REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kary za bezprawne zwolnienia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Guza
Łukasz Guza
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawcy mogą zapłacić nawet kilkusettysięczne odszkodowania za bezprawne zwolnienie podwładnych. Trybunał Konstytucyjny uznał, że na podstawie kodeksu cywilnego pracownicy mają prawo żądać od byłych szefów rekompensaty np. za utratę prawa do odprawy, wcześniejszej emerytury czy nagród jubileuszowych.  

Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 27 listopada 2007 r., nieuczciwi pracodawcy mogą zapłacić nawet kilkusettysięczne odszkodowania za bezprawne zwolnienie podwładnych bez wypowiedzenia. Sędziowie TK uznali bowiem, że gwarantowane w kodeksie pracy odszkodowanie z tego tytułu (przyznawane, gdy niecelowe jest przywrócenie do pracy bezpodstawnie zwolnionego) nie zaspokaja wszystkich roszczeń byłych pracowników. Jeśli będą więc w stanie udowodnić, że z powodu bezprawnego rozwiązania stosunku pracy ponieśli oni szkody w określonej wysokości, mogą na podstawie kodeksu cywilnego żądać od pracodawców rekompensaty np. za utratę prawa do odprawy, wcześniejszej emerytury czy nagród jubileuszowych. Nie będą to małe kwoty. Pracownica, na korzyść której orzekł Trybunał, żąda od byłego pracodawcy 159 tys. zł odszkodowania.

REKLAMA

Co orzekł Trybunał

- To rewolucja, bo wydaje się, że pracownicy będą teraz mogli żądać od pracodawców odszkodowań za korzyści utracone z powodu bezprawnego zwolnienia - mówi Waldemar Gujski, adwokat i właściciel Kancelarii Adwokackiej Waldemar Gujski.

Wyrok TK nie tyle zakwestionował obowiązywanie art. 58 kodeksu pracy, dotyczącego odszkodowania za bezprawne zwolnienie bez wypowiedzenia, co dotychczasową wykładnię tego przepisu w związku z art. 300 k.p. Do tej pory, zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, odszkodowanie z tytułu bezprawnego zwolnienia z pracy zaspokajało wszystkie roszczenia pracowników z tego tytułu. TK uznał jednak, że odszkodowanie to ma na celu zabezpieczenie materialne pracownika, który nagle pozostał bez pracy, oraz ukaranie nieuczciwego pracodawcy. Skoro jednak pracownik, który z winy umyślnej wyrządzi szkodę pracodawcy, odpowiada do pełnej jej wysokości, to również pracodawca powinien zrekompensować podwładnym wszystkie straty, jakie ponieśli oni z powodu bezprawnego zwolnienia.

- Zwłaszcza że pracodawca jest silniejszą stroną stosunku pracy - tłumaczyła Teresa Liszcz, sędzia TK.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie tylko bez wypowiedzenia

REKLAMA

Byli podwładni mogą teraz zaspokajać wszystkie swoje roszczenia w drodze powództwa cywilnego. Oznacza to w praktyce, że choć TK orzekał w sprawie bezprawnego zwolnienia bez wypowiedzenia, to nowa wykładania dopuszczająca rekompensatę wszystkich utraconych korzyści będzie dotyczyć każdego bezprawnego zwolnienia z pracy (a nie tylko rozwiązania na podstawie art. 52 kodeksu pracy). O rzeczywistej mocy orzeczenia TK przekonamy się jednak dopiero po opublikowaniu jego uzasadnienia.

- Sądzę, że nadal zasadą będzie przyznawanie odszkodowań za bezprawne zwolnienie na podstawie art. 58 kodeksu pracy, a tylko w wyjątkowych sytuacjach byli pracownicy będą mogli dochodzić roszczeń na podstawie kodeksu cywilnego - mówi Arkadiusz Sobczyk, radca prawny i właściciel Kancelarii Arkadiusz Sobczyk i Współpracownicy.

