego podatnika.

Utrata prawa do ulg

Przy prowadzeniu obliczeń, które mają być podstawą do wyboru art. 27 albo art. 30c jako podstawy do opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej w 2007 roku, trzeba mieć na względzie fakt, że wybór podatku 19-proc. jest równoznaczny z rezygnacją z prawa do pomniejszania dochodu do opodatkowania o ulgi i odliczenia inne niż obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne i ewentualną stratę, a podatku o inne odliczenia niż składka na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne, np. z tytułu praw nabytych do ulgi budowlanej, remontowej czy odsetkowej albo z ulgi na rehabilitację.

Oczywiście, jeśli nawet podatnik prowadzący działalność gospodarczą zdecyduje się na rozliczenia na podstawie art. 30c i ma prawo do takich odliczeń, wcale nie musi to oznaczać, że źle wybierze. Po pierwsze, ewentualne zyski z 19-proc. liniowego podatku zamiast podatku wyliczanego z tabeli mogą być na tyle wysokie, że zniwelują stratę wynikającą z braku możliwości skorzystania z takich odliczeń.

Po drugie, jeśli małżonek podatnika płaci podatek na podstawie art. 27 - czy to z własnej działalności gospodarczej, czy z tytułu jakichkolwiek innych dochodów podlegających opodatkowaniu na podstawie skali podatkowej, owe ulgi może w całości skonsumować właśnie ten drugi podatnik. Te bowiem ulgi i odliczenia, z których można korzystać na zasadzie praw nabytych, mają bowiem praktycznie w całości charakter ulg małżeńskich, co oznacza, że są odliczalne, nawet w całości, od dochodu lub podatku tylko jednego małżonka.

Oświadczenie o wyborze opodatkowania

Dochody osiągnięte przez podatników z pozarolniczej działalności gospodarczej są, co do zasady, opodatkowane na podstawie art. 27, dopiero gdy podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowaniu form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo o tym, że zdecydowali się wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c.

Jeśli podatnik zdecyduje się na rozliczenie według skali podatkowej, nie musi zawiadamiać kierownika urzędu skarbowego, że wybrał taki sposób płacenia podatku.

Inne ewidencje PIT

Dla celów podatku dochodowego, poza księgą przychodów i rozchodów, trzeba prowadzić dwie, a nawet trzy (jeśli zatrudnimy pracowników) dokumentacje towarzyszące: ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (zgodnie z art. 22n ust. 2-6 ustawy o podatku dochodowym) oraz ewidencję wyposażenia.

Zaliczki na podatek

Podatnicy osiągający dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na podstawie art. 27 (czyli z tabeli podatkowej) są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy.

Dochodem z działalności gospodarczej stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów jest różnica pomiędzy wynikającym z tych ksiąg przychodem i kosztami jego uzyskania. Jeżeli jednak podatnik na koniec miesiąca sporządza remanent towarów, surowców i materiałów pomocniczych lub naczelnik urzędu skarbowego zarządzi sporządzenie takiego remanentu, dochód ustala się z uwzględnieniem remanentu.

Podatnicy są obowiązani wpłacać zaliczki miesięczne. Wysokość zaliczek za miesiące do listopada roku podatkowego ustala się w następujący sposób:

- obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku (czyli kwotę wolną w wysokości 3013,40 zł),

- zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu,

- zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające.

Tak obliczoną zaliczkę zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, opłaconej w danym miesiącu zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada uiszcza się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za grudzień, w wysokości należnej za listopad, uiszcza się w terminie do dnia 20 grudnia. W terminach płatności zaliczek za miesiące od stycznia do listopada podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym deklaracje według ustalonego wzoru o wysokości dochodu osiągniętego od początku roku.

Zaliczki uproszczone

Podatnicy mogą, bez obowiązku składania deklaracji miesięcznych, wpłacać zaliczki miesięczne w danym roku podatkowym w uproszczonej formie w wysokości 1/12 kwoty obliczonej przy zastosowaniu skali podatkowej obowiązującej w danym roku podatkowym od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej wykazanego w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) złożonym w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy albo w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata - jeżeli w zeznaniu podatnicy nie wykazali dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej albo wykazali dochód w wysokości nieprzekraczającej 2790 zł. Gdy również w tym zeznaniu podatnicy nie wykazali dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej albo wykazali dochód z tego źródła w wysokości nieprzekraczającej 2790 zł, nie są możliwe wpłaty zaliczek w uproszczonej formie. Siłą rzeczy z tej formy płacenia zaliczek korzystać nie mogą osoby, które dopiero rozpoczną prowadzenie działalności gospodarczej.

Zaliczki kwartalnie

Osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, będące małymi podatnikami, oraz podatnicy rozpoczynający po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej mogą wpłacać zaliczki kwartalne na podatek.

Mały podatnik, to, zgodnie z nowym przepisem art. 5a ustawy, podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 800 000 euro; przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w zaokrągleniu do 1000 zł.

Natomiast przez podatnika rozpoczynającego po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej rozumie się osobę, która w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, nie prowadziła działalności gospodarczej samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej oraz działalności takiej nie prowadził małżonek tej osoby, o ile między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.

