REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spółka cywilna uzyska status przedsiębiorcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Teresa Siudem

REKLAMA

Ustawa powinna przyznać spółce cywilnej zdolność prawną. Ale sens nadawania spółce cywilnej podmiotowości prawnej jest tylko wtedy, gdy będzie ona znacznie prostszą formą organizacyjno-prawną od spółki jawnej.


l
W pakiecie Kluski pojawiła się propozycja, by nadać spółkom cywilnym status przedsiębiorcy, który utraciły przed kilkoma laty. Czy ten pomysł ma szanse na realizację?


- Ministerstwo Skarbu zaproponowało, żeby spółkom cywilnym nadać status przedsiębiorcy, nie zmieniając jej konstrukcji w prawie cywilnym. Ten projekt został jednak poddany trafnej krytyce na etapie uzgodnień międzyresortowych. Słusznie bowiem argumentowano, że nie można nadawać statusu przedsiębiorcy czemuś, co w rozumieniu prawa cywilnego nie jest podmiotem, ale wyłącznie umową.


Nie oznacza to jednak, że ja nie dostrzegam potrzeby nadania spółkom cywilnym podmiotowości prawnej. Około 300 tys. osób jest zarejestrowanych w gminnych ewidencjach jako indywidualni przedsiębiorcy, a prowadzą działalność gospodarczą jako spółka cywilna. Wcześniej jednak musi odbyć się potężna reforma myślenia prawników, bo nadanie spółce cywilnej podmiotowości prawnej to odejście od tego, co jest przyjmowane jako dogmat, że spółka cywilna to jest tylko umowa oparta na konstrukcji współwłasności łącznej między wspólnikami i że nie jest ona podmiotem prawa.


l
W jaki sposób należałoby uregulować spółkę cywilną jako podmiot prawa?


- Tak jak spółkę jawną. Po prostu ustawa przyznawałby spółce cywilnej zdolność prawną. Zdolność prawna tłumaczy zdolność bycia podmiotem praw i obowiązków, a w konsekwencji zdolność do czynności prawnych i zdolność sądową. Już teraz spółka cywilna wystawia fakturę dla celów VAT, ma swój NIP i nic tu nic się nie zmieni, co nie daje się logicznie wytłumaczyć w świetle jej konstrukcji prawnej, choć jest uzasadnione praktycznie. Jednak wspólnicy spółki cywilnej - podobnie jak wspólnicy spółki jawnej - będą ze spółką odpowiadali za jej zobowiązania. Jeśli taka spółka zakupi samochód, to będzie on własnością spółki, a nie wspólników, jeśli kupi nieruchomość, to będzie ona własnością spółki.


l
Czym więc będzie się ona różniła od spółki jawnej?


- Będzie prostsza. Twórcy kodeksu spółek handlowych wprowadzili obowiązek przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną z chwilą przekroczenia przez nich pewnego progu obrotu - 800 tys. euro w ciągu ostatnich dwóch lat. W ten sposób postanowiono wyeliminować z obrotu spółki cywilne prowadzące przedsiębiorstwo w większym rozmiarze. Tymczasem według danych statystycznych około 300 tys. drobnych przedsiębiorców nie osiąga takiego obrotu i nie prowadzi ksiąg rachunkowych. Rozliczają się przede wszystkim na podstawie księgi przychodów i rozchodów. Nie korzystają też z możliwości dobrowolnego przekształcenia, które umożliwia im kodeks spółek handlowych.


l
Skoro urzędy skarbowe traktują spółki cywilne jako podmiot, jaki jest sens wprowadzania kolejnej formy spółki?


