REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zatrudnienie wspólnika - członka zarządu spółki z o.o.

REKLAMA

Kodeks spółek handlowych stanowiący podstawę funkcjonowania spółek z o.o. nie rozstrzyga jednoznacznie, w jakiej formie mogą być zatrudniane osoby mające pełnić funkcje członków zarządu.

REKLAMA


W praktyce często dochodzi do sporów w przedmiocie dopuszczalności zawierania umów o pracę przez jedynych wspólników będących zarazem jedynymi członkami zarządu ze spółką z o.o. Nie precyzuje tego Kodeks spółek handlowych nawet w stosunku do spółek jednoosobowych, w których jedyny wspólnik jest zarazem jedynym członkiem jej zarządu. Przy czym w przypadku, gdy wszystkie udziały spółki z o.o. przysługują jedynemu wspólnikowi albo jedynemu wspólnikowi i spółce oraz jest on zarazem jedynym członkiem zarządu, przepis art. 210 § 1 k.s.h., wymagający, aby w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentowała rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników, nie ma zastosowania.

REKLAMA


A zatem, jedyny wspólnik i równocześnie członek zarządu może zawierać umowy niejako sam z sobą, występując z jednej strony jako osoba fizyczna, a z drugiej strony jako spółka z o.o. Musi być jedynie zachowana forma aktu notarialnego (art. 210 § 2 k.s.h.). Udział notariusza w zawieraniu umów między jedynym wspólnikiem a spółką i wymóg złożenia wypisu aktu notarialnego w sądzie rejestrowym ma stanowić gwarancje dla bezpieczeństwa obrotu. Zasada ta nie budzi wątpliwość w przypadku zawierania przez jedynego wspólnika będącego jednocześnie jedynym członkiem zarządu ze spółki umów cywilnoprawnych (np. umów najmu, sprzedaży czy umów o dzieło).


Co z umowami o pracę

REKLAMA


Inaczej będzie w sytuacji umowy o pracę. W orzecznictwie sądowym dominuje pogląd, że nie jest możliwe zawarcie umowy o pracę między spółką z o.o. a jedynym członkiem zarządu będącym zarazem jedynym jej wspólnikiem. Tak wskazywał Sąd Najwyższy w uchwale z 8 marca 1995 r., (I PZP 7/95, OSNP 1995/18/277), stwierdzając, że umowa o pracę zawarta przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, działającą przez wspólnika będącego prezesem jej jednoosobowego zarządu, z tym wspólnikiem jest nieważna. Wskazano tutaj, że byłby to nie tylko stosunek nawiązany w wyniku zawarcia umowy o pracę „z samym sobą”, ale ponadto byłby on też pozbawiony zasadniczych elementów konstrukcyjnych wymaganych przy stosunku pracy. W szczególności zaś brak byłoby w nim cechy szeroko rozumianego podporządkowania pracownika w procesie świadczenia pracy.


Podobnie w postanowieniu Sądu Najwyższego z 18 grudnia 1996 r. (I CKN 20/96, OSNC 1997/5/53) stwierdzono, że umowa o pracę zawarta w imieniu jednoosobowej spółki z o.o. z jej prezesem, przez pełnomocnika, któremu udzielił on pełnomocnictwa do zawarcia tej czynności jako nadzwyczajne zebranie wspólników, w skład którego wchodził jako jedyny wspólnik - jest nieważna.

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Warto też zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z 5 lutego 1997 r. (II UKN 86/96, OSNP 1997/20/404), według którego nieważna jest także umowa o pracę, którą jedyny wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i zarazem prezes jej dwuosobowego - wraz z małżonkiem - zarządu zwarł z tą spółką za pośrednictwem pełnomocnika ustanowionego przez siebie działającego w charakterze zgromadzenia wspólników.


