REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niewłaściwa reprezentacja pracodawcy nie powoduje nieważności rozwiązania umowy o pracę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ryszard Sadlik
Ryszard Sadlik
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Niezachowanie przez pracodawcę będącego jednostką organizacyjną zasad jego właściwej reprezentacji przy rozwiązywaniu umowy o pracę nie powoduje bezwzględnej nieważności oświadczenia o rozwiązaniu umowy. Zatem, mimo wadliwości, oświadczenie to doprowadzi do rozwiązania umowy o pracę. Może być jednak skutecznie zaskarżone do sądu pracy.

W praktyce niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, w których pracodawca będący jednostką organizacyjną, składając pracownikowi wypowiedzenie umowy o pracę lub oświadczenie o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia jest niewłaściwie reprezentowany. Przykładowo może tu chodzić o sytuacje, gdy wypowiedzenie podpisało dwóch członków zarządu spółki, z których jeden już został odwołany z zajmowanego stanowiska w spółce lub gdy oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia podpisał pełnomocnik, którego upoważnienie nie obejmowało takich czynności. Powstają wówczas wątpliwości, czy w takim przypadku czynność pracodawcy jest bezwzględnie nieważna i nie dochodzi w ogóle do rozwiązania umowy o pracę, czy też czynność ta, choć wadliwa, jednak powoduje skuteczne rozwiązanie umowy o pracę.

REKLAMA

Oświadczenie o rozwiązaniu umowy

REKLAMA

Podkreślić należy, że orzecznictwo sądowe jest tu jednolite i wielokrotnie podnoszono w nim, że wypowiedzenie umowy o pracę lub rozwiązanie bez wypowiedzenia nawet sprzeczne z prawem lub nieuzasadnione nie jest nieważne z mocy prawa (por. wyrok SN z 16 maja 1997 r., I PKN 170/97, OSNP 1998/8/239). Nie można także uznać, iż wypowiedzenie umowy o pracę jest nieskuteczną (nieistniejącą) czynnością prawną w tym znaczeniu, że nie prowadzi do rozwiązania umowy o pracę, w sytuacji gdy oświadczenie to złożył niewłaściwy organ osoby prawnej. Zatem wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi powoduje jej rozwiązanie także wtedy, gdy oświadczenie to złożył niewłaściwy organ osoby prawnej, zwłaszcza jeżeli pracodawca podejmuje później czynności potwierdzające ustanie stosunku pracy (np. wydaje świadectwo pracy). Wskazywał na to wyraźnie Sąd Najwyższy w wyroku z 16 czerwca 1999 r. (I PKN 117/99, OSNAP 2000/ 17/646). Podobnie wypowiadał się Sąd Najwyższy w wyroku z 9 maja 2006 r. (II PK 270/05, OSNP 2007/9-10/125) stwierdzając, że niezgodność z prawem rozwiązania umowy o pracę, wynikająca z niewłaściwej reprezentacji pracodawcy, nie powoduje nieważności wypowiedzenia. W takim przypadku sąd, na żądanie pracownika, może orzec o bezskuteczności wypowiedzenia, przywróceniu do pracy lub o odszkodowaniu (art. 45 k.p.), a zastosowanie sankcji określonych w kodeksie cywilnym może nastąpić tylko w wyjątkowych przypadkach, w których wypowiedzenia dokonano niezgodnie z wolą pracodawcy i nie zostało ono przez niego potwierdzone.

Przyjęcie tego poglądu oznacza, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę złożone pracownikowi np. przez niewłaściwy organ pracodawcy jest w pełni skuteczne. Powoduje ono rozwiązanie umowy o pracę. Pracownik będzie jednak mógł dochodzić z tego powodu roszczeń przewidzianych przez prawo pracy. Natomiast nie będzie mógł skutecznie dochodzić przed sądem stwierdzenia nieważności tego rodzaju czynności pracodawcy. Tak też podnosił Sąd Najwyższy w wyroku z 17 listopada 1997 r. (I PKN 351/97, OSNP 1998/17/501), stwierdzając, że jednostronne czynności prawne pracodawcy zmierzające do rozwiązania umowy o pracę mogą być podważone jedynie w drodze odpowiedniego powództwa i nie mogą być uznane za nieważne na podstawie art. 58 k.c., gdyż byłoby to sprzeczne z zasadami prawa pracy (art. 300 k.p.).

