REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak korzystnie rozwiązać umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony

Marta Mianowska

REKLAMA

Spośród trzech podstawowych sposobów rozwiązywania umowy o pracę na czas nieokreślony w praktyce najwięcej trudności sprawia pracodawcom rozwiązanie jej bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Praktyka pokazuje, że najbardziej pożądanym przez pracodawców sposobem zakończenia stosunku pracy nawiązanego na podstawie umowy bezterminowej jest zawarcie z pracownikiem porozumienia o rozwiązaniu tej umowy, ponieważ pracownikowi co do zasady nie przysługuje prawo odwołania się od takiego porozumienia do sądu pracy. Natomiast niechętnie pracodawcy korzystają z rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, co jest podyktowane wymaganiami stawianymi pracodawcy przy takim sposobie rozstania się z pracownikiem. Należy przy tym podkreślić, że w praktyce każdy przypadek rozwiązania bezterminowej umowy o pracę należy starannie rozważyć w kontekście okoliczności danej sprawy. Z każdym bowiem sposobem zakończenia stosunku pracy wiążą się kwestie praktyczne, które mogą powodować określone skutki prawne dla pracodawcy i pracownika.

REKLAMA

Porozumienie stron

REKLAMA

Porozumienie stron jest najmniej „kłopotliwym” sposobem zakończenia stosunku pracy. Co więcej, Kodeks pracy nie zawiera w tym zakresie szczegółowych regulacji, ale na podstawie art. 300 k.p. znajdą tu zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego.

Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę powinno być zawarte w formie pisemnej. Wynika to nie tylko z przyczyn czysto praktycznych (jako dowód zawarcia przez pracodawcę i pracownika takiego porozumienia), ale przede wszystkim z treści przepisu, zgodnie z którym, jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron powinno być stwierdzone pismem (art. 77 § 2 k.c. w zw. z art. 300 k.p.). Nie wyklucza się jednak konkludentego rozwiązania umowy o pracę w tym trybie (por. wyrok SN z 20 sierpnia 1997 r., I PKN 232/97). Choć przywołane orzeczenie dotyczy literalnie umowy terminowej, to tę zasadę stosuje się też do umowy bezterminowej.

Żaden przepis prawa nie określa treści porozumienia, ale elementem koniecznym będą jednak oświadczenia obu stron co do rozwiązania umowy o pracę. W pozostałym zakresie strony umowy bezterminowej mają swobodę co do ukształtowania treści porozumienia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W praktyce w umowach bezterminowych najczęściej są spotykane postanowienia dotyczące:

• dodatkowej odprawy wypłacanej pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy,

• wykorzystania przez pracownika przysługującego mu urlopu wypoczynkowego,

• wypłaty ekwiwalentu pieniężnego.

W treści porozumień są zamieszczane również postanowienia - wymagające osobnego komentarza - odnoszące się do:

REKLAMA

• przyczyny rozwiązania umowy o pracę. W tym zakresie zwyczajowo wskazuje się, czy rozwiązanie umowy o pracę następuje z przyczyn określonych w art. 10 ust. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych (czyli z przyczyn niedotyczących pracowników) czy też z innych przyczyn. Celem wskazania przyczyny jest potwierdzenie przez strony porozumienia, że rozwiązanie umowy bezterminowej stwarza po stronie pracodawcy obowiązek wypłaty odprawy (przewidzianej w art. 8 ww. ustawy) lub brak takiego obowiązku. W praktyce wielokrotnie w porozumieniu wskazuje się dla pozoru, że rozwiązanie umowy o pracę następuje z przyczyn innych niż niedotyczące pracownika (czego wynikiem jest zwolnienie pracodawcy z obowiązku wypłaty odprawy). Należy jednak podkreślić, że tego rodzaju pozorne postanowienia są wobec pracownika bezskuteczne (a więc pracownik może w dalszym ciągu domagać się wypłaty odprawy), jeśli stan faktyczny sprawy jest w rzeczywistości inny, niż wynika to z treści postanowienia,

• zrzeczenia się przez pracownika wszelkich roszczeń wobec pracodawcy. Takie postanowienia w większości przypadków są bezskuteczne wobec pracownika. Wynika to z tego, że są nimi przede wszystkim roszczenia o wypłatę wynagrodzenia za pracę, a tych pracownik nie może się zrzec.

