REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Handel w święto - co (nie) jest placówką handlową

Maria Umińska-Żak
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

O tym, czy dana placówka może funkcjonować w dzień świąteczny, decyduje konieczność prowadzonych przez nią prac, a przede wszystkim ich użyteczność społeczna oraz zaspokajanie codziennych potrzeb ludności.

Święto to dzień wolny od pracy w rozumieniu ustawy o dniach wolnych, która wymienia enumeratywnie dni świąteczne. Przepis zakazujący pracy w święto w placówkach handlowych został wprowadzony ustawą z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy. Należy jednak podkreślić, że zakaz określony w art. 1519a nie jest równoznaczny z zakazem handlu w święta.

REKLAMA

Kogo dotyczy zakaz pracy w święta

REKLAMA

Zakaz pracy w święta obowiązuje tylko tych, którzy wykonują pracę na podstawie zawartej umowy o pracę, powołania, mianowania, wyboru, jak również spółdzielczej umowy o pracę. Ustawa nie różnicuje pracodawców ani pod względem liczby zatrudnionych pracowników, ani pod względem powierzchni, na której odbywa się handel.

Co do zasady, nie można tego zakazu rozciągać na pozapracownicze formy zatrudnienia, takie jak: umowa-zlecenie, umowa o dzieło, umowa agencyjna. W takim przypadku należy wziąć pod uwagę przepisy art. 22 § 11 i 12 k.p., które zakazują wykonywania pracy w ramach umów cywilnoprawnych, jeżeli jest ona świadczona w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy. Zgodnie z interpretacją Państwowej Inspekcji Pracy praca w handlu jest wykonywana zazwyczaj pod kierownictwem przełożonego, w miejscu i czasie przez niego określonym. Tym samym osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych w dni świąteczne, które wykonują te same zadania co pracownicy zatrudnieni w inne dni, powinni być zatrudnieni na umowę o pracę. W związku z tym do takich pracowników powinny mieć zastosowanie przepisy dotyczące zakazu pracy w święta.

Ppracodawca nie może również zawierać np. umowy-zlecenia na wykonywanie działalności handlowej w święta z osobami, które zatrudnia już na podstawie umowy o pracę. Nie może także kierować pracowników na podstawie umowy cywilnoprawnej do pracy z jednej placówki do innej, która też należy do tego pracodawcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

WAŻNE!

Zakaz pracy w święta obowiązuje nawet wobec pracowników niebędących w stosunku pracy.

Kiedy zakaz nie obowiązuje

REKLAMA

Zakaz handlu nie obejmuje samych przedsiębiorców (właścicieli placówek handlowych), którzy mogą pracować bez ograniczeń. Ponadto opisywany zakaz nie dotyczy pracowników zatrudnionych w tzw. weekendowym systemie czasu pracy. Handel w święta mogą prowadzić np. ajenci sieci handlowych, nie są oni bowiem pracownikami, gdyż z właścicielem sieci łączy ich zazwyczaj umowa franczyzy, a nie stosunek pracy.

Innym legalnym sposobem na zatrudnianie w święta może być odpowiednia zmiana w regulaminie pracy momentu (godziny) rozpoczynania pracy. Odpowiednie ustalenie doby pracowniczej może spowodować częściowe „nałożenie się” jej na dzień, w którym przypada święto.

Należy również wskazać, że art. 15110 k.p. w pkt 3 dopuszcza pracę w niedziele i święta w systemie pracy zmianowej. Żaden przepis wprost nie zakazuje stosowania tego wyjątku wobec placówek handlowych pracujących na zmiany. Tym samym należy uznać, że możliwe jest omijanie zakazu, zatrudniając pracowników w tym systemie pracy.

Ponadto zakaz ten nie dotyczy pracy wykonywanej w placówkach handlowych przy wykonywaniu prac koniecznych ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności. Natomiast żeby uznać, czy dana praca może być uznana za konieczną, należy w pierwszej kolejności odnieść się do pojęcia placówki handlowej.

