Fundusze z UE: ostatnie słowo ma mieć urzędnik

Beneficjent pomocy musi mieć prawo kontroli legalności działania organu decydującego o przyznaniu funduszy – w postaci odwołania do sądu. W przeciwnym razie zostaje pozbawiony konstytucyjnego prawa do sądu – argumentuje NSA.

– Według mnie, droga sądowa jest obecnie, co do zasady, zamknięta – orzecznictwo nie jest jednak w tej mierze jednolite – mówi Tomasz Nowakowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego.

Dlatego zasadne jest uregulowanie tej kwestii wprost w nowej ustawie. Zdaniem ministra, tryb kontroli realizowany w drodze protestów będzie lepszy, tym bardziej że nowe regulacje ograniczają możliwość ingerowania urzędników w postępowanie konkursowe.

Sąd zastąpi Komisja

W świetle ustawy, podmioty których projekty nie otrzymają dofinansowania, mogą złożyć pisemny protest. W razie negatywnego rozpatrzenia można złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Najwyższą instancją będzie minister rozwoju regionalnego. Realizacja wsparcia będzie kontrolowana przez Komitet Monitorujący, którego członków powoła wojewoda albo minister rozwoju regionalnego. Cały system kontroli odbywa się więc wyłącznie w granicach urzędowych, a nie sądowych.

– Przypomina to sytuację, w której kiedyś ustawowo wyłączono odwołania w sprawach dotyczących odzyskiwania mienia, w stosunkach państwo – Kościół rozstrzygała wyłącznie specjalnie powołana komisja – mówi prof. Genowefa Grabowska – konstytucjonalistka z Uniwersytetu Śląskiego.

– W efekcie nasz Uniwersytet stracił jeden z budynków i nie było możliwości odwołania się od tej decyzji.

Zdaniem Artura Bartoszewicza, odwołanie do sądu powinno obejmować przynajmniej takie sytuacje, gdy umowa regulująca korzystanie z funduszy strukturalnych jest nieprawidłowo wykonywana.

Nie będzie skarg

Co gorsza, nie będzie również możliwości złożenia skargi na urzędnika decydującego o przyznawaniu funduszy do urzędu wyższego stopnia. Jeśli Sejm przyjmie senackie poprawki, ustawa wyłączy nie tylko odwołania sądowe, ale również stosowanie (w całości!) kodeksu postępowania administracyjnego.

W pierwotnej wersji k.p.a. miał nie być stosowany, jednak z wyjątkiem niektórych przepisów, dotyczących m.in. doręczeń i terminów, ale również składania skarg i wniosków. Po przyjęciu senackich poprawek nie będzie stosowany w żadnym zakresie, w tym również w kwestii składania skarg.