REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola osobista pracowników w zakładzie pracy

Konstanty Wróblewski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawcy często wprowadzają w zakładzie pracy różnego rodzaju zabezpieczenia w celu ochrony swojego mienia. Czasami jednak najlepszą ochronę może stanowić kontrola osobista pracownika w celu jego przeszukania.

Każdy obywatel ma prawo do nietykalności osobistej, a ograniczenia tej wolności można dokonać tylko na podstawie ustawy (art. 41 Konstytucji RP). Ustawą, która dopuszcza ograniczenie nietykalności, jest niewątpliwie Kodeks postępowania karnego, który w art. 217 zezwala na przeszukanie osoby lub pomieszczeń, ale tylko na żądanie sądu, prokuratora lub policji. W związku z powyższym stwierdzeniem, że naruszenie nietykalności jest przestępstwem określonym w Kodeksie karnym, należy stwierdzić, że istnieją poważne wątpliwości co do legalności takiego działania pracodawcy. Z drugiej jednak strony ma on prawo w odpowiedni sposób chronić swój majątek przed kradzieżą. Jeżeli np. formy monitoringu stosowane w zakładzie pracy skutecznie nie zabezpieczają mienia pracodawcy, a ten nadal ma uzasadnione podejrzenia kradzieży jego własności z zakładu pracy, to może wprowadzić inne formy kontroli osobistej, np. w postaci przeszukania pracownika.

REKLAMA

WAŻNE!

Pracodawca musi pamiętać, aby nie naruszać godności i dóbr osobistych pracownika.

REKLAMA

Wobec tego, że kontrola osobista pracowników nie została uregulowana w przepisach prawa pracy, należy zwrócić szczególną uwagę na wyrok z 13 kwietnia 1972 r. Sąd Najwyższy stwierdził w nim, że „stosowane szeroko w ramach przepisów regulaminów pracy lub ustalonych zwyczajów przeszukiwanie członków załogi w celu zapobiegania wynoszenia mienia zakładów pracy jest zgodne z prawem i nie narusza dóbr osobistych pracowników (...), wówczas gdy pracownicy zostali uprzedzeni o możliwości stosowania tego rodzaju kontroli w celu ochrony mienia i gdy kontrola ta jest wykonywana w porozumieniu z przedstawicielami załogi w sposób niepozostający w sprzeczności ze swym społeczno-gospodarczym przeznaczeniem lub z zasadami współżycia społecznego” (I PR 153/72). W uzasadnieniu wyroku Sąd Najwyższy podkreślił, że wykonywanie kontroli w celu zapobiegania wynoszeniu mienia wchodzi w zakres przestrzegania porządku oraz dyscypliny i podlega unormowaniu w regulaminie pracy.

Mimo odległej daty wyroku należy uznać, że nadal jest aktualny i jasno odzwierciedla relacje między pracodawcą a pracownikiem oraz wskazuje poniekąd na obowiązek pracownika dbania o dobro zakładu pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kontrola osobista - szczegóły w regulaminie pracy

Jeżeli pracodawca zdecyduje się na wprowadzenie w zakładzie pracy możliwości dokonania kontroli osobistej pracowników, to przepisy regulaminu pracy w tym zakresie powinny być szczególnie staranne, jasne i zrozumiałe dla wszystkich pracowników, a praktyka - pozbawiona cech indywidualnej dolegliwości.

WAŻNE!

Do wprowadzenia w zakładzie pracy kontroli osobistej pracowników konieczne jest sporządzenie odpowiednich zapisów w regulaminie pracy. Dzięki temu można uniknąć zarzutu naruszania godności i innych dóbr osobistych (art. 111 k.p.).

Podobną korzyść można odnieść z ww. zapisów wtedy, gdy mienie pracodawcy jest zagrożone kradzieżą ze strony pracowników (istnieje realne zagrożenie kradzieży własności pracodawcy). Należy w takiej sytuacji wprowadzić do regulaminu pracy zapisy informujące o tym, że kontrola odbywa się za zgodą pracownika, a w przypadku jej niewyrażenia będzie wzywana np. policja z uwagi na podejrzenie popełnienia przestępstwa.

