REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć sprzedaż udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Przemysław Molik
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Od czego zależy ustalenie kosztów uzyskania przychodu przy sprzedaży udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością?

Obie ustawy o podatku dochodowym przewidują zasady ustalania kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia akcji i udziałów w trzech przypadkach. Ustawodawca wprost określił sposób kalkulacji dochodów, jeśli zbywane akcje lub udziały zostały: kupione za gotówkę, objęte w zamian za aport, którego przedmiotem nie jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, objęte w zamian za aport, którego przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

REKLAMA

Jakie są więc sposoby ustalenia tych kosztów?

REKLAMA

Jeśli akcje lub udziały zostały kupione za gotówkę wówczas kosztem zyskania przychodu z ich odpłatnego zbycia są wydatki na nabycie, jest to zatem cena zakupu akcji lub udziałów. Istotne jest, że koszty te są potrącane dopiero w momencie zbycia akcji lub udziałów, a nie w momencie ich poniesienia.

W przypadku objęcia akcji lub udziałów w zamian za wniesiony do spółki aport należy mieć na względzie, że w zależności od przedmiotu aportu ustawa podatkowa przewiduje opodatkowanie już w momencie obejmowania akcji lub udziałów bądź też opodatkowanie jest przesunięte aż do momentu, gdy objęte akcje lub udziały będą sprzedawane. W tym pierwszym przypadku, tj. z opodatkowaniem już na dzień objęcia akcji, mamy do czynienia, gdy akcje lub udziały są obejmowane w zamian za wkład niestanowiący przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Wówczas wartość nominalna objętych akcji lub udziałów stanowi przychód podatkowy. Kosztem uzyskania takiego przychodu są, ogólnie rzecz biorąc, wydatki na nabycie przedmiotu aportu. Ustawodawca wskazuje szczegółowo, iż koszty na dzień objęcia akcji lub udziałów ustala w wysokości:

1) wartości początkowej przedmiotu wkładu pomniejszonej o dokonaną przed wniesieniem tego wkładu sumę odpisów amortyzacyjnych, jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) wartości:

a) nominalnej wnoszonych w formie wkładu niepieniężnego udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, w przypadku gdy zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część,

b) wydatków na nabycie akcji lub udziałów, w przypadku gdy udziały (akcje) w spółce, które są wnoszone w formie wkładu niepieniężnego, nie zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny,

c) wartości księgowej przedsiębiorstwa, w przypadku gdy udziały (akcje) w spółce albo wkłady w spółdzielni, które są wnoszone w formie wkładu niepieniężnego, zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części

- jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są udziały (akcje) w spółce albo wkłady w spółdzielni,

3) faktycznie poniesionych, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, wydatków na nabycie innych niż ww. wymienione składników majątku podatnika - jeżeli przedmiotem wkładu są te inne składniki.

REKLAMA

Ustawodawca w tym przypadku zrównuje wniesienie aportu do spółki kapitałowej z odpłatnym zbyciem rzeczy, które są wnoszone jako aport. Dlatego też pozwala na zaliczenie do kosztów podatkowych wydatków na składniki majątku, które są wnoszone jako aport, w zamian za który wnoszący obejmuje akcje lub udziały.

W omawianym przypadku opodatkowanie jest dwustopniowe. Pierwszy etap to omówione opodatkowanie na dzień wniesienia składników majątkowych, niestanowiących przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, jako aport do spółki kapitałowej. Drugi etap opodatkowania ma miejsce w chwili sprzedaży akcji lub udziałów objętych w zamian za wkład inny niż przedsiębiorstwo. Przychodem jest wówczas cena sprzedaży akcji lub udziałów a kosztem wartość nominalna tych akcji z dnia ich objęcia. Taki sposób kalkulacji kosztów wynika z tego, iż wcześniej ta wartość nominalna była kosztem uzyskania przychodów na dzień objęcia akcji i udziałów objętych w zamian za składniki majątkowe (ruchomości, nieruchomości lub prawa majątkowe).

Inny sposób opodatkowania zbywanych akcji ma miejsce w przypadku, gdy zostały one objęte w zamian za aport stanowiący przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część. W tym przypadku brak jest opodatkowania na dzień wniesienia przedsiębiorstwa aportem do spółki, a podatek jest należny dopiero z chwilą sprzedaży akcji lub udziałów. Kosztem uzyskania przychodów jest wówczas wartość księgowa przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wynikająca z ksiąg przedsiębiorstwa, określona na dzień objęcia tych udziałów lub akcji, koszt ten (wartość) nie może być jednak wyższy niż wartość nominalna sprzedawanych akcji lub udziałów z dnia ich objęcia.