Umowa ważna czy nieważna


Nieco odmiennie wypowiadał się w tej kwestii NSA w Białymstoku w uzasadnieniu wyroku z 27 października 2000 r. (SA/Bk 5/99 Przegl. Podat. 2001/2/63), podnosząc, że aby przyjąć, że umowa o pracę między spółką z o.o. a jej wyłącznym udziałowcem (członkiem jednoosobowego zarządu) jest nieważna - jako sprzeczna z prawem bądź zmierzająca do obejścia prawa lub zawarta dla pozoru - konieczne jest poczynienie konkretnych ustaleń faktycznych dotyczących okoliczności zawarcia tej umowy, tzn. celów, do jakich strony zmierzały, oraz charakteru wykonywanej pracy i zachowania koniecznego elementu stosunku pracy, jakim jest wykonywanie pracy podporządkowanej. Jednak rozpatrując elementy stosunku pracy, w tym dotyczący „pracy podporządkowanej”, należy wziąć pod uwagę, że nie jest on bezwzględnie konieczny, gdyż nie dotyczy w zasadzie osób kierujących zakładami pracy. Wskazuje to, że poglądy co do możliwości istnienia stosunku pracy między jedynym wspólnikiem spółki z o.o. będącym zarazem jej jedynym członkiem zarządu a tą spółką nie zawsze były jednolite. Jednak, moim zdaniem, w przypadku gdy pracownik i osoba pracodawcy są tożsame, zostaje naruszona zasada podporządkowania pracownika poleceniom pracodawcy, co przemawia przeciwko istnieniu stosunku pracy. Wynika to z faktu, że dla powstania stosunku pracy konieczne jest istnienie podporządkowania pracownika względem pracodawcy w procesie świadczenia pracy. Wskazuje na to jednoznacznie treść art. 22 § 1 k.p.


Natomiast przy wykonywaniu funkcji jedynego członka zarządu spółki jej jedyny wspólnik nie wykonuje poleceń pracodawcy (spółki) i nie może sam sobie podlegać podczas świadczenia pracy, a wręcz przeciwnie, to on dyktuje spółce sposób działania. Inaczej rzecz ujmując, niemożliwe jest świadczenie pracy w ramach stosunku pracy na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, gdy wszystkie role pełni ta sama osoba. Tego rodzaju umowa o pracę byłaby więc nieważna. Taki też wniosek wynika z najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego, który w wyroku z 23 października 2006 r. (I PK 113/06 Pr.Pracy 2007/1/35) stwierdził, że konstytutywne cechy stosunku pracy nie występują w stosunku prawnym nawiązanym przez spółkę z o.o., utworzoną przez osobę fizyczną, ze wspólnikiem będącym jednocześnie jej jednoosobowym zarządem, czego nie zmienia okoliczność, że umowa została zawarta za pośrednictwem ustanowionego pełnomocnika.


Wskazuje się również, że zawarte w art. 22 § 1 k.p. sformułowanie „pod kierownictwem” obejmuje nie tylko wydawanie pracownikowi poleceń, ale też jego ogólniejszą zależność ekonomiczną od pracodawcy. Tak też wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z 16 grudnia 1998 r. (II UKN 394/98, OSNP 2000/4/159), uznając jednak za dopuszczalne zawarcie umowy o pracę przez spółkę z o.o. z jednym z dwóch jej wspólników.

A zatem, jedyny wspólnik spółki z o.o. pełniący zarazem funkcje jedynego członka zarządu tej spółki nie może pozostawać ze spółką w stosunku pracy, a w konsekwencji nie może też korzystać z pracowniczego ubezpieczenia społecznego.
Ponadto przyjmuje się, że koszty poniesione przez spółkę z o.o. w związku z umową o pracę w spółce jednoosobowej z jedynym członkiem zarządu będącym jednocześnie jedynym wspólnikiem nie są traktowane jako koszty uzyskania przychodu.


Ryszard Sadlik

sędzia Sądu Rejonowego w Kielcach

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Człowiek ponad algorytmy. Czyli rola umiejętności miękkich w świecie automatyzacji

W miarę jak automatyzacja i sztuczna inteligencja zmieniają całe branże, firmy i miejsca pracy – umiejętności miękkie postrzegane jako jedyna rzecz, której maszyny nie mogą zastąpić, stają się absolutnie niezbędne. Które zatem z kompetencji będą szczególnie cenione przez pracodawców i mogą zadecydować o przewadze konkurencyjnej w 2025 r.?

ZUS: Zmiany w składce zdrowotnej. Jak skorzystają przedsiębiorcy?

Od nowego roku zmieniły się zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności według nowych zasad.

Piękny umysł. Wiedza o mózgu w analizie preferencji zachowań i postaw człowieka

W dzisiejszym świecie, w którym wiedza neuronaukowa jest coraz bardziej dostępna, a tematyczne publikacje wychodzą poza ramę dyskursu naukowego i pisane są przystępnym językiem, wiedza o mózgu staje się niebywale wartościowym obszarem do codziennego wykorzystania. Warto, aby sięgali po nią również ci, którzy wspierają wzrost ludzi w biznesie i rozwoju indywidualnym.

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

REKLAMA

Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

REKLAMA

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

REKLAMA