Zawieranie umów z pracownikami sezonowymi

Korzyść ekonomiczna dla pracodawcy ze stosowania tych umów wynika m.in. z tego, że podmiot zatrudniający nie ma prawnego obowiązku np. udzielania urlopu wypoczynkowego czy kierowania na badania lekarskie. Umowę taką co do zasady można też wypowiedzieć w każdym czasie, chyba że odmienne postanowienia znajdą się w tej umowie. Osobom świadczącym pracę na podstawie umów cywilnoprawnych należy jednak zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy (art. 304 § 1 k.p.).

Dla pracodawcy ekonomicznie najkorzystniejszą umową cywilnoprawną jest umowa o dzieło. W przypadku jej zawarcia przepisy pozwalają nie opłacać składek na ubezpieczenia społeczne przy założeniu, że zamawiający dzieło nie jest jednocześnie pracodawcą dla wykonawcy dzieła.

Z kolei umowa-zlecenie jest ekonomicznie mniej korzystna dla pracodawcy niż umowa o dzieło. Jest jednak bardziej atrakcyjna niż umowa o pracę.

Tylko w przypadkach wskazanych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych (zwanej dalej ustawą systemową) zleceniobiorca nie podlega obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Obowiązek taki nie powstaje, gdy zleceniobiorca:

• jest zatrudniony u innego pracodawcy na podstawie umowy o pracę, a jego wynagrodzenie jest równe co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę,

• posiada status emeryta lub rencisty zatrudnionego u innego pracodawcy na podstawie umowy o pracę,

• świadczy równocześnie pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą,

• prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą lub jest osobą współpracującą przy prowadzeniu takiej działalności (art. 9 ust. 1a, 4a i 5 ustawy systemowej).

Przy umowie-zleceniu odprowadza się składkę na ubezpieczenie zdrowotne, ale na koszt zleceniobiorcy.

WAŻNE!

Korzystne jest zawieranie umów-zleceń z uczniami i studentami do ukończenia przez nich 26. roku życia, ponieważ osoby te nie podlegają obowiązkowo ani ubezpieczeniom społecznym, ani ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Decyzja o formie zatrudnienia pracownika tymczasowego należy do stron umowy. Pracownicze formy zatrudnienia są korzystniejsze dla pracownika, do którego będą stosowane regulacje dotyczące ochrony stosunku pracy i świadczeń dodatkowych, które się z nim wiążą. Umowy cywilnoprawne są zaś mniej sformalizowane, pozwalają zatem na bardziej elastyczne podejście do zatrudniania pracowników. W przypadku niewłaściwego świadczenia pracy co do zasady upoważniają podmiot zatrudniający do rezygnacji z usług takiej osoby, bez potrzeby zachowywania wymogów formalnych w tym zakresie.

Marcin Świerżewski

 Podstawa prawna:

• art. 25 § 1 zd. 1, art. 33, art. 304 § 1 Kodeksu pracy,

• art. 627 i nast., art. 734 i nast. Kodeksu cywilnego,

• art. 6, art. 9 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.).

Orzecznictwo:

• wyrok SN z 3 kwietnia 1986 r. (II URN 20/86, niepubl.).