W krajach Unii Europejskiej spółki ponadnarodowe istnieją w dwóch formach: jako spółki europejskie i europejskie zgrupowania interesów gospodarczych (EZIG). W Polsce dopiero trwają w Sejmie prace nad projektem ustawy regulującej sposób ich działalności.
Sposób tworzenia i funkcjonowania zgrupowań określa rozporządzenie Rady (EWG) nr 2137/85 z 25 lipca 1985 r. zawierające upoważnienie i delegacje dla ustawodawców krajowych do wprowadzenia przepisów odnoszących się do poszczególnych zagadnień. W projekcie ustawy o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej zaproponowano, aby do EZIG z siedzibą w Polsce miały zastosowanie przepisy o spółce jawnej. Zgrupowanie nie miałoby wprawdzie osobowości prawnej, ale mogłoby nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Według zasad określonych dla spółek jawnych, przepisy projektu przewidują wpisanie go do rejestru przedsiębiorców, natomiast do prowadzenia spraw i do reprezentacji EZIG – w przeciwieństwie do spółki jawnej – powoływani byliby zarządcy. Przepisy rozporządzenia zabraniają być zarządcą osobie niemogącej pełnić funkcji w organie administrującym albo zarządzającym lub niemogącej sprawować zarządu przedsiębiorstwem.
Projekt ustawy zawiera jedynie propozycje uregulowania niektórych spraw zgrupowania. Większość przepisów określono w rozporządzeniu Rady nr 2137/85. Kiedy w Polsce powstaną pierwsze zgromadzenia, przepisy te będą bezpośrednio miały do nich zastosowanie.
Rozporządzenie Rady stanowi, że członami zgrupowania mogą być tylko spółki, inne jednostki organizacyjne prawa publicznego lub prywatnego, utworzone zgodnie z prawem państwa członkowskiego oraz osoby fizyczne, które wykonują jakąkolwiek działalność przemysłową, handlową, rzemieślniczą lub rolniczą albo świadczą usługi we Wspólnocie.
Zgrupowanie powinno składać się przynajmniej z dwóch takich spółek albo innych jednostek organizacyjnych mających główny zarząd w różnych państwach członkowskich lub z dwóch takich osób fizycznych wykonujących główną działalność w tych państwach. W jego skład może też wchodzić spółka lub inna jednostka organizacyjna mająca główny zarząd w jednym z państw członkowskich oraz osoba fizyczna wykonująca główną działalność w jednym z nich.
W umowie o utworzeniu zgrupowania należy – zgodnie z przepisami rozporządzenia – określić jego nazwę, siedzibę cele, a także czas istnienia. Oprócz tego trzeba podać następujące dane o każdym z członków zgrupowania: jego nazwę, firmę, formę prawną, stały adres lub siedzibę statutową oraz numer i miejsce rejestracji.
W projektowanej ustawie zaproponowano, aby zgrupowania do rejestru zgłaszali ich zarządcy. Gdyby zostało ono rozwiązane albo ustąpił członek, to fakt ten do rejestru mógłby podać każdy z członków. Jeżeli dokumenty zostałyby sporządzone w języku obcym, to wówczas do zgłoszenia należy dołączyć uwierzytelnione tłumaczenie na język polski.
