Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Termin przedawnienia rekompensaty za koszty odzyskiwania należności

dr Rafał R. Wasilewski
doktor nauk prawnych, radca prawny prowadzący w Szczecinie kancelarię prawa gospodarczego Kancelaria Radcy Prawnego dr Rafał R. Wasilewski
© naftizin - Fotolia.com
© naftizin - Fotolia.com
Fotolia
Przedsiębiorcy są coraz bardziej świadomi, że w przypadku opóźnienia w transakcjach handlowych od dłużnika mogą domagać się nie tylko odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, ale również rekompensaty za koszty odzyskiwania należności. Problematyczne było jednak, w jakim terminie przedsiębiorca może dochodzić zapłaty tej rekompensaty, zanim się przedawni. Z tym zagadnieniem zmierzył się Sąd Najwyższy.

Termin przedawnienia rekompensaty za koszty odzyskiwania należności

Istotą sprawy rozpoznawanej przez Sąd Najwyższy było wyjaśnienie, w jakim terminie przedawnia się roszczenie o zapłatę rekompensaty za koszty odzyskiwania należności przewidziane w art. 10 ust. 1 z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (taka rekompensata – w zależności od wysokości odzyskiwanego długu może wynosić 40, 70 albo 100 euro, przeliczanego na złote według średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne). Wątpliwości co do terminu przedawnienia takiej rekompensaty miał Sąd Okręgowy w Warszawie, który postanowił zwrócić się do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego. W sprawie dłużnik dopuścił się opóźnienia i wierzyciel uzyskał prawo do odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, jak również do omawianej rekompensaty. Zawarta między przedsiębiorcami umowa była jednak umową sprzedaży, z której roszczenia przedawniają się w terminie 2 lat, co wynika z 554 k.c. Z kolei żaden przepis nie reguluje szczególnego terminu przedawnienia dla rekompensaty. Wątpliwość pytającego sądu dotyczyła tego, czy okres przedawnienia wynoszący 2 lata (dla zawartej umowy sprzedaży) dotyczy także rekompensaty, czy też okres przedawnienia roszczenia o zapłatę rekompensaty jest inny.

W uchwale z 30 września 2021 r. (III CZP 37/20) Sąd Najwyższy przyjął:

„Termin przedawnienia roszczenia o rekompensatę za koszty odzyskiwania należności, opartego na art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (poprzednio pod nazwą: ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych; tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 118), określa art. 118 k.c.”

Termin przedawnienia roszczenia o rekompensatę wynosi w każdym przypadku 3 lata

Wspomniany przez Sąd Najwyższy art. 118 k.c. przewiduje ogólny termin przedawnienia roszczeń, który znajduje zastosowanie wtedy, gdy żaden inny przepis nie wskazuje na inny termin przedawnienia jakiegoś roszczenia. Zgodnie z art. 118 k.c. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Na podstawie zacytowanego art. 118 k.c. roszczenie o zapłatę rekompensaty za koszty odzyskiwania należności w transakcjach handlowych – jako roszczenie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej – wynosi 3 lata. Żaden inny przepis ustawy nie określa odmiennego terminu przedawnienia dla omawianej rekompensaty. Słusznie Sąd Najwyższy zaakcentował powyższą uchwałą, że roszczenie o zapłatę rekompensaty nie jest roszczeniem wynikającym z konkretnego typu umowy, ale roszczeniem przysługującym w transakcjach handlowych. Nie jest dlatego istotne, czy przedsiębiorcy zawierają umowę sprzedaży, umowę dostawy, umowę o dzieło czy jakąś umowę nienazwaną. Niezależnie, jaki termin przedawnienia prawo przewiduje dla takiej umowy, termin przedawnienia roszczenia o rekompensatę wynosi w każdym przypadku 3 lata.

