Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skutki wypłat bez podstawy prawnej na rzecz wspólników spółki z o.o.

Ryszard Sadlik
Ryszard Sadlik
inforCMS
Kto i na jakich zasadach odpowiada za zwrot wypłat bez podstawy prawnej, dokonanych na rzecz wspólników spółki z o.o. z majątku spółki. Czy istnieje możliwość uwolnienia się od takiej odpowiedzialności?


W praktyce dochodzi niekiedy do sytuacji, w których wspólnicy spółki z o.o. uzyskują jej kosztem świadczenia bez podstawy prawnej albo wbrew zapisom umowy spółki. Przykładami nienależnych wypłat mogą być: zwrot dopłat potrzebnych na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym (art. 179 kodeksu postępowania handlowego), zwrot wpłat wniesionych na pokrycie udziałów (art. 189 k.s.h.), pobieranie odsetek od wkładów i wartości udziałów (art. 190 k.s.h.) bądź wypłacenie nienależnego zysku (art. 192 k.s.h.). Świadczenia takie są niedopuszczalne, co potwierdza także wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 21 lutego 2006 r., sygn. akt I ACa 629/05. Zgodnie z jego treścią niedopuszczalne jest dokonywanie bez podstawy prawnej jakichkolwiek przesunięć majątkowych między wspólnikami spółki z o.o. a spółką.


Zasady odpowiedzialności wspólników oraz członków władz spółki z o.o. za zwrot bezprawnie dokonanych wypłat zostały określone w art. 198 k.s.h. Regulacja ta odnosi się do wszelkich wypłat dokonanych na rzecz wspólnika wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy - obejmuje więc ona także wypłaty, które byłyby sprzeczne z zakazami wynikającymi również z innych przepisów prawa niż kodeks spółek handlowych, np. z przepisów prawa cywilnego lub prawa podatkowego. Ponadto, mimo że przepis art. 198 § 1 k.s.h. wprost wskazuje na konieczność zwrotu jedynie wypłat uzyskanych wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki, to jednak, zdaniem autora, dokonując jego wykładni celowościowej, należy uznać, że może on dotyczyć także świadczeń rzeczowych - np. niedopuszczalnego zwrotu wkładu niepieniężnego wspólnikowi albo bezpodstawnego wydania wspólnikowi przedmiotów należących do spółki (np. wytwarzanych przez nią produktów, jej pojazdów bądź innych ruchomości). Oznacza to, że przepis art. 198 § 1 k.s.h. może mieć bardzo szerokie zastosowanie.


Odpowiedzialność wspólnika-odbiorcy


Wspólnik, który otrzymał świadczenie wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki, określany jest w art. 198 § 1 k.s.h. jako odbiorca. Odbiorca ten jest obowiązany do zwrotu uzyskanego świadczenia w tej samej kwocie, w jakiej je uzyskał (a zatem w przypadku bezprawnego otrzymania od spółki np. 10 000 zł będzie zobowiązany do zwrotu tej samej kwoty). Spółka będzie mogła jednak dochodzić także odsetek za opóźnienie na podstawie art. 481 § 1 kodeksu cywilnego. Zgodnie bowiem z treścią tego przepisu, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Odsetki te należą się - w braku innych ustaleń - w wysokości ustawowej, przy czym powinny być liczone od daty wezwania wspólnika do zwrotu wypłaty otrzymanej wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki. Wynika to z faktu, że zobowiązanie odbiorcy do zwrotu jest w istocie bezterminowe i opóźnienie w jego spełnieniu biegnie dopiero od wezwania do zapłaty. Podobnie wypowiadał się w tym zakresie Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 5 listopada 1997 r., sygn. akt I ACa 391/97, stwierdzając, że zobowiązania wynikające z bezpodstawnego wzbogacenia (w tym obowiązek zwrotu nienależnego świadczenia) są bezterminowe, a wobec tego opóźnienie w ich wykonaniu następuje dopiero wtedy, gdy dłużnik nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Od tej chwili dłużnika obciąża obowiązek zapłaty odsetek za opóźnienie.


