Jak określić rodzaj pracy w umowie o pracę

Według ustawodawcy każda umowa o pracę musi określić strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, a w szczególności:

- rodzaj pracy,

- miejsce wykonywania pracy,

- wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,

- wymiar czasu pracy,

- termin rozpoczęcia pracy.

Elementami przedmiotowo istotnymi (essentialia negotii) umowy o pracę jest rodzaj pracy, wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy oraz miejsce wykonywania pracy. Brak któregokolwiek z tych elementów powodowałby, że dany dokument nie mógłby być uznany za umowę o pracę. Pozostałe postanowienia umowy wymienione w art. 29 § 1 k.p. uznawane są za elementy istotne dokumentu, które jednak nie są essentialia negotii czynności prawnej, jaką jest zawarcie umowy o pracę.

Określenie w umowie rodzaju wykonywanej przez pracownika pracy stanowi dla pracodawcy ważną informację, na podstawie której może wymagać od pracownika wykonywania ściśle określonych czynności. Z kolei pracownik w momencie zawierania umowy o pracę ma jasno sprecyzowane wymagania i oczekiwania pracodawcy dotyczące jego pracy. Jest zatem oczywiste, że bez tego elementu obie strony stosunku pracy znajdowałyby się w bardzo niekorzystnej sytuacji z punktu widzenia formalnego - pracownik nie wiedziałby, jaką pracę ma wykonywać i za co ponosić odpowiedzialność, a pracodawca nie miałby podstaw, aby wymagać od pracownika wykonywania określonych obowiązków.

Jeśli z umowy o pracę nie wynika rodzaj pracy i nie można ustalić go na podstawie całokształtu okoliczności towarzyszących zawarciu umowy, należy uznać, że nie doszło do zawarcia umowy o pracę.

Pracodawca może w umowie o pracę określić więcej niż jeden rodzaj pracy. W razie wykonywania na rzecz pracodawcy kilku rodzajów pracy podporządkowanej należy domniemywać, że strony łączy jeden stosunek pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 14 lutego 2002 r., I PKN 876/00, OSNP 2004/4/60).

Przykład

Pracownica została zatrudniona w przedsiębiorstwie państwowym X podległym wojewodzie, na stanowisku głównego księgowego. Nad przedsiębiorstwem decyzją wojewody został ustanowiony zarząd komisaryczny, a pracownicę wyznaczono zarządcą komisarycznym. Pracownica nie dostała żadnego dokumentu stwierdzającego jej odwołanie ze stanowiska głównego księgowego. Nadal pobierała wynagrodzenie przysługujące jej na tym stanowisku. W sytuacji powołania zarządu komisarycznego nad przedsiębiorstwem należy uznać, że stosunek pracy uległ przekształceniu w zakresie zajmowanego przez pracownicę stanowiska, poprzez powołanie jej na zarządcę komisarycznego. Nie doszło tu do nawiązania drugiego stosunku pracy z pracodawcą.