Polisy OC coraz bardziej popularne wśród przedsiębiorców

Jeszcze w 2002 roku przedsiębiorcy wydawali na polisy odpowiedzialności cywilnej nieco ponad 300 mln zł. W 2006 roku było to już 613 mln zł, co oznacza ponad 100-proc. wzrost w ciągu czterech lat. Dla porównania w tym samym okresie osoby fizyczne wydały na polisy tylko o 13 proc. więcej (wzrost ze 109,7 mln zł do 122 mln zł). Te dane pokazują, że przedsiębiorcy docenili ryzyko związane z odpowiedzialnością cywilną i ubezpieczają się na wypadek roszczeń. I nic dziwnego, bo to właśnie w ich przypadku najbardziej rośnie liczba roszczeń. W ubiegłym roku towarzystwa wypłaciły poszkodowanym przez przedsiębiorców prawie 190 mln zł odszkodowań, podczas gdy w 2002 roku było to 87 mln zł (co oznacza wzrost o 116 proc.).

Można zakładać, że do części wypłat nie doszło dzięki interwencji prawników towarzystwa. Niewielu klientów zdaje sobie bowiem sprawę, że tym, co zyskują kupując polisę OC, jest nie tylko gwarancja zaspokojenia roszczeń poszkodowanych, ale też obrona przed nimi. Nieprzypadkowo podstawowym obowiązkiem klienta jest możliwie szybkie poinformowanie o roszczeniach czy wytoczeniu sprawy sądowej. Nie ma w tym nic dziwnego, bo umowy OC przewidują, że to ubezpieczyciele pokrywają koszty postępowań sądowych, w tym mediacji lub postępowania pojednawczego w związku ze zgłoszonymi roszczeniami odszkodowawczymi. Pokrywają nawet wynagrodzenie rzeczoznawcy. Dla przedsiębiorców, których dotyczy roszczenie, to istotny plus, bo od razu mogą scedować kwestię sporu na profesjonalistów, którym - podobnie jak samemu przedsiębiorcy - zależy na uwolnieniu się od odpowiedzialności.

Odpowiedzialności coraz trudniej uniknąć, bo ostatnia nowelizacja kodeksu cywilnego wydłużyła okres składania roszczeń nawet... w nieskończoność. Nowy art. 442¹ k.c. przewiduje bowiem, że roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym będą się przedawniały z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Przy czym, jeśli będzie chodziło o szkody na mieniu, roszczenia przedawniają się w ciągu dziesięciu lat od zdarzenia, a jeśli o szkody na osobie, nie ma tego limitu. Dodatkowo, jeśli szkoda wynika z przestępstwa, roszczenia przedawniają się zawsze po 20 latach od dnia jego popełnienia.

Dla przedsiębiorców, szczególnie tych, którzy wykonują usługi lub produkują towary, które mogą powodować szkody na osobie, i to w długim terminie (np. produkcja leków, zabiegi lekarskie), oznacza to, że ryzyko wypłaty odszkodowania spoczywa na nich nawet przez kilkadziesiąt lat od dnia np. wprowadzenia produktu do obrotu czy wykonania usługi. Z tego też powodu nie można dziwić się przedstawionym na początku statystykom, pokazującym, że towarzystwa zebrały od przedsiębiorców z polis OC 613 mln zł, a wypłaciły 190 mln zł odszkodowań. Nie oznacza to, że towarzystwa zarobiły ponad 400 mln zł! Te pieniądze zasiliły rezerwy towarzystw na jeszcze niezgłoszone roszczenia (dlatego w ubezpieczeniowym slangu mówi się o długich ogonach takich polis), które muszą być przygotowane do zaspokajania roszczeń poszkodowanych.