REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy przedsiębiorca ma do czynienia z oszustwem gospodarczym

Katarzyna Zabłocka
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Nierzadko w obrocie gospodarczym przedsiębiorcy spotykają się z nierzetelnym zachowaniem kontrahentów, polegającym przykładowo na opóźnieniu w uregulowaniu płatności czy niewykonaniu umowy. Zdarza się jednak, że dopuszczają się takich zachowań, które mogą wyczerpywać znamiona czynu zabronionego, jakim jest choćby oszustwo.

Kodeks karny w art. 286 sankcjonuje przestępstwo oszustwa, określanego jako majątkowe czy gospodarcze. Polega ono na doprowadzeniu innej osoby do  niekorzystnego rozporządzenia mieniem,  w celu uzyskania korzyści majątkowej, poprzez wprowadzenie w błąd albo wyzyskanie błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania.

REKLAMA

REKLAMA

Działaniem przestępczym jest w tym wypadku wprowadzenie w błąd, które w praktyce polega na wywołaniu u pokrzywdzonego, rozporządzającego swoim majątkiem, fałszywej oceny rzeczywistości.  Jeśli sprawca z powodzeniem doprowadzi pokrzywdzonego do takiego niekorzystnego rozporządzenia, przy użyciu jednego z trzech określonych przepisem sposobów, jego zachowanie wyczerpuje znamiona przestępstwa.

W literaturze i orzecznictwie konsekwentnie podkreśla się, że błąd w rozumieniu analizowanego przestępstwa to fałszywe wyobrażenie, czyli urojenie lub nieświadomość, dotyczące faktów, zjawisk, okoliczności, osoby czy zdarzenia.

REKLAMA

Działanie sprawcy może polegać na skomplikowanym i długotrwałym procesie wywoływania w przekonaniu pokrzywdzonego rozbieżności między faktycznym stanem rzeczy a jego odzwierciedleniem w głowie pokrzywdzonego. Może też polegać na jednorazowym przemilczeniu pewnych istotnych dla określonej transakcji faktów i niewyprowadzenie kontrahenta z błędu. Co istotne, nie jest możliwe popełnienie tego przestępstwa poprzez zaniechanie, gdyż konieczne jest aktywne podejmowanie działań, które zmierzają do wykorzystania błędu. Nie muszą to być wcale działania podstępne, wystarczy, że będzie to każde działanie dokonane słowem, pismem, gestem itd., które może doprowadzić do powstania mylnego wyobrażenia o rzeczywistości u kontrahenta. Nie wyklucza to jednak w żadnym wypadku zaniechania w zakresie przekazania informacji o prawdziwym stanie rzeczy, a tym samym zatajenia faktów.

Przykład: Przedsiębiorca A zamawia u przedsiębiorcy B metalowe części do produkowanych przez siebie maszyn. Przedsiębiorcy wcześniej nie współpracowali, więc A intensywnie przekonuje B o swojej dobrej kondycji finansowej i płynności w regulowaniu zaciąganych zobowiązań. A uzyskuje od B zgodę na odroczony termin płatności, a następnie po otrzymaniu zamówionych części produkuje z nich maszyny, które niezwłocznie sprzedaje za granicę. Za uzyskane pieniądze wyjeżdża z kraju i słuch o nim ginie. B dopiero po fakcie uzyskuje informacje, że A miał wielu wierzycieli i zobowiązania przekraczające jego możliwości finansowe, a za uzyskane pieniądze ze sprzedaży maszyn wyprodukowanych z części B, A zamiast spłacać wierzycieli, dobrze bawi się na Hawajach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sytuacja kształtować się będzie odmiennie w przypadku długotrwałej współpracy podmiotów gospodarczych, podczas której kontrahenci stają się świadomi ewentualnie istniejącego zadłużenia, trudności płatniczych. Mają zatem możliwość własnej oceny położenia kontrahenta. Wówczas decyzja o sprzedaży z odroczonym terminem płatności, pomimo wiedzy o problemach kontrahenta oceniana będzie przez pryzmat podjęcia ryzyka gospodarczego, a nie możliwości przypisania kontrahentowi popełnienia przestępstwa oszustwa.

