REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Badania profilaktyczne pracowników

Katarzyna Tomaszewska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika, jeśli nie przedstawi on orzeczenia o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku.

Badania profilaktyczne przeprowadza się zarówno wśród kandydatów do pracy, jak i pracowników. Za każdym jednak razem mają one ten sam cel - sprawdzenie, czy osoba może wykonywać pracę na powierzanym jej stanowisku.

REKLAMA

Zasadą jest, że wszystkie rodzaje badań profilaktycznych wykonywane są na koszt pracodawcy.

Rozróżnia się 3 rodzaje badań profilaktycznych:

• wstępne - wykonuje je wybrany do pracy kandydat, pracownik młodociany przenoszony na inne stanowisko pracy oraz inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe,

• okresowe - wykonywane wśród pracowników w trakcie zatrudnienia,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• kontrolne - wykonuje je pracownik, który przez co najmniej 30 dni był niezdolny do pracy wskutek choroby.

Aktualność badań

REKLAMA

Zdarza się, że przychodzący do firmy pracownicy w poprzednim zakładzie pracowali na podobnym stanowisku. Z tego też zakładu mają wciąż aktualne badania lekarskie. Niemniej jednak takich badań nowy pracodawca nie może wykorzystać, nawet jeżeli poprzednio zajmowane stanowisko pracy było identyczne z tym, jakie pracownik ma objąć w nowej firmie. Często jest tak, że mimo wykonywania tych samych lub podobnych zadań w danej firmie warunki pracy w obu zakładach różnią się diametralnie. Badania profilaktyczne mają zaś na celu sprawdzić, czy na danym konkretnym stanowisku pracy pracownik może bezpiecznie wykonywać swoją pracę.

Nie zawsze jednak pracodawca będzie musiał kierować pracownika na ponowne badania wstępne. Istnieje przypadek, gdy „stare”, ale wciąż aktualne badanie można ponownie wykorzystać. Jest tak w sytuacji zawierania z pracownikiem kolejnej umowy o pracę na tym samym stanowisku.

Warunkiem wykorzystania aktualnego badania jest, aby:

• pracownik podjął pracę na tym samym stanowisku lub na stanowisku o takich samych warunkach pracy,

• umowa o pracę była zawarta bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy z tym pracodawcą.

Może zdarzyć się i taka sytuacja, że pracownik jest zatrudniony w kilku zakładach pracy na takich samych stanowiskach. W takim przypadku, nawet jeżeli pracownik ma ważne badanie lekarskie z drugiego zakładu pracy, pracodawca zatrudniający go do pracy w swoim zakładzie musi skierować go na badania wstępne.

Badania kontrolne pracownik musi wykonać w razie trwającej co najmniej 30 dni nieobecności spowodowanej chorobą. Oznacza to, że takich badań nie musi np. przeprowadzać pracownica powracająca z urlopu macierzyńskiego czy wychowawczego, jeśli ma dalej ważne badania okresowe. Podobnie badań nie trzeba zlecać pracownikowi, który wraca z urlopu bezpłatnego.

Jeżeli natomiast w trakcie tej nieobecności stracą ważność okresowe badania kontrolne pracownika, przed przystąpieniem do pracy musi wykonać takie badania.

Może też zdarzyć się tak, że pracownik zachoruje (min. 30 dni), potem bezpośrednio uda się np. na urlop wychowawczy, w trakcie którego zdezaktualizują się jego badania okresowe. W tej sytuacji należy wykonać już tylko badania okresowe, nie ma potrzeby przeprowadzania kontrolnych.

Poza tym badania kontrolne przeprowadza się także:

• na wniosek pracownika, gdy podejrzewa on, że warunki pracy źle wpływają na jego stan zdrowia lub że zapadł na chorobę, która może mieć charakter zawodowy,

• na wniosek pracownicy w ciąży, która zgłosi niekorzystny wpływ warunków wykonywanej pracy lub nawet samej pracy na jej zdrowie.

WAŻNE!

Pracownik, który nie świadczył pracy z powodu choroby trwającej co najmniej 30 dni, może przed przeprowadzeniem badań kontrolnych wykorzystać urlop wypoczynkowy (wyrok SN z 20 marca 2008 r., II PK 214/07).

Uchylanie się od badań

Poddanie się badaniom lekarskim jest obowiązkiem pracownika. W związku z tym nie ma on możliwości odmowy wykonania zleconych mu przez pracodawcę badań.