Wysokość zaliczek za pierwszy, drugi i trzeci kwartał roku podatkowego ustala się według następujących zasad.

Obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od kwartału, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku, czyli kwotę 3013,40 zł. Zaliczkę za ten kwartał stanowi podatek obliczony od tego dochodu na podstawie skali podatkowej określonej w art. 27 ustawy. Zaliczkę za kolejne kwartały ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za kwartały poprzedzające.

Zaliczki kwartalne, za okres od pierwszego do trzeciego kwartału roku podatkowego, podatnicy uiszczają w terminie do dnia 20 każdego miesiąca następującego po kwartale, za który wpłacana jest zaliczka. Zaliczka za ostatni kwartał jest uiszczana w wysokości zaliczki za kwartał poprzedni, w terminie do dnia 20 grudnia.

Bez deklaracji miesięcznych

Prawdziwą rewolucję w rozliczaniu zaliczek od nowego roku stanowi zmiana prawa zwalniająca wszystkich podatników samodzielnie rozliczających się z fiskusem z obowiązku składania deklaracji podatkowych, w tym comiesięcznych PIT-5 i PIT-5L. Dodatkowo mali podatnicy oraz podatnicy rozpoczynający po raz pierwszy prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej mogą wybrać płacenie zaliczek w cyklach kwartalnych, co w praktyce oznacza uiszczanie ich fiskusowi maksymalnie trzy razy w trakcie roku podatkowego, w tym po raz pierwszy nawet dopiero 20 kwietnia. W tym czasie podatnik może swobodnie obracać pieniędzmi, które musiałby oddawać fiskusowi w formie zaliczki na podatek co miesiąc.

Już na pierwszy rzut oka widać, że rozliczanie się systemem co kwartał jest najkorzystniejsze z możliwych. Co prawda mogą z niego korzystać tylko podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej i mali podatnicy, ale wśród przedsiębiorców będących osobami fizycznymi ten drugi warunek (obroty za 2006 rok w wysokości 3 180 tys. zł) spełnia zdecydowana większość.

Co istotne, podatek już za pierwszy kwartał muszą zapłacić tylko osoby, które korzystają z podatku liniowego 19 proc., jeśli osiągną jakikolwiek dochód, nawet wynoszący tylko 1 zł. Natomiast u podatników rozliczających się według skali podatkowej obowiązek zapłacenia pierwszej zaliczki na podatek pojawi się dopiero za kwartał, w którym liczony narastająco od początku roku dochód (przychód minus koszty uzyskania) przekroczy kwotę 3013,40 zł.

Jednak w obu sytuacjach, choć w tej pierwszej trudniej, można tak zaplanować przychody, a zwłaszcza koszty, by moment zapłacenia zaliczki na podatek odwlec jak najdalej w czasie. Jeśli bowiem koszty działalności będą wysokie, a łatwo to osiągnąć poprzez np. przesunięcie na początek roku (choćby marzec) wydatków inwestycyjnych czy innych poważniejszych kosztów, podatnik może zapłacić pierwszą zaliczkę na podatek dopiero 20 lipca. A jeśli zaplanuje je tak, że dochód pojawi się dopiero w październiku, zaliczek na podatek nie zapłaci w ogóle.

Zeznanie roczne

Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru (PIT-36), o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W terminie tym podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z: kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b (PIT-38), z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach określonych w art. 30c (PIT-36L). Ten drugi przypadek dotyczy sytuacji, w której podatnik osiąga dochody opodatkowane z tabeli z innego tytułu niż pozarolnicza działalność gospodarcza, a przy opodatkowaniu pozarolniczej działalności gospodarczej korzysta z podatku w stałej wysokości 19 proc.

W przeciwieństwie natomiast do rocznego rozliczenia pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem w stałej wysokości 19 proc. (na podstawie art. 30c) w rocznym rozliczeniu opartym na tabeli podatkowej, w PIT-36 trzeba uwzględnić wszystkie dochody opodatkowane na zasadach ogólnych: z pracy, emerytur i rent, działalności wykonywanej osobiście, cywilnych umów zlecenia i o dzieło, najmu - gdy podatnik nie korzysta z ryczałtu.

Wszystkie te dochody wykazuje się w tabeli dochodowej i sumuje, podobnie jak ewentualne koszty uzyskania przychodu i zaliczki potrącone przez płatników lub zapłacone przez podatnika.

Także w ramach PIT-36, gdy podatnik otrzyma zwrot uprzednio zapłaconych i odliczonych składek na ubezpieczenie zdrowotne albo odliczonej darowizny, w rocznym zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy, w którym wystąpiły te okoliczności, podatnik jest obowiązany doliczyć do dochodu lub podatku obliczonego zgodnie z art. 27 kwoty uprzednio odliczone.

W terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym podatnicy są obowiązani wpłacić: różnicę między podatkiem należnym od dochodu wynikającego z zeznania rocznego PIT-36 a sumą należnych za dany rok zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników.

Podatnicy prowadzący księgi rachunkowe (handlowe) dołączają do zeznania sprawozdanie finansowe.