Wypowiedzenie

Forma, treść i długość okresów wypowiedzenia, a także oświadczenia o wypowiedzeniu bezterminowej umowy o pracę zostały uregulowane w Kodeksie pracy. Ponadto przepisy prawa pracy regulują kwestię dopuszczalności wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony.

Warto podkreślić, że niezachowanie przez pracodawcę któregokolwiek z warunków wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony nie powoduje jego nieważności, a jedynie jest wadliwe (co w praktyce budzi wciąż wiele wątpliwości wśród pracodawców). Oznacza to, że nawet jeśli dokonane wypowiedzenie okaże się niezgodne z przepisami prawa pracy, to i tak wywoła skutek w postaci rozwiązania umowy o pracę. Potwierdzał to wielokrotnie Sąd Najwyższy, uznając m.in. że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy przesłane do pracownika faksem lub niezawierające przyczyny rozwiązania umowy o pracę jest skuteczne, choć otwiera pracownikowi drogę do dochodzenia roszczeń określonych w art. 45 § 1 k.p. (por. uchwała SN z 2 października 2002 r., III PZP 17/02).

Bez wypowiedzenia

W przypadku rozwiązania umowy o pracę na czas nieokreślony bez zachowania okresu wypowiedzenia zastosowanie znajdą te same zasady co w przypadku rozwiązania tego rodzaju umowy o pracę za wypowiedzeniem. Przy czym dodatkowym elementem jest tutaj wymóg zachowania terminu, w którym rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie jest dopuszczalne. Rozwiązanie umowy o pracę nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania odpowiednio przez pracodawcę lub pracownika wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.

Kluczowym problemem praktycznym przy rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia jest kwestia liczenia 1-miesięcznego terminu. Jednak pewne zasady z tym związane zostały sformułowane przez Sąd Najwyższy, który twierdzi, że 1-miesięczny termin zaczyna biec od dnia, w którym wiadomość o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę została powzięta przez osobę upoważnioną do rozwiązania z pracownikiem stosunku pracy (por. wyrok z 5 listopada 2003 r. I PK 446/02). Jednak wiadomość ta musi obejmować w dostatecznym stopniu wiarygodne informacje uzasadniające przekonanie pracodawcy, że pracownik dopuścił się czynu nagannego w stopniu usprawiedliwiającym niezwłoczne rozwiązanie umowy o pracę (por. wyrok SN z 21 października 1999 r., I PKN 318/99).

Niezachowanie przez pracodawcę 1-miesięcznego terminu również nie powoduje nieważności dokonanego rozwiązania, a jedynie jego wadliwość formalną.

Marta Mianowska

adwokat

Podstawa prawna:

• art. 30, art. 36, 361, 38-39, art. 45 § 1, art. 52 § 2, art. 55 § 2, art. 84, 177, 300 Kodeksu pracy,

• art. 77 § 2 Kodeksu cywilnego,

• art. 8 i art. 10 ust. 1 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.).

Orzecznictwo:

• wyrok SN z 20 sierpnia 1997 r. (I PKN 232/97, OSNP 1998/10/306),

• wyrok SN z 21 października 1999 r. (I PKN 318/99, OSNP 2001/5/155),

• wyrok SN z 5 listopada 2003 r. (I PK 446/02, „Wokanda” 2004/7-8/42),

• uchwała SN z 2 października 2002 r. (III PZP 17/02, OSNP-wkł, 2002/20/1).

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA