REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ocena zdolności firmy do kontynuacji działalności

Weronika Gackowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Przy stosowaniu przyjętych zasad (polityki) rachunkowości zakłada się, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości działalność w niezmniejszonym istotnie zakresie. Jednostki powinny jednak zachować czujność wobec zdarzeń lub uwarunkowań ograniczających zdolność do kontynuowania działalności, ponieważ świadomość zagrożeń daje podstawę do ustalenia stopnia ryzyka związanego z dalszym prowadzeniem działalności.

Szczególne rozważania na temat kontynuacji działalności pojawiają się najczęściej przy sporządzaniu sprawozdania finansowego. Rozstrzyga je i ocenia kierownik jednostki, odpowiadający za księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe. Oceniając sytuację firmy na dzień bilansowy, musi on wypowiedzieć się, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności gospodarczej przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na takie zagrożenie. Kolejną osobą wypowiadającą się na temat kontynuacji działalności jednostki jest biegły rewident badający sprawozdanie finansowe. Oczywiście, jeżeli jest obowiązek badania.

REKLAMA

Podstawowe informacje na temat zdarzeń, które mogą ograniczyć lub nawet uniemożliwić dalszą działalność gospodarczą, wynikają z ksiąg rachunkowych firmy.

Księgi rachunkowe jako podstawa oceny zdolności kontynuowania działalności

Księgi rachunkowe z prawidłowymi, chronologicznie ujętymi, sprawdzonymi zapisami odzwierciedlającymi zdarzenia gospodarcze są podstawowym, ale nie jedynym źródłem informacji o możliwości kontynuacji działalności przez jednostkę.

U podstaw oceny kontynuacji działalności leży analiza kształtowania się danych księgowych na przestrzeni kilku ostatnich lat. Wyniki analizy mogą wskazywać na przyszłe zagrożenia. Należy więc wszechstronnie ocenić:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• poziom kapitału obrotowego,

• stan środków pieniężnych z uwzględnieniem planów finansowych i wynikających z nich terminów płatności,

• zmniejszenie aktywów płynnych, w tym papierów wartościowych,

• możliwości terminowego wpływu kwot należnych,

• terminy spłaty kredytów (pożyczek) oraz możliwości dalszego kredytowania lub odnowienia spłaconych kredytów,

• zdolność wypełnienia warunków wynikających z umów kredytowych,

• zdolność do terminowego regulowania zobowiązań wobec wierzycieli,

• opóźnienia w płatnościach bieżących i wypłatach dywidend,

• poziom kredytów (pożyczek),

• wymagalność zobowiązań warunkowych,

• poziom wskaźników finansowych, w tym przede wszystkim: płynności, rentowności, rotacji,

• straty z działalności gospodarczej i możliwość ich pokrycia z kapitałów lub zysków lat następnych,

• możliwość sfinansowania produkcji bieżącej lub uruchomienia ważnych nowych produktów,

• możliwość sfinansowania remontów lub wymiany produkcyjnych środków trwałych,

• poręczenia i gwarancje.

Na kontynuację działalności jednostki w następnym okresie sprawozdawczym mogą mieć wpływ zdarzenia ujawnione oraz nieujawnione, które wystąpiły w okresach ubiegłych, oraz zdarzenia okresów następnych, znane i nieznane jednostce.

Ze względu na ryzyko zagrożenia kontynuacji działalności szczególną uwagę należy zwrócić na następujące kwestie:

• ściągalność należności,

• wymagalność zobowiązań,

• błędy i nadużycia oraz

• wycenę składników majątkowych.

 

REKLAMA

Ściągalność należności może być ograniczona lub nawet niemożliwa z powodu niewypłacalności dłużnika, nieskutecznego, opóźnionego lub celowego zaniechania renegocjacji kwot należnych. Dlatego podstawą wnioskowania o potencjalnych wpływach jest analiza należnych kwot, prawdopodobieństwo ich zapłaty oraz informacje o trudnościach płatniczych dłużników.

Wymagalność zobowiązań z tytułu dostaw robót, usług oraz zakupów składników majątkowych, a także terminy wymagalności zobowiązań warunkowych są jednostce znane. Wiemy również, że wykonanie przez jednostkę dostaw lub usług obarczonych wadą lub niezgodnie z harmonogramem dostaw, przyjęcie zleceń po cenach przynoszących straty lub zleceń, z których jednostka nie będzie mogła się wywiązać, obciąży ją karami i odszkodowaniami. Dlatego bardzo często pełne i wiarygodne informacje, wczesne reagowanie na trudności płatnicze i równoczesne zaniechanie lub wstrzymanie zakupów oraz kontrola ponoszonych kosztów wystarczą, żeby zmienił się obraz sytuacji.

REKLAMA

Bardzo trudno jest całkowicie uniknąć błędów lub nadużyć. Jednak ustawowy obowiązek sprawowania przez kierownika jednostki kontroli - zorganizowania kontroli - może znacząco je wyeliminować. Tu, w kategorii „błędów”, warto zwrócić uwagę na kompletność zapisów księgowych i ujawnionych zdarzeń gospodarczych. Nawet tych, które nie podobają się lub których nie chcemy ujawnić.