Definicja placówki handlowej

Przepisy nie definiują pojęcia placówki handlowej. W tej sytuacji należy się odwołać do stanowiska Departamentu Prawa Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej oraz do interpretacji Państwowej Inspekcji Pracy.

„Kodeks pracy, regulując problematykę dopuszczalności pracy w placówkach handlowych w niedziele i święta, nigdy nie definiował i nadal nie definiuje pojęcia placówka handlowa. [...] W praktyce zatem przy wykładni pojęcia »placówka handlowa« można posługiwać się posiłkowo Polską Klasyfikacją Działalności (PKD) oraz wyjaśnieniami występującymi w słownikach języka polskiego. Przydatne może być także orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Sądu Najwyższego. Korzystając z powyższych źródeł, można przyjąć, że pojęcie placówka handlowa występujące w Kodeksie pracy obejmuje wszelkie instytucje i zakłady, których główną działalnością jest działalność handlowa, zarówno hurtowa, jak i detaliczna, a więc które kupują wyroby w celu ich sprzedaży. Placówką handlową będą zatem np.: sklepy, stoiska, hurtownie, stragany, stacje paliw, składy węgla, składy materiałów budowlanych, domy towarowe, domy wysyłkowe, biura zbytu” (stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej DPR-4102-1440/AK/07).

Zaraz po ogłoszeniu tego komunikatu Państwowa Inspekcja Pracy wyraziła swoiste „zdanie odrębne”. W wydanym stanowisku Państwowej Inspekcji Pracy przyjęto, że: „pojęcie placówki handlowej obejmuje co do zasady wszelkie instytucje i zakłady, których główną działalnością jest działalność handlowa, zarówno hurtowa, jak i detaliczna, a więc które kupują wyroby w celu ich odsprzedaży”.

Ponadto Państwowa Inspekcja Pracy uznała, że kierując się interesem społecznym, jak również brakiem możliwości jednoznacznej interpretacji przepisów zawartych w Kodeksie pracy Państwowa Inspekcja Pracy uznaje, że stacje paliw należy zaliczyć do placówek usługowych, wykonujących prace konieczne ze względu na ich użyteczność społeczną i codzienne potrzeby ludności. Użyteczność społeczną należy przy tym rozumieć jako tę część działalności, której niewykonanie może przynieść szkodę dla społeczeństwa lub jego części. Trudno sobie wyobrazić, że obywatele, jak również służby publiczne nie będą mogły zaopatrzyć się w paliwo. Odmienne podejście do wspomnianych przepisów - w ocenie Państwowej Inspekcji Pracy - naruszyłoby ponadto generalną klauzulę wykładni prawa, która przyznaje interesowi społecznemu pierwszeństwo przed interesem indywidualnym. Istotą i funkcją klauzul generalnych jest możliwość złagodzenia rygoryzmu przepisów prawnych i dostosowanie ich do potrzeb życiowych, tj. do konkretnych okoliczności faktycznych. W powołanym stanowisku Państwowej Inspekcji Pracy stwierdzono również, że w odniesieniu do aptek, które zgodnie z przepisami ustawy z 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne są placówkami ochrony zdrowia publicznego, w których osoby uprawnione świadczą usługi farmaceutyczne, zakaz nie obowiązuje (stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy DPR-079-578/JS/MF/07).

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że zakaz pracy w handlu nie obejmuje stacji paliw, aptek, hoteli oraz restauracji i innych zakładów gastronomicznych.

Maria Umińska-Żak

Podstawa prawna:

• art. 22 § 11 i § 12, art. 1519a, 15110 Kodeksu pracy.

 

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP)

Ruszył konkurs ZUS. Można otrzymać dofinansowanie do 80 proc. wartości projektu na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Wnioski można składać do 10 marca 2025 r. Gdzie złożyć wniosek? Kto może ubiegać się o dofinansowanie? Co podlega dofinansowaniu?