Obowiązek zwrotu wypłaty otrzymanej wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki istnieje bez względu na dobrą bądź złą wiarę wspólnika. Liczy się bowiem tylko obiektywne złamanie przepisów lub postanowień umowy spółki. Z tego względu bezskuteczny byłby zarzut dłużnika, że działał on w dobrej wierze - pobierając np. nienależny mu udział w zyskach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Odpowiedzialność członków organów spółki


Wraz z odbiorcą świadczenia wypłaconego wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki odpowiedzialność ponoszą także członkowie organów spółki, którzy dopuścili do powstania takiej sytuacji. Chodzi tu o członków zarówno zarządu spółki, jak i rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, choć w praktyce odpowiedzialność tę przeważnie ponosić będą członkowie zarządu. Członkowie organów spółki, którzy ponoszą odpowiedzialność za taką wypłatę, odpowiadają za jej zwrot spółce solidarnie z odbiorcą (art. 198 § 1 k.s.h.). Odpowiedzialność solidarna oznacza, że odbiorca oraz odpowiedzialny członek organu spółki odpowiadają za całość bezprawnej wypłaty. Uprawnionym do żądania zwrotu jest spółka, która może dochodzić zwrotu wypłaconej kwoty łącznie od wszystkich zobowiązanych w całości lub w części albo od każdego z nich z osobna według swego wyboru (art. 366 § 1 k.c.). Spółka może więc np. dochodzić zwrotu bezprawnie wypłaconej kwoty tylko od odpowiedzialnego członka zarządu, którego majątek daje szansę na uzyskanie zapłaty, a nie występować w ogóle wobec odbiorcy tej wypłaty, którego zła sytuacja materialna nie daje żadnych nadziei na wyegzekwowanie kwoty pobranego świadczenia. Stanowi to istotne ułatwienie dla spółki, gdyż dzięki temu ma ona większe szanse na uzyskanie zwrotu.


Członkowie organów spółki odpowiadają tu na zasadzie winy, na co wskazuje zapis, że chodzi o członków, którzy ponoszą odpowiedzialność za wypłatę dokonaną wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki. Wina ich może wyrażać się w tym, że wiedząc, iż wypłata jest sprzeczna z prawem lub zapisami umowy spółki, nie przeciwdziałali temu, bądź w tym, iż przy zachowaniu wymaganej staranności mogli dowiedzieć się o bezprawności wypłaty i jej zapobiec, czego jednak nie uczynili. Innymi słowy, nie każdy członek organów spółki będzie automatycznie odpowiadał za bezprawną wypłatę, a tylko ten, który w jakiś sposób się do niej przyczynił. Przyjmuje się, że przyczynienie się do wypłaty może polegać zwłaszcza na niezachowaniu typowych wzorców staranności działania. Członkowie organów spółki będą zwolnieni od omawianej odpowiedzialności w razie stwierdzenia, iż wypłata nie nastąpiła z ich winy (ciężar wykazania ich winy spoczywa - zgodnie z art. 6 k.c. - na spółce żądającej zwrotu wypłaty).


Należy zaznaczyć, że odpowiedzialności członka zarządu na podstawie art. 198 § 1 k.s.h. nie uchyla okoliczność, iż działał on na podstawie uchwały wspólników. Tak też wypowiadał się na gruncie art. 192 kodeksu handlowego, będącego odpowiednikiem obecnego art. 198 k.s.h., Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 14 marca 2001 r., sygn. akt I ACa 51/01, stwierdzając, że odpowiedzialności członka zarządu na omawianej podstawie nie uchyla np. okoliczność, iż została powzięta uchwała o zwrocie dopłat również tym wspólnikom, którzy ich nie wnieśli. Członek zarządu mógłby uniknąć powyższej odpowiedzialności, gdyby zaskarżył taką uchwałę. Skoro tego nie uczynił, ponosi solidarną odpowiedzialność ze wspólnikiem, który otrzymał wypłatę z naruszeniem prawa.