Wycena składników majątkowych, a także analiza wielkości z nią związanych i kształtujących wynik finansowy może być pierwszą informacją o potencjalnych zagrożeniach kontynuacji działalności jednostki. Szczególne znaczenie mają: wzrost poziomu odpisów aktualizujących należności od odbiorców, toczące się sprawy sądowe, korekty wartości trwałych aktywów rzeczowych i zawyżone stawki amortyzacyjne. Nie jest to lista kompletna. Niemniej znaczące w tym zakresie kwoty, korekty i ich ilość mogą wskazywać nawet na brak wiarygodności sprawozdania lub sprawozdań finansowych oraz zagrożenie kontynuacji działalności.

Niefinansowe objawy braku możliwości kontynuacji działalności

Kontynuacja działalności jednostki może być zagrożona przez zdarzenia niefinansowe, które tym samym nie mają odzwierciedlenia w księgach rachunkowych. Najczęściej występują one obok objawów finansowych, ale nie muszą mieć lub jeszcze nie mają odzwierciedlenia w księgach rachunkowych ubiegłego okresu. Niedostatecznie zidentyfikowane objawy wystąpią jako przyszłe zdarzenia, a ich konsekwencje będą ujawniane w następnym okresie sprawozdawczym. To na temat tego przyszłego okresu wypowiada się kierownik jednostki we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego.

Przykładowe czynniki mogące mieć wpływ na zdolność do kontynuowania działalności to:

• zaniechanie istotnej części działalności,

• reorganizacja jednostki,

• fuzje i zakupy innych jednostek,

• niewiarygodny system (finansowo-księgowy, organizacyjny) dostarczający informacji na potrzeby zarządzania,

 

• niewiarygodne i nierealne założenia leżące u podstaw prognoz ekonomicznych,

• brak analiz ekonomicznych lub ich wadliwość,

• rozpoczęcie nowych form działalności gospodarczej lub rozszerzenie dotychczasowej,

• anulowanie zleceń, np. z powodu upadłości zlecającego,

• uzależnienie od jednego odbiorcy, dostawcy lub produktu,

• utrata rynku zbytu, głównego dostawcy istotnego dla produkcji surowca, koncesji, licencji,

• wyniki kontroli skarbowych lub dewizowych,

• wymówienie przez bank umowy kredytowej,

• wzrost kosztów obsługi kredytów,

• reklamacje,

• nierozstrzygnięte postępowania sądowe oraz wyroki dotyczące ujawnionych spraw,

• zaciąganie nadmiernych kredytów i pożyczek,

• zmiany kursów walut, przepisów,

• odejście osób sprawujących kluczowe funkcje oraz zmiany personalne w zarządzie jednostki,

• trudności w skompletowaniu kadry kierowniczej,

• niedozwolone działania kierownictwa jednostki,

• strajki i zakłócenia pracy, konflikty z załogą.

Te zdarzenia nie zawsze muszą być znane jednostce na dzień bilansowy. Przeświadczenie o możliwości kontynuacji działalności przedsiębiorstwa w następnym okresie sprawozdawczym może wynikać m.in. z zebranych dowodów oraz potwierdzeń osób trzecich - wewnętrznych i zewnętrznych: banków, odbiorców produktów, dostawców materiałów (towarów), pracowników kontroli skarbowej, inspekcji pracy, radców prawnych itp.

Wskazówką pozwalającą na pełniejszą ocenę możliwości kontynuacji działalności jednostki może być analiza:

• kondycji gospodarczej przedsiębiorstwa na tle branży i wyrokowanie o jego rozwoju w przyszłości,

• prognozowanych przyrostów cen materiałów, produktów,

• sposobu zarządzania jednostką (efektywność, sprawność),

• zmian, które w istotny sposób wpłynęły na wynik finansowy oraz sytuację majątkową i finansową jednostki,

• wpływu utworzonych (nieutworzonych) rezerw w ubiegłych okresach sprawozdawczych na wynik okresu bieżącego,

• zdolności wytwórczej, a więc i potencjalnych przychodów w przyszłości,

• sytuacji dochodowej w dającej się przewidzieć przyszłości,

• sytuacji majątkowej i finansowej w następnym okresie sprawozdawczym,

• negatywnych trendów np. sprzedaży.

Innego rodzaju niezależnymi od jednostki czynnikami, które mogą znacząco wpłynąć na ograniczenie możliwości kontynuacji działalności, są np. katastrofy, zdarzenia nadzwyczajne wynikające z uwarunkowań geopolitycznych i społecznych itp.

Jeśli założenie kontynuacji działalności nie jest zasadne, to wycena aktywów jednostki następuje po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Sprawozdania finansowe za 2008 r. są już zatwierdzone, a do kolejnych ustawą nakazanych rozważań na temat kontynuacji działalności mamy kilka miesięcy. Warto jednak wykorzystać ten czas na analizę potencjalnych zagrożeń i podjąć działania, które mogą ustrzec jednostkę przed brakiem kontynuacji działalności.