Działania przedsiębiorcy wprowadzającego w błąd muszą skutkować niekorzystnym rozporządzeniem mieniem przez pokrzywdzonego. Przez rozporządzenie mieniem rozumie się wszelkie czynności, które prowadzą do zmiany stanu majątkowego, w tym zmiany we władaniu mieniem. Zmiany te mogą jednak mieć charakter zarówno rzeczowy jak i obligacyjny. Natomiast niekorzystność tego rozporządzenia oceniana jest z punktu widzenia interesów osoby pokrzywdzonej i może obejmować zarówno rzeczywiste uszczerbki w majątku, jak i utracone korzyści. Oznacza także każde pogorszenie się sytuacji majątkowej pokrzywdzonego, gdyż jak podkreśla się w orzecznictwie, niekorzystne rozporządzenie mieniem to pojęcie szersze od terminów „strata” i „szkoda”.  By ocenić, czy w danym przypadku doszło do takiego rozporządzenia, należy porównać sytuację pokrzywdzonego istniejącą bezpośrednio przed dokonaniem rozporządzenia oraz sytuacji po dokonaniu tej czynności przez oszukanego.

Sprawca omawianego przestępstwa musi działać umyślnie, mieć bezpośredni zamiar uzyskania korzyści majątkowej poprzez wykorzystanie błędu oszukiwanego, co w praktyce powoduje, że jest to jedno z trudniejszych do udowodnienia przestępstw gospodarczych. Zamiar sprawcy musi obejmować zarówno cel, jak i sposób działania zmierzający do osiągnięcia tego celu. W przypadku, gdy sprawca jedynie godzi się na jeden z wymienionych elementów, ale nie obejmuje go wolą lub chęcią, znamiona przestępstwa nie zostaną w pełni zrealizowane. Ustalając zamiar sprawcy bierze się pod uwagę wiele czynników i okoliczności, takich jak np. zachowanie sprawcy po otrzymaniu towaru lub pieniędzy, czy jego stosunek do wierzyciela po upływie terminów płatności.

Przestępstwo oszustwa penalizowane jest karą pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do ośmiu lat, obok którego może być także orzeczona kara grzywny, gdyż działanie sprawcy występku nastawione jest na uzyskanie korzyści majątkowej.


 

Katarzyna Zabłocka

aplikant radcowski w Kancelarii Włodzimierz Głowacki i Wspólnicy

***

Kancelaria Prawnicza Włodzimierz Głowacki i Wspólnicy sp.k. to poznańska kancelaria, która od  kilku lat działa również na terenie Warszawy. Kancelaria posiada wieloletnie doświadczenie w obsłudze przedsiębiorców. Jako jedna z nielicznych kancelarii specjalizuje się także w kompleksowej obsłudze prawnej podmiotów działających w Internecie.  

Katarzyna Zabłocka - aplikant radcowski, absolwentka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Ukończyła Prawo i Europeistykę. Doświadczenie zawodowe zdobywała w kancelarii prawa oraz kancelarii radców prawnych. Specjalizuje się w prawie spółek handlowych, prawie administracyjnym i nieruchomości. Jej zainteresowania zawodowe koncentrują się ponadto na prawie zamówień publicznych i prawie samorządowym.

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Kancelaria Prawnicza Włodzimierz Głowacki i Wspólicy sp. k.
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Złota jesień dla branży reklamowej. Politycy dali zarobić. Nowe trendy w bilboardach

    Politycy zapewnili polskiej branży reklamowej w 2023 roku owocne jesienne zbiory. W przypadku reklamy outdoor przychody wzrosły o 25% w porównaniu z anabolicznym okresem minionego roku. To dla tego segmentu rynku dobry znak, choćby dlatego, że niebawem czekają nas dwie kampanie wyborcze. Jednak najważniejsze dla branży reklamy jest to, że nie musi ona “wisieć” na pasku polityków. Nadal tę formę reklamy najczęściej wybierają firmy z sektora handlowego. To on stoi za najbardziej kreatywnymi rozwiązaniami i inwestycjami w cyfrową część reklamy zewnętrznej. 