W jego opinii powództwo cywilne będzie uzasadnione tylko w sytuacji, gdy szkoda (np. utrata prawa do odprawy) będzie pozostawała w bezpośrednim związku przyczynowym ze zdarzeniem (czyli zwolnieniem z pracy).

Co szef musi wiedzieć

Dla pracodawców wyrok TK wywołuje dwa główne skutki. Po pierwsze, powinni oni ściśle przestrzegać przepisów dotyczących rozwiązywania stosunku pracy.

- Obecnie bardzo często zdarza się, że jako powód zwolnienia pracodawcy wymieniają na przykład likwidację stanowiska pracy, a nie fakt, że pracownik nie spełnił ich oczekiwań - mówi Waldemar Gujski.

Dzieje się tak, gdyż likwidacja miejsca pracy uzasadnia pozbycie się danego pracownika, a np. niewydajność podwładnego (zwłaszcza w razie ewentualnego sporu z nim) trzeba udowodnić. Teraz podanie takiej pozornej przyczyny zwolnienia może stać się podstawą do dochodzenia roszczeń przez pracowników przed sądem cywilnym. Eksperci podkreślają, że orzeczenie może spowodować wzrost zainteresowania pracodawców zawieraniem umów o pracę na czas określony. Rozwiązując takie umowy, nie muszą oni podawać przyczyny zwolnienia.

- W mniejszym stopniu narażają się więc na to, że naruszą przepisy, a pracownik będzie chciał to wykorzystać przed sądem - mówi Arkadiusz Sobczyk.

Po drugie, dla szefów firm decydujące znaczenie będzie miało pojęcie utraconych korzyści. Trzeba będzie zaliczyć do nich wszystkie uprawnienia lub korzyści, jakie pracownik uzyskałby, gdyby nie został bezpodstawnie zwolniony. Będą to więc np. nagrody jubileuszowe, prawo do wcześniejszej emerytury lub odprawy. Wydaje się, że do utraconych korzyści można jednak zaliczyć także np. preferencyjne warunki rozwiązania stosunku pracy, jakie pracodawcy (już po bezprawnym zwolnieniu) zaoferują innym pracownikom na podobnych stanowiskach. Po wyroku TK przemyślaną politykę kadrową powinny więc prowadzić zwłaszcza te firmy, które będą restrukturyzowane lub prywatyzowane. Bardzo często zmiany te bowiem łączą się z grupowymi zwolnieniami pracowników na preferencyjnych warunkach.

- Orzeczenie TK to prawdziwy oręż w ręku byłych pracowników - mówi poseł Marek Wikiński, który w rozprawie przed Trybunałem reprezentował Sejm.

Co powinien wiedzieć pracownik

REKLAMA

Bezprawnie zwolnieni pracownicy, którzy uznają, że wypłacone im na podstawie kodeksu pracy odszkodowanie nie rekompensuje ich wszystkich szkód, mogą złożyć pozew przeciwko byłemu pracodawcy do sądu cywilnego. Umożliwia im to art. 300 kodeksu pracy, zgodnie z którym w sprawach nienormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się przepisy kodeksu cywilnego. Pracownicy mogą żądać rekompensaty wyrządzonych im szkód na podstawie art. 415 kodeksu cywilnego. Muszą jednak udowodnić przed sądem, że z powodu bezpodstawnego zwolnienia z pracy ponieśli oni szkodę w określonej wysokości, a działanie pracodawcy było zawinione.

W pozwie muszą dokładnie określić żądanie oraz przytoczyć okoliczności je uzasadniające. W sprawie cywilnej powód może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać nowe okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swych wniosków.

Większe koszty bezprawnych zwolnień

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Łukasz Guza

lukasz.guza@infor.pl

GP RADZI

Czy skarżący zawsze ponosi koszty procesu cywilnego?

Nie

Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika (który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym) zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego. Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Podstawa prawna

• