Przetwarzanie danych osobowych w zatrudnieniu

Osobą możliwą do zidentyfikowania jest osoba, której tożsamość można określić nie tylko bezpośrednio, ale i pośrednio, m.in. przez powołanie się na numer identyfikacyjny danej osoby albo jeden lub kilka specyficznych czynników, które określają cechy fizyczne, fizjologiczne, umysłowe, ekonomiczne, kulturowe lub społeczne. Informacja nie będzie uznana za dane osobowe, jeżeli identyfikacja konkretnej osoby wymagałaby nadmiernych kosztów lub działań (art. 6 ustawy o ochronie danych osobowych, zwanej dalej ustawą o o.d.o.).

Dane osobowe to informacje, które:

• dotyczą zidentyfikowanego pracownika (informacje występują wprost razem z imieniem i nazwiskiem, np. dane zawarte w aktach osobowych i na liście płac) lub

• umożliwiają identyfikację danego pracownika, mimo że jego imię i nazwisko nie jest wymienione (np. zestawienia o zarobkach z wyszczególnieniem działu i wysokości dodatku stażowego umożliwią zatrudnionym w danym zakładzie osobom zidentyfikowanie konkretnego pracownika i pozyskanie informacji o jego wynagrodzeniu).

Obowiązek należytego zabezpieczenia danych osobowych ciąży na pracodawcy, który jest administratorem tych danych. Osoby przetwarzające dane muszą dokładać należytej staranności, aby chronione dane nie dostały się do rąk osób nieuprawnionych.

Przetwarzanie danych osobowych to wszelkie operacje wykonywane na danych, tj. zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie i usuwanie (art. 7 pkt 2 ustawy o o.d.o.).

W trakcie trwania stosunku pracy na pracodawcy ciąży wiele obowiązków m.in. związanych ze zgłoszeniem pracownika do ubezpieczeń społecznych, odprowadzania zaliczki na podatek dochodowy itp. Podanie przez pracownika tego typu informacji jest obowiązkowe, oparte na odpowiednich ustawach i nie wymaga uzyskania zgody pracownika na ich przetwarzanie i dalsze przekazywanie odpowiednim urzędom. Zakres informacji pozyskiwanych przez pracodawcę wskazują konkretne ustawy.

Pracodawcy tworzący fundusz świadczeń socjalnych, przyznając określone świadczenia w nim przewidziane, muszą pozyskiwać od pracownika informacje dotyczące jego sytuacji osobistej i majątkowej. W tym wypadku pracownik, który chce skorzystać z konkretnych świadczeń przewidzianych w regulaminie świadczeń socjalnych obowiązującym u pracodawcy, musi udostępnić pracodawcy niezbędne dane. Odmowa udzielenia tych informacji może skutkować odmową przyznania przez pracodawcę świadczenia.

Zakres informacji, których pracodawca może żądać od pracownika, należy wskazać w samym regulaminie świadczeń socjalnych. Dane umożliwiające określenie sytuacji majątkowej i osobistej danego pracownika mogą być zawarte w PIT, zaświadczeniach o zarobkach uzyskiwanych u innego pracodawcy, w przypadku osób chorujących mogą to być informacje o poniesionych kosztach leczenia. Sąd Najwyższy stwierdził, że nie będzie naruszeniem dóbr osobistych pracownika zobowiązanie go na podstawie obowiązującego regulaminu świadczeń socjalnych do złożenia zaświadczenia o zarobkach uzyskiwanych u drugiego pracodawcy (wyrok SN z 8 maja 2002 r., I PKN 267/01). Podobne stanowisko w kwestii pozyskiwania informacji o stanie majątkowym pracownika do celów świadczeń socjalnych zajął Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, podkreślając jednocześnie, że zakres i rodzaj informacji, które są niezbędne pracodawcy do prawidłowego realizowania ustawy o zfśs, powinien być zawarty w regulaminie świadczeń socjalnych.