Pracodawca w regulaminie pracy powinien m.in.:

• określić szczegółowy zakres kontroli osobistej (pracownik musi wiedzieć, na czym dokładnie kontrola osobista ma polegać) oraz dodatkowe elementy kontroli,

• wskazać, że kontrola odbędzie się, jeżeli zajdzie uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, np. przywłaszczenia mienia pracodawcy,

• wskazać, że w przypadku braku zgody pracownika na poddanie się kontroli pracownik ochrony może powiadomić policję, jeśli zachodzi podejrzenie popełnienia przestępstwa,

• zaznaczyć, że kontrola przeprowadzana jest przez osobę tej samej płci co pracownik kontrolowany.

Przykład

W wyniku przeprowadzonej kontroli w zakładzie pracy będącym własnością Jana S. stwierdzono brak towarów na kwotę około 20 tys. zł. Pracodawca po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego doszedł do przekonania, że za zniknięcie towarów z działu produkcji odpowiadają pracownicy tam zatrudnieni. Podjął więc decyzję o przeprowadzaniu wyrywkowej kontroli pracowników zatrudnionych w zakładzie. Jednak pracownicy, których chciano skontrolować, odmówili zgody na kontrolę, uznając, że narusza się ich dobra osobiste. Dlatego pracodawca umieścił w regulaminie zasady i zakres kontroli, której poddawani mogą być pracownicy na terenie zakładu pracy. Po wprowadzeniu zmian w regulaminie i zapoznaniu pracowników z jego treścią pracodawca, zarządzając kontrolę osobistą pracowników, nie narusza przepisów prawa.

Współpraca z agencją ochrony

Uregulowanie zasad kontroli osobistej pracowników z agencją ochrony jest istotne, ponieważ pracodawca mimo wprowadzenia odpowiednich zapisów w regulaminie pracy może przez niewłaściwe zachowanie wynajętej agencji ochrony narazić się na zarzut naruszenia godności lub innych dóbr osobistych.

W związku z tym, że w wielu zakładach pracy jednostką ochrony mienia są agencje ochrony, należy wyraźnie poinstruować wynajętą firmę ochroniarską o tym:

• w jakich okolicznościach kontrola osobista ma być przeprowadzona,

• jakie może przybrać dopuszczalne formy,

• jak mają zachować się ochroniarze w przypadku, gdy pracownik odmówi przeprowadzenia kontroli.

REKLAMA

Najlepszym rozwiązaniem będzie wprowadzenie odpowiednich zapisów w umowie między pracodawcą a agencją ochrony, a w szczególności można rozważyć wprowadzenie kary umownej w razie nienależnego wykonania postanowień umownych przez agencję ochrony.

Należy pamiętać, że pracodawca ponosi odpowiedzialność nie tylko za pracowników, ale też za podmioty, które działają na jego rzecz. W związku z tym to nie wobec firmy ochroniarskiej będzie skierowane roszczenie o naruszenie godności lub innych dóbr osobistych pracownika, lecz w stosunku do pracodawcy, który korzysta z usług firmy ochroniarskiej.

Konstanty Wróblewski

prawnik, specjalista ds. prawa pracy

Podstawa prawna:

• art. 41 Konstytucji RP,

• art. 217 Kodeksu karnego,

• wyrok SN z 13 kwietnia 1972 r. (I PR 153/72, OSNC 1972/10/184).

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni?

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni? Szacuje się, że z tego rozwiązania skorzysta ok. 2,4 mln przedsiębiorców. Rada ministrów przyjęła projekt nowelizacji.

Prognozy na 2025 rok: jakie trendy będą kształtować przyszłość biznesu e-commerce?

Jakie trendy ukształtują branżę e-commerce w nadchodzącym 2025 roku? Jakie narzędzia powinny wykorzystać firmy, żeby się rozwijać?