Dlaczego brak bezwzględnej nieważności

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nieuzasadnione są zatem twierdzenia, że wadliwa reprezentacja pracodawcy przy rozwiązaniu umowy o pracę powoduje bezwzględną nieważność jego czynności prawnych. Wadliwe wypowiedzenie umowy o pracę lub jej rozwiązanie bez wypowiedzenia jest bowiem czynnością prawną zaskarżalną, niekiedy określaną jako względnie bezskuteczna, ale nie jest działaniem bezskutecznym. Wynika to z faktu, że bez jej zaskarżenia w kodeksowym terminie do sądu pracy, także wadliwe wypowiedzenie lub rozwiązanie bez wypowiedzenia doprowadza do skutecznego rozwiązania stosunku pracy. Zatem niezgodność z prawem rozwiązania umowy o pracę wynikająca z niewłaściwej reprezentacji pracodawcy nie powoduje nieważności rozwiązania umowy, lecz w takim przypadku sąd na żądanie pracownika może orzec o bezskuteczności wypowiedzenia, przywróceniu pracownika do pracy albo o odszkodowaniu (art. 45 lub 56 k.p.). Oznacza to, że brak jest podstaw, które uzasadniałby sięganie tu do przepisów kodeksu cywilnego o bezwzględnej nieważności czynności prawnych (art. 58 k.c.). Nadto jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest możliwość wzruszania skutków prawnych wadliwego rozwiązania umowy o pracę wyłącznie na drodze sądowej uruchamianej poprzez złożenie przez pracownika kwestionującego decyzję pracodawcy pozwu do sądu pracy. Zasadę tę określa się jako kardynalną regułę prawa pracy. To także sprzeciwiałoby się zastosowaniu w tym przypadku przepisów kodeksu cywilnego dotyczących bezwzględnej nieważności. Przepis art. 300 k.p. pozwala bowiem sięgnąć do przepisów kodeksu cywilnego tylko wówczas, gdy kwestia nie jest uregulowana w kodeksie pracy i tylko wtedy, gdy przepisy kodeksu cywilnego nie są sprzeczne z zasadami prawa pracy. Tak więc, uznać należy, że w prawie pracy nie istnieje konstrukcja bezwzględnej nieważności jednostronnych czynności prawnych zmierzających do rozwiązania umowy o pracę. Dotyczy to wszelkich przyczyn wadliwości wypowiedzenia umowy o pracę, w tym także wadliwości polegającej na niewłaściwej reprezentacji pracodawcy.

Wypowiedzenie zmieniające

Pogląd ten w orzecznictwie sądowym prezentowano wyraźnie na gruncie wypowiedzenia umowy o pracę, jednakże jest on, moim zdaniem, aktualny także wtedy, gdy chodzi o wypowiedzenie zmieniające, do którego stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę. Zatem także i wypowiedzenie zmieniające złożone przez niewłaściwie reprezentowanego pracodawcę (np. niewłaściwy organ spółki) nie byłoby bezwzględnie nieważne, lecz powodowałoby przewidziane w nim skutki, a pracownik mógłby jedynie złożyć odwołanie do sądu pracy i żądać zasądzenia odszkodowania lub przywrócenia dotychczasowych warunków pracy. Ma to istotne znaczenie praktyczne, gdyż np. w razie gdyby pracownik spóźnił się ze złożeniem do sądu pracy odwołania od wypowiedzenia warunków pracy lub płacy (np. zmniejszającego jego wynagrodzenie), to jego roszczenie o przywrócenie dotychczasowych warunków pracy lub o zasądzenie odszkodowania uległoby wygaśnięciu i w razie wniesienia powództwa do sądu byłoby oddalone (por. wyrok SN z 23 czerwca 2005 r., II PK 287/04, Pr.Pracy 2006/1/33).

PRZYKŁAD

ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ PRZEZ NIEWŁAŚCIWY ORGAN SPÓŁKI

Pracownica zajmowała stanowisko członka zarządu spółki z o.o. Została odwołana z zajmowanego stanowiska 10 maja 2008 r. Trzy dni później przewodniczący rady nadzorczej wręczył jej oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia i świadectwo pracy. Pracownica, uznając, że jest to niezgodne z prawem wniosła pozew do sądu pracy, żądając ustalenia, że oświadczenie o rozwiązaniu umowy zostało złożone przez niewłaściwy organ spółki i jest ono nieważne, a ona nadal jest pracownikiem spółki. Sąd oddalił jej powództwo, gdyż spółka wprawdzie naruszyła prawo przy rozwiązywaniu umowy o pracę, jednak złożone oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę, choć dokonane przez niewłaściwy organ spółki jest jednak skuteczne i powoduje rozwiązanie umowy o pracę, a pracownik może wówczas żądać albo przywrócenia do pracy, albo zasądzenia odszkodowania.

RYSZARD SADLIK

sędzia orzekający w Sądzie Okręgowym w Kielcach

PODSTAWA PRAWNA

• Art. 45, art. 56, art. 300 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

• Art. 58 ustawy z 23 kwietnia z 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 1993 r. nr 64, poz. 16 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

REKLAMA

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

Samozatrudnieni i małe firmy w odwrocie? wzrasta liczba likwidowanych i zawieszanych działalności gospodarczych, co się dzieje

Według znawców tematu, czynniki decydujące ostatnio o likwidacji takich firm nie różnią się od tych sprzed roku. Znaczenie mają m.in. koszty prowadzenia biznesu, w tym składki zusowskie, a także oczekiwania finansowe pracowników.

Szybki wzrost e-commerce mocno zależny od rozwoju nowych technologii: co pozwoli na zwiększenie zainteresowania zakupami online ze strony klientów

E-commerce czyli zakupy internetowe przestają być jedynie wygodną alternatywą dla handlu tradycyjnego – stają się doświadczeniem, którego jakość wyznaczają nie tylko oferta i cena, lecz także szybkość, elastyczność i przewidywalność dostawy oraz prostota ewentualnego zwrotu.

REKLAMA

Przedsiębiorczość w Polsce ma się dobrze, mikroprzedsiębiorstwa minimalizując ryzyko działalności gospodarczej coraz częściej zaczynają od franczyzy

Najliczniejszą grupę firm zarejestrowanych w Polsce stanowią mikroprzedsiębiorstwa, a wśród nich ponad 87 tys. to podmioty działające w modelu franczyzowym. Jak zwracają uwagę ekonomiści ze Szkoły Głównej Handlowej, Polska jest liderem franczyzy w Europie Środkowo-Wschodniej.

Rewolucyjne zmiany w prowadzeniu księgi przychodów i rozchodów

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR), co oznacza, że już od 1 stycznia 2026 r. zmieni się sposób ich prowadzenia.

REKLAMA