REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej

Krzysztof Czerwiński
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Ukrywanie majątku firmy wchodzącego w skład masy upadłości może być podstawą wydania wyroku o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej. Osoba, w stosunku do której został on orzeczony, nie może pełnić niektórych funkcji, np. członka rady nadzorczej.

REKLAMA

Prowadzenie działalności gospodarczej, jak również swobodny wybór rodzaju i charakteru podejmowanej działalności zarobkowej jest podstawowym prawem każdego człowieka żyjącego w demokratycznym państwie. Zasadę tę potwierdza Konstytucja RP, stanowiąc, że wybór zawodu jak też prowadzenie działalności gospodarczej powinno być swobodne, a jakiekolwiek ograniczenia w tej materii powinny być wprowadzane tylko w uzasadnionych przypadkach.

REKLAMA

Takim uzasadnionym przypadkiem są według ustawodawcy sytuacje, w których na szkodę narażani są inni uczestnicy obrotu gospodarczego. Osobom narażającym osoby trzecie można wymierzyć zakaz prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek, jak również pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu. Jak zatem widać, zakaz dotyczy nie tylko prowadzenia działalności gospodarczej, ale i zajmowania niektórych stanowisk czy pełnienia określonych funkcji. Wskazuje się, że zakaz obowiązuje wszystkie funkcje i stanowiska wskazane w przepisie, mamy do czynienia zatem z „pakietem” zakazanych stanowisk.

Kto może zostać objęty zakazem

Zakazem mogą zostać objęte osoby:

• zobowiązane do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (art. 373 ust. 1 pkt 1 ustawy z 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (zwanej dalej PUN),

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• w stosunku do których sąd ogłosił upadłość, także jeżeli niewypłacalność dłużnika jest następstwem jego celowego działania lub rażącego niedbalstwa,

• które po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążała majątek wchodzący w skład masy upadłości (art. 373 ust. 1 pkt 3 PUN),

• uprawnione do reprezentowania przedsiębiorcy będącego osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej, jeżeli niewypłacalność przedsiębiorcy lub pogorszenie jego sytuacji finansowej jest następstwem celowego działania lub rażącego niedbalstwa tych osób (art. 374 ust. 2 PUN).

Na jakiej podstawie można orzec zakaz

Zakaz może zostać orzeczony w dwóch grupach przypadków.

Przyczynami zawinionymi przez osobę, na którą nakłada się zakaz są:

• niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 2 tygodni od powstania obowiązku złożenia takiego wniosku (art. 373 ust. 1 pkt 1 PUN),

• niewydanie lub niewskazanie majątku, ksiąg handlowych, korespondencji lub innych dokumentów upadłego po ogłoszeniu upadłości, mimo ustawowego obowiązku takiego wydania lub wskazania (art. 373 ust. 1 pkt 2 PUN),

• ukrywanie, niszczenie lub obciążanie majątku wchodzącego w skład masy upadłości po ogłoszeniu upadłości (art. 373 ust. 1 pkt 3 PUN),

• niewykonanie innych obowiązków ustawowych ciążących na danym podmiocie jako na upadłym (art. 373 ust. 1 pkt 4 PUN),

Odpowiedzialność za czyny zawinione występuje zarówno w przypadku zawinienia umyślnego, jak i nieumyślnego.

Zakaz może zostać orzeczony także bez winy osoby nim dotkniętej tylko w dwóch przypadkach, mianowicie jeżeli wobec danej osoby:

• już co najmniej raz ogłoszono upadłość, z umorzeniem jej długów po zakończeniu postępowania upadłościowego (art. 373 ust. 3 pkt 1 PUN),

• ogłoszono upadłość nie dawniej niż pięć lat przed ponownym ogłoszeniem upadłości (art. 373 ust. 3 pkt 2 PUN).

REKLAMA

Orzekając o zakazie, jeżeli podstawą tego zakazu ma być działanie zawinione, sąd upadłościowy bierze pod uwagę także stopień winy oraz skutki podejmowanych działań. W szczególności bierze pod uwagę obniżenie wartości ekonomicznej przedsiębiorstwa upadłego i rozmiar pokrzywdzenia wierzycieli. Jeżeli zakaz może zostać orzeczony wobec kilku osób działających wspólnie, możność orzeczenia zakazu oraz jego wymiar orzeka się wobec każdej z tych osób w sposób zindywidualizowany (postanowienie Sądu Najwyższego z 21 marca 2007 r. - I CSK 460/06, niepubl.). Co ciekawe, te „wytyczne” dotyczą orzekania o zakazie w przypadku działań zawinionych. Nie ma podobnej regulacji dotyczącej działań niezawinionych.