Komentarz eksperta: Stanowisko zawarte przez Sąd Najwyższy nie budzi w mojej ocenie wątpliwości. Jako że ustawodawca nie przewidział odrębnego terminu przedawnienia dla rekompensaty za koszty odzyskiwania należności w transakcjach handlowych, właściwe jest zastosowanie ogólnego terminu 3 lat dla roszczeń związanych z działalnością gospodarczą (zgodnie z art. 118 k.c.). Uzasadnienie uchwały nie jest jeszcze dostępne, a być może odpowie na inny problem, który być może Sąd Najwyższy rozpatrywał w tej sprawie. Mianowicie, czy wspomniana rekompensata ma akcesoryjny charakter czy niezależny od należności z transakcji handlowej. Trzeba pamiętać, że także na gruncie terminu przedawnienia odsetek ustawowych za opóźnienie Sąd Najwyższy wskazywał, że odsetki te przedawniają się zgodnie z art. 118 k.c., jednak z uwagi na ich akcesoryjny charakter, przedawnienie następuje najpóźniej w chwili przedawnienia należności głównej (tak np. w uchwale 7 sędziów SN z dnia 26 stycznia 2005 r., III CZP 42/04). Być może Sąd Najwyższy kwestię tę również rozpatrywał i odniesie się do niej w pisemnym uzasadnieniu, skoro z opisu sprawy wynika, że termin przedawnienia dla należności głównej (z umowy sprzedaży) ulegał przedawnieniu.

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Czy ChatGPT pomoże w walce z cyberprzestępczością?

    ChatGPT stał się groźnym narzędziem w rękach cyberprzestępców. Jednak, jak przekonują eksperci z Sophos, ten zaawansowany model językowy, zdolny do pisania i analizowania nawet dłuższych tekstów, może być również bardzo pomocny w walce z hakerami i internetowymi oszustami. Sztuczną inteligencję da się z powodzeniem wykorzystać do namierzania podejrzanej aktywności, filtrowania wiadomości e-mail czy przeciwdziałania cyberatakom z wykorzystaniem komponentów wbudowanych w system Microsoft Windows (LOLBin). 

    Mitsubishi Eclipse Cross Ralliart. PHEV z rajdowym sznytem. Tylko sznytem

    Mitsubishi Eclipse Cross Ralliart to nowa wersja japońskiego coupe SUV-a napędzanego hybrydą plug-in. Zmiany? Te dotyczą tylko stylizacji. Szkoda...

    Mercedes GLA 2023. Mały SUV z Niemiec przeszedł drobny zabieg

    Mercedes GLA 2023, czyli mniejszy z niemieckich SUV-ów przeszedł lifting. W jego ramach nieznacznie zmienił się design, ale i paleta silników.

    Toyota Hilux powstała w 1968 roku. Kończy właśnie 55 lat!

    Toyota Hilux zadebiutowała na rynku w roku 1968. A więc jak nietrudno policzyć, powoli zbliża się do wieku emerytalnego. Tyle że pick-up ani myśli się zatrzymywać!

    Polacy kochają mięso, jedzą je nawet 6 razy w tygodniu! Jakie wybierają najczęściej?

    Polacy jedzą dużo mięsa. Prawie czterech na dziesięciu badanych sięga po nie zazwyczaj 2-3 razy w tygodniu. Co trzecia osoba robi to nawet 4-6 razy w tym czasie. Na co dzień rodacy wybierają drób i wieprzowinę, ale ważne miejsca na liście zakupowej zajmują też ryby i owoce morza. Z kolei wołowina plasuje się wysoko w kategorii mięs jadanych od czasu do czasu. Natomiast dziczyzna i jagnięcina są rzadko wybierane przez konsumentów. Takie wnioski płyną z ogólnopolskiego badania Kantar Polska i Grupy BLIX, przeprowadzonego na próbie blisko 1,8 tys. konsumentów.

    Śniadanie biznesowe w Gdańsku: sygnaliści w firmie, zmiany w prawie pracy 2023, ochrona danych osobowych

    18 kwietnia 2023 r. w Gdańsku odbędzie się Śniadanie biznesowe – prawo w pigułce, poświęcone praktycznym zagadnieniom prawnym obowiązującym przedsiębiorców w 2023 r. Szkolenie organizuje Rödl & Partner. Partnerem medialnym szkolenia są: portal Infor.pl, organizacja pracodawców „Pracodawcy Pomorza”, Francusko-Polska Izba Gospodarcza, Polsko-Niemieckie Koło Gospodarcze, a także Brytyjsko-Polska Izba Handlowa. Udział w szkoleniu jest bezpłatny.

