REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Najczęściej oszukują pracownicy

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Pracownicy, kierownicy, właściciele firm, oszukują wszyscy, wynika z opublikowanego ostatnio raportu Europejskiej Federacji Księgowych. Na 85 proc. wykrywanych oszustw, największe straty powodują te dokonywane przez pracowników - wynika z ankiety Ernst&Young, na którą powołują się autorzy raportu.
Trudno jednak oszacować skalę zjawiska zarówno w Unii, jak i w Polsce, ponieważ do oszustw dochodzi poza standardowym obszarem statystyki gospodarczej.

Główne ich rodzaje to: oszukańcza sprawozdawczość finansowa, zamierzone nieprawidłowości oraz oszustwa komputerowe i popełniane za pomocą internetu, ale także zmowy firm, pracowników i omijanie kontroli. Chodzi jednak nie o oszustwa popełniane przez księgowych, ale o te dokonywane przez pracowników i kierownictwo. Księgowi są w tym przypadku albo ofiarami sprawców, albo ratującymi przedsiębiorstwo. Przypadki licznych oszustw znajdujemy w raporcie. Obrazują one z jednej strony metody działania oszustów, a z drugiej pokazują, jak je wykrywać. Jeśli firma chce podjąć wysiłek eliminacji oszustw, musi najpierw zrozumieć motywy ich popełniania.

REKLAMA

Oszukują, bo chcą

REKLAMA

Motywy mogą być różne, w zależności od zaistniałych w danym momencie warunków. Często pracownicy i ich przełożeni tłumaczą, że popełnienie czynu niezgodnego z prawem było konieczne. Usprawiedliwienie takie pojawia się zwłaszcza wtedy, gdy czyn działa na korzyść firmy. Innym motywem jest uznanie czynu za nieszkodliwy dla zakładu. Popełniają je osoby, które są przekonane, że firma zneutralizuje skutek oszustwa. Kolejnym groźnym i dość częstym motywem jest stwierdzenie, że czyn jest uzasadniony.

W ten sposób mogą działać osoby, które czują się w jakiś sposób pokrzywdzone (np. gdy dostały niższą premię niż inni, mimo że – jak twierdzą – pracowały z takim samym zaangażowaniem), niedocenione (np. gdy chwali się jedną grupę pracowników, a pomija innych lub gdy pracownik uważa, że za mało zarabia) lub w jakiś sposób sfrustrowane (np. gdy mają dość zostawania po godzinach). Jednak zdaniem autorów raportu, oszustwa najczęściej popełniane są z chciwości. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym niedozwolonym czynom jest przekonanie sprawcy, że ponosi niewielkie ryzyko, a szanse wykrycia są małe.

Szef może, mogę i ja

Okazja czyni złodzieja – ta zasada może sprawdzać się również w firmie, jeśli nie ma jasnego podziału obowiązków i zasad postępowania w różnych sytuacjach. Brak organizacji w firmie powoduje zatem, że nikt nie wie, co w rzeczywistości się w niej dzieje. Dodatkową okolicznością sprzyjającą popełnianiu oszustw jest nieskuteczny system kontroli wewnętrznej lub jego brak. Aby pracownik ocenił, że ryzyko wykrycia niedozwolonego czynu jest niskie, wystarczy brak przykładu ze strony kierownictwa i właścicieli. W takiej sytuacji często pojawia się stwierdzenie: skoro szef tak robi, to mogę i ja.

REKLAMA

W małych i średnich przedsiębiorstwach – jak stwierdzają autorzy raportu – istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia oszustw niż w dużych. Sprzyja temu większy poziom zaufania między pracownikami. Kierownictwo w sytuacji wzajemnego zaufania wykazuje mniejszą czujność.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nieco odmienne warunki sprzyjają oszustwom popełnianym przez przełożonych. Jednym z nich są naciski na osiągnięcie określonej wielkości dochodów. Czynnikiem zewnętrznym sprzyjającym oszustwom na większą skalę jest istnienie międzynarodowych i krajowych grup przestępczych, a także wysoki stopień korupcji w społeczeństwie.

Biorąc pod uwagę okoliczności i różny zakres obowiązków, pracownicy popełniają inne oszustwa niż kierownictwo. Możliwa jest jednak zmowa firm, czyli ukryte porozumienia między nimi, które mają na celu np. uniknięcie zapłaty podatku. Bez względu jednak na sprawców i okoliczności skutkiem wszystkich oszustw jest zawsze strata finansowa.

Skutki nieprawidłowości

Poza skutkami finansowymi raport wymienia również inne, niefinansowe. one również wpływają na kondycję firmy. Chodzi tu między innymi o: spadek zaufania do firmy i utratę reputacji, a więc czynniki decydujące o być albo nie być większości firm na rynku. Dalsze konsekwencje to: utrata głównego kontrahenta, jeśli odmówi on dalszej współpracy, demoralizacja pracowników i niezadowolenie klientów.
To właśnie konsekwencje oszustw zmuszają do udzielenia odpowiedzi na pytanie, jak małe i średnie przedsiębiorstwa mogą zmniejszać ryzyko oszustwa?

Można przeciwdziałać

Należy wyeliminować wszystkie nieprawidłowości i czynniki sprzyjające popełnianiu oszustw. Ryzyko oszustwa może zostać wykryte poprzez analizę ogólnych i specyficznych wskaźników ryzyka. W praktyce oznacza to, że należy przeciwdziałać klimatowi niezadowolenia w firmie, wprowadzać pisemne procedury postępowania i stworzyć atmosferę etycznego postępowania i kultury uczciwości. To jednak nie wystarczy. Pracownicy muszą zapoznać się z procedurami i zacząć je stosować.

