Sprzedaż towarów używanych

Ustawa z 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, której większość przepisów weszła w życie 1 grudnia 2008 r., wprowadziła do ustawy o VAT od 1 stycznia 2009 r. nowe zasady dotyczące opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży towarów używanych.

W pierwszej kolejności trzeba zwrócić uwagę, iż - zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ustawy o VAT - pojęcie „towar używany” odnosi się tylko i wyłącznie do rzeczy ruchomych. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 43 ust. 2 tej ustawy, towarami używanymi są ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel. Warto przypomnieć, iż przed nowelizacją towarami używanymi były rzeczy ruchome, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku. Ta sama zasad obejmowała budynki i budowle lub ich części - przy czym wtedy, gdy od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat.

Konsekwencją zmian w ustawie o VAT są nowe zmienione zasady dokonywania dostaw zarówno i towarów używanych ruchomych, ale także nieruchomości. W starym porządku prawnym sprzedaż rzeczy ruchomych podlegała zwolnieniu od VAT, pod warunkiem jednak, iż była dokonywana przez użytkownika. W praktyce do 6 miesięcznego okresu używania można było zatem zaliczyć również okres, w którym podatnik użytkował towar, a nie był jego formalnym właścicielem (np. w przypadku umowy leasingu operacyjnego). Generalnie takie rozwiązanie było akceptowane przez organy podatkowe (m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w piśmie z 14 listopada 2008 r., sygn. akt IBPP1/443-1177/08/PK).

Sprawa komplikuje się po dokonanej nowelizacji przepisów ustawy o VAT. I tak, po nowelizacji art. 43 ust. 2 stanowi, iż okres używania towarów przez podatnika dokonującego ich dostawy musi wynieść co najmniej pół roku - po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel. Oznacza to zatem, że po dokonanych zmianach do 6 miesięcznego okresu używania wlicza się tylko czas, w którym dokonujący dostawy, a więc w praktyce zasadniczo dostawca, używał towaru, dysponując nim jak właściciel. Aby zatem odpowiedzieć na pytanie, czy po 1 stycznia 2009 r. do danej dostawy towaru należy zastosować zwolnienie od VAT na podstawie przepisów dotyczących towarów używanych, dostawca winien zweryfikować ten 6 miesięczny termin „korzystania jak właściciel” i powinien go liczyć od momentu nabycia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.