- Nie jest dobrą sprawą, że coś innego jest traktowane jako podmiot dla prawa podatkowego, a co innego jest traktowane jako podmiot prawa cywilnego. To powoduje rozejście się konstrukcji prawnych. Wszystko wskazuje na to, że jest w obrocie luka między różnym formami organizacyjnoprawnymi działalności gospodarczej. Mamy przedsiębiorcę jednoosobowego, a potem spółkę jawną. Pakiet Szejnfelda proponował nawet zniesienie obowiązku przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną po przekroczeniu określonego obrotu. Obserwacja praktyki obrotu dowodzi, że brakuje pośredniej formy organizacyjno-prawnej między przedsiębiorcą jednoosobowym a spółką jawną. Taką lukę wypełniłaby spółka cywilna jako podmiot prawa. Spółka cywilna jako umowa nie powinna być traktowana jako niewzruszalna i jedynie słuszna konstrukcja prawna.


l
Czy to zasadne, by spółka prowadząca działalność gospodarczą o dużym rozmiarze prowadziła uproszczoną księgowość?


- Ja nie twierdzę, że ustawodawca nie ma racji zmuszając spółkę do przekształcenia na podstawie art. 26 par. 4 k.s.h. Ale obowiązek przekształcenia argumentuje się tym, że spółka cywilna jest umową zobowiązaniową obligacyjną. Człowiek, który nie jest prawnikiem, nie będzie tego rozumiał. Ale nawet ustawodawca ma kłopoty ze spółką cywilną. Nie tylko nakazuje on na przekształcenie spółki cywilnej w jawną, ale nawet zezwala, by stała się dowolną spółką handlową. Ze spółki cywilnej można się więc przekształcić w spółkę jawną, komandytową, komandytowo-akcyjną, partnerską, z o.o., a nawet w akcyjną. Aby doszło do przekształcenia, trzeba uznać, że przekształca się jeden podmiot w drugi, a przecież spółka cywilna nie ma podmiotowości. Ustawodawca jest niekonsekwentny. On sam czuje, że ta spółka cywilna jako podmiot gdzieś tam istnieje. Dlatego moim zdaniem model spółki cywilnej nieposiadającej podmiotowości się nie sprawdził. Obecna konstrukcja jest sztuczna i oderwana od potrzeb obrotu gospodarczego.


l
Gdzie znalazłyby się regulacje dotyczące takiej spółki - nadal w kodeksie cywilnym czy w kodeksie spółek handlowych?


- Możliwe są obydwa rozwiązania. Ja bym się opowiadał za tym, by weszła do kodeksu spółek handlowych, skoro ma być ona przedsiębiorcą będącym podmiotem opartym na konstrukcji spółki. Nie oznacza to, że należy zarzucić koncepcję spółki cywilnej jako wielostronnej umowy, która może być przydatna przy tworzeniu pewnego rodzaju konsorcjów budowlanych. Opowiadam się zatem za elastycznością konstrukcji spółki cywilnej.


Rozmawiała Teresa Siudem


l
MICHAŁ ROMANOWSKI

profesor prawa na Uniwersytecie Warszawskim, wspólnik Kancelarii Romanowski i Wspólnicy, członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy finansiści, księgowi i inni profesjonaliści powinni bać się wieku średniego?

Wiek średni nie musi oznaczać zawodowego spowolnienia. Czy finansiści, księgowi i inni profesjonaliści powinni bać się wieku średniego? Raport ACCA 2025 pokazuje, że doświadczenie, rozwinięta inteligencja emocjonalna i neuroplastyczność mózgu pozwalają po 40. wzmocnić swoją pozycję na rynku pracy.

Zmiany w amortyzacji aut od 2026 r. – jak nie stracić 20 tys. zł na samochodzie firmowym?

Od 1 stycznia 2026 r. nadchodzi rewolucja dla przedsiębiorców. Zmiany w przepisach sprawią, że auta spalinowe staną się znacznie droższe w rozliczeniu podatkowym. Nowe, niższe limity amortyzacji i leasingu mogą uszczuplić kieszeń firmy o nawet 20 tys. zł w ciągu kilku lat. Co zrobić jeszcze w 2025 r., żeby uniknąć dodatkowych kosztów i utrzymać maksymalne odliczenia? Poniżej znajdziesz praktyczny poradnik.

