Tylko dwa tygodnie na kontrolę

Firmy kontroluje ponad 40 różnego rodzaju inspekcji, a kompetencje i zadania każdej z nich regulują odrębne przepisy. Przewidziany w nich sposób prowadzenia kontroli często różni się od uregulowań zawartych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Uporządkowanie ujednolicenia zasad kontrolowania firm działających w różnych branżach przewiduje drugi etap nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wymagał on będzie zmiany 52 ustaw. Projekt nowelizacji Ministerstwo Gospodarki zamierza już wkrótce przedstawić rządowi.

Co zmieni Ministerstwo Gospodarki w zakresie wykonywania kontroli

Przedmiotem kontroli ma być wykonywana działalność gospodarcza, a nie sam przedsiębiorca. Resort chce, aby inspektorzy kontrolowali wyłącznie czynności związane z prowadzoną przez firmę działalnością gospodarczą. Przewiduje się również ograniczenie okresu trwania kontroli - będzie ona zależeć od wielkości firmy.

Zmniejszeniu ulegnie liczba jednoczesnych kontroli, natomiast przedsiębiorcy umożliwi się wyrażenie sprzeciwu wobec czynności podjętych przez inspektorów. Będą też sankcje dla pracowników organów kontroli, którzy naruszyli prawo.

Zaproponowano sposoby postępowania, w przypadku gdy przedsiębiorca uchyla się od obowiązku wyznaczenia osoby upoważnionej, gdy sam nie może uczestniczyć w kontroli.

OPINIA

ANDRZEJ ARENDARSKI

prezes Krajowej Izby Gospodarczej

Obecnie ustawa nie określa powodów przedłużenia czasu trwania kontroli. Inspektorzy mogą więc podać w charakterze uzasadnienia każdą okoliczność, łącznie z potrzebą posiadania większej ilości czasu na przeprowadzenie kontroli. Natomiast projekt przewiduje przedłużenie trwania czasu kontroli tylko z przyczyn niezależnych od organu kontroli. Będzie też musiało się ono zmieścić w granicach limitu czasu wyznaczonego na przeprowadzenie kontroli przez organ kontroli dla poszczególnych przedsiębiorców. Wprowadzenie zmian powinno zapobiec częstym przypadkom przedłużania kontroli.

Co grozi organowi kontroli za przekroczenie zakresu kontroli

Projekt resortu przewiduje, że czynności, które przekraczają zakres kontroli oraz wykonywane są przez inspektorów bez upoważnienia lub z jego przekroczeniem, zostaną uznane za czyn niedozwolony. Inspektor, który naruszył prawo, poniesie odpowiedzialność odszkodowawczą solidarnie ze Skarbem Państwa. Natomiast przeprowadzone dowody oraz wyniki kontroli nie będą mogły stanowić dowodu w żadnym postępowaniu administracyjnym, podatkowym, karnym lub karnym skarbowym.

OPINIA

JERZY BARTNIK

prezes Związku Rzemiosła Polskiego

Uregulowanie to jest potrzebne, bo coraz częściej zauważa się brak odpowiedzialności urzędników za decyzje. Ma ono ograniczyć podejmowanie czynności kontrolnych z naruszeniem takich zasad, jak: nie podejmowanie czynności podczas nieobecności przedsiębiorcy lub osoby przez niego wskazanej, nieprowadzenie jednocześnie więcej niż jednej kontroli oraz nieprzekraczanie okresu trwania wszystkich kontroli tego samego organu u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym.

Czy zostaną ograniczone kontrole na legitymacje

Projekt nowelizacji przewiduje, że czynności kontrolne inspektor może wykonywać dopiero po okazaniu przedsiębiorcy lub osobie przez niego upoważnionej legitymacji służbowej upoważniającej do ich dokonania oraz po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. Natomiast kontrola tylko po okazaniu legitymacji dopuszczalna będzie w przypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych. W takich sytuacjach upoważnienie trzeba będzie doręczyć przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej w terminie późniejszym, określonym w przepisach. Gdy upoważnienie do przeprowadzenia kontroli nie będzie spełniać wymagań przewidzianych w ustawie, wówczas nie może stać się ono podstawą przeprowadzenia kontroli.

Autorzy projektu zakładają, że kontrole na legitymację służbową mogą być prowadzone tylko wówczas, gdy jest to niezbędne do przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, albo zabezpieczenia dowodów jego popełnienia.

Inspektorzy będą mieli nowy obowiązek: po okazaniu upoważnienia i przed podjęciem pierwszej czynności kontrolnej muszą poinformować kontrolowanego o jego prawach i obowiązkach w trakcie kontroli.

OPINIA

WOJCIECH BIERNACKI

radca prawny, Kancelaria Radców Prawnych Biernaccy

Ograniczenie kontroli na legitymację pozwoli uniknąć przypadków, że inspektor nie kontroluje określonych uchybień, ale dopiero usiłuje je ustalić podczas kontroli.

Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli zawiera wprawdzie pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego przedsiębiorcy, ale dodatkowe ustne przekazanie informacji o prawach i obowiązkach umożliwi przedsiębiorcy szybsze zapoznanie się z procedurami i przyczyni się do sprawniejszego przeprowadzenia kontroli.

