Jak załatwiać formalności w urzędach

Czy załatwiać oddzielne numery REGON

Wraz z bratem zamierzamy rozpocząć działalność gospodarczą we własnej firmie. Zarejestrowaliśmy się oddzielnie w gminie. Czy musimy mieć także oddzielne numery REGON?

Nie

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki cywilnej nie podlegają odrębnej rejestracji w rejestrze podmiotów - wpisowi podlega spółka cywilna.

Wpis do rejestru podmiotów następuje na podstawie wniosku składanego przez podmioty na formularzu RG-1. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą składają wniosek na formularzu RG-1 w urzędzie statystycznym (lub jego oddziale) działającym w województwie, na którego terenie osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania. O nadanie numeru REGON należy wystąpić w ciągu 14 dni od uzyskania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

Gdy działalność będzie prowadzona w formie spółki cywilnej, wspólnicy wystąpią o nadanie jednego numeru REGON spółce. Spółka cywilna niemająca osobowości prawnej ani nawet podmiotowości jest jednak podmiotem gospodarki narodowej. Tylko gdyby każdy z małżonków był przedsiębiorcą niezależnym od drugiego, każdy miałby własny REGON. Z kolei w wariancie prowadzenia działalności przez jednego małżonka, gdy drugi będzie występował jako osoba współpracująca, o nadanie numeru REGON powinien wystąpić tylko małżonek przedsiębiorca.

Podstawa prawna

• Rozporządzenie Rady Ministrów z 27 lipca 1999 r. w sprawie sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji rejestru podmiotów gospodarki narodowej, w tym wzorów wniosków, ankiet i zaświadczeń oraz szczegółowych warunków i trybu współdziałania służb statystyki publicznej z innymi organami prowadzącymi urzędowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej (Dz.U. nr 69, poz. 763 ze zm.).

Czy roszczenie się przedawni

Mam sprawę z dealerem, od którego nabyłem samochód ciężarowy wykorzystywany do prowadzenia działalności. Sprawa toczy się już dwa lata? Czy spór może ulec przedawnieniu?

Tak

Termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata. Ale trzeba pamiętać o sposobie ustalania tego terminu. Co do zasady, bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli jednak wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie, np. jeśli, by powstało roszczenie, konieczne jest wypowiedzenie umowy, a przewiduje ona, że wypowiedzenie jest miesięczne, bieg przedawnienia rozpocznie się od pierwszego dnia po upływie wypowiedzenia.

Ponadto bieg przedawnienia nie rozpoczyna się (a rozpoczęty ulega zawieszeniu), gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju. Dopiero gdy ustanie ta przeszkoda, zacznie się bieg okresu przedawnienia. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Podstawa prawna

• Art. 117-121 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy podawać numer identyfikacji podatkowej

Od kilkunastu lat prowadzę działalność gospodarczą jako osoba fizyczna. Ostatnio dowiedziałam się, że w dokumentach urzędowych, w tym także na pieczątce, powinnam mieć numer NIP.

Tak

Od 1 stycznia 2007 r. obowiązuje znowelizowany wcześniej przepis art. 16 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z nim przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji jest obowiązany umieszczać w oświadczeniach pisemnych, skierowanych w zakresie swojej działalności do oznaczonych osób i organów, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym. Filmówki służą właśnie załatwianiu wszelkich spraw w obrocie prawnym lub biznesowym (zamówienia, oferty handlowe itp.), dlatego najwygodniej jest wśród danych tam zawartych wydrukować na stałe także numer identyfikacji podatkowej.

Podstawa prawna

• Ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. nr 173, poz. 1807 ze zm.).

Czy sądzić się w miejscu zamieszkania

Wszedłem w spór z zakładem ubezpieczeń o wysokość odszkodowania z polisy antywłamaniowej. Chcę skierować sprawę do sądu. Mieszkam w Radomiu, a siedziba ubezpieczyciela jest w Warszawie. Czy mogę pozew złożyć w miejscu zamieszkania?

Tak

Zgodnie z ustawą o działalności ubezpieczeniowej powództwo o roszczenia wynikające z umów ubezpieczenia można wytoczyć albo według przepisów o właściwości ogólnej, albo przed sąd właściwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby ubezpieczającego, ubezpieczonego, uposażonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia.

W sprawach cywilnych przepisy o właściwości ogólnej uregulowane są w kodeksie postępowania cywilnego. Zgodnie z nim powództwo przeciwko osobie prawnej (a taką, jako spółka akcyjna, jest każde towarzystwo ubezpieczeniowe) wytacza się według miejsca ich siedziby. Siedziba jest określona w umowie ubezpieczenia.

Zapewne wygodniej będzie złożyć pozew przed sądem cywilnym właściwym dla miejsca zamieszkania ubezpieczonego.

Podstawa prawna

• Art. 9 ustawy z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. nr 124, poz. 1151 z późn. zm.).

Czy reklamować u dealera

Samochód, który wziąłem w leasing, jest wciąż na gwarancji. Czy jeśli zdarzy się potrzeba naprawy w ramach gwarancji, powinienem zgłosić się do firmy leasingowej czy do dealera?

Tak

Może jednak być też tak, że z roszczeniem należy się udać wprost do producenta. Przesądza o tym treść umowy gwarancyjnej.

