REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie ochrony danych osobowych pracownika

Anna Czajkowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Tylko przestrzeganie ustawy o ochronie danych osobowych zabezpiecza pracodawcę przed roszczeniami pracowników z tytułu naruszenia ich danych.

Obowiązujące przepisy umożliwiają pracodawcy pozyskanie pewnych informacji dotyczących pracownika, obejmujących jego dane osobowe. O rodzaju tych danych stanowią art. 221 k.p. oraz przepisy odrębne. Mając dostęp do pozyskanych danych osobowych, pracodawca powinien zadbać o ich ochronę zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych (zwaną dalej u.o.d.o.).

REKLAMA

Pracodawca jako administrator danych

REKLAMA

W związku z zatrudnianiem pracowników pracodawca tworzy zbiór danych o charakterze osobowym. W jego skład wchodzi dokumentacja związana ze stosunkiem pracy oraz akta personalne pracowników. Zadaniem pracodawcy jako tzw. administratora danych osobowych jest zarządzanie tym zbiorem oraz przetwarzanie danych w nim zawartych. Przez przetwarzanie danych rozumie się jakiekolwiek operacje wykonywane na danych osobowych, takie jak: zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie i usuwanie, a zwłaszcza te, które wykonuje się w systemach informatycznych (art. 7 u.o.d.o.).

Na administratorach danych ciążą szczególne obowiązki związane z zabezpieczeniem danych zawarte w art. 36-39a u.o.d.o. Przewidują one m.in., że administrator danych jest zobowiązany zastosować środki techniczne i organizacyjne zapewniające ochronę przetwarzanych danych osobowych odpowiednią do zagrożeń oraz kategorii danych objętych ochroną, a w szczególności powinien zabezpieczyć dane przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną, przetwarzaniem z naruszeniem ustawy oraz zmianą, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem. Administrator jest ponadto zobowiązany zapewnić kontrolę nad tym, jakie dane osobowe, kiedy i przez kogo zostają do zbioru wprowadzone oraz komu są przekazywane. Do przetwarzania danych mogą być dopuszczone wyłącznie osoby posiadające upoważnienie nadane przez administratora danych.

Środki ochrony

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracownikowi, którego dane osobowe zostały naruszone przez pracodawcę w związku z niewłaściwym przetwarzaniem lub ujawnieniem tych danych, przysługuje ochrona prawna.

Uprawnienia pracowników, których dane są przetwarzane, określają:

• ustawa o ochronie danych osobowych,

• Kodeks pracy,

• Kodeks cywilny.

REKLAMA

Pracownikowi przysługuje roszczenie o uzupełnienie, uaktualnienie, sprostowanie danych osobowych, czasowe lub stałe wstrzymanie ich przetwarzania lub ich usunięcie, jeżeli są one niekompletne, nieaktualne, nieprawdziwe lub zostały zebrane z naruszeniem ustawy o ochronie danych osobowych albo są już zbędne do realizacji celu, dla którego zostały zebrane. W razie niespełnienia żądania przez pracodawcę-administratora danych, pracownik może zwrócić się do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z wnioskiem o nakazanie dopełnienia obowiązku.

Natomiast do prawnopracowniczych instrumentów ochrony należy zaliczyć prawo do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 11 k.p. z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków wobec pracownika. Pracownik może również żądać sprostowania świadectwa pracy, jeżeli podane w nim informacje naruszają jego dobra osobiste.

Cywilnoprawna ochrona danych jako dóbr osobistych

Poza roszczeniami wynikającymi z przepisów ustawy o ochronie danych osobowych i Kodeksu pracy pracownik może skorzystać także z cywilnoprawnej ochrony dóbr osobistych. Dane osobowe pracownika są bowiem jego dobrami osobistymi. Wynika to wprost z art. 23 k.c., który stanowi, że dobra osobiste człowieka (w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska) pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

Ochrona dóbr osobistych przewidziana jest tylko przed działaniami bezprawnymi. Chodzi więc o takie zachowania (zaniechania) pracodawcy, które będą sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego.

Przykład

W maju 2010 r. odbył się firmowy wyjazd integracyjny na Mazury. Podczas imprezy jeden z pracowników robił pamiątkowe zdjęcia, które następnie pracodawca umieścił na stronie internetowej firmy. Opublikowanie fotografii pracownika bez jego zgody na stronie firmy można uznać za zachowanie bezprawne.

