REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odszkodowanie w księdze przychodów i rozchodów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Leszek Porowski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Jakich zapisów należy dokonać w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w związku z uszkodzeniem samochodu ciężarowego (nowy samochód o przebiegu 8200 km), który jest leasingowany? Naprawa samochodu została już zgłoszona do ubezpieczyciela. Firma otrzymała fakturę VAT z warsztatu samochodowego, z której wynika, że należy opłacić tylko VAT, a pozostałą część pokrywa ubezpieczyciel.

RADA

REKLAMA

Firma powinna zaksięgować całą fakturę w koszty uzyskania przychodu w dacie wystawienia faktury przez warsztat według jej wartości netto. Do pozostałych przychodów powinna natomiast zaewidencjonować przychód z tytułu otrzymania odszkodowania w dacie wpływu odszkodowania na rachunek bankowy warsztatu naprawczego (dział 8 kpir). VAT naliczony wynikający z faktury powinien być odliczony za okres rozliczeniowy nie wcześniejszy niż data otrzymania faktury za wykonaną usługę naprawczą lub za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Przychód z tytułu otrzymania odszkodowania nie podlega opodatkowaniu VAT.

UZASADNIENIE

REKLAMA

Przede wszystkim należy podkreślić, że przy zawieraniu umowy leasingu zazwyczaj przewiduje się, że to korzystający jest zobowiązany do pokrycia kosztów naprawy leasingowanej rzeczy (samochodu), tak więc naprawa uszkodzonego leasingowanego samochodu będzie stanowiła wydatek korzystającego (leasingobiorcy). Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 22 ust. 1 updof). Ze względu na fakt, że samochód był wykorzystywany w działalności gospodarczej, jego naprawę można zaliczyć do wydatków związanych z uzyskiwanymi przychodami.

Koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione (art. 22 ust. 4). Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym zostały osiągnięte odpowiadające im przychody.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

REKLAMA

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodu w przypadku podatników, którzy prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b updof).

Koszty wynikające z regulacji zawartej w art. 22 ust. 4 ustawy o pdof należy zaksięgować zgodnie z metodą kasową w dacie ich poniesienia. Oznacza to, że momentem ujęcia kosztu w księdze przychodów i rozchodów jest data wystawienia faktury przez warsztat naprawiający samochód. Podatnik powinien zaewidencjonować do kosztów uzyskania przychodu wartość netto usługi naprawczej wynikającą z faktury.

Z rozważań wynika, że podatnik ma prawo zaliczyć do kosztu uzyskania przychodu wartość netto faktury naprawy samochodu. W odniesieniu do przychodów należy zauważyć, że zgodnie z art. 9 ustawy o pdof opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c updof oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do zapisu ww. ustawy wolne od podatku są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem odszkodowania za szkody dotyczące składników majątkowych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej (art. 21 ust. 1 pkt 4). Ponadto przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą (art. 14 ust. 2 pkt 12).

Składniki majątku obejmują również rzeczy używane przez korzystającego w ramach umowy leasingu. W praktyce rynkowej zazwyczaj jest tak, że w przypadku zawarcia umowy leasingu korzystający (leasingobiorca) jest zobowiązany do ubezpieczenia przedmiotu leasingu lub do zwrotu finansującemu (leasingodawcy) koszów ubezpieczenia. Zazwyczaj w takiej sytuacji ubezpieczonym, czyli otrzymującym wypłacone odszkodowanie, jest leasingobiorca.

Otrzymane odszkodowanie za naprawę uszkodzonego samochodu będzie wypełniało dyspozycję tego przepisu i będzie stanowiło w dniu otrzymania przychód z działalności gospodarczej. Jego wartość należy wpisać do kolumny 8 podatkowej księgi przychodów i rozchodów jako „Pozostałe przychody”.

Należy również zauważyć, że dla powstania przychodu z tytułu otrzymanego odszkodowania bez znaczenia pozostaje fakt, że odszkodowanie jest przekazywane bezpośrednio od ubezpieczyciela do warsztatu naprawczego, z pominięciem firmy podatnika. W rzeczywistości beneficjentem odszkodowania jest ubezpieczony, czyli poszkodowana firma. Odszkodowanie jest przekazywane bezpośrednio na rachunek warsztatu naprawczego, ponieważ podatnik na etapie zawierania polisy ubezpieczeniowej lub likwidacji szkody dokonał cesji swojej wierzytelności wynikającej z umowy ubezpieczenia na rzecz warsztatu samochodowego, którego stał się dłużnikiem z tytułu wykonania na jego rzecz usługi warsztatowej. Jako że ubezpieczenie samochodu zapewne obejmowało jego wartość netto, ubezpieczyciel przelał na konto warsztatu wartość naprawy netto. Dlatego podatnik musi zapłacić warsztatowi jedynie VAT wynikający z faktury za usługę naprawczą. Podatnik nie poniesie jednak straty z tego tytułu. Naliczony w fakturze za naprawę samochodu i następnie zapłacony warsztatowi przez podatnika VAT będzie podlegał odliczeniu na zasadach ogólnych.

VAT naliczony

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia usług przysługuje co do zasady w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę (art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT). Jeżeli jednak nie dokonał on obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w miesiącu otrzymania faktury, to może tego dokonać w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11). Dlatego VAT naliczony zawarty w fakturze za wykonaną naprawę samochodu należy odliczyć nie wcześniej niż w dacie jej otrzymania.

