REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Firmy bezkarnie zwalniają osoby w wieku emerytalnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paweł Jakubczak
Paweł Jakubczak

REKLAMA

Sądy nie pomagają osobom, które skarżą się, że ich firma zwolniła je tylko ze względu na osiągnięcie wieku emerytalnego. Rząd nie zamierza wprowadzić przepisów zabraniających dyskryminujących praktyk firm wobec starszych pracowników. Eksperci i pracodawcy postulują skrócenie z czterech do dwóch lat okresu ochronnego osób przed emeryturą.

Firma zwolniła mnie, argumentując, że uzyskałam już prawo do przejścia na emeryturę - skarży się Bogusława Mackiewicz, która wiele lat była stewardesą.

REKLAMA

Wielu przedsiębiorców może pozbyć się w ten sposób starszych pracowników. Wystarczy, że podadzą, iż przyczyną zwolnienia jest to, że nabyli oni prawo do emerytury. Nie muszą więc, jak pozostałym, uzasadniać merytorycznie powodów zwolnienia. Jak ustaliliśmy, rząd nie zamierza wystąpić z inicjatywą legislacyjną mającą wprowadzić przepis zabraniający im takiej praktyki. A jest ona zalegalizowana przez orzecznictwo Sądu Najwyższego.

Prawo na to zezwala

REKLAMA

Samo nabycie prawa do emerytury może stanowić przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę. Nie wynika to bezpośrednio z przepisów kodeksu pracy, ale z orzecznictwa Sądu Najwyższego. W wyroku z 29 września 2005 r. (II PK 19/05, OSNP 2006/15-16/236) SN stwierdził, że uzyskanie przez pracownika prawa do emerytury jest uzasadnioną przyczyną wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 45 par. 1 k.p.). Nie jest to zdaniem sądu dyskryminacja pracownika ze względu na wiek (art. 113 k.p.).

Wyroków o podobnej treści było w ostatnim czasie znacznie więcej. Na przykład wyrok SN z 3 grudnia 2003 r. (I PK 80/03, OSNP 2004/21/363). Sądy w większości nie kwestionują więc zwolnień pracowników, którzy mogą przejść na emeryturę w normalnym trybie, czyli po osiągnięciu przez kobietę 60 lat, a przez mężczyznę 65 lat, jak również w odniesieniu do osób pracujących w tzw. warunkach szkodliwych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Linia orzecznicza nie jest jednak całkowicie jednolita. Niektóre składy orzekające nie zgadzały się z takimi praktykami firm. Było tak na przykład w wyroku SN z 26 listopada 2003 r. (I PK 616/02, PP nr 6/2004). Pracownicy powinni też zwrócić szczególną uwagę na najnowszy wyrok w tej sprawie, który zapadł 19 marca 2008 r. (I PK 219/07, niepubl.). SN stwierdził, że pracodawca nie może zwolnić pracownika z powodu uzyskania przez niego wcześniejszych uprawnień emerytalnych. Jeśli tak postąpi złamie zakaz dyskryminacji. Sąd doszedł do takiego wniosku na podstawie przepisów unijnych - Dyrektywy 76/207/EWG z 9 lutego 1976 r. i konwencji w sprawie wszelkich form dyskryminacji kobiet, a nie polskich.

- Niekorzystne dla pracowników orzecznictwo SN powoduje, że pracodawcy mogą bez powodów merytorycznych zwalniać z pracy starszych pracowników - mówi Dariusz Gawron-Jedlikowski, radca prawny.

Wskazuje, że pracownikowi zatrudnionemu na etacie pracodawca musi merytorycznie uzasadnić decyzję o wypowiedzeniu mu pracy. Jeśli tego nie zrobi, naraża się na przegraną w sądzie. Jeśli przegra sprawę, musi zapłacić odszkodowanie lub przyjąć zwolnionego pracownika do pracy. Starsze osoby są w praktyce pozbawione tych uprawnień. Wiedząc o wyrokach, jakie zapadają w tej sprawie, rezygnują z dochodzenia swoich racji.

