Uprawnienia mniejszościowego wspólnika

W takiej sytuacji prawo przewiduje nałożenie na odpowiedzialnego członka zarządu grzywny do 20 000 zł.

Opisana sytuacja jest niedopuszczalnym naruszeniem przepisów, ale tylko przy spełnieniu pewnych przesłanek. Zgodnie z nimi - jeżeli bilans sporządzony przez zarząd wykaże stratę, przewyższającą sumę kapitałów zapasowego i rezerwowych oraz połowę kapitału zakładowego, zarząd jest obowiązany niezwłocznie zwołać zgromadzenie wspólników w celu powzięcia uchwały dotyczącej dalszego istnienia spółki. Prawo przewiduje, że członek zarządu spółki handlowej, który wbrew obowiązkowi dopuszcza do tego, że zarząd nie zwołuje zgromadzenia, podlega grzywnie do 20 000 zł (nakłada ją sąd rejestrowy). Oczywiście by móc wysnuć odpowiedni wniosek, konieczny jest dostęp do dokumentów spółki, co jednak jest uprawnieniem każdego wspólnika. Warto też zwrócić uwagę na daleko posuniętą indywidualizację odpowiedzialności. Artykuły 594-595 k.s.h. mają bowiem charakter karny, na co wskazuje nazwa tytułu V kodeksu, ale nie przewidują one karnej odpowiedzialności. Przewidziana w nich kara służy szczególnym celom, jest orzekana w innym postępowaniu, a jej wykonanie podlega innym przepisom niż wykonanie grzywny orzeczonej za popełnienie przestępstwa. Jej ściągnięcie następuje w trybie egzekucji sądowej, według przepisów w sprawie sposobu egzekucji grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania. Ponadto dopuszczalne jest umorzenie takiej grzywny, rozłożenie jej na raty lub odroczenie terminu płatności. Do wykonania tej kary nie mają więc zastosowania regulacje zawarte w kodeksie karnym wykonawczym.

Krzysztof Grodzicki

PODSTAWA PRAWNA

• art. 235-237 oraz art. 594 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).