Kiedy przedsiębiorca traci prawo do preferencyjnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

RADA

Prawo do tzw. preferencyjnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przysługuje przedsiębiorcy przez pierwsze pełne 24 miesiące kalendarzowe od rozpoczęcia działalności gospodarczej. W związku z tym przedsiębiorca, o którym mowa w pytaniu, utraci prawo do preferencyjnej podstawy wymiaru składek 1 października 2007 r. Z dniem utraty tego prawa przedsiębiorca zobowiązany jest wyrejestrować się ze wszystkich ubezpieczeń z dotychczasowym kodem tytułu ubezpieczenia i zgłosić się do nich z kodem właściwym dla przedsiębiorców, którym to prawo nie przysługuje (tj. 05 10 XX albo 05 60 XX, jeżeli przedsiębiorca korzysta z ulgi przewidzianej dla osób niepełnosprawnych).

UZASADNIENIE

Niektórzy przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli działalność gospodarczą od 25 sierpnia 2005 r., nabyli prawo do opłacania składki na ubezpieczenia społeczne od kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli w 2007 r. - 280,80 zł (minimalne wynagrodzenie w 2007 r. wynosi 936 zł).

Nabycie prawa do preferencyjnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależnione jest jednak od spełnienia przez przedsiębiorcę warunków określonych w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (np. wymóg niewykonywania w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej jakiejkolwiek pozarolniczej działalności). Prawo to jest również ograniczone w czasie, a mianowicie przedsiębiorca traci je po upływie 24 miesięcy kalendarzowych od rozpoczęcia działalności gospodarczej. Tym samym przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli działalność gospodarczą od 25 sierpnia 2005 r. i opłacają składki społeczne od preferencyjnej podstawy ich wymiaru, począwszy od 1 września 2007 r. stracili prawo do tej ulgi i muszą opłacać składki społeczne od co najmniej 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Przy obliczaniu okresu 24 miesięcy kalendarzowych bierze się pod uwagę tylko i wyłącznie pełne miesiące kalendarzowe. Nie bierze się pod uwagę miesiąca, w trakcie którego przedsiębiorca rozpoczął działalność gospodarczą. Oznacza to, że przedsiębiorca, który rozpoczął działalność gospodarczą 15 września 2005 r., prawo do opłacania składek od preferencyjnej podstawy wymiaru składek ma w okresie od 15 września 2005 r. do 30 września 2007 r. i traci je z dniem 1 października 2007 r. Taki sposób obliczania terminu 24 miesięcy kalendarzowych został przedstawiony w piśmie Centrali ZUS z 15 marca 2006 r., znak: FUn 0201-30/05.

Przedsiębiorcy korzystający z prawa do preferencyjnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne podlegają zgłoszeniu do tych ubezpieczeń z innymi kodami tytułu ubezpieczenia niż pozostali przedsiębiorcy. W przypadku przedsiębiorców korzystających z dofinansowania do składek na ubezpieczenia społeczne ze środków PFRON jest to kod 05 61 XX, a w przypadku pozostałych przedsiębiorców uprawnionych do preferencyjnej podstawy wymiaru składek jest to kod 05 70 XX. W związku z tym z dniem utraty prawa do preferencyjnej podstawy wymiaru składek przedsiębiorca zobowiązany jest wyrejestrować się ze wszystkich ubezpieczeń za pomocą dokumentu ZUS ZWUA z dotychczasowym kodem tytułu ubezpieczenia (tj. 05 61 XX albo 05 70 XX). Następnie z tym samym dniem powinien zgłosić się z zastosowaniem dokumentu ZUS ZUA, z kodem tytułu ubezpieczenia właściwym dla przedsiębiorcy, który nie ma prawa do preferencyjnej podstawy wymiaru składek (tj. 05 10 XX albo 05 60 XX, jeżeli przedsiębiorca korzysta z ulgi przewidzianej dla osób niepełnosprawnych).

- art. 18a oraz art. 36 ust. 14 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 115, poz. 793

Piotr Kostrzewa

ekspert w zakresie ubezpieczeń społecznych