REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sposób obliczania dodatków za nadgodziny

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Michał Culepa
Michał Culepa
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Dodatek za pracę nadliczbową powinien być obliczany co do zasady od kwoty wynagrodzenia wynikającej ze stawki osobistego zaszeregowania, która obejmuje wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatek funkcyjny - jeżeli został przyznany.

Zasadą jest, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną (art. 80 k.p.). Natomiast praca wykonywana w godzinach nadliczbowych powinna być tak samo opłacona, jak praca wykonana w normalnych godzinach. Ponadto pracownikowi w przypadku nadgodzin przysługuje dodatek lub czas wolny udzielany na wniosek pracownika (w proporcji 1 : 1) lub z inicjatywny pracodawcy (w proporcji 1 : 1,5). Natomiast udzielenie przez pracodawcę czasu wolnego skutkuje tylko tym, że pracownikowi nie przysługują dodatki za pracę w nadgodzinach (stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 2005 r., nr GNP-367-4560/05/PE).

REKLAMA

Jak ustalić podstawę obliczenia dodatku

REKLAMA

Co do zasady podstawę obliczenia dodatku stanowi wynagrodzenie pracownika wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną. Jeżeli takiego składnika nie określono, przyjmuje się wówczas kwotę 60% wynagrodzenia (art. 1511 § 3 k.p.). Przepisy kodeksowe nie definiują pojęcia stawki osobistego zaszeregowania. Należy jednak zauważyć, że wprowadzenie takiego pojęcia i odróżnienie go od „normalnego wynagrodzenia za pracę” powoduje, że będzie to część wynagrodzenia ustalana w inny sposób. Na rozróżnienie to zwrócił uwagę już Sąd Najwyższy w wyroku z 3 czerwca 1986 r. (I PRN 40/86), w którym stwierdził, że przez „normalne wynagrodzenie” należy rozumieć takie wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, a więc obejmujące zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym, jeżeli na podstawie obowiązujących w zakładzie pracy przepisów płacowych pracownik ma prawo do takich dodatkowych składników.

Stosunkowo łatwo jest ustalić należność za godziny nadliczbowe, gdy pracownikowi przysługuje jedynie wynagrodzenie zasadnicze. W takim wypadku wystarczy ustalić stawkę godzinową wynagrodzenia i dokonać stosownego przeliczenia tej stawki na określony dodatek.

Aby obliczyć należność za 1 godzinę, gdy składniki wynagrodzenia są:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości - należy tę stawkę podzielić przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu,

• zmienne - wynagrodzenie dzieli się przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika w okresie, z którego ustala się to wynagrodzenie.

Przykład

REKLAMA

Pracownik jest zatrudniony w spółce S. Otrzymuje wynagrodzenie miesięczne w stałej stawce w wysokości 4500 zł. W regulaminie wynagradzania dla jego stanowiska nie określono innych składników wynagrodzenia. Ma ustalony podstawowy system czasu pracy. W dniach 11 i 12 czerwca 2009 r. został zobowiązany do pracy po godzinach. W obydwu dniach przepracował po 13 godzin (od 8.00 do 21.00). Łącznie wypracował więc 10 godzin nadliczbowych.

W czerwcu 2009 r. liczba godzin do przepracowania w podstawowym systemie czasu pracy wynosi 168 godz. Stawka za 1 godz. pracy wynosi więc w tym miesiącu 26,78. Za 1 godzinę nadliczbową otrzyma on dodatek równy 50% stawki godzinowej, czyli 13,39 zł, tj. łącznie 40,17 zł. Za 10 godzin nadliczbowych wynagrodzenie wyniesie zatem 401,70 zł.