Ochrona dóbr osobistych może mieć zarówno charakter niemajątkowy, jak i majątkowy. Roszczeniami o charakterze niemajątkowym są żądanie zaniechania naruszeń oraz żądanie dopełnienia czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia (art. 24 § 1 k.c.). Zlikwidowanie skutków naruszenia dobra osobistego może nastąpić przez złożenie oświadczenia o odpowiedniej treści i formie (np. przeprosiny na zebraniu załogi), ale też przez usunięcie wpisu dotyczącego pewnych informacji o pracowniku z akt pracowniczych.

Środkami ochrony majątkowej są roszczenia o:

• naprawienie szkody majątkowej (art. 24 § 2 k.c.),

• zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę (art. 445 § 1 k.c.),

• zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny (art. 448 k.c.).

Przepisy różnicują sytuację dwóch kategorii osób. Z brzmienia pierwszego zdania art. 24 § 1 k.c. wynika, że osoba, której dobro osobiste zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać tylko zaniechania tego działania. W razie dokonanego już naruszenia dobra osobistego poszkodowany może - poza żądaniem zaniechania dalszych naruszeń - domagać się usunięcia skutków naruszenia, a ponadto - jeżeli pozwalają na to okoliczności danej sprawy - wysunąć roszczenia majątkowe. Odszkodowanie nie będzie wchodziło w grę wówczas, gdy naruszenie dobra osobistego nie spowoduje uszczerbku majątkowego po stronie pracownika. Podobnie zadośćuczynienie pieniężne powinno wiązać się z powstaniem po stronie pracownika negatywnych doznań psychicznych. Istnienia tych okoliczności pracownik musi dowieść przed sądem.

Dochodzący odszkodowania powinien przede wszystkim wykazać szkodę, zawinione działanie ze strony pracodawcy oraz normalny związek przyczynowo-skutkowy między działaniem a zaistniałą szkodą. W granicach normalnych następstw działania i zaniechania, z którego wynikła szkoda, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Do ustalania odszkodowania w pełni znajdują zastosowanie art. 361-363 i 415 k.c.

Przepisy nie wskazują jednak, jak należy ustalić wielkość kwot pieniężnych dochodzonych tytułem zadośćuczynienia i świadczenia na cel społeczny.

Anna Czajkowska

Podstawa prawna:

• art. 221, 55 Kodeksu pracy,

• art. 23, 24, 361-363, 415, 445, 448 Kodeksu cywilnego,

• ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (DzU z 2002 r. nr 101, poz. 926 ze zm.).

 

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kiedy jest odpowiedni czas na windykację należności? Nie czekaj zbyt długo

Płynność finansowa to podstawa skutecznego zarządzania firmą. Kiedy zatem rozpocząć windykację należności? Okazuje się, że nie można czekać zbyt długo. Co trzeba wziąć pod uwagę? Kiedy powinna zapalić się czerwona lampka? Podpowiadamy.

Człowiek ponad algorytmy. Czyli rola umiejętności miękkich w świecie automatyzacji

W miarę jak automatyzacja i sztuczna inteligencja zmieniają całe branże, firmy i miejsca pracy – umiejętności miękkie postrzegane jako jedyna rzecz, której maszyny nie mogą zastąpić, stają się absolutnie niezbędne. Które zatem z kompetencji będą szczególnie cenione przez pracodawców i mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej w 2025 r.?

ZUS: Zmiany w składce zdrowotnej. Jak skorzystają przedsiębiorcy?

Od nowego roku zmieniły się zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności według nowych zasad.

Piękny umysł. Wiedza o mózgu w analizie preferencji zachowań i postaw człowieka

W dzisiejszym świecie, w którym wiedza neuronaukowa jest coraz bardziej dostępna, a tematyczne publikacje wychodzą poza ramę dyskursu naukowego i pisane są przystępnym językiem, wiedza o mózgu staje się niebywale wartościowym obszarem do codziennego wykorzystania. Warto, aby sięgali po nią również ci, którzy wspierają wzrost ludzi w biznesie i rozwoju indywidualnym.

REKLAMA

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

Potrzebna pilna decyzja, bo można dużo zyskać lub stracić na podatku, termin 20 lutego

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

REKLAMA

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

REKLAMA