 

VAT należny

Otrzymane odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ nie spełnia definicji dostawy towaru ani odpłatnego świadczenia usług. Celem odszkodowania jest naprawienie szkody przez przywrócenie stanu poprzedniego lub przez zapłacenie odpowiedniej sumy pieniężnej. Naprawienie szkody powinno obejmować nie tylko straty, które poszkodowany poniósł, ale także korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Sąd Najwyższy w uchwale z 13 czerwca 2003 r. (sygn. akt III CZP 32/03) stwierdził, że (...) odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku.

Tym samym otrzymane odszkodowanie nie podlega regulacjom ustawy o VAT.

Prezentowane w niniejszym artykule stanowisko jest zbieżne ze stanowiskiem organów podatkowych. Na przykład Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 9 lutego 2009 r., sygn. IPPB1/415-1315/08-4/IF, stwierdził, że (...) odszkodowanie, o którym mowa we wniosku, otrzymane z tytułu ubezpieczenia majątkowego za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, niezależnie od tego czy odszkodowanie zostało wypłacone Wnioskodawcy, czy zostało przekazane przez ubezpieczyciela bezpośrednio wykonawcy naprawy, stanowi przychód z działalności gospodarczej w dacie jego otrzymania zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy.

Przykład

Pan Adam Kowalski otrzymał fakturę VAT za wykonaną dla niego naprawę samochodu ciężarowego, którego jest leasingobiorcą. Faktura została wystawiona 25 października 2009 r. i opiewa na kwotę 10 000 zł netto, VAT - 2200 zł (12 200 zł brutto). Pan Kowalski przedstawił fakturę VAT ubezpieczycielowi i zażądał wypłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia AC. Otrzymaną fakturę zaksięgował do kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej przez siebie podatkowej księdze przychodów i rozchodów pod datą jej wystawienia (25 października 2009 r.). Podatek naliczony VAT zawarty w fakturze pan Kowalski odliczył w październiku, ponieważ w tym miesiącu otrzymał przedmiotową fakturę.

Tabela 1. Wyciąg z księgi przychodów i rozchodów za październik 2009 r.

W listopadzie pan Kowalski otrzymał informację z warsztatu samochodowego, że 16 listopada 2009 r. ubezpieczyciel przelał na rachunek bankowy warsztatu kwotę 10 000 zł. W tej sytuacji pan Adam zaksięgował przychód w kwocie 10 000 zł pod datą otrzymania przelewu przez warsztat samochodowy. Przychód ten wpisał w kol. 8 księgi - Pozostałe przychody.

Tabela 2. Wyciąg z księgi za listopad 2009 r.

Koszty bezpośrednie

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

• sporządzenia sprawozdania finansowego, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo

• złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego

- są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po tym dniu, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane jest zeznanie.

UWAGA

Jeśli samochód nie jest objęty ubezpieczeniem AC, to bez względu na to, czy szkoda jest realizowana z polisy sprawcy wypadku, naprawa tego samochodu nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodu. Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy o pdof nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym.

• art. 9, art. 14 ust. 2 pkt 12, art. 21 ust. 4, art. 22 ust. 4 i art. 22 ust. 6b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; Dz.U. z 2009 r. Nr 201, poz. 1541

• rozporządzenie Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów - Dz.U. Nr 152, poz. 1475; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 140, poz. 988

• art. 86 ust. 10 pkt 1, art. 86 ust. 11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1666

• art. 361, art. 363 § 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - j.t. Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 131, poz. 1075

Leszek Porowski

doradca podatkowy

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Relaks nie jest dla słabych. Dlaczego liderom tak trudno jest odpoczywać?

Wyobraź sobie, że siedzisz z kubkiem ulubionej herbaty, czujesz bryzę morską, przymykasz oczy, czując promienie słońca na twarzy i… nie masz wyrzutów sumienia. W twojej głowie nie pędzi pendolino tematów, kamieni milowych i zadań, które czekają w kolejce do pilnej realizacji, telefon służbowy milczy. Brzmi jak science fiction? W świecie liderów odpoczynek to często temat tabu, a relaks – luksus, na który prawdziwy przywódca nie może sobie pozwolić. Uważam, że to już najwyższy czas, abyśmy przestali się oszukiwać i zaczęli zadawać niewygodne pytania dotyczące relaksu – przede wszystkim sobie - powiedziała Dyrektorka zarządzająca, dyrektorka Departamentu Zasobów Ludzkich i Organizacji w KIR Dorota Dublanka.

Polscy wykonawcy działający na rynku niemieckim powinni znać VOB/B

VOB/B nadal jest w Niemczech często stosowanym narzędziem prawnym. Jak w pełni wykorzystać zalety tego sprawdzonego zbioru przepisów, minimalizując jednocześnie ryzyko?

BCC ostrzega: firmy muszą przyspieszyć wdrażanie KSeF. Ustawa już po pierwszym czytaniu w Sejmie

Prace legislacyjne nad ustawą wdrażającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) wchodzą w końcową fazę. Sejm skierował projekt nowelizacji VAT do komisji finansów publicznych, która pozytywnie go zaopiniowała wraz z poprawkami.

Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

REKLAMA

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

REKLAMA

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

REKLAMA