Ponadto w przedsiębiorstwie należy wprowadzić systematyczne kontrole wewnętrzne. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko wystąpienia oszustw w ciężkim dla firmy okresie, gdy panuje duża konkurencja na rynku, następują szybkie zmiany w branży lub zmniejsza się popyt.

Aby wyeliminować oszustwa pracowników, warto wprowadzić wynagrodzenia uzależnione od zysków przedsiębiorstwa, prowadzić szkolenia i okresowo potwierdzać ich obowiązki. Firma powinna także opracować oświadczenie, w którym pracownik zobowiązałby się do przestrzegania zasad etyki.

Gdy mimo to dojdzie do oszustwa, należy sprawę skierować do sądu – stwierdzają autorzy raportu. Tylko takie działanie – tłumaczą – zniechęci innych do popełniania podobnych czynów.

Aby wyeliminować ryzyko oszustw kierownictwa, nie można dopuścić, aby ciążyła na nim nadmierna presja zysku i realizacji trudnych do osiągnięcia celów.

Potrzebny nadzór

Oszustwa popełniane w firmie powinny wykrywać osoby sprawujące nadzór nad jednostką oraz kierownictwo – czytamy w raporcie. Wyjściem z sytuacji jest również poddanie się dobrowolnemu badaniu przez biegłego rewidenta. Podczas badania biegły uwzględnia możliwość popełnienia oszustw. Wytyczne dotyczące odpowiedzialności biegłego w tej sprawie określa Międzynarodowy Standard Rewizji Finansowej nr 240.

W załączniku 3 do tego standardu znajdujemy między innymi informację o problematycznych lub nietypowych kontaktach między biegłym rewidentem a kierownictwem. Sytuacje takie mogą wskazywać, że zarządzający jednostką mają coś do ukrycia.

NAJCZĘSTSZE OSZUSTWA

PRACOWNIKÓW:

• fałszowanie raportów kosztowych
• zawyżanie sumy wydatków na taksówki
• prywatne wydatki wykazywane jako wydatki firmowe
• bilety na pociąg lub samolot kupione taniej, ale zgłoszone do zwrotu w wyższej kwocie
• wykazywanie wydatków na hotel, które w rzeczywistości nie zostały poniesione
• wykorzystywanie telefonu służbowego do prowadzenia prywatnych rozmów

KIEROWNICTWA:

• fałszowanie lub zmienianie danych lub dokumentacji źródłowej
• błędna interpretacja zdarzeń, transakcji i innych informacji finansowych
• umyślne pominięcie w sprawozdaniu zdarzeń, transakcji i innych informacji finansowych
• niewłaściwe stosowanie zasad rachunkowości
• niezgłaszanie pracowników w ZUS lub rekrutacja na czarnym rynku

DLACZEGO W FIRMACH DOCHODZI DO NIEPRAWIDŁOWOŚCI

Pracownicy oszukują, bo...

• są przekonani, że firma zneutralizuje skutek oszustwa
• czują się niedoceniani, sfrustrowani i pokrzywdzeni
• kierują się chciwością
• liczą na to, że nieprawidłowości nie zostaną wykryte

Przełożeni dopuszczają do nieprawidŁowości, bo...

• poddają się naciskom na osiągnięcie odpowiednio wysokich dochodów
• w społeczeństwie istnieje wysoki stopień korupcji

BIEGŁY MOŻE PODEJRZEWAĆ NIEPRAWIDŁOWOŚCI, GDY:

• firma odmawia dostępu do określonych dokumentów, pewnych pracowników, odbiorców czy dostawców, od których można oczekiwać uzyskania dowodów
• kierownictwo nakłada wygórowane wymogi czasowe na rozwiązanie złożonych lub spornych zagadnień
• kierownictwo skarży się na przeprowadzane badania, zastrasza członków zespołu realizującego zlecenie
• ma miejsce nietypowa zwłoka w dostarczeniu przez jednostkę żądanych informacji
• trudno uzyskać dostęp do kluczowych plików elektronicznych w celu ich sprawdzenia przy zastosowaniu wspomaganych komputerowo technik badania

 Łukasz Zalewski
Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Relaks nie jest dla słabych. Dlaczego liderom tak trudno jest odpoczywać?

Wyobraź sobie, że siedzisz z kubkiem ulubionej herbaty, czujesz bryzę morską, przymykasz oczy, czując promienie słońca na twarzy i… nie masz wyrzutów sumienia. W twojej głowie nie pędzi pendolino tematów, kamieni milowych i zadań, które czekają w kolejce do pilnej realizacji, telefon służbowy milczy. Brzmi jak science fiction? W świecie liderów odpoczynek to często temat tabu, a relaks – luksus, na który prawdziwy przywódca nie może sobie pozwolić. Uważam, że to już najwyższy czas, abyśmy przestali się oszukiwać i zaczęli zadawać niewygodne pytania dotyczące relaksu – przede wszystkim sobie - powiedziała Dyrektorka zarządzająca, dyrektorka Departamentu Zasobów Ludzkich i Organizacji w KIR Dorota Dublanka.

Polscy wykonawcy działający na rynku niemieckim powinni znać VOB/B

VOB/B nadal jest w Niemczech często stosowanym narzędziem prawnym. Jak w pełni wykorzystać zalety tego sprawdzonego zbioru przepisów, minimalizując jednocześnie ryzyko?

BCC ostrzega: firmy muszą przyspieszyć wdrażanie KSeF. Ustawa już po pierwszym czytaniu w Sejmie

Prace legislacyjne nad ustawą wdrażającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) wchodzą w końcową fazę. Sejm skierował projekt nowelizacji VAT do komisji finansów publicznych, która pozytywnie go zaopiniowała wraz z poprawkami.

Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

REKLAMA

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

REKLAMA

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

REKLAMA