Niezależnie od odpowiedzialności z art. 198 k.s.h. członkowie władz spółki mogą także odpowiadać za wyrządzoną spółce szkodę na podstawie art. 293 § 1 k.s.h., zgodnie z którym członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator odpowiada wobec spółki z o.o. za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy spółki, chyba że nie ponosi winy. W myśl art. 293 § 2 k.s.h. członek zarządu rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności. W przypadku gdy szkodę wyrządziło wspólnie kilka osób, ich odpowiedzialność ma charakter solidarny (art. 294 k.s.h.).


Należy podkreślić, że zasady odpowiedzialności członków organów spółki, wynikające z art. 198 oraz 293 k.s.h., są ukształtowane w odmienny sposób i inne są przesłanki takiej odpowiedzialności. W myśl bowiem art. 198 k.s.h. członkowie władz odpowiadają tylko za zwrot wypłaty dokonanej wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki, a ich odpowiedzialność nie jest odpowiedzialnością odszkodowawczą, lecz wynikającą z ustawy odpowiedzialnością za dług innej osoby. Natomiast na mocy art. 293 k.s.h. zobowiązani są oni do naprawienia szkody i zakres ich odpowiedzialności jest szerszy, gdyż obejmuje pełną odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną spółce. Ponadto tylko w przypadku art. 293 k.s.h. istnieje domniemanie winy członka władz w wyrządzeniu szkody spółce.


Pomocnicza odpowiedzialność wspólników


Jeżeli zwrotu wypłaty dokonanej bez podstawy prawnej nie uda się uzyskać od jej odbiorcy, jak również od osób odpowiedzialnych za wypłatę (np. członków zarządu), to za ubytek w majątku spółki, który jest wymagany do pełnego pokrycia kapitału zakładowego, odpowiadają wspólnicy proporcjonalnie do swoich udziałów. Kwoty, których nie można ściągnąć od poszczególnych wspólników, rozdziela się między pozostałych wspólników proporcjonalnie do ich udziałów (art. 198 § 2 k.s.h.). Przepis ten przewiduje więc pomocniczą (subsydiarną) odpowiedzialność wspólników za dokonaną bez podstawy prawnej wypłatę na rzecz innego ze wspólników. Wspólnicy ci ponoszą jednak odpowiedzialność tylko za te bezprawne wypłaty powodujące ubytek w majątku spółki, który jest potrzebny do pełnego pokrycia kapitału zakładowego. Ponadto odpowiedzialność wspólników powstaje tylko wtedy, gdy spółce nie uda się doprowadzić do ściągnięcia bezprawnie pobranej wypłaty od jej odbiorcy lub odpowiedzialnego członka organu spółki. Spółka musi zatem najpierw próbować zaspokoić swoje roszczenie z majątku odbiorcy lub odpowiadających za wypłatę członków władz.


Przepis art. 198 § 2 k.s.h. wskazuje na brak uzyskania zwrotu wypłaty jako przesłankę odpowiedzialności wspólników. Pojęcie to jest, zdaniem autora, szersze od pojęcia bezskuteczności egzekucji. Powoduje to, że spółka może wystąpić z roszczeniem przeciwko wspólnikom nie tylko w przypadku bezskuteczności egzekucji z majątku odbiorcy oraz odpowiedzialnych członków organów spółki, ale także wówczas, gdy nie udało jej się uzyskać zwrotu wypłaty z innych powodów lub przeszkód procesowych (np. w razie niemożności ustalenia miejsca pobytu tych osób). Ułatwia to nieco sytuację spółki.


Istotne jest również, że odpowiedzialność wspólników jest niezależna od ich dobrej lub złej wiary lub winy w zaistnieniu wypłaty.


Warto także zaznaczyć, że odpowiedzialność wspólników nie jest odpowiedzialnością solidarną, lecz będzie to odpowiedzialność proporcjonalna do ich udziałów. Gdyby nie udało się uzyskać zaspokojenia od niektórych z tych wspólników, do pokrycia kwoty wypłaty będą zobowiązani pozostali wspólnicy. Uregulowanie to służy umożliwieniu uzyskania przez spółkę zwrotu bezprawnej wypłaty w całości.