Czy wskazane koszty uzyskania przychodu mogą być powiększone o wydatki poniesione na nabycie udziałów, które nie mogły zostać zaliczone w ciężar kosztów w momencie nabycia?

Wiele wątpliwości stwarza możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem akcji innych niż cena ich zakupu, takich jak odsetki i prowizja od kredytu na zakup akcji, prowizja maklerska, koszty doradztwa inwestycyjnego, koszty aktu notarialnego na zakup udziałów. Mimo niektórych niekorzystnych interpretacji organów podatkowych ostatnie korzystne wyroki pozwalają na zaliczenie tego rodzaju kosztów do kosztów uzyskania przychodów ze zbycia akcji lub udziałów.

Jak obliczyć koszty uzyskania przychodu w przypadku zbycia udziałów nabytych w wyniku aktu połączenia się lub podziału spółek z ograniczoną odpowiedzialnością?

Ustawy podatkowe nie regulują wprost sytuacji, w której nabycie akcji lub udziałów następuje w wyniku przejęcia spółki, która jest właścicielem akcji lub udziałów.

W takim przypadku spółka przejmująca (np. spółka A) przejmuje majątek spółki przejmowanej (spółki B), na który składają się akcje lub udziały w spółkach zależnych (np. akcje spółki C). W zamian za przejmowany majątek spółka przejmująca A wydaje akcje własne wspólnikom spółki przejmowanej B. Brak wyraźnej regulacji dotyczy transakcji, w której spółka A będzie w przyszłości sprzedawała akcje spółki C. Brak jest w tym przypadku wydatków gotówkowych na nabycie akcji spółki C. Spółka A nabyła bowiem akcje spółki C, przejmując cały majątek przejmowanej spółki B, wydając w zamian za ten przejęty majątek akcje własne udziałowcom spółki B.

Jakie są możliwe rozwiązania kwestii kosztów uzyskania przychodów u spółki A na dzień sprzedaży akcji spółki C? Jednym z możliwych rozwiązań jest przyjęcie tych kosztów jako wartości nominalnej akcji własnych wydanych przez spółkę A udziałowcom spółki B. Te akcje można by uznać jako zapłatę za przejęcie majątku spółki B, na który składały się akcje w spółce C. Za taką wykładnią przemawia analogiczne stanowisko sądów administracyjnych w zakresie zbycia przedmiotu aportu, na który składają się akcje lub udziały wniesione aportem do spółki zawierającej umowę sprzedaży tych akcji wniesionych do niej jako aport. Zgodnie z poglądem NSA wyrażonym w wyroku z 24 maja 2004 r., sygn. akt FSK 57/04, skoro wspólnik (tu: Skarb Państwa) przekazał do spółki (funduszu) określoną wartość majątkową, powinien otrzymać w zamian określony ekwiwalent. Jest nim przyznany wspólnikowi zespół praw korporacyjnych i majątkowych, których zakres wyznaczają otrzymane przez niego akcje. Wartość tych akcji stanowi po stronie spółki (funduszu) wydatek na objęcie udziałów stanowiący w przypadku odpłatnego zbycia akcji koszt uzyskania przychodu z tego właśnie źródła - art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Inna wykładnia tego problemu zasadza się na koncepcji sukcesji uniwersalnej spółki przejmującej po spółce przejmowanej, tj. spółka A, zbywając akcje spółki C, powinna przyjąć taki koszt uzyskania przychodu, jaki przyjęłaby spółka B (spółka przejęta), gdyby do przejęcia nie doszło. To zaś oznacza, że należałoby zbadać, w jaki sposób spółka B objęła lub nabyła akcje spółki C, co mogło mieć miejsce jeszcze w latach 90. (zatem przy bardzo niskich kosztach), a następnie przyjąć je na potrzeby obliczenia dochodu z ich sprzedaży przez spółkę A.

W zależności od sposobu nabycia akcji C przez spółkę B oraz od wartości nominalnej akcji własnych spółki A wydanych akcjonariuszom spółki przejmowanej (spółki B) jeden z powyższych wariantów ustalania kosztów może być dużo korzystniejszy.