    Gazetki promocyjne, kupony, spersonalizowane listy - Polacy wciąż lubią tę formę promocji

    Polacy potrafią szukać promocji i świadomie robić zakupy. Informacji szukamy w internecie, ale równie chętnie sięgamy po tradycyjne gazetki i listy z ofertami. 

    Włamania na konto e-mail możesz nie zauważyć! Jak działają cyberprzestępcy?

    Cyberprzestępcy wciąż szukają nowych sposobów na wyłudzanie danych. Na przykład przejmując konto e-mail przenoszą wybrane wiadomości do ukrytych folderów lub usuwają je, tak aby ofiary nie widziały alertów bezpieczeństwa. 

    Technologia rozpoznawania obrazu szansą dla sklepów z monitoringiem półek

    Technologia rozpoznawania obrazu może poprawić efektywność zarządzania sprzedażą. Nie tylko skróci do minimum czas potrzebny na przeprowadzenie audytu, ale i zmniejszy koszty. Eksperci przewidują, że sektor wdrażania tej technologii w ciągu najbliższych 4 lat będzie się rozwijał średnio o 20,4 proc. rocznie.

    REKLAMA

    Chleb coraz gorszy i coraz droższy? Co nas czeka od nowego roku?

    Ceny pieczywa się stabilizują? Może chwilowo, bo według ekspertów od 2024 roku kilka czynników może mocno wpłynąć na finalne ceny detaliczne. Branża piekarnicza ma kilka pomysłów dla nowego rządu. 

    Branżę handlową w walce z kradzieżami wspiera technologia. A liczba kradzieży rośnie

    Polacy w tym roku mogą przebić liczbę zamówień internetowych i zakupów stacjonarnych w Black Friday względem ubiegłego roku. Na pewno natomiast już na ten moment odnotowano wzrost liczby kradzieży w sklepach. Jak właściciele radzą sobie z kradzieżami? Jak mogą monitorować ruch w sklepie? 

    Uszkodzony towar i paczki wypełnione powietrzem. Uwaga na zakupy online podczas Black Friday

    Black Friday i okres przedświąteczny to czas kiedy chętnie kupujemy świece, wino, wyroby szklane - często przez internet. Tego typu towary, w porównaniu z innymi produktami, są dwa razy bardziej podatne na stłuczenie w trakcie dostawy. Do tego klienci często dostają produkty w paczkach nieodpowiadających ich wielkości. 

    Jak sformułować klauzulę arbitrażową, by móc ominąć sądy państwowe?

    Arbitraż online zamiast sądów powszechnych? Duże i małe firmy coraz częściej korzystają z tego sposobu na odzyskanie zaległych płatności. Bo czasem wyrok zapada już 3 tygodnie od złożenia wniosku. W jaki sposób sformułować skuteczną klauzulę arbitrażową? 

    REKLAMA

    W co najczęściej inwestują Polacy? W siebie!

    Polacy już nie tylko odkładają pieniądze, ale i inwestują. W co najczęściej? Jak oceniają swoją wiedzę dotyczącą inwestowania?

    Jak zarejestrować spółkę z o.o., aby uniknąć błędów?

    Rejestracja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nawet przez Internet przy pomocy systemu S24 wymaga pewnej wiedzy, gdyż każdy zapis umowy spółki może wywołać skutki w zakresie różnych dziedzin prawa, począwszy od prawa cywilnego, podatkowego, ubezpieczeń społecznych, ochrony konkurencji, rodzinnego, a nawet prawa karnego. W treści niniejszego artykułu wskażemy najczęściej występujące błędy w zakresie rejestracji spółek. Jednak to, że występują one najczęściej nie oznacza, że wywołują najbardziej dolegliwe skutki. 

    REKLAMA