Obcokrajowcy wciąż chętnie zakładają w Polsce małe firmy. Głównie są to Ukraińcy i Białorusini [DANE Z CEIDG]

Obcokrajowcy wciąż chętnie zakładają w Polsce małe firmy. Głównie są to Ukraińcy i Białorusini [DANE Z CEIDG]. W pierwszej połowie br. 21,5 tys. wniosków dotyczących założenia jednoosobowej działalności gospodarczej wpłynęło do rejestru CEIDG od osób, które mają obywatelstwo innego państwa. To 14,4% wszystkich zgłoszeń w tym zakresie.

Hossa na giełdzie w 2025 r. Dlaczego Polacy nie korzystają z tego okresu? Najwięcej zarabiają zagraniczni inwestorzy

Na warszawskiej giełdzie trwa hossa. Dlaczego Polacy nie korzystają z tego okresu? Najwięcej zarabiają u nas zagraniczni inwestorzy. Co musi się w Polsce zmienić, aby ludzie zaczęli inwestować na giełdzie?

REKLAMA

Umowy PPA w 2025 r. – korzyści i ryzyka dla małych i średnich firm w Polsce

Płacisz coraz wyższe rachunki za prąd? Coraz więcej firm w Polsce decyduje się na umowy PPA, czyli długoterminowe kontrakty na energię z OZE, które mogą zagwarantować stałą cenę nawet na 20 lat. To szansa na przewidywalne koszty i lepszy wizerunek, ale też zobowiązanie wymagające spełnienia konkretnych warunków. Sprawdź, czy Twoja firma może na tym skorzystać.

Rezygnują z własnej działalności na rzecz umowy o pracę. Sytuacja jest trudna

Sytuacja jednoosobowych działalności gospodarczych jest trudna. Coraz więcej osób rezygnuje i wybiera umowę o pracę. W 2025 r. wpłynęło blisko 100 tysięcy wniosków o zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej. Jakie są bezpośrednie przyczyny takiego stanu rzeczy?

Umowa Mercosur może osłabić rynek UE. O co chodzi? Jeszcze 40 umów handlowych należy przejrzeć

Umowa z krajami Mercosur (Argentyną, Brazylią, Paragwajem i Urugwajem) dotyczy partnerstwa w obszarze handlu, dialogu politycznego i współpracy sektorowej. Otwiera rynek UE na produkty z tych państw, przede wszystkim mięso i zboża. Rolnicy obawiają się napływu tańszych, słabszej jakości produktów, które zdestabilizują rynek. UE ma jeszcze ponad 40 umów handlowych. Należy je przejrzeć.

1 października 2025 r. w Polsce wchodzi system kaucyjny. Jest pomysł przesunięcia terminu lub odstąpienia od kar

Dnia 1 października 2025 r. w Polsce wchodzi w życie system kaucyjny. Rzecznik MŚP przedstawia szereg obaw i wątpliwości dotyczących funkcjonowania nowych przepisów. Jest pomysł przesunięcia terminu wejścia w życie systemu kaucyjnego albo odstąpienia od nakładania kar na jego początkowym etapie.

REKLAMA

Paragony grozy a wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny

Wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny. Mimo pojawiających się w mediach “paragonów grozy”, sierpniowy wypoczynek wciąż można zaplanować w korzystnej cenie, zwłaszcza rezerwując nocleg bezpośrednio.

150 tys. zł dofinansowania! Dla kogo i od kiedy można składać wnioski?

Zakładasz własny biznes, ale brakuje Ci środków na start? Nie musisz od razu brać drogiego kredytu. W Polsce jest kilka źródeł finansowania, które mogą pomóc w uruchomieniu działalności – od dotacji i tanich pożyczek, po prywatnych inwestorów i crowdfunding. Wybór zależy m.in. od tego, czy jesteś bezrobotny, mieszkasz na wsi, czy może planujesz innowacyjny startup.

REKLAMA