REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Od zatrudnienia do zwolnienia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marcin Nowak

REKLAMA

Od rodzaju umowy zależy wiele uprawnień pracowniczych, m.in. okres wypowiedzenia, możliwość jego dokonania, konieczność konsultacji związkowej przy wypowiedzeniu i inne.

Nawiązując stosunek pracy, strony (pracodawca i pracownik) składają zgodne oświadczenie woli, na podstawie którego pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Pracodawca może żądać od pracownika tylko informacji określonych przepisami. Artykuł 221 k.p. enumeratywnie wskazuje, jakich informacji może wymagać pracodawca od kandydata. Innych niż wymienione w tym przepisie informacji można żądać tylko pod warunkiem uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest również zadawanie pytań mogących naruszyć dobra osobiste, godność pracownika.

Nieprzestrzeganie przepisów w tym zakresie może skutkować odpowiedzialnością karną przewidzianą w ustawie o ochronie danych osobowych albo procesem cywilnym o naruszenie dóbr osobistych.

Kodeks pracy nie określa, na podstawie jakiego rodzaju umowy pracodawca powinien zatrudnić pracownika. Decyzja w tej sprawie pozostawiona jest jego swobodnej decyzji.

Rodzaje zawieranych umów o pracę wskazuje art. 25 k.p. Zgodnie z tym przepisem umowa o pracę może być zawarta na czas nieokreślony, określony lub na czas wykonania określonej pracy. Ponadto, jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności, można zawrzeć umowę o pracę na czas określony obejmujący czas trwania nieobecności. Dodatkowo każda z umów może być poprzedzona umową na okres próbny.

Okres próbny

Umową, która ma na celu zapoznanie się przez obie strony z możliwościami, jakie daje zatrudnienie, z warunkami panującymi w firmie, kulturą organizacyjną, jest umowa na okres próbny. Pracodawca przez okres wskazany w umowie (maksymalnie 3 miesiące) może „wypróbować” pracownika - sprawdzić jego przydatność do pracy na danym stanowisku. Pracownik może zaś w praktyce przekonać się, jak wygląda praca, jakie warunki panują w firmie.

Zasadą jest, że umowa o pracę zawarta na okres próbny rozwiązuje się z upływem okresu, na jaki została zawarta. Niemniej jednak istnieje możliwość jej wcześniejszego rozwiązania za wypowiedzeniem.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi: 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni, 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie, 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni, 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie, 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

Jeżeli w trakcie okresu próbnego obie strony umowy przekonały się co do swoich oczekiwań i chcą nadal kontynuować zatrudnienie, mogą zawrzeć umowę o pracę (na czas określony, nieokreślony lub na czas wykonania określonej pracy). W praktyce rodzaj proponowanej umowy zależy w dużej mierze od polityki kadrowej prowadzonej w firmie. Każda bowiem z wymienionych umów ma swoje wady i zalety.

Rodzaj umowy

Umowa na czas określony daje pracodawcy dużą elastyczność w kształtowaniu odpowiedniej polityki kadrowej. Cechą charakterystyczną tego typu umowy jest to, że strony same przewidują czas jej trwania. Oznacza to, że umowa może być zawarta na dowolny okres. Zawierając taką umowę trzeba pamiętać, aby dokładnie określić termin jej rozwiązania (np. niniejsza umowa rozwiązuje się z dniem 30 kwietnia 2007 r.). Zasadą jest, że umowa na czas określony rozwiązuje się z upływem czasu, na jaki była zawarta. Wcześniejsze jej rozwiązanie jest możliwe jedynie, gdy strony w umowie przewidziały taką możliwość, a umowa została zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Okres wypowiedzenia wynosi w takim przypadku 2 tygodnie. Umowę może wypowiedzieć każda ze stron. Pracodawca zwolniony jest z obowiązku podawania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie (art. 33 k.p.).

Decydując się na ten rodzaj umowy, trzeba wiedzieć, że zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, jeśli przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca. Zasada ta ma zastosowanie do umów zawartych po 1 maja 2004 r. Uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy uważa się za zawarcie, od dnia następującego po jej rozwiązaniu, kolejnej umowy o pracę na czas określony.

Jeżeli pracodawca chce nawiązać z danym pracownikiem stałą i długotrwałą współpracę, najlepszym rozwiązaniem będzie zawarcie z takim pracownikiem umowy na czas nieokreślony.

Umowa ta nie przewiduje żadnych ograniczeń czasowych dotyczących długości jej trwania. Czas ten zależy tylko od woli stron. Nie oznacza to jednak, że umowy takiej nie można rozwiązać.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
• 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy długość wypowiedzenia, zalicza się zatrudnienie u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana nastąpiła na zasadach określonych w art. 231, k.p., oraz gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika.