Stawka osobistego zaszeregowania

Trudniejszą sprawą jest ustalenie podstawy wymiaru dodatku za pracę w nadgodzinach, kiedy pracownikowi należy się wynagrodzenie wieloskładnikowe. Pierwszą wskazówkę do ustalenia podstawy wymiaru dodatku za nadgodziny można odnaleźć w dwóch wcześniejszych orzeczeniach Sądu Najwyższego - w wyroku z 25 kwietnia 1985 r. (I PRN 28/85) oraz w uchwale z 30 grudnia 1986 r. (III PZP 42/86). Sąd Najwyższy wyraził stanowisko, że występujące w przepisach prawa pracy określenie „wynagrodzenie pracownika wynikające z osobistego zaszeregowania” obejmuje oprócz wynagrodzenia zasadniczego również dodatek funkcyjny.

W wielu zakładach pracy utrwaliła się natomiast praktyka ustalania dodatku za nadgodziny od pełnej kwoty wynagrodzenia, obejmującej nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale również wszystkie pozostałe składniki wynagrodzenia, wynikające z przepisów płacowych (np. dodatki stażowe, za trudne warunki pracy, różnego typu dodatki specjalne, a nawet premie regulaminowe). Pracodawca nie musi jednak stosować się do takiej metody ustalania stawki osobistego zaszeregowania. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z 3 kwietnia 2007 r. (II PZP 4/07) stwierdził, że pojęcie wynagrodzenia pracownika wynikającego z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, odnosi się do stawki wynagrodzenia zasadniczego ustalonej przez strony w umowie o pracę lub innym akcie będącym podstawą stosunku pracy, wskazując zarazem, że zasadne jest dalsze wliczanie do stawki osobistego zaszeregowania także dodatku funkcyjnego.

Przykład

Pracownica jest zatrudniona w Urzędzie Miasta K. na stanowisku głównego specjalisty. Zgodnie z obowiązującymi przepisami o wynagradzaniu pracowników samorządowych przysługuje jej wynagrodzenie zasadnicze, dodatki: stażowy, funkcyjny, a także od stycznia 2009 r. - dodatek specjalny w związku z przejęciem części obowiązków w zastępstwie koleżanki, która przebywa na urlopie macierzyńskim.

Jej płaca zasadnicza wynosi 3000 zł, dodatek stażowy za 10 lat pracy (10% wynagrodzenia zasadniczego) - 300 zł, dodatek funkcyjny - 500 zł, dodatek specjalny (30% sumy wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego) - 1050 zł. Łącznie pobiera wynagrodzenie miesięczne w kwocie 4850 zł.

W dniach 24, 25 i 26 czerwca 2009 r. wykonywała pracę po godzinach urzędowania (8.00-16.00), odpowiednio do 19.30 (3,5 godz.), do 18.30 (2,5 godz.) i do 17.00 (1 godz.), przepracowując tym samym 7 godzin nadliczbowych.

Za tę pracę będzie przysługiwać normalne wynagrodzenie z dodatkiem 50%.

Normalne wynagrodzenie będzie liczone od pełnej kwoty płacy miesięcznej, tj. od 4850 zł, z uwzględnieniem liczby godzin do przepracowania w czerwcu, tj. 168, i wyniesie za 1 godz. pracy:

4850 zł : 168 godz. = 28,87 zł

Dodatek za nadgodziny powinien być obliczony co najmniej od sumy wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego, tj. od kwoty 3500 zł i wyniesie za 1 godzinę:

(3500 zł : 168 godz.) × 50% = 10,42 zł

Za 1 godz. nadliczbową wynagrodzenie powinno wynieść 39,29 zł, a za 7 godz. nadliczbowych - łącznie 275,03 zł.

Michał Culepa 

Podstawa prawna:

• art. 80, art. 1511, 1512 Kodeksu pracy,

• § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.),

• orzeczenia Sądu Najwyższego:

- z 3 czerwca 1986 r. (I PRN 40/86, OSNC 1987/9/140),

- z 25 kwietnia 1985 r. (I PRN 28/85, OSNC 1986/1/19),

- z 30 grudnia 1986 r. (III PZP 42/86, OSNC 1987/8/106),

- z 3 kwietnia 2007 r. (II PZP 4/07, OSNP 2007/21-22/307),

- stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 2005 r., nr GNP-367-4560/05/PE.

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

REKLAMA

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

REKLAMA

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

REKLAMA