REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie klauzule powinny się znaleźć w umowie zawieranej z osobą samozatrudnioną

REKLAMA

Nasza firma zamierza korzystać z usług osób „samozatrudnionych”, tymczasem w zaprzyjaźnionej firmie organy podatkowe zakwestionowały zasady współpracy z takimi osobami. W jaki sposób sformułować umowę łączącą strony, aby organ podatkowy nie uznał jej za umowę o pracę z wszelkimi tego negatywnymi skutkami, zarówno dla płatnika, jak i osoby „samozatrudnionej”?

RADA

Aby uniknąć konfliktu z organem podatkowym, w umowie zawieranej pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie określonych prac a osobą działającą w ramach „samozatrudnienia”, należy zawrzeć stosowną klauzulę o odpowiedzialności. Może ona stwierdzać, że strony zgodnie ustalają, że odpowiedzialność za wykonanie oraz rezultat czynności określonych w umowie ponoszą obie strony. Strony mogą również ustalić, kiedy i w jakich okolicznościach odpowiedzialność za swoje działania oraz ich rezultat ponosi „samozatrudniony”. Dzięki takim klauzulom możemy zapobiec sytuacji uznania osoby „samozatrudnionej” za pracownika lub osobę wykonującą działalność osobiście (na podstawie umowy zlecenie lub o dzieło).

UZASADNIENIE

Odpowiadając na Państwa pytanie, należy zauważyć, że znowelizowane od 1 stycznia br. przepisy updof nie odbierają podatnikom możliwości wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadzie tzw. samozatrudnienia.

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
• odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
• są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
• wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością (art. 5b ust. 1 updof).

Odpowiedzialność wobec osób trzecich
 

Pierwszym z warunków, który uniemożliwia kwalifikowanie wykonywanych czynności do działalności gospodarczej, jest ponoszenie odpowiedzialności za wykonywane czynności wobec osób trzecich przez zlecającego. Taki zapis zawarty w umowie, przy spełnieniu pozostałych omówionych dalej warunków, może być powodem zakwestionowania zawieranych przez Państwa umów. Dlatego w umowie można zapisać, że odpowiedzialność za wykonywanie oraz rezultat czynności ponoszą obie strony. Wyjściem z sytuacji jest również zapis, z którego jednoznacznie będzie wynikało, że strony zgodnie ustaliły, że odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat oraz wykonanie czynności ponosi „samozatrudniony”.

W tym miejscu warto wspomnieć, że w przypadku niektórych rodzajów czynności rozłożenie odpowiedzialności zarówno na zlecającego, jak i „samozatrudnionego” może wynikać z przepisów rangi ustawowej. Dzieje się tak np. w przypadku lekarzy świadczących swoje usługi na rzecz szpitali na podstawie kontraktów (pisaliśmy o tym w nr 3/2007, str. 64 - przypis redakcji).

Pojęcie „ryzyko gospodarcze”

Jak wynika z istoty działalności gospodarczej, osoba ją prowadząca (w tym również osoba „samozatrudniona”) robi to na własny rachunek i na własne ryzyko. Ryzyko gospodarcze, jakie wiąże się z prowadzeniem działalności gospodarczej, jest jednak innym ryzykiem od ryzyka, jakie ponosi pracownik w ramach stosunku pracy. W tej sprawie wypowiedziało się m.in. Ministerstwo Finansów. W komunikacie z 16 listopada 2006 r.1, czytamy, że:

Ryzyko gospodarcze związane z działalnością gospodarczą to np. ryzyko inwestycyjne, czyli prawdopodobieństwo nieuzyskania przewidywanych (względnie oczekiwanych) wyników ekonomiczno-finansowych związanych z tą działalnością lub też podejmowanym przedsięwzięciem.
 

Występowanie ryzyka gospodarczego jest konsekwencją istniejącej w gospodarce rynkowej wolności gospodarczej oraz szerokiego zakresu swobód, jakie ona za sobą pociąga. Na tym właśnie polega różnica prowadzenia działalności gospodarczej, w tym również na zasadach tzw. samozatrudnienia, od wykonywania pracy w ramach stosunku pracy. Pracownik nie ponosi ryzyka gospodarczego, gdyż wykonując starannie swoje obowiązki, ma prawo do wynagrodzenia, nawet jeżeli rezultat jego pracy jest nieudany. W takiej sytuacji ryzyko gospodarcze ponosi zawsze pracodawca. W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą ryzyko gospodarcze z nią związane ciąży zawsze na przedsiębiorcy.

Czas i miejsce wykonywania czynności

Kolejną przesłanką konieczną do zakwestionowania prowadzenia działalności gospodarczej jest to, że wykonywane czynności następują pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności. Należy jednak podkreślić, że spełnienie tylko tej przesłanki nie może być powodem wystarczającym do utraty przez „samozatrudnionego” statusu przedsiębiorcy. Dodatkowo muszą być spełnione pozostałe wymienione powyżej przesłanki.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że osoba „samozatrudniona”, z którą Państwa firma podpisywałaby umowę na wykonanie określonych czynności, utraci status przedsiębiorcy dopiero w sytuacji, gdy z umowy jednoznacznie będzie wynikało, że:
• odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat czynności oraz ich wykonywanie będzie ponosiła Państwa firma,
• czynności będą wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności, czyli Państwa firmę,
• osoba „samozatrudniona” nie będzie ponosiła ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Konsekwencje utraty statusu przedsiębiorcy

Warto podkreślić, że utrata przez osobę „samozatrudnioną” statusu przedsiębiorcy wiąże się np. z brakiem możliwości korzystania z preferencyjnej formy opodatkowania 19-proc. podatkiem liniowym. W przypadku uznania osoby „samozatrudnionej” za pracownika pracodawca z kolei będzie obowiązany do zapłacenia zaległych zaliczek na podatek takiego pracownika, oczywiście wraz z odsetkami.

Co ważne - od 1 stycznia 2007 r. to pracodawca ponosi pełną odpowiedzialność z tytułu zaniżenia lub nieujawnienia podstawy opodatkowania m.in. przychodów ze stosunku pracy, z działalności wykonywanej osobiście czy z praw majątkowych - do wysokości zaliczki, do której pobrania był obowiązany (art. 26a Ordynacji podatkowej).
 

• art. 5a pkt 6 i art. 5b ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 35, poz. 219
• art. 26a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635
 

Joanna Nowicka
radca prawny

1 Komunikat dostępny na stronach internetowych resortu www.mf.gov.pl/aktualności
Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA