REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Od zatrudnienia do zwolnienia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marcin Nowak

REKLAMA

Od rodzaju umowy zależy wiele uprawnień pracowniczych, m.in. okres wypowiedzenia, możliwość jego dokonania, konieczność konsultacji związkowej przy wypowiedzeniu i inne.

Nawiązując stosunek pracy, strony (pracodawca i pracownik) składają zgodne oświadczenie woli, na podstawie którego pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Pracodawca może żądać od pracownika tylko informacji określonych przepisami. Artykuł 221 k.p. enumeratywnie wskazuje, jakich informacji może wymagać pracodawca od kandydata. Innych niż wymienione w tym przepisie informacji można żądać tylko pod warunkiem uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest również zadawanie pytań mogących naruszyć dobra osobiste, godność pracownika.

Nieprzestrzeganie przepisów w tym zakresie może skutkować odpowiedzialnością karną przewidzianą w ustawie o ochronie danych osobowych albo procesem cywilnym o naruszenie dóbr osobistych.

Kodeks pracy nie określa, na podstawie jakiego rodzaju umowy pracodawca powinien zatrudnić pracownika. Decyzja w tej sprawie pozostawiona jest jego swobodnej decyzji.

Rodzaje zawieranych umów o pracę wskazuje art. 25 k.p. Zgodnie z tym przepisem umowa o pracę może być zawarta na czas nieokreślony, określony lub na czas wykonania określonej pracy. Ponadto, jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności, można zawrzeć umowę o pracę na czas określony obejmujący czas trwania nieobecności. Dodatkowo każda z umów może być poprzedzona umową na okres próbny.

Okres próbny

Umową, która ma na celu zapoznanie się przez obie strony z możliwościami, jakie daje zatrudnienie, z warunkami panującymi w firmie, kulturą organizacyjną, jest umowa na okres próbny. Pracodawca przez okres wskazany w umowie (maksymalnie 3 miesiące) może „wypróbować” pracownika - sprawdzić jego przydatność do pracy na danym stanowisku. Pracownik może zaś w praktyce przekonać się, jak wygląda praca, jakie warunki panują w firmie.

Zasadą jest, że umowa o pracę zawarta na okres próbny rozwiązuje się z upływem okresu, na jaki została zawarta. Niemniej jednak istnieje możliwość jej wcześniejszego rozwiązania za wypowiedzeniem.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi: 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni, 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie, 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni, 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie, 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

Jeżeli w trakcie okresu próbnego obie strony umowy przekonały się co do swoich oczekiwań i chcą nadal kontynuować zatrudnienie, mogą zawrzeć umowę o pracę (na czas określony, nieokreślony lub na czas wykonania określonej pracy). W praktyce rodzaj proponowanej umowy zależy w dużej mierze od polityki kadrowej prowadzonej w firmie. Każda bowiem z wymienionych umów ma swoje wady i zalety.

Rodzaj umowy

Umowa na czas określony daje pracodawcy dużą elastyczność w kształtowaniu odpowiedniej polityki kadrowej. Cechą charakterystyczną tego typu umowy jest to, że strony same przewidują czas jej trwania. Oznacza to, że umowa może być zawarta na dowolny okres. Zawierając taką umowę trzeba pamiętać, aby dokładnie określić termin jej rozwiązania (np. niniejsza umowa rozwiązuje się z dniem 30 kwietnia 2007 r.). Zasadą jest, że umowa na czas określony rozwiązuje się z upływem czasu, na jaki była zawarta. Wcześniejsze jej rozwiązanie jest możliwe jedynie, gdy strony w umowie przewidziały taką możliwość, a umowa została zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Okres wypowiedzenia wynosi w takim przypadku 2 tygodnie. Umowę może wypowiedzieć każda ze stron. Pracodawca zwolniony jest z obowiązku podawania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie (art. 33 k.p.).

Decydując się na ten rodzaj umowy, trzeba wiedzieć, że zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, jeśli przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca. Zasada ta ma zastosowanie do umów zawartych po 1 maja 2004 r. Uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy uważa się za zawarcie, od dnia następującego po jej rozwiązaniu, kolejnej umowy o pracę na czas określony.

Jeżeli pracodawca chce nawiązać z danym pracownikiem stałą i długotrwałą współpracę, najlepszym rozwiązaniem będzie zawarcie z takim pracownikiem umowy na czas nieokreślony.

Umowa ta nie przewiduje żadnych ograniczeń czasowych dotyczących długości jej trwania. Czas ten zależy tylko od woli stron. Nie oznacza to jednak, że umowy takiej nie można rozwiązać.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
• 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy długość wypowiedzenia, zalicza się zatrudnienie u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana nastąpiła na zasadach określonych w art. 231, k.p., oraz gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika.

Treść umowy o pracę

Umowa o pracę powinna być zawarta w formie pisemnej z wyraźnym wskazaniem rodzaju umowy. W szczególności w umowie należy określić rodzaj pracy i miejsce jej wykonywania oraz termin jej rozpoczęcia, oraz wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy. Dokładne określenie tych elementów jest dla stron umowy niezmiernie istotne. Aby umowa została zawarta, strony muszą uzgodnić wszystkie istotne dla niej elementy. Nie ma przeszkód, aby oprócz obligatoryjnych elementów umowy na czas nieokreślony strony uzgodniły także inne istotne dla nich okoliczności.

Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.

Marcin Nowak
Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sukcesja w firmach rodzinnych: kluczowe wyzwania i rosnąca rola fundacji rodzinnych

29 maja 2025 r. w warszawskim hotelu ARCHE odbyła się konferencja „SUKCESJA BIZNES NA POKOLENIA”, której idea narodziła się z współpracy Business Centre Club, Banku Pekao S.A. oraz kancelarii Domański Zakrzewski Palinka i Pru – Prudential Polska. Różnorodne doświadczenia i zakres wiedzy organizatorów umożliwiły kompleksowe i wielowymiarowe przedstawienie tematu sukcesji w firmach rodzinnych.

Raport Strong Women in IT: zgłoszenia do 31 lipca 2025 r.

Ruszył nabór do raportu Strong Women in IT 2025. Jest to raport mający na celu przybliżenie osiągnięć kobiet w branży technologicznej oraz w działach IT-Tech innych branż. Zgłoszenia do 31 lipca 2025 r.

Gdy ogień nie jest przypadkiem. Pożary w punktach handlowo-usługowych

Od stycznia do początku maja 2025 roku straż pożarna odnotowała 306 pożarów w obiektach handlowo-usługowych, z czego aż 18 to celowe podpalenia. Potwierdzony przypadek sabotażu, który doprowadził do pożaru hali Marywilska 44, pokazuje, że bezpieczeństwo pożarowe staje się kluczowym wyzwaniem dla tej branży.

Przedsiębiorcy zyskają nowe narzędzia do analizy rynku. Współpraca GUS i Rzecznika MŚP

Nowe intuicyjne narzędzia analityczne, takie jak Dashboard Regon oraz Dashboard Koniunktura Gospodarcza, pozwolą firmom na skuteczne monitorowanie rynku i podejmowanie trafniejszych decyzji biznesowych.

REKLAMA

Firma w Anglii w 2025 roku – czy to się nadal opłaca?

Rok 2025 to czas ogromnych wyzwań dla przedsiębiorców z Polski. Zmiany legislacyjne, niepewne otoczenie podatkowe, rosnąca liczba kontroli oraz nieprzewidywalność polityczna sprawiają, że coraz więcej firm poszukuje bezpiecznych alternatyw dla prowadzenia działalności. Jednym z najczęściej wybieranych kierunków pozostaje Wielka Brytania. Mimo Brexitu, inflacji i globalnych zmian gospodarczych, firma w Anglii to nadal bardzo atrakcyjna opcja dla polskich przedsiębiorców.

Windykacja należności krok po kroku [3 etapy]

Niezapłacone faktury to codzienność, z jaką muszą się mierzyć w swej działalności przedsiębiorcy. Postępowanie windykacyjne obejmuje szereg działań mających na celu ich odzyskanie. Kluczową rolę odgrywa w nim czas. Sprawne rozpoczęcie czynności windykacyjnych zwiększa szanse na skuteczne odzyskanie należności. Windykację możemy podzielić na trzy etapy: przedsądowy, sądowy i egzekucyjny.

Roczne rozliczenie składki zdrowotnej. 20 maja 2025 r. mija ważny termin dla przedsiębiorców

20 maja 2025 r. mija ważny termin dla przedsiębiorców. Chodzi o rozliczenie składki zdrowotnej. Kto musi złożyć dokumenty dotyczące rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2024 r.? Co w przypadku nadpłaty składki zdrowotnej?

Klienci nie płacą za komórki i Internet, operatorzy telekomunikacyjni sami popadają w długi

Na koniec marca w rejestrze widniało niemal 300 tys. osób i firm z przeterminowanymi zobowiązaniami wynikającymi z umów telekomunikacyjnych - zapłata za komórki i Internet. Łączna wartość tych zaległości przekroczyła 1,4 mld zł. Największe obciążenia koncentrują się w stolicy – mieszkańcy Warszawy zalegają z płatnościami na blisko 130 mln zł, w czołówce jest też Kraków, Poznań i Łódź.

REKLAMA

Leasing: szykowana jest zmiana przepisów, która dodatkowo ułatwi korzystanie z tej formy finansowania

Branża leasingowa znajduje się obecnie w przededniu zmian legislacyjnych, które jeszcze bardziej ułatwią zawieranie umów. Dziś, by umowa leasingu była ważna, wymagana jest forma pisemna, a więc klient musi złożyć kwalifikowany podpis elektroniczny lub podpisać dokument fizycznie. To jednak już niebawem może się zmienić.

Spółka cywilna – kto jest odpowiedzialny za zobowiązania, kogo pozwać?

Spółka cywilna jest stosunkowo często spotykaną w praktyce formą prowadzenia działalności gospodarczej. Warto wiedzieć, że taka spółka nie ma osobowości prawnej i tak naprawdę nie jest generalnie żadnym samodzielnym podmiotem prawa. Jedynie niektóre ustawy (np. ustawy podatkowe) nadają spółce cywilnej przymiot podmiotu praw i obowiązków. W jaki sposób można pozwać kontrahenta, który prowadzi działalność w formie spółki cywilnej?

REKLAMA