Czy ograniczone zostaną kontrole pod nieobecność kontrolowanego

Projekt ogranicza możliwość prowadzenia czynności przez inspekcje pod nieobecność przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej wyłącznie do kontroli podjętej w toku prowadzonego postępowania antymonopolowego przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

OPINIA

ADAM AMBROZIAK

ekspert, Konfederacja Pracodawców Polskich

Zmiana jest korzystna zarówno dla kontrolowanych przedsiębiorców, jak i organów kontroli. Przy obecności kontrolowanego lub osoby przez niego wskazanej kontrola będzie przebiegała sprawniej i szybciej, przedsiębiorca będzie udzielał niezbędnych wyjaśnień i przedstawiał wymagane dokumenty. Umożliwi to ograniczenie czasu kontroli w firmach.

Czy zostanie skrócony czas trwania kontroli

Zaproponowano obniżenie limitu czasu trwania kontroli u jednego przedsiębiorcy w roku kalendarzowym. Nie może on przekraczać:

• 2 tygodni - u mikroprzedsiębiorców,

• 3 tygodni - u małych przedsiębiorców,

• 4 tygodni - u średnich przedsiębiorców,

• 8 tygodni - u pozostałych przedsiębiorców.

Przedłużenie kontroli ma być możliwe jedynie z przyczyn niezależnych od organu kontroli i wymagać będzie uzasadnienia na piśmie. Jeszcze przed podjęciem dalszych czynności uzasadnienie bedzie doręczone przedsiębiorcy i wpisane do księgi kontroli. Gdyby wyniki kontroli wykazały rażące naruszenie przepisów przez przedsiębiorcę, inspekcja będzie mogła przeprowadzić powtórną kontrolę w tym samym zakresie podmiotowym w danym roku kalendarzowym. Czas jej trwania nie może przekroczyć siedmiu dni i nie zostanie wliczony do ogólnego limitu.

OPINIA

JEREMI MORDASEWICZ

doradca zarządu PKPP Lewiatan

Kontrole są potrzebne, ale nie mogą trwać zbyt długo, bo dezorganizują pracę, szczególnie w małych firmach. Duże firmy radzą sobie z inspekcjami w ten sposób, że zatrudniają specjalne służby do ich obsługiwania. Natomiast dla przedsiębiorcy makro i małego kontrola zawsze jest uciążliwa.

Czy zostanie ograniczona liczba jednoczesnych kontroli u przedsiębiorcy

Wprowadzona zostanie zasada, że jeżeli działalność przedsiębiorcy jest już objęta kontrolą innego organu, to wówczas inspekcja odstąpi od podjęcia czynności kontrolnych i ustali z przedsiębiorcą inny termin przeprowadzenia kontroli. Zakaz prowadzenia równoczesnej kontroli przez więcej niż jeden organ nie dotyczy kontroli prowadzonej w ramach postępowania antymonopolowego przed prezesem UOKiK.

OPINIA

TOMASZ REJEK

prezes Pomorskiego Stowarzyszenia Przewoźników Drogowych

Inspekcja Transportu Drogowego, Państwowa Inspekcja Pracy czy urzędy skarbowe reagują na informacje zwalnianych pracowników. Powoduje to, że w firmie bywają kontrole jedna po drugiej. To utrudnienie dla przedsiębiorcy, który musi dostarczyć potrzebną dokumentację i udostępnić pomieszczenie kontrolerom.

Czy przedsiębiorca może sprzeciwić się kontroli

Projekt przewiduje wprowadzenie nowej instytucji, która da nowe prawa kontrolowanemu przedsiębiorcy. Będzie on mógł wnieść sprzeciw wobec czynności organu kontroli. Musi on być złożony na piśmie w ciągu trzech dni od rozpoczęcia czynności kontrolnych. Przedsiębiorca musi go uzasadnić. Wniesienie sprzeciwu spowoduje wstrzymanie czynności kontrolnych z chwilą doręczenia urzędowi. Urząd w ciągu trzech dni od otrzymania sprzeciwu powinien rozpatrzyć go i wydać decyzję o odstąpieniu od czynności albo o kontynuowaniu ich. Od tej decyzji przedsiębiorca może wnieść odwołanie w ciągu siedmiu dni. Organ może kontynuować czynności kontrolne od następnego dnia po dniu, w którym decyzja stała się ostateczna.

OPINIA

PIOTR OLCZYK

radca prawny z Kancelarii Olczyk & Kubicki

Tych uprawnień przedsiębiorcy domagali się od dawna. Do tej pory nie dysponowali środkami prawnymi, które służyłyby ochronie ich interesów. Projekt da im prawo do wniesienia sprzeciwu do organu kontroli, który naruszył zakaz równoczesności kontroli albo przekroczył limit czasu jej trwania.

Kiedy przerwanie kontroli będzie możliwe

Organ kontroli może przerwać kontrolę na czas niezbędny do przeprowadzenia badań próbek produktu. Musi jednak o tym zawiadomić na piśmie przedsiębiorcę. Przerwy nie wlicza się do limitowanego czasu kontroli. Nie wlicza się jej też, gdy w czasie przerwy przedsiębiorca miał możliwość wykonywania działalności gospodarczej oraz nieograniczony dostęp do prowadzonej dokumentacji i posiadanych rzeczy. W czasie przerwy inna inspekcja może kontrolować firmę.

Przeprowadzanie kontroli w firmach

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ

malgorzata.piasecka@infor.pl

Może Cię także zainteresować

Samochód w firmie

Tylko teraz

39,90 zł

Przejdź do sklepu