Podatek dochodowy 2025: skala podatkowa, podatek liniowy czy ryczałt. Trzeba szybko decydować się na wybór formy opodatkowania, jaki termin - do kiedy

Przedsiębiorcy mogą co roku korzystać z innej – jednej z trzech możliwych – form podatku dochodowego od przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej. Poza wysokością samego podatku, jaki trzeba będzie zapłacić, teraz forma opodatkowania wpływa również na wysokość obciążeń z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Raportowanie ESG: jak się przygotować, wdrażanie, wady i zalety. Czy czekają nas zmiany? [WYWIAD]

Raportowanie ESG: jak firma powinna się przygotować? Czym jest ESG? Jak wdrożyć system ESG w firmie. Czy ESG jest potrzebne? Jak ESG wpływa na rynek pracy? Jakie są wady i zalety ESG? Co należałoby zmienić w przepisach stanowiących o ESG?

Zarządzanie kryzysowe czyli jak przetrwać biznesowy sztorm - wskazówki, przykłady, inspiracje

Załóżmy, że jako kapitan statku (CEO) niespodziewanie napotykasz gwałtowny sztorm (sytuację kryzysową lub problemową). Bez odpowiednich narzędzi nawigacyjnych, takich jak mapa, kompas czy plan awaryjny, Twoje szanse na bezpieczne dotarcie do portu znacząco maleją. Ryzykujesz nawet sam fakt przetrwania. W świecie biznesu takim zestawem narzędzi jest Księga Komunikacji Kryzysowej – kluczowy element, który każda firma, niezależnie od jej wielkości czy branży, powinna mieć zawsze pod ręką.

REKLAMA

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym

Układ likwidacyjny w postępowaniu restrukturyzacyjnym. Sprzedaż majątku przedsiębiorstwa w ramach postępowania restrukturyzacyjnego ma sens tylko wtedy, gdy z ekonomicznego punktu widzenia nie ma większych szans na uzdrowienie jego sytuacji, bądź gdy spieniężenie części przedsiębiorstwa może znacznie usprawnić restrukturyzację.

Ile jednoosobowych firm zamknięto w 2024 r.? A ile zawieszono? [Dane z CEIDG]

W 2024 r. o 4,8 proc. spadła liczba wniosków dotyczących zamknięcia jednoosobowej działalności gospodarczej. Czy to oznacza lepsze warunki do prowadzenia biznesu? Niekoniecznie. Jak widzą to eksperci?

Rozdzielność majątkowa a upadłość i restrukturyzacja

Ogłoszenie upadłości prowadzi do powstania między małżonkami ustroju rozdzielności majątkowej, a majątek wspólny wchodzi w skład masy upadłości. Drugi z małżonków, który nie został objęty postanowieniem o ogłoszeniu upadłości, ma prawo domagać się spłaty równowartości swojej części tego majątku. Otwarcie restrukturyzacji nie powoduje tak daleko idących skutków.

Wygrywamy dzięki pracownikom [WYWIAD]

Rozmowa z Beatą Rosłan, dyrektorką HR w Jacobs Douwe Egberts, o tym, jak skuteczna polityka personalna wspiera budowanie pozycji lidera w branży.

REKLAMA

Zespół marketingu w organizacji czy outsourcing usług – które rozwiązanie jest lepsze?

Lepiej inwestować w wewnętrzny zespół marketingowy czy może bardziej opłacalnym rozwiązaniem jest outsourcing usług marketingowych? Marketing odgrywa kluczową rolę w sukcesie każdej organizacji. W dobie cyfryzacji i rosnącej konkurencji firmy muszą stale dbać o swoją obecność na rynku, budować markę oraz skutecznie docierać do klientów.

Rekompensata dla rolnika za brak zapłaty za sprzedane produkty rolne. Wnioski tylko do 31 marca 2025 r.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypomina, że od 1 lutego do 31 marca 2025 r. producent rolny lub grupa może złożyć do oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) wniosek o przyznanie rekompensaty z tytułu nieotrzymania zapłaty za sprzedane produkty rolne od podmiotu prowadzącego skup, przechowywanie, obróbkę lub przetwórstwo produktów rolnych, który stał się niewypłacalny w 2023 lub 2024 r. - w rozumieniu ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa (FOR).

REKLAMA