Treść umowy o pracę

Umowa o pracę powinna być zawarta w formie pisemnej z wyraźnym wskazaniem rodzaju umowy. W szczególności w umowie należy określić rodzaj pracy i miejsce jej wykonywania oraz termin jej rozpoczęcia, oraz wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy. Dokładne określenie tych elementów jest dla stron umowy niezmiernie istotne. Aby umowa została zawarta, strony muszą uzgodnić wszystkie istotne dla niej elementy. Nie ma przeszkód, aby oprócz obligatoryjnych elementów umowy na czas nieokreślony strony uzgodniły także inne istotne dla nich okoliczności.

Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.

Marcin Nowak
Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Bezpłatny webinar: Ostatnia prosta do Systemu e-Faktur (KSeF). Zgodność dziś i architektura na lata

Stało się – ustawa podpisana, zegar tyka. Po latach zwrotów i nagłych zahamowań, Krajowy System e-Faktur niczym prawdziwy rollercoaster wjedzie na główny tor i zrewolucjonizuje naszą codzienność biznesową już od 1 lutego 2026 roku. Samo „podpięcie wagoników” do platformy to dopiero pierwszy zjazd. Prawdziwe wyzwanie zaczyna się w chwili, gdy kolejka rusza pełną prędkością i konieczne jest utrzymanie stałej zgodności w świecie nieustannych zakrętów regulacyjnych, w Polsce i za granicą.

Turystyka premium w Polsce. Jesteśmy coraz bardziej widoczni na mapie świata [Gość Infor.pl]

Sezon wakacyjny dobiegł końca, a wraz z nim pojawiły się statystyki i rankingi, które pokazują, jak mocno zmienia się pozycja Polski w globalnej turystyce. Najnowsze zestawienie wskazuje nasz kraj na 19. miejscu wśród najchętniej odwiedzanych kierunków świata. To duży awans, za którym stoją zarówno liczby, jak i realne zmiany w jakości oferty turystycznej.

Stażysta w firmie na zupełnie nowych zasadach. 7 najważniejszych założeń planowanych zmian

Stażyści będą otrzymywali określone wynagrodzenie, a pracodawcy będą musieli podpisywać z nimi umowy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło założenia projektu nowej ustawy.

Polska jednym z najbardziej atrakcyjnych kierunków inwestycyjnych w Europie

Globalna relokacja kosztów zmienia mapę biznesu, ale w Europie Środkowej Polska nadal pozostaje jednym z najpewniejszych punktów odniesienia dla firm szukających balansu między ceną a bezpieczeństwem.

REKLAMA

Ekspert BCC o wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2026 r.: „po raz pierwszy od wielu lat (rząd) pozwolił zadziałać algorytmowi wpisanemu w ustawę”. W ocenie eksperta, jest to ulga dla pracodawców

Od stycznia 2026 r. wzrośnie zarówno płaca minimalna, jak i minimalna stawka godzinowa. Rząd przyjął w tej sprawie rozporządzenie. Rozporządzenie z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. zostało ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Zamknięcie granicy z Białorusią 2025 a siła wyższa w kontraktach handlowych. Konsekwencje dla biznesu

Czy zamknięcie granicy z Białorusią w 2025 roku to trzęsienie ziemi w kontraktach handlowych i biznesie? Nie. To test zarządzania ryzykiem kontraktowym w łańcuchu dostaw. Czy można powołać się na siłę wyższą?

Dłuższy okres kontroli drogowej: nic się nie ukryje przed inspekcją? Jak firmy transportowe mogą uniknąć częstszych i wyższych kar?

Mija kilka miesięcy od wprowadzenia nowych zasad sprawdzania kierowców na drodze. Zmiana przepisów, wynikająca z pakietu mobilności, dwukrotnie wydłużyła okres kontroli drogowej: z 28 do 56 dni wstecz. Dla inspekcji transportowych w UE to znacznie rozszerzone możliwości nadzoru, dla przedsiębiorstw transportowych – szereg kolejnych wyzwań. Jak sobie radzić w zupełnie innej rzeczywistości kontrolnej, by unikać kar finansowych i innych poważnych konsekwencji?

Gdy przedsiębiorca jest w trudnej sytuacji, ZUS może przejąć wypłatę zasiłków

Brak płynności finansowej płatnika składek, który zatrudnia powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników. Takimi świadczeniami są zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. W takiej sytuacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych może pomóc i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

REKLAMA

Bezpłatny webinar: Czas na e-porządek w fakturach zakupowych

Zapanuj nad kosztami, przyspiesz pracę, zredukuj błędy. Obowiązkowy KseF przyspieszył procesy digitalizacji obiegu faktur. Wykorzystaj ten trend do kolejnych automatyzacji, również w obsłudze faktur przychodzących. Lepsza kontrola nad kosztami, eliminacja dokumentów papierowych i mniej pomyłek to mniej pracy dla finansów.

Pracodawcy będą musieli bardziej chronić pracowników przed upałami. Zmiany już od 1 stycznia 2027 r.

Dotychczas polskie prawo regulowało jedynie minimalne temperatury w miejscu pracy. Wkrótce może się to zmienić – rząd przygotował projekt przepisów wprowadzających limity także dla upałów. To odpowiedź na coraz częstsze fale wysokich temperatur w Polsce.

REKLAMA