• art. 6 ust. 1 i 2, art. 29 ust. 1, art. 54 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 77, poz. 649

dr Weronika Gackowska

biegły rewident

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wakacje składkowe. Przedsiębiorcy złożyli już ponad 333 tys. wniosków

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że od 1 do 12 listopada przedsiębiorcy złożyli ponad 333 tys. wniosków o wakacje składkowe. W jakim województwie było ich najwiecej, a w jakim najmniej? 

Świadczenie interwencyjne: dla kogo, warunki, gdzie złożyć wniosek?

Świadczenie interwencyjne: dla kogo, warunki, gdzie złożyć wniosek? Czym jest świadczenie interwencyjne? Komu przysługuje? Jakie warunki należy spełniać by je otrzymać? Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku?

Polska prezydencja w UE 2025: priorytety przedsiębiorców to m.in. wzmocnienie i ochrona jednolitego rynku UE w związku z rosnącą rolą Chin i wyborami prezydenckimi w USA

Już z początkiem 2025 roku Polska obejmie prezydencję w Radzie UE. Przedsiębiorcy widzą w tym szanse na kształtowanie unijnej polityki, wspieranie jednolitego rynku oraz odpowiedź na wyzwania związane z globalną konkurencją, rosnącą rolą Chin i zmianami politycznymi w USA. Wśród priorytetów są zwiększenie konkurencyjności UE, bezpieczeństwo energetyczne i poszerzenie Unii o Ukrainę i Mołdawię.

Regulacje ESG w transporcie. Z czym to się wiąże?

Branża TSL nie ma łatwo. Firmy z tego sektora muszą zmierzyć się z nowymi wymogami regulacyjnymi i raportowymi – ESG (Environmental, Social, Governance). Chodzi o poprawę standardów środowiskowych, społecznych i zarządzania korporacyjnego. Któe regulacje już są w Europie obowiązkowe, a na które jeszcze czekamy? I najważniejsze - ile trzeba na to wydać i co grozi za ignorowanie tych zmian? 

REKLAMA

Na jakie reformy czeka rynek pracy?

Przedsiębiorcy oczekują większego wsparcia od rządu, zwłaszcza w kwestii aktywizacji grup niedoreprezentowanych na rynku pracy. Chcieliby również zmniejszenia kosztów zatrudnienia i zapewnienia dostępu do kandydatów z państw trzecich. Nawołują także do stworzenia warunków sprzyjających rozwojowi kompetencji i kwalifikacji zawodowych. 

Maksymalizacja bezpieczeństwa: Dlaczego oprogramowanie on-premise ma kluczowe znaczenie w świecie zdominowanym przez SaaS?

Jak wynika z szacunków Gartnera, już za 3 lata aż 75 proc. przedsiębiorstw będzie traktować tworzenie kopii zapasowych aplikacji typu SaaS (Oprogramowanie jako Usługa) jako wymóg krytyczny. Jeszcze w tym roku było to 15 proc . Ta istotna różnica wynika z oceny ryzyka. O ile oprogramowanie dostępne w modelu SaaS jest coraz częstszym wyborem organizacji na całym świecie, kluczowe staje się zapewnienie, że przechowywane tam dane są zarówno dobrze chronione, jak i możliwe do odzyskania. W tym kontekście zasadne może być pytanie o dostępne alternatywy, a zwłaszcza możliwość korzystania z tradycyjnego oprogramowania on-premise, które jest instalowane i zarządzane lokalnie.

3 cechy innowacyjnego przedsiębiorstwa. Jak ważna jest ochrona środowiska? [WYWIAD]

Co dziś często przesądza o wyborze kontrahenta? Jak ważna jest ochrona środowiska w świecie biznesu? Jakie proste rozwiązania mogą wprowadzić wszystkie przedsiębiorstwa branży ogrodniczej? O 3 głównych cechach innowacyjności opowiada członek zarządu przedsiębiorstwa W.Legutko, Adam Legutko.

Jak chronić firmowe pieniądze przez utratą wartości

Wielu przedsiębiorców zastanawia się jak uchronić swój kapitał w czasach wysokiej inflacji. Podobnie jak oni, ich pieniądze powinny pracować. Bank Pekao ma propozycję dla prowadzących działalność gospodarczą, spółkę cywilną lub osobową z uproszczoną księgowością, pozwalającą łączyć wysokie oprocentowanie z elastycznością

REKLAMA

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni?

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni? Szacuje się, że z tego rozwiązania skorzysta ok. 2,4 mln przedsiębiorców. Rada ministrów przyjęła projekt nowelizacji.

Prognozy na 2025 rok: jakie trendy będą kształtować przyszłość biznesu e-commerce?

Jakie trendy ukształtują branżę e-commerce w nadchodzącym 2025 roku? Jakie narzędzia powinny wykorzystać firmy, żeby się rozwijać?

REKLAMA