Podobnie przedstawia się obowiązek rocznego rozliczenia podatku osób korzystających z opodatkowania pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie tabeli podatkowej w sytuacji, gdy opłacały one zaliczki w uproszczonej formie.

Podatnicy, którzy zdecydują się na wybór art. 30c jako podstawy do rozliczeń podatku z pozarolniczej działalności gospodarczej, związani są podobnymi zasadami rozliczeń z fiskusem (sposoby płacenia zaliczek, termin rozliczenia rocznego) jak osoby rozliczające działalność gospodarczą z tabeli podatkowej.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykłady

1 Karta bez dokumentacji

Podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej są zwolnieni od obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych, deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Podatnicy ci są jednak obowiązani wydawać na żądanie klienta rachunki i faktury, o których mowa w odrębnych przepisach, stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi oraz przechowywać w kolejności numerów kopie tych rachunków i faktur w okresie pięciu lat podatkowych, licząc od końca roku, w którym wystawiono rachunek lub fakturę.

2 Nie można skorzystać z ryczałtu

Opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie stosuje się do podatników:

- opłacających podatek w formie karty podatkowej,

- korzystających z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego,

- osiągających w całości lub w części przychody z tytułu: prowadzenia aptek, działalności w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenie lombardów), działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,

- osiągających w całości lub części przychody z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie wolnych zawodów innych niż wykonywane osobiście przez lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny, jeśli działalność ta nie jest wykonywana na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej, z tym że za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu,

- osiągających w całości lub części przychody ze świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy (głównie w zakresie usług niematerialnych) oraz działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,

- wytwarzających wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii,

- podejmujących wykonywanie działalności w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem, w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków albo samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka - jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na ogólnych zasadach,

- rozpoczynających działalność samodzielnie lub w formie spółki, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników, przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy, wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki.

3 Zawiadomienie o założeniu księgi

Podatnik rozpoczyna działalność gospodarczą od 1 marca 2007 r. Z tym dniem zakłada księgę przychodów i rozchodów. W terminie do 20 marca składa w urzędzie skarbowym właściwym dla podatku dochodowego (a więc miejsca zamieszkania) pismo zatytułowane zawiadomienie, w którym oprócz swoich danych osobowych (w tym NIP) i danych urzędu skarbowego pisze: „Zawiadamiam, że w związku z rozpoczęciem działalności gospodarczej opodatkowanej na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dniem 1 marca 2007 r. założyłem księgę przychodów i rozchodów”. Pod takim pismem składa swój podpis.

4 Podatek liniowy wyższy niż według skali

Podatnik prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Szacuje, że w 2007 roku dochód do opodatkowania (przychód minus koszty uzyskania) wyniesie nie więcej niż 20 tys. zł. Jeśli zdecyduje się na rozliczanie z fiskusem na podstawie art. 30c, zapłaci roczny podatek w wysokości 3,8 tys. zł. Gdy pozostanie przy dotychczasowych zasadach, podatek wyniesie tylko 3 227,46 zł.

5 Podatnik uzyska dochód z działalności i z pracy

Podatnik uzyska w 2007 roku dochód w wysokości 30 tys. zł z działalności gospodarczej i dochód w wysokości 60 tys. zł z tytułu umowy o pracę. Jeśli zdecyduje się na opodatkowanie dochodu z działalności gospodarczej na podstawie art. 27, oba dochody uwzględni w jednym rocznym rozliczeniu podatku za 2007 rok, wyliczając ten podatek według skali podatkowej. Wyniesie on 22 100,11zł. Gdy wybierze art. 30c za podstawę rozliczania podatku dla działalności gospodarczej, za 2007 rok złoży dwa zeznania podatkowe. Zapłaci 5,7 tys. zł z tytułu działalności gospodarczej i 12 652,91zł podatku od dochodów z pracy. Razem 18 352,91zł, a więc dużo mniej niż w pierwszym wariancie.

6 Podatek liniowy w spółce

Firma działa jako spółka cywilna czterech osób fizycznych, mających równe w niej udziały. Oznacza to, że według wcześniej już przeprowadzonych wyliczeń dochód takiej spółki w 2007 roku powinien przekraczać kwotę 192 tys. zł, by wszystkim wspólnikom opłaciło się skorzystanie z rozliczania podatku na podstawie art. 30c ustawy.

7 Wzór oświadczenia

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

8 Terminy i formalności

Podatnik, który rozpocznie działalność gospodarczą po 1 stycznia 2007 r., i zdecyduje się na podatek dochodowy według stawki 19 proc.:

- do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu, składa w urzędzie skarbowym właściwym dla miejsca zamieszkania pisemne oświadczenie o wyborze tego sposobu opodatkowania,

- nie ma prawa do rozliczania zaliczek w uproszczonej formie w 2007 roku, co oznacza, że nie składa żadnych pism w tej sprawie. Ale może skorzystać z kwartalnego cyklu opłacania zaliczek. Wówczas podatnicy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności w trakcie roku podatkowego, składają zawiadomienie w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.

- musi do 30 kwietnia 2008 r. złożyć zeznanie roczne PIT-36L.