    Dlaczego panele fotowoltaiczne wyłączają się w słoneczne dni?

    Urząd Regulacji Energetyki podpowiada, jak sobie poradzić, kiedy domowa instalacja fotowoltaiczna nie działa prawidłowo.

    Nowe technologie dla oszczędzania energii

    Wysokie ceny energii i inflacja wydrążają w naszych portfelach coraz większą dziurę. Warto zaplanować, jak w realny sposób możemy zadbać o swój budżet.

    Sektor bankowy – czy można się obawiać kryzysu?

    Początek tygodnia stoi zdecydowanie pod znakiem zapytania postawionym przed środową decyzją FED-u. Oczy wielu skierowane są w stronę eksperckich prognoz tego, jakie decyzje zostaną podjęte i jaki będą miały one wpływ zarówno na rynek Stanów Zjednoczonych, jak i globalny. Ostatnie głośne bankructwa banków zrodziły wiele pytań. Dotyczyły one głównie tego, czy jest to zwiastun powtórki krachu z 2008 roku, czy polskie banki są zagrożone i jak te wydarzenia mogą wpłynąć na nasz rynek. Na początku warto podkreślić, że szansa na wystąpienie dwa razy takiego samego kryzysu jest wręcz znikoma, a sytuacja w USA nie wpłynie bezpośrednio na właściwe funkcjonowanie naszych banków. W czym więc całe zamieszanie?

    Dopłaty do kapitału zamiast pożyczek od wspólników

    Dopłaty do kapitału mogą być świetną alternatywą dla pożyczek od wspólników. Czym się różnią, jakie mają wady i zalety? Czy mogą być wykorzystane wyłącznie do dokapitalizowania spółki, czy może mogą mieć bardziej kreatywne zastosowanie?

    Czy handel społecznościowy to klucz do szerokiej adopcji kryptowalut?

    Handel społecznościowy kryptowalutami, który działa podobnie jak media społecznościowe, to nowy trend. Na czym polega i jak działa?

    Abarth 695 Tributo 131 Rally. Pięćsetka z duszą Ferrari

    Abarth 695 Tributo 131 Rally waży nieco ponad 1,1 tony, a ma 180 koni. Jest sportowy, agresywny i oferuje rasowy dźwięk wydechu. To nie samochód, to spełnienie marzeń kierowcy.

    Test: Abarth 695 Tributo 131 Rally. Ta miłość jest toksyczna. I dobrze mi z tym!

    Test: Abarth 695 Tributo 131 Rally jest cudowny, ale nie idealny. Wad mu nie brakuje. Tak samo jak charakteru zresztą. Tym mógłby obdzielić auta w połowie dzielnicy.

    Kolejny miesiąc spadku sprzedaży detalicznej. Czego kupujemy najmniej?

    Sprzedaż detaliczna spadła drugi miesiąc z rzędu, najbardziej paliw, mebli oraz prasy - wskazał Polski Instytut Ekonomiczny we wtorek komentując dane GUS. Dodano, że wzrosła sprzedaż odzieży, samochodów oraz farmaceutyków; większa jest też produkcja budowlana.

    Land Rover Classic Defender 90 z Lego. Tańszy, ale nie tani sposób na marzenia

    Land Rover Classic Defender 90 z Lego trafi do sprzedaży 1 kwietnia 2023 roku. Auto po złożeniu wygląda po prostu cudownie! Niestety model będzie kosztować 1149,99 zł.

    Polskie drogi są dziurawe. Nawet 40 proc. wymaga remontu!

    Polskie drogi są dziurawe. Jak duża jest skala zjawiska? Potężna! Nawet 9000 km jezdni w naszym kraju pilnie wymaga remontu.

    BMW serii 5 G60. Wersja M5 będzie... elektryczna! Piekło zamarzło?