Bardzo ważne jest, że zarówno w przypadku zawinionego, jak i niezawinionego spełnienia przesłanek do orzeczenia zakazu sąd nie ma takiego obowiązku. Jak wskazują przepisy prawa upadłościowego, sąd może orzec taki zakaz. Może, ale nie musi. Kwestię orzeczenia zakazu, jak i jego wymiaru, sąd bada, analizując przesłanki wskazane w art. 373 ust. 2 PUN. Zakaz orzeka się w wymiarze od 3 do 10 lat (art. 373 ust. 1 PUN).

Kiedy nie orzeka się zakazu

Zakazu nie orzeka się, jeżeli postępowanie w tej sprawie nie zostało wszczęte w terminie roku od dnia umorzenia lub zakończenia postępowania upadłościowego albo wniosku o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 13 PUN. Zakazu nie orzeka się także, gdy wniosek o ogłoszenie upadłości nie został złożony, jeżeli od chwili, w którym powstał obowiązek takiego złożenia upłynęły 3 lata.

Skutki orzeczenia zakazu

Orzeczenie zakazu sprawia, że dotknięta nim osoba nie może legalnie prowadzić działalności gospodarczej.

Postępowanie w przedmiocie orzeczenia zakazu wszczynane jest na wniosek, który może złożyć wierzyciel, tymczasowy nadzorca sądowy, zarządca przymusowy, syndyk, nadzorca sądowy albo zarządca, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego (art. 376 ust. 1 PUN). Do złożenia wniosku legitymowany jest także prokurator.

Orzeczenie zakazu jest sankcją bardzo dotkliwą. Wprowadzenie takiego zakazu uzasadniane jest jednak specyfiką postępowania upadłościowego. Cechą charakterystyczną takiego postępowania jest istnienie sytuacji, w której z masy upadłościowej zaspokojonych ma być wielu wierzycieli. Majątek często nie wystarcza na takie zaspokojenie. Dlatego dodatkowe działania określonych osób, jeszcze bardziej utrudniające owo zaspokojenie, muszą być w ocenie ustawodawcy zwalczane.

Zakaz pełnienia funkcji w prawie karnym

Oprócz opisanego w niniejszym artykule zakazu, istnieje także środek karny w postaci zakazu piastowania określonych stanowisk czy prowadzenia określonego typu działalności gospodarczej (np. związanej z edukacją małoletnich). Regulacje dotyczące tego zakazu znajdują się w Kodeksie karnym. Zakazy te orzekane są w wyroku skazującym za określone przestępstwo na podstawie innych wskazanych w Kodeksie karnym przesłanek. Jest to zatem zakaz innego rodzaju, którego celem jest zabezpieczenie przed popełnieniem nowego przestępstwa.

Krzysztof Czerwiński

Podstawa prawna:

• ustawa z 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (DzU z 2009 r. nr 175, poz. 1361 ze zm.).

 

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Człowiek ponad algorytmy. Czyli rola umiejętności miękkich w świecie automatyzacji

W miarę jak automatyzacja i sztuczna inteligencja zmieniają całe branże, firmy i miejsca pracy – umiejętności miękkie postrzegane jako jedyna rzecz, której maszyny nie mogą zastąpić, stają się absolutnie niezbędne. Które zatem z kompetencji będą szczególnie cenione przez pracodawców i mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej w 2025 r.?

ZUS: Zmiany w składce zdrowotnej. Jak skorzystają przedsiębiorcy?

Od nowego roku zmieniły się zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności według nowych zasad.

Piękny umysł. Wiedza o mózgu w analizie preferencji zachowań i postaw człowieka

W dzisiejszym świecie, w którym wiedza neuronaukowa jest coraz bardziej dostępna, a tematyczne publikacje wychodzą poza ramę dyskursu naukowego i pisane są przystępnym językiem, wiedza o mózgu staje się niebywale wartościowym obszarem do codziennego wykorzystania. Warto, aby sięgali po nią również ci, którzy wspierają wzrost ludzi w biznesie i rozwoju indywidualnym.

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

REKLAMA

Potrzebna pilna decyzja, bo można dużo zyskać lub stracić na podatku, termin 20 lutego

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

REKLAMA