Jeżeli pracownik nie podda się badaniom, nie można dopuścić go do wykonywania pracy. W związku z tym pracodawca może:

• w przypadku badań wstępnych dla kandydata - nie zatrudnić go,

• w przypadku badań pracownika:

- nie zapłacić za okres nieświadczenia pracy w związku z nieaktualnymi badaniami,

- zastosować karę upomnienia, nagany lub karę pieniężną,

- zwolnić pracownika dyscyplinarnie.

Badania profilaktyczne pracowników

Odmowa poddania się badaniom lub uchylanie się od ich przeprowadzenia przez pracownika w konsekwencji może doprowadzić do rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych, jakim jest niewykonanie przez pracownika zgodnego z prawem polecenia pracodawcy poddania się badaniom lekarskim (wyrok SN z 10 maja 2000 r., I PKN 642/99).

Orzeczenie lekarskie

REKLAMA

Zaświadczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku wystawia lekarz medycyny pracy sprawujący opiekę medyczną nad pracownikami. Badanie wstępne, okresowe czy kontrolne odbywa się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. W skierowaniu tym pracodawca powinien zamieścić informacje m.in. o występowaniu na stanowisku pracy, na którym badana osoba ma być lub jest zatrudniona, czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych oraz aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia. Niemniej jednak to lekarz sprawujący opiekę profilaktyczną nad pracownikiem zadecyduje o dokładnym zakresie badania. Wyboru badań dokonuje on na podstawie skierowania od pracodawcy oraz wskazówek metodycznych w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników, stanowiących załącznik nr 1 do rozporządzenia w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy.

Jedynie lekarz medycyny pracy może przeprowadzać badania profilaktyczne i wydawać orzeczenia lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku. Uprawniony lekarz powinien być wpisany do rejestru lekarzy przeprowadzających badania profilaktyczne. Rejestr ten znajduje się we właściwym miejscowo wojewódzkim ośrodku medycyny pracy. Zarejestrowany w nim lekarz otrzymuje potwierdzenie wpisu do rejestru.

Zaświadczenie lekarskie stwierdzające wynik badania profilaktycznego powinno być wystawione na określonym urzędowym druku. Powinno też być podpisane przez uprawnionego lekarza i opatrzone jego pieczęcią. Jeśli któryś z powyższych wymogów nie zostanie spełniony, zaświadczenia nie można uznać za wiążące.

Katarzyna Tomaszewska 

Podstawa prawna:

• art. 229 Kodeksu pracy,

• § 2 ust. 1, ust. 2, § 4, 7, 8, załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzenia badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 69, poz. 332 ze zm.),

• orzeczenia Sądu Najwyższego z:

- 10 maja 2000 r. (I PKN 642/99, OSNP 2001/20/619),

- 28 marca 2008 r. (II PK 214/07, OSNP 2009/15-16/194).

 

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

Wygrywamy dzięki pracownikom [WYWIAD]

Rozmowa z Beatą Rosłan, dyrektorką HR w Jacobs Douwe Egberts, o tym, jak skuteczna polityka personalna wspiera budowanie pozycji lidera w branży.

Zespół marketingu w organizacji czy outsourcing usług – które rozwiązanie jest lepsze?

Lepiej inwestować w wewnętrzny zespół marketingowy czy może bardziej opłacalnym rozwiązaniem jest outsourcing usług marketingowych? Marketing odgrywa kluczową rolę w sukcesie każdej organizacji. W dobie cyfryzacji i rosnącej konkurencji firmy muszą stale dbać o swoją obecność na rynku, budować markę oraz skutecznie docierać do klientów.

REKLAMA

Rekompensata dla rolnika za brak zapłaty za sprzedane produkty rolne. Wnioski tylko do 31 marca 2025 r.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypomina, że od 1 lutego do 31 marca 2025 r. producent rolny lub grupa może złożyć do oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) wniosek o przyznanie rekompensaty z tytułu nieotrzymania zapłaty za sprzedane produkty rolne od podmiotu prowadzącego skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych, który stał się niewypłacalny w 2023 lub 2024 r. - w rozumieniu ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa (FOR).

Zintegrowane raportowanie ESG zaczyna już być standardem. Czy w Polsce też?

96% czołowych firm na świecie raportuje zrównoważony rozwój, a 82% włącza dane ESG do raportów rocznych. W Polsce 89% dużych firm publikuje takie raporty, ale tylko 22% działa zgodnie ze standardami ESRS, co stanowi wyzwanie dla konkurencyjności na rynku UE.

REKLAMA