    BMW serii 5 G60 szykuje się do rynkowego debiutu. Marka przekazuje zatem pierwsze informacje o modelu. A te brzmią dość rewolucyjnie.

    Elektryczne ciężarówki w Polsce? DHL kupiło właśnie pięć Volvo FM Electric

    Elektryczne ciężarówki w Polsce? Powoli stają się elementem drogowego krajobrazu. A zakupy DHL nie ograniczają się do pięciu Volvo FM Electric.

    Kręci nas recykling. Oponeo i druga odsłona jego akcji

    Kręci nas recykling? Oponeo ma zamiar dokładnie dziś odpalić drugą edycję swojej akcji. W jej ramach będzie sprzątać odpady i sadzić drzewa.

    Analiza: znaczny wzrost cen złota ma związek z obligacjami USA

    W poniedziałek cena złota przebiła poziom 2 tys. dolarów za uncję. Zdaniem eksperta Tomasza Niewińskiego to efekt spadku zaufania w sektorze bankowym oraz przekonania rynku, że Fed w obliczu ryzyka kryzysu finansowego przestanie podwyższać stopy.

    Wdrożenie: Czym jest onboarding w firmie?

    Już sam fakt, że nie mamy w języku polskim dobrego tłumaczenia słowa “onboarding”, wiele mówi o podejściu do przyjmowania nowych pracowników. Najbliższy ekwiwalent to “wdrożenie”, ale ten termin brzmi technicznie, a nowa osoba w firmie nie jest maszyną, którą można szybko ustawić.

    Ranking: Warszawa najlepszą destynacją turystyczną i biznesową

    Zagraniczni turyści oraz firmy dostrzegają potencjał Warszawy. Miasto zwyciężyło w rankingu European Best Destination 2023 oraz znalazło się na szóstej pozycji w globalnym zestawieniu najlepszych miejsc do podróży biznesowych. 

    Inflacja zmienia nawyki. 60% oszczędza na jedzeniu, 40% kupuje tańsze produkty

    W Polsce trwa konsumencka recesja, czyli spadek wydatków gospodarstw domowych. Inflacja sprawiła, że klienci przewartościowali swoje potrzeby i ostrożniej podejmują decyzje zakupowe. Z badania wynika, że 64% klientów sklepów deklaruje zakup tylko tych produktów, które na pewno wykorzysta, a 38% twierdzi, że „mniej znaczy więcej” – osoby te podkreślają, że nie potrzebują wszystkich rzeczy, które wcześniej wydawały się dla nich niezbędne. 

    Światło dzienne w mieszkaniu – same korzyści. Jak poprawić dostęp do światła dziennego?

    Większość Polaków zauważa poprawę samopoczucia w pomieszczeniach dobrze doświetlonych światłem dziennym, a połowa wskazuje na pogorszenie nastroju, gdy go brakuje. Jednocześnie co trzeci Polak uważa, że nie ma odpowiedniego dostępu do naturalnego światła w swoim domu - to wyniki najnowszych badań ARC Rynek i Opinia na zlecenie VELUX Polska. Tymczasem światło naturalne ma bardzo duży wpływ na nasze zdrowie psychiczne i poczucie szczęścia. Warto o tym pamiętać choćby z okazji obchodzonego 20 marca Międzynarodowego Dnia Szczęścia.

    Kasoterminale online i wirtualne kasy fiskalne, czyli nowe rozwiązania dla małych i średnich firm

    Kasoterminale online i wirtualne kasy fiskalne dla firm. Dynamiczny rozwój technologii oraz branży e-commerce otworzył nowe możliwości, usprawniając prowadzenie biznesu w Polsce. W 2020 roku zostały wprowadzone przepisy dotyczące kas wirtualnych. Przepisy te określają m.in. wymagania, jakie muszą spełniać kasy wirtualne oraz ich operatorzy w celu zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony interesów klientów. W ślad za tymi przepisami niektórzy z dostawców rozwiązań fiskalno-płatniczych dopasowali swoją ofertę do nowych regulacji, oferując nowoczesne kasy wirtualne.