Czy po zawieszeniu działalności odliczać VAT z faktury zakupu

Tak

W świetle przepisów podatkowych przedsiębiorca w dalszym ciągu prowadzi działalność gospodarczą, bo nie doszło do jej likwidacji. W związku z tym ma możliwość odliczenia VAT z faktury za telefon.

W aktualnym stanie prawnym, tj. ani w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, ani w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, ani w ustawie o podatku od towarów i usług nie istnieje możliwość zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej. W praktyce jednak dochodzi do przypadków faktycznej przerwy w prowadzeniu działalności gospodarczej. Wówczas przedsiębiorcy korzystają z możliwości wyrejestrowania działalności gospodarczej w ZUS, uznając tą przerwę jako zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej. Warunkiem skorzystania z takiej możliwości jest wyrejestrowanie płatnika na druku ZWPA z kodem przyczyny wyrejestrowania 111 - zaprzestanie prowadzenia działalności.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 11 stycznia 2005 r. (sygn. akt I UK 105/04), faktyczna przerwa potwierdzona stosownym zgłoszeniem w ewidencji działalności gospodarczej zawsze skutkuje bezwzględnie ustaniem obowiązku opłacania składek ZUS. Natomiast przerwa niepotwierdzona stosownym zgłoszeniem w ewidencji działalności gospodarczej (po prostu faktyczna przerwa) może, ale nie musi skutkować ustaniem obowiązku opłacania składek ZUS.

W związku z tym ZUS może skontrolować, czy nastąpiła przerwa w działalności gospodarczej. Częstym wynikiem kontroli jest stwierdzenie ZUS, że działalność gospodarcza to działalność wykonywana w sposób ciągły, a to wyklucza możliwość stosowania przerw, a samo wyrejestrowanie z ZUS byłoby możliwe jedynie przy wyrejestrowaniu z ewidencji działalności gospodarczej. Również takie stanowisko potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 15 marca 2007 r. (sygn. akt I UK 300/2006), w którym orzekł, że przedsiębiorca musi się liczyć z ewentualnymi przestojami firmy. Jeśli nie wykreśli jej z ewidencji, oznacza to, że prowadzi działalność i powinien płacić składki na ubezpieczenia społeczne. Podobne stanowisko zajmuje Ministerstwo Zdrowia w stosunku do obowiązku regulowania składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Z opisanego stanu faktycznego wynika, iż podmiot prowadzący przedsiębiorstwo nie zgłosił w ewidencji działalności gospodarczej wniosku o wykreślenie firmy z ewidencji działalności gospodarczej, a jedynie wniosek o wyrejestrowanie z działalności gospodarczej w ZUS. W świetle przepisów podatkowych przedsiębiorca w dalszym ciągu prowadzi działalność gospodarczą, bowiem nie doszło do jego likwidacji. W związku z tym nadal musi składać deklaracje VAT, a co za tym idzie ma możliwość odliczenia VAT z faktury za telefon firmowy zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Podatnik jednak ryzykuje w przypadku kontroli ZUS uznaniem, że w związku ze składaniem deklaracji VAT prowadził działalność gospodarczą, a zatem miał obowiązek uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Sankcją będzie zapłata należnych składek wraz z odsetkami za okres zawieszenia działalności.

DOROTA STANGRECIAK-KARPIERZ

prawnik, dział prawny Auxilium

(ŁZ)

PODSTAWA PRAWNA

• Art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).