Zgodnie z kodeksem cywilnym przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Finansujący powinien wydać korzystającemu rzecz w takim stanie, w jakim znajdowała się ona w chwili wydania finansującemu przez zbywcę i nie odpowiada wobec korzystającego za przydatność rzeczy do umówionego użytku.

Jednak finansujący obowiązany jest wydać korzystającemu razem z rzeczą odpis umowy ze zbywcą lub odpisy innych posiadanych dokumentów dotyczących tej umowy, w szczególności odpis dokumentu gwarancyjnego co do jakości rzeczy, otrzymanego od zbywcy lub producenta.

Na tej podstawie korzystający roszczenia zgłasza wprost do sprzedawcy (dealera) lub producenta, w zależności od tego, jak uregulowana jest kwestia gwarancji.

Podstawa prawna

• Art. 709¹ oraz art. 709⁴ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy ubezpieczenie jest obowiązkowe

Czy osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, która weźmie w leasing samochód dostawczy, musi go obowiązkowo ubezpieczyć od kradzieży? Czy ewentualnie taki wydatek będzie kosztem prowadzonej działalności?

Tak

Obowiązek ubezpieczenia samochodu obciąża korzystającego (leasingobiorcę). Praktycznie jednak rzecz wygląda tak, że to leasingodawca ubezpiecza pojazd, a kosztami obciąża klienta. Dla obu stron jest to duże ułatwienie. Dla leasingobiorcy, bo oddaje samochód, który jest już ubezpieczony, w tym np. od kradzieży, a dla klienta, bo towarzystwo leasingowe potrafi wynegocjować z towarzystwem ubezpieczeniowym bardzo korzystne warunki ubezpieczenia. Koszty ubezpieczenia mocą umowy leasingowej mogą być wliczone w czynsz leasingowy albo np. zaliczone do pierwszej wpłaty.

Podstawa prawna

• Art. 709⁶ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy dziełobiorca podlega ubezpieczeniom

Czy osoba, która nie ma etatu, ani nie zarejestrowała działalności gospodarczej, a zarobkuje tylko na podstawie umowy o dzieło, powinna płacić składki ZUS?

Nie

W przypadku umów o dzieło wykonywanych na rzecz zleceniodawcy, który nie jest jednocześnie pracodawcą, nie ma obowiązku płacenia składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, a tym samym także na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne. Tylko w przypadku, gdy umowa o dzieło zawarta jest między podmiotami, które jednocześnie łączy kodeksowy stosunek pracy, wszystkim ubezpieczeniom - na zasadach analogicznych do umowy o pracę - podlega zleceniobiorca także z tytułu tej umowy.

Natomiast obowiązek zapłaty składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne występuje wówczas, gdy zleceniodawcę i zleceniobiorcę wiąże umowa zlecenia (za wyjątkiem przypadku, gdy jest ona wykonywana w ramach działalności gospodarczej). Wówczas obowiązek zgłoszenia do ZUS oraz naliczenia i pobrania składek spoczywa na zleceniodawcy (jako tzw. płatniku).

Podstawa prawna

• Art. 6, 8 i art. 16 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 11, poz. 74 z późn. zm.).

Czy rozliczać się na podstawie delegacji

W ramach samozatrudnienia często wyjeżdżam na własny koszt w delegację. Prowadzę księgę przychodów i rozchodów. Czy rozliczenia wydatków na delegację powinienem dokonywać na druczku delegacji?

Tak

Zapisów w księdze przychodów i rozchodów dotyczących kosztów podróży służbowej (kol. 13), w tym również diet właściciela oraz osób z nim współpracujących, dokonuje się na podstawie rozliczenia tych kosztów sporządzonego na dowodzie wewnętrznym, zwanym rozliczeniem podróży służbowej.

Do rozliczenia należy dołączyć dowody (faktury) potwierdzające poszczególne wydatki. Jeżeli uzyskanie dowodu (faktury) nie było możliwe, pracownik musi złożyć pisemne oświadczenie o dokonanym wydatku i przyczynach braku jego udokumentowania. Nie wymagają udokumentowania fakturami diety oraz wydatki objęte ryczałtem, a także koszty przejazdu własnym samochodem pracownika.

Podstawa prawna

• Rozporządzenie ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. nr 152, poz. 1475 z późn. zm.) - pkt 13 Objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Czy do księgi wpisać zaliczkę

Od 1 stycznia tego roku przechodzę na samozatrudnienie. Będę rozliczać się na podstawie księgi przychodów i skali podatkowej oraz płacić zaliczki miesięczne. Czy wysokość zaliczki mam wyliczać na piśmie w księdze przychodów lub w inny sposób?

Nie

Żaden przepis dotyczący PIT nie nakłada na podatnika obowiązku dokumentowania w formie pisemnej sposobu, w jaki wyliczona została zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych płacona w trakcie roku podatkowego. Dotyczy to także przepisów regulujących prowadzenie księgi przychodów, które na 2007 rok, przynajmniej na razie, nie uległy zmianie.

Podstawa prawna

• Rozporządzenie ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).

Czy składać deklarację VAT

Czy mały podatnik, który na 2009 rok wybrał kwartalne rozliczanie podatku od towarów i usług i w I kwartale nie uzyska obrotu, musi złożyć deklarację VAT?

Tak

Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Jest to formularz VAT-7K. Deklaracje składać należy także za kwartały, w których podatnik nie osiągnął obrotu podlegającego opodatkowaniu.

Podstawa prawna

• Art. 99 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

EDYTA DOBROWOLSKA