Rząd nie dostrzega problemu

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (MPiPS) nie widzi potrzeby zmian legislacyjnych. Na naszą prośbę o zajęcie jednoznacznego stanowiska w tej sprawie, opisało tylko istniejący stan prawny.

- Obecnie obowiązujące przepisy kodeksu pracy w wystarczający sposób zabezpieczają interesy każdego pracownika, także tych w starszym wieku - mówi Radosław Mleczko, podsekretarz stanu w MPiPS.

REKLAMA

Dodaje enigmatycznie, że zgodnie z przepisem art. 113 kodeksu pracy, jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu, także ze względu na wiek, jest niedopuszczalna. Wskazuje też, że w myśl przepisów art. 183b kodeksu pracy, naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, również ze względu na wiek, może przejawiać się w niezgodnych z prawem decyzjach pracodawcy dotyczących rozwiązywania stosunku pracy.

Katarzyna Drabczyk z biura ekspertyz NSZZ Solidarność ocenia, że rząd, nie zajmując w tej sprawie jednoznacznego stanowiska, nie dostrzega dramatów ludzi zwalnianych z pracy nie ze względów merytorycznych, ale czysto formalnych, że mogą przejść na emeryturę.

- Do biur regionalnych związku trafiają skargi od takich osób - mówi.

Według niej jest to niedopuszczalne i jest to praktyka dyskryminacyjna. W ten sposób została zwolniona Krystyna Kozmowska, która pracowała na kolei.

- Pracodawca wręczył mi wypowiedzenie, w którym wskazał jako jedyną przyczynę rozwiązania umowy o pracę uzyskanie przeze mnie prawa do emerytury. Miałam wtedy 55 lat - mówi.

Aktywizacja osób starszych

Eksperci podkreślają, że sytuację starszych pracowników dodatkowo pogarsza ochrona przedemerytalna, z której korzystają. Pracownika nie można, poza wyjątkami, zwolnić, jeśli brakuje mu czterech lat do osiągnięcia wieku emerytalnego.

Firmy często nie chcą zatrudniać starszych osób albo zwalniają je, zanim będą mogli korzystać z ochrony przedemerytalnej. Boją się, że w okresie ochronnym pracownik nie będzie pracował efektywnie. Zdaniem Mieczysława Fludera, prezesa zarządu Famad, przedsiębiorcy nie zawsze chcą wiązać się ze starszym pracownikiem na cztery lata.

- Zwykle zatrudniamy osoby, które nie ukończyły 48 lat - mówi Marta Zbawiona, specjalista ds. personalnych w Decora z Poznania.

Zdaniem Marka Rymszy z Instytutu Spraw Publicznych możliwość zwalniania starszych pracowników i negatywne dla nich skutki wynikające z ochrony przedemerytalnej mogą udaremnić realne wdrożenie rządowego programu aktywizacji osób, które ukończyły 50 lat.

- Trzeba skrócić ten okres, a w przyszłości w ogóle zlikwidować ochronę przedemerytalną. Bez tego realizacja rządowych zachęt może pozostać tylko papierową deklaracją - mówi.

Nierówność ochrony przed zwolnieniem

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PAWEŁ JAKUBCZAK

pawel.jakubczak@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w amortyzacji aut od 2026 r. – jak nie stracić 20 tys. zł na samochodzie firmowym?

Od 1 stycznia 2026 r. nadchodzi rewolucja dla przedsiębiorców. Zmiany w przepisach sprawią, że auta spalinowe staną się znacznie droższe w rozliczeniu podatkowym. Nowe, niższe limity amortyzacji i leasingu mogą uszczuplić kieszeń firmy o nawet 20 tys. zł w ciągu kilku lat. Co zrobić jeszcze w 2025 r., żeby uniknąć dodatkowych kosztów i utrzymać maksymalne odliczenia? Poniżej znajdziesz praktyczny poradnik.

