Czy stratę w środkach obrotowych w wyniku kradzieży karty płatniczej można uznać za koszt

rada

Ukradziona kwota może być uznana za koszt, pod warunkiem że:

- kradzież powstała w wyniku zdarzenia losowego,

- podjął Pan wszelkie konieczne działania w celu zabezpieczenia swoich środków i

- we właściwym czasie zawiadomił organy ścigania o kradzieży oraz bank o konieczności zablokowania konta.

uzasadnienie

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala zaliczać do kosztów tylko takie, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 updof (art. 22 ust. 1 updof). Straty w środkach obrotowych nie są wymienione w art. 23 updof. Nie oznacza to jednak, że automatycznie można je uznać za koszty. Muszą one bowiem mieć bezpośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie powinno mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Straty w majątku firmy (w tym w środkach obrotowych) z pewnością nie wpływają na osiągnięcie przychodu. W pewnych sytuacjach organy podatkowe pozwalają jednak uznać straty za koszty. Każdy taki przypadek należy jednak rozpatrywać i oceniać indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności faktycznych danej sprawy.

Aby móc zaliczyć stratę środków obrotowych do kosztów, organy skarbowe wskazują na konieczność spełnienia pewnych warunków. Przykładowo Pierwszy Urząd Skarbowy Warszawa Śródmieście w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego z 25 czerwca 2007 r., nr 1435/FB2/415/22/07/ES, wskazuje, że:

(...) Warunkiem zaliczenia strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodu jest ocena zdarzenia w aspekcie:

- całokształtu prowadzonej działalności;

- sytuacji, w której straty te powstały (ubytki naturalne, zdarzenia losowe, klęski żywiołowe);

- formy udokumentowania strat, np. protokół opisujący zdarzenie, jego datę, przyczynę, dokładne obliczenie wielkości straty, uzupełniony o protokół Policji w przypadku kradzieży bądź zgłoszenia szkody instytucji ubezpieczeniowej (...)

Również Urząd Skarbowy w Krośnie w postanowieniu z 15 lutego 2005 r., nr PDP 4111/PIT/2/2005, wskazuje, że koniecznym warunkiem zaliczenia skradzionych pieniędzy z konta do kosztów jest udowodnienie, że:

(...) w danym przypadku mamy do czynienia ze zdarzeniem losowym, rozumianym jako zdarzenie nieprzewidywalne i nie do uniknięcia. Nie można uznać straty w środkach obrotowych za koszt uzyskania przychodu, w sytuacji gdy zostanie udowodnione, że środki obrotowe nie były zabezpieczone lub były zabezpieczone w sposób nienależyty. (...)

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego, należy stwierdzić, że napaść na Pana i kradzież można uznać za zdarzenie losowe. Z pewnością w żaden sposób nie było to możliwe do przewidzenia. Należy się również zastanowić i stwierdzić, czy właściwie posługiwał się Pan kartą. To znaczy, czy jako jej posiadacz:

- przechowywał Pan kartę płatniczą i chronił jej kod identyfikacyjny z zachowaniem należytej staranności,

- nie przechowywał Pan karty płatniczej razem z kodem identyfikacyjnym,

- niezwłocznie zgłosił wydawcy, czyli bankowi utratę karty,

- nie udostępniał karty płatniczej i kodu identyfikacyjnego osobom nieuprawnionym.

Takie obowiązki nakłada bowiem na posiadacza i użytkownika karty art. 16 ustawy o elektronicznych instrumentach płatniczych. Ze stanu faktycznego wynika, że kradzież karty została niezwłocznie zgłoszona do banku, co można również udowodnić. Bank bowiem jako wydawca karty jest obowiązany przyjmować przez całą dobę zgłoszenia posiadaczy lub użytkowników kart płatniczych o ich utracie lub zniszczeniu, dokonywane z wykorzystaniem dostępnych środków komunikowania. Wydawca jest obowiązany do prowadzenia rejestru zgłoszeń utraty lub zniszczenia karty zawierającego dane o numerze karty, osobie zgłaszającej, okolicznościach, wraz ze wskazaniem daty, godziny i minuty przyjęcia zgłoszenia. Wydawca potwierdza również przyjęcie zgłoszenia w sposób określony w umowie o kartę płatniczą (art. 22 ww. ustawy). Warto, aby okoliczności kradzieży oraz fakt, że osoba, której skradziono kartę, dochowała należytej staranności w celu jej zabezpieczenia przed kradzieżą, zostały również stwierdzone w protokole Policji, który został sporządzony w tym przypadku.

Podsumowując, spełnienie opisanych wyżej warunków uprawni Pana do zaliczenia skradzionych pieniędzy z konta do kosztów. W związku jednak z różnymi interpretacjami organów podatkowych w tym zakresie warto wystąpić z zapytaniem w tej sprawie do Ministra Finansów (w praktyce do właściwego Dyrektora Izby Skarbowej).

- art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 115, poz. 793

- art. 16, 22 ustawy z 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych - Dz.U. Nr 169, poz. 1385; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959

Ewa Leszczyńska

ekspert w zakresie podatków