Odpowiedzialność za zobowiązania spółki cywilnej

W przypadku spółki cywilnej odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponoszą wszyscy wspólnicy solidarnie (art. 864 kodeksu cywilnego). Zapis ten oznacza, że wspólnicy spółki cywilnej ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki - zobowiązania wspólników, które nie są ich zobowiązaniami osobistymi a wynikają z działalności spółki. Inaczej mówiąc za zobowiązania spółki osobowej odpowiadają wszyscy tworzący ją przedsiębiorcy. Bez znaczenia jest tutaj wartość wniesionych przez nich wkładów finansowych, czy też wniesionych składników majątku. W praktyce oznacza to, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).

Należy jednak pamiętać, że do egzekucji ze wspólnego majątku wspólników spółki prawa cywilnego konieczny jest tytuł egzekucyjny wydany przeciwko wszystkim wspólnikom (art. 778 kodeks postępowania cywilnego).

Najczęściej pojawiającym się pytaniem w kwestii odpowiedzialności jest zagadnienie dotyczące odpowiedzialności za zobowiązania spółki  majątkiem prywatnym. Wierzyciele spółki mogą dochodzić swoich wierzytelności zarówno z majątku spółki oraz z majątków osobistych wszystkich wspólników. Egzekucja z majątków prywatnych jest możliwa dopiero wówczas, gdy egzekucja z majątku samej spółki okaże się bezskuteczna.

Wierzyciel ma do dyspozycji również majątek osobisty małżonka będącego wspólnikiem. Zgodnie z art. 776 kodeksu cywilnego tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko dłużnikowi pozostającemu w związku małżeńskim jest podstawą do prowadzenia egzekucji nie tylko z majątku osobistego dłużnika, lecz także z pobranego przez niego wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskanych z prowadzenia przez niego innej działalności zarobkowej oraz z korzyści uzyskanych z jego praw autorskich i praw pokrewnych, praw własności przemysłowej oraz innych praw twórcy. Zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej, mocą której rozszerzono wspólność majątkową, nie wyłącza prowadzenia egzekucji z tych składników majątku, które należałyby do majątku osobistego dłużnika, gdyby umowy takiej nie zawarto - mówi mecenas Jakub Brykczyński.

Wspólnik spółki cywilnej ponosi także odpowiedzialność za zobowiązania, które powstały w okresie, gdy był on wspólnikiem spółki. W takiej sytuacji wspólnik nie będzie odpowiadał za zobowiązania powstałe przed dniem jego przystąpienia do spółki, z kolei wspólnik, który wystąpił ze spółki, nadal ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki powstałe przed datą jego wystąpienia, mimo że nie posiada już statusu wspólnika - komentuje adw. J. Brykczyński.

Prowadzenie działalności w formie spółki cywilnej jest dość ryzykowne z punktu widzenia odpowiedzialności za długi spółki. Decydując się na podjęcie takiej formy działalności warto wcześniej zbadać branżę, w której chcemy działać, dokładnie zaznajomić się z kondycją finansową spółki czy też poznać charakter wkładów, jakie zamierzają wnieść do spółki wspólnicy (praca, kapitał, maszyny, urządzenia, środki transportu, lokal).