Rewolucja w kodeksie pracy: będzie łatwiej zwolnić pracownika

NOWOŚĆ

Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej oraz firmy zatrudniające mniej niż dziesięciu pracowników będą mogły zwalniać podwładnych w wieku przedemerytalnym i nie będą musiały prowadzić ewidencji czasu pracy. Ich pracownicy, w tym również kobiety w ciąży, utracą możliwość przywrócenia do pracy w przypadku bezprawnego lub nieuzasadnionego zwolnienia. Sądy będą ustalać istnienie stosunku pracy tylko wobec tych osób, które się na to zgodzą.

Takie rewolucyjne zmiany zawiera projekt nowelizacji kodeksu pracy przygotowany przez resort pracy.

- To skandal! W praktyce propozycje te wyłączają spod kodeksowej ochrony 3,5 mln pracowników i stawiają pod znakiem zapytania nasz dialog z rządem. Będziemy protestować - mówi Andrzej Radzikowski, wiceprzewodniczący OPZZ.

- Kodeks pracy wreszcie nie będzie utrudniał prowadzenia małych firm - uważa Henryk Michałowicz, ekspert Konfederacji Pracodawców Polskich.

Podstawową zmianą proponowaną przez resort pracy jest wydzielenie firm zatrudniających mniej niż dziesięć osób oraz osób fizycznych jako odrębnej grupy pracodawców, którzy nie muszą stosować wszystkich przepisów kodeksu pracy.

Po pierwsze, nie będzie ich obowiązywać większość przepisów ograniczających zwolnienia pracowników. Będą mogli np. rozwiązać stosunek pracy z podwładnymi w wieku przedemerytalnym, jeśli wypłacą im odprawy, których wysokość będzie uzależniona od stażu zatrudnienia u danego pracodawcy (maksymalnie będzie to 12-miesięczne wynagrodzenie). W projekcie pojawiła się jednak sprzeczność, ponieważ z kolejnych przepisów wynika, że odprawy w ogóle nie otrzymają ci, którzy pracują krócej niż rok.

- Wydaje się, że to zbyt daleko idące ograniczenie uprawnień starszych pracowników. Wystarczyłoby np. skrócić z czterech do dwóch lat okres, w którym są chronieni przed zwolnieniem - uważa profesor Małgorzata Gersdorf z Uniwersytetu Warszawskiego.

Popiera ona natomiast rządową propozycję, aby pracownicy zwolnieni bezprawnie lub bez podania uzasadnienia nie mogli żądać przywrócenia do pracy lub uznania wypowiedzenia za bezskuteczne. Zachowają jedynie roszczenie o zapłatę odszkodowania.

- Trzeba jednak pamiętać, że pracodawcy będą mogli np. bezprawnie zwolnić nawet kobietę w ciąży, i nie będzie mogła ona wrócić do pracy - podkreśla Andrzej Radzikowski.

Chcąc zwolnić pracownika zatrudnionego na czas nieokreślony, szefowie nie będą już musieli występować o opinię związków zawodowych w tej sprawie. Z projektu nowelizacji kodeksu pracy wynika także, że pracodawcy nie poniosą żadnych sankcji, jeśli w stosunku do zwalnianego podwładnego zastosują krótszy okres wypowiedzenia niż przewiduje to kodeks pracy. Wspomniane firmy i osoby fizyczne nie będą także musiały przyjmować na poprzednio zajmowane lub równorzędne stanowiska osób zwolnionych z powodu tymczasowego aresztowania, nawet jeśli ich sprawy umorzono lub wyrok sądu ich uniewinnił.