Brak możliwości zwolnienia się od odpowiedzialności


Od odpowiedzialności za zwrot bezprawnie pobranej wypłaty osoby odpowiedzialne nie mogą być zwolnione (art. 198 § 3 k.s.h.). Regulację tę należy odnosić do stosunków pomiędzy spółką a wspólnikiem-odbiorcą, odpowiedzialnymi członkami organów spółki bądź pozostałymi wspólnikami. Spółka nie może więc zwolnić swoich dłużników od obowiązku zwrotu. Niedopuszczalne są tu także zapisy umowne zwalniające wspólników lub członków władz spółki od odpowiedzialności za zwrot wypłat uzyskanych wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki. Podobnie niedopuszczalna byłaby uchwała wspólników zwalniająca zobowiązanych od zwrotu bezprawnej wypłaty. Niedopuszczalna byłaby także ugoda sądowa zwalniająca zobowiązanych od tego zwrotu. Sąd może bowiem uznać ugodę za niedopuszczalną, jeśli byłaby ona sprzeczna z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzała do obejścia prawa - w omawianym przypadku ugoda taka byłaby zaś jednoznacznie sprzeczna z art. 198 § 3 k.s.h.


Przedawnienie roszczeń


Przepis art. 198 § 4 k.s.h. przewiduje szczególne unormowanie dotyczące przedawnienia roszczeń spółki wobec zobowiązanych do zwrotu wypłaty dokonanej wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki. Zgodnie z tym przepisem roszczenia spółki wobec odbiorcy bezprawnego świadczenia, odpowiedzialnych członków organu spółki lub wspólników przedawniają się z upływem 3 lat, licząc od dnia wypłaty. Nie dotyczy to jednak przypadku, gdy wspólnik otrzymujący bezprawne świadczenie wiedział o bezprawności otrzymanej wypłaty. W takim przypadku należy uznać, że zastosowanie ma ogólny przepis dotyczący przedawnienia, przewidujący 10-letni termin przedawnienia (art. 118 k.c.).

Podstawa prawna:

• ustawa z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 z późn.zm.),

• ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn.zm.).

Wspólnik spółki z o.o., który wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki otrzymał wypłatę, jest obowiązany do jej zwrotu. Członkowie organów spółki, którzy ponoszą odpowiedzialność za taką wypłatę, odpowiadają za jej zwrot spółce solidarnie z powyższym wspólnikiem.

Jeżeli zwrotu wypłaty nie można uzyskać od wspólnika-odbiorcy, jak również od osób odpowiedzialnych za wypłatę, za ubytek w majątku spółki, który jest wymagany do pełnego pokrycia kapitału zakładowego, odpowiadają także pozostali wspólnicy proporcjonalnie do swoich udziałów (kwoty, których nie można ściągnąć od poszczególnych wspólników, rozdziela się między pozostałych wspólników proporcjonalnie do udziałów).

Ryszard Sadlik

sędzia Sądu Rejonowego w Kielcach,

delegowany do orzekania w Sądzie Okręgowym w Kielcach

 

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Prawo Przedsiębiorcy
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Internet wszystkiego. Czym jest ta innowacyjna technologia?

    Rozwój mikroprocesorów odmienił nasze życie na wiele sposobów. Ogromna liczba współczesnych produktów korzysta dziś z tych urządzeń po to, by łączyć się z Internetem. Od inteligentnych lodówek, które informują o tym, kiedy należy kupić mleko, po samochody, które automatycznie aktualizują swoje oprogramowanie.

    Od 5 czerwca ostatni nabór wniosków dla firm, które ucierpiały na brexicie

    Ostatni nabór wniosków w programie Re_Open UK rozpocznie się 5 czerwca tego roku. O wsparcie mogą się starać przedsiębiorcy, którzy ponieśli straty w wyniku brexitu - poinformował minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

    Gdynia - port uniwersalny zdolny przeładowywać wszystkie grupy ładunków

    Port Gdynia jako port uniwersalny musi zgodnie ze strategią przeładowywać wszystkie grupy ładunków. Tak jak w ostatnim czasie stawiliśmy czoła ładunkom masowym, tak w dalszym ciągu będziemy się w tym kierunku rozwijali - powiedział  w Sopocie prezes Morskiego Portu Gdynia Jacek Sadaj.