Podobnie jak w przypadku połączenia można rozwiązać problem ustalenia kosztów uzyskania przychodów ze zbycia akcji nabytych przez spółkę przejmującą, która w wyniku podziału spółki dzielonej nabyła jej majątek, na który składają się m.in. akcje lub udziały w spółkach zależnych od spółki dzielonej. W tym jednak przypadku należy pamiętać, że jeśli majątek przejmowany od spółki dzielonej nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa, to nie dochodzi do sukcesji uniwersalnej między spółką dzieloną a spółką przejmującą. Nie byłoby zatem podstaw to zastosowania wariantu, gdzie spółka przejmująca na dzień sprzedaży akcji przejętych od spółki dzielonej przyjmuje koszty, jakie spółka dzielona poniosła na nabycie tych akcji.

W jaki sposób należy rozliczyć przychód ze sprzedaży udziałów, objętych w wyniku przekształcenia spółki akcyjnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością?

W przypadku sprzedaży akcji lub udziałów przez spółkę z o.o., która powstała z przekształcenia ze spółki akcyjnej, mamy do czynienia nie tyle z sukcesją uniwersalną, co z kontynuacją istnienia tego samego podmiotu prawa tylko w innej formie prawnej. Z tego też względu należy zgodnie z tą zasadą przyjąć, iż kosztem uzyskania przychodów ze sprzedaży akcji przez spółkę z o.o. (spółkę przekształconą) będą wydatki, jakie spółka akcyjna (spółka przekształcana) poniosła na nabycie tych akcji.

A jak należy postępować, gdy w wyniku aktu przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną dotychczasowi wspólnicy objęli akcje w zamian za wkłady, a następnie te akcje sprzedali?

Obie ustawy o podatku dochodowym nie regulują wprost takiej sytuacji, gdzie udziałowcy spółki z o.o. wnieśli do niej wkład i objęli udziały, następnie w wyniku aktu przekształcenia spółki z o.o. w spółkę akcyjną udziałowcy stają się akcjonariuszami spółki akcyjnej i po przekształceniu sprzedają jej akcje. Dochodzi tu do zamiany udziałów na akcje, lecz trudno mówić, że nabycie akcji jest nieodpłatne, gdyż to pozbawiałoby akcjonariuszy prawa do rozliczenia jakichkolwiek kosztów ze sprzedaży akcji. Należy zatem przyjąć tu takie same koszty, jakie miałyby zastosowanie, gdyby niedawni udziałowcy spółki przekształcanej zbywali udziały spółki z o.o. (która na dzień przekształcenia została wykreślona z rejestru). Należy określić, czy przedmiotem wkładu do spółki z o.o. były pieniądze, a jeśli wkład był niepieniężny, to należy określić, czy jego przedmiotem było, czy też nie, przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Marek Kolibski

doradca podatkowy, menedżer w Kancelarii Ożóg i Wspólnicy

Rozmawiał PRZEMYSŁAW MOLIK

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

REKLAMA

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

Samozatrudnieni i małe firmy w odwrocie? wzrasta liczba likwidowanych i zawieszanych działalności gospodarczych, co się dzieje

Według znawców tematu, czynniki decydujące ostatnio o likwidacji takich firm nie różnią się od tych sprzed roku. Znaczenie mają m.in. koszty prowadzenia biznesu, w tym składki zusowskie, a także oczekiwania finansowe pracowników.

Szybki wzrost e-commerce mocno zależny od rozwoju nowych technologii: co pozwoli na zwiększenie zainteresowania zakupami online ze strony klientów

E-commerce czyli zakupy internetowe przestają być jedynie wygodną alternatywą dla handlu tradycyjnego – stają się doświadczeniem, którego jakość wyznaczają nie tylko oferta i cena, lecz także szybkość, elastyczność i przewidywalność dostawy oraz prostota ewentualnego zwrotu.

Przedsiębiorczość w Polsce ma się dobrze, mikroprzedsiębiorstwa minimalizując ryzyko działalności gospodarczej coraz częściej zaczynają od franczyzy

Najliczniejszą grupę firm zarejestrowanych w Polsce stanowią mikroprzedsiębiorstwa, a wśród nich ponad 87 tys. to podmioty działające w modelu franczyzowym. Jak zwracają uwagę ekonomiści ze Szkoły Głównej Handlowej, Polska jest liderem franczyzy w Europie Środkowo-Wschodniej.

REKLAMA

Rewolucyjne zmiany w prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR), co oznacza, że już od 1 stycznia 2026 r. zmieni się sposób ich prowadzenia.

Apteki odzyskają prawo reklamowania swojej działalności. bo obecne zakazy są sprzeczne z prawem unijnym

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-200/24, w którym jednoznacznie uznał, że obowiązujący w Polsce całkowity zakaz reklamy aptek narusza prawo Unii Europejskiej. To ważny moment dla rynku aptecznego i swobody działalności gospodarczej w Polsce.

REKLAMA