InPost Pay – rewolucyjna usługa dla Twojego e-sklepu

W dobie ogromnej konkurencji na rynku e-commerce kluczem do sukcesu jest wyróżnienie się i zwiększenie wygody zakupów dla klientów. InPost Pay to rozwiązanie, które może odmienić oblicze Twojego sklepu internetowego, pomagając zwiększyć konwersję dzięki nowoczesnym udogodnieniom. Dowiedz się, dlaczego warto wdrożyć tę usługę i co możesz dzięki niej zyskać!

Wakacje składkowe 2024 tylko za grudzień. Wniosek trzeba złożyć już w listopadzie

Z wakacji składkowych w 2024 roku można skorzystać już tylko za grudzień. Natomiast wniosek trzeba złożyć już w listopadzie. Państwo opłaci składki za jeden miesiąc za mikroprzedsiębiorców i komorników sądowych. Jakie warunki trzeba spełnić?

REKLAMA

Analiza wpływu ryzyka jako narzędzie zarządzania kryzysowego w firmach produkcyjnych [Poradnik]

Firmy produkcyjne, które operują złożonymi procesami, zaawansowanymi technologiami oraz różnorodnymi materiałami, są szczególnie narażone na ryzyko wystąpienia kryzysu. Analiza wpływu ryzyka (ang. Risk Impact Analysis) jest narzędziem, które pozwala firmom oszacować, jakie skutki dla organizacji mogą mieć określone zdarzenia i podjąć kroki w celu ich minimalizacji. Jak firmy produkcyjne mogą wykorzystać to narzędzie, aby skuteczniej zarządzać kryzysami?

Współpraca z agencją SEO - przewodnik

Jak wygląda współpraca z agencją SEO? Co obejmuje? Jak jest rozliczana? Oto przewodnik.

ZUS: 717 wniosków o świadczenie interwencyjne. ZUS wypłacił do tej pory ponad 31 mln 350 tys. zł z tego tytułu. Jak i gdzie złożyć wniosek o świadczenie?

ZUS: 717 wniosków o świadczenie interwencyjne. ZUS wypłacił do tej pory ponad 31 mln 350 tys. zł z tego tytułu. Jak i gdzie złożyć wniosek o świadczenie interwencyjne? Kto może ubiegać się o świadczenie interwencyjne? 

Prowadzisz e-commerce? Pozbądź się poniedziałkowego chaosu i poznaj Weekendowe Nadania!
Uniknij poniedziałkowego chaosu w magazynie! Weekendowe Nadania to innowacyjne rozwiązanie, które usprawni logistykę Twojego e-commerce. Dowiedz się, jak szybciej realizować zamówienia, zwiększyć satysfakcję klientów i zyskać przewagę nad konkurencją. Sprawdź, jak to działa!

REKLAMA

Nastroje w branży rolnej - znowu w dół. [Raport] Polskiej Izby Gospodarczej Maszyn i Urządzeń Rolniczych

Nastroje w branży rolnej - znowu w dół. [Raport] Polskiej Izby Gospodarczej Maszyn i Urządzeń Rolniczych. Rolnicy wziąć ograniczają swoje inwestycje. Zmalał odsetek przedsiębiorców, którzy przewidują poprawę koniunktury w branży

Indeks Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki [odczyt II]: firmy nieprzygotowane na redukcję śladu węglowego, choć odczuwane wsparcie ze strony państwa rośnie

W pierwszym półroczu 2024 r. dekarbonizacja i ochrona środowiska miały rosnące znaczenie w działalności przedsiębiorstw – to wniosek z drugiego odczytu Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki. Drugi odczyt wskaźnika wskazuje wartość 61 pkt., gdzie 50 pkt. to wynik neutralny, powyżej 50 - pozytywny, a poniżej 50 - negatywny –  i w stosunku do pierwszego odczytu za rok 2023 nie uległ on zmianie. W drugiej odsłonie Indeksu wzięto pod uwagę odpowiedzi udzielone przez 111 polskich przedsiębiorstw. 

REKLAMA