    PIE: spowolnienie w przemyśle przyczynia się do obniżania oczekiwań inflacyjnych

    Spowolnienie w przemyśle przyczynia się do obniżania oczekiwań inflacyjnych – napisali w czwartek analitycy PIE w komentarzu do PMI.

    Pół roku ochrony przed wysokimi cenami

    Polacy od jesieni korzystają z Tarczy Solidarnościowej, dzięki której ceny netto energii elektrycznej dla gospodarstw domowych nie wzrosły. Wszystkim gospodarstwom domowym w Polsce przysługuje limit 2 000 kWh zużycia, do którego koszt energii w ponad połowie dotuje rząd i spółki energetyczne. Są również wyższe limity - nawet do 3 000 kWh - jednak aby móc z nich skorzystać, konieczne jest złożenie specjalnego wniosku. Termin upływa z końcem czerwca.

    Inflacja bazowa w usługach i utrzymujący się wzrost płac ograniczą tempo spadku inflacji

    "Lepka inflacja bazowa", widoczna zwłaszcza w usługach oraz utrzymujący się silny wzrost płac ograniczą zakres i tempo powrotu inflacji do poziomu 2,5 proc. – ocenili ekonomiści z Goldman Sachs w komentarzu do danych GUS.

    PIE: kolejne miesiące przyniosą poprawę aktywności gospodarczej

    Polska gospodarka skurczyła się w pierwszym kwartale 2023 roku. Wyniki są jednak lepsze od wcześniejszych oczekiwań. Kolejne miesiące przyniosą poprawę aktywności gospodarczej - prognozuje analityk zespołu makroekonomii Polskiego Instytutu Ekonomicznego Sebastian Sajnóg

    Jak nauczyliśmy się robić zakupy podczas inflacji?

    Polacy kupujący online coraz rozważniej podchodzą do zakupów - już co trzecia osoba porównuje oferty w różnych miejscach i jest w stanie świadomie wybrać moment zakupu produktu. Między innymi takie działania wpisują się w koncepcję smart shoppingu.

    Wodór: Polacy giganci energetyczni podglądają Szwedów

    W Szwecji powstaje duża „fabryka” wodoru, a jego produkcja zasilana będzie bezpośrednio z morskiej farmy wiatrowej. Projekt wzbudza zainteresowanie również w Polsce, gdzie poszukuje się dodatkowych korzyści z realizowanych dużych inwestycji na morzu.

    Innowacyjna produkcja pyłów gumowych w Polsce. A wszystko przy zakładzie Michelin

    Przy olsztyńskiej fabryce opon Michelin rusza zaawansowany technologicznie zakład produkcji pyłów gumowych wytwarzanych z opon poddanych recyklingowi. Uruchomienie zakładu to znaczący krok w rozwiązywaniu środowiskowego problemu zużytych opon.

    Kara za brak OC w 2024 roku? Kwota mrozi krew w żyłach kierowców

    Kierowcy w Polsce niedługo staną się gatunkiem zagrożonym wyginięciem. Dobija się ich bowiem kolejnymi opłatami. Tym razem mówimy o prostym błędzie i wynikającej z niego karze. Ta po 1 stycznia 2024 roku sięgnie 8,4 tys. zł!

    Z kartą GreenWay naładujesz auto w IONITY. Dotyczy to całej Europy

    Klienci GreenWay będą mogli korzystać ze stacji ładowania IONITY na terenie całej Europy. Do ładowania swojego samochodu elektrycznego kierowcom wystarczy standardowa karta RFID GreenWay.

    Koniec diesla jest bliski? To nie takie proste...

    Udział diesla w rynku w Europie systematycznie maleje. Tylko czy to oznacza, że koniec diesla jest bliski? To chyba zbyt daleko idący wniosek. Jak aktualnie wygląda sytuacja w branży i jaka przyszłość czeka auta z silnikiem wysokoprężnym? Sprawdźmy.

    Toyota Yaris 2024 ze 130-konną hybrydą. Mocniejszy napęd to nie koniec zmian

    W Toyocie Yaris 2024 debiutuje nowa hybryda o mocy 130 KM. Nowy napęd o oznaczeniu Hybrid 130 będzie dostępny w dwóch wersjach. A to nie koniec nowości. Ulepszone są też systemy bezpieczeństwa i ekrany.

    Polscy emeryci muszą pracować, żeby przetrwać

    Badanie obejmujące 45 rozwiniętych krajów świata stawia Polskę w nie najlepszym świetle – to polskim emerytom, bez pracy na emeryturze najtrudniej sobie poradzić. 

    Mój Prąd 5.0 – pompy ciepła w czołówce wniosków

    Ruszył Mój Prąd 5.0. Ważnymi zmianami są m.in. rozszerzenie dofinansowania o pompy ciepła różnego typu oraz kolektory słoneczne. Zainteresowanie było tak duże, że dołożone zostały dodatkowe środki krajowe w wysokości 400 milionów złotych. Kto ma jeszcze szansę zdążyć i dostać dofinansowanie? 

    Używany Volkswagen Passat B8. Awarie, wady, ceny, opinie

    Dymiący diesel w Passacie świetnie pasował do białych skarpet i sandałów. Generacja B8 nie jest jednak dymiąca, bywa naprawdę droga na rynku wtórnym, a przez to jest wybierana przez bardziej wysublimowanych klientów. Czy jednak jest tak pancerna jak poprzednicy?

    Corporate gifting. W jakie prezenty biznesowe inwestować?

    Prezenty biznesowe i firmowe akcesoria zawsze były ważnym elementem prowadzenia firmy. Przekłada się to na wzrost wartości globalnego rynku corporate gifting, która wynosi ponad 258 miliardów dolarów.

    Konsumenci surowo oceniają jakość obsługi klienta. Jest coraz gorzej

    Jakość obsługi klientów na polskim rynku sukcesywnie spada, na co wskazują cykliczne badania prowadzone przez Polski Program Jakości Obsługi. Z ostatniej edycji tego badania wynika, że Polacy najgorzej oceniają m.in. wiedzę i kompetencje pracowników, czas obsługi oraz ceny i dostępność asortymentu. 

    Ile Polacy planują wydać na prezent na Dzień Dziecka?

    Dzień Dziecka. Niemal co czwarty ankietowany zamierza przeznaczyć od 50 do 100 zł na prezent dla jednej osoby z okazji Dnia Dziecka. Z kolei 15% uczestników sondażu chce na ten cel wydać od 100 do 150 zł. Natomiast 12% nie będzie w ogóle obchodzić tego święta. 

    Opel Corsa 2023. Lifting dodaje do gamy 48-woltową hybrydę

    Opal zaprezentował poliftingowe wydanie Corsy F. Modernizacja kojarzy się z delikatnymi zmianami? Na polu stylistycznym być może i tak. Małego hatchbacka czeka jednak rewolucja technologiczna.

    Jak podróżować autem ze zwierzętami?

    Podróż autem ze zwierzęciem może być prawdziwym wyzwaniem. Co zatem zrobić, aby zadbać o komfort, ale i bezpieczeństwo czworonoga oraz zabezpieczyć auto przed zniszczeniami? Jest kilka porad, które powinniście poznać.

    Izba Zbożowo-Paszowa: zwiększenie dopłat do sprzedaży zbóż zachęciło rolników

    Decyzje rządu w sprawie zwiększenia dopłat do sprzedaży zbóż zachęciły rolników do sprzedaży, ale podażowa "górka" wydaje się powoli kończyć – przekazała Izba Zbożowo-Paszowa. Dodano, że część przetwórców skupuje spore wolumeny ziarna przewidując, że w żniwa rynkowa podaż może być mniejsza.

    Telezakupy 2.0 z użyciem internetu

    Gdy połączyć to, co internauci kochają najbardziej, czyli wideo i zakupy, otrzymamy przepis na sprzedażowy sukces. 

    Prawdziwy Lider

    W dobie nieustających wyzwań, to właśnie umiejętności przywódcze naszych liderów są najsilniej wystawione na próbę. Każdy kryzys stanowi egzamin ich siły oraz magnetyzmu. Beata Drzazga – przedsiębiorca wizjoner, konsultant biznesowy i prelegent na konferencjach związanych z przywództwem i biznesem, opowiada czy urodzony lider to mit czy rzeczywistość.