Obcokrajowcy wciąż chętnie zakładają w Polsce małe firmy. Głównie są to Ukraińcy i Białorusini [DANE Z CEIDG]

Obcokrajowcy wciąż chętnie zakładają w Polsce małe firmy. Głównie są to Ukraińcy i Białorusini [DANE Z CEIDG]. W pierwszej połowie br. 21,5 tys. wniosków dotyczących założenia jednoosobowej działalności gospodarczej wpłynęło do rejestru CEIDG od osób, które mają obywatelstwo innego państwa. To 14,4% wszystkich zgłoszeń w tym zakresie.

Hossa na giełdzie w 2025 r. Dlaczego Polacy nie korzystają z tego okresu? Najwięcej zarabiają zagraniczni inwestorzy

Na warszawskiej giełdzie trwa hossa. Dlaczego Polacy nie korzystają z tego okresu? Najwięcej zarabiają u nas zagraniczni inwestorzy. Co musi się w Polsce zmienić, aby ludzie zaczęli inwestować na giełdzie?

Umowy PPA w 2025 r. – korzyści i ryzyka dla małych i średnich firm w Polsce

Płacisz coraz wyższe rachunki za prąd? Coraz więcej firm w Polsce decyduje się na umowy PPA, czyli długoterminowe kontrakty na energię z OZE, które mogą zagwarantować stałą cenę nawet na 20 lat. To szansa na przewidywalne koszty i lepszy wizerunek, ale też zobowiązanie wymagające spełnienia konkretnych warunków. Sprawdź, czy Twoja firma może na tym skorzystać.

REKLAMA

Rezygnują z własnej działalności na rzecz umowy o pracę. Sytuacja jest trudna

Sytuacja jednoosobowych działalności gospodarczych jest trudna. Coraz więcej osób rezygnuje i wybiera umowę o pracę. W 2025 r. wpłynęło blisko 100 tysięcy wniosków o zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej. Jakie są bezpośrednie przyczyny takiego stanu rzeczy?

Umowa Mercosur może osłabić rynek UE. O co chodzi? Jeszcze 40 umów handlowych należy przejrzeć

Umowa z krajami Mercosur (Argentyną, Brazylią, Paragwajem i Urugwajem) dotyczy partnerstwa w obszarze handlu, dialogu politycznego i współpracy sektorowej. Otwiera rynek UE na produkty z tych państw, przede wszystkim mięso i zboża. Rolnicy obawiają się napływu tańszych, słabszej jakości produktów, które zdestabilizują rynek. UE ma jeszcze ponad 40 umów handlowych. Należy je przejrzeć.

1 października 2025 r. w Polsce wchodzi system kaucyjny. Jest pomysł przesunięcia terminu lub odstąpienia od kar

Dnia 1 października 2025 r. w Polsce wchodzi w życie system kaucyjny. Rzecznik MŚP przedstawia szereg obaw i wątpliwości dotyczących funkcjonowania nowych przepisów. Jest pomysł przesunięcia terminu wejścia w życie systemu kaucyjnego albo odstąpienia od nakładania kar na jego początkowym etapie.

Paragony grozy a wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny

Wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny. Mimo pojawiających się w mediach “paragonów grozy”, sierpniowy wypoczynek wciąż można zaplanować w korzystnej cenie, zwłaszcza rezerwując nocleg bezpośrednio.

REKLAMA

150 tys. zł dofinansowania! Dla kogo i od kiedy można składać wnioski?

Zakładasz własny biznes, ale brakuje Ci środków na start? Nie musisz od razu brać drogiego kredytu. W Polsce jest kilka źródeł finansowania, które mogą pomóc w uruchomieniu działalności – od dotacji i tanich pożyczek, po prywatnych inwestorów i crowdfunding. Wybór zależy m.in. od tego, czy jesteś bezrobotny, mieszkasz na wsi, czy może planujesz innowacyjny startup.

W pół roku otwarto ponad 149 tys. jednoosobowych firm. Do tego wznowiono przeszło 102 tys. [DANE Z CEIDG]

Jak wynika z danych Ministerstwa Rozwoju i Technologii (MRiT), w pierwszej połowie 2025 roku do rejestru CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) wpłynęło 149,1 tys. wniosków dotyczących założenia jednoosobowej działalności gospodarczej. To o 1% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, kiedy takich przypadków było 150,7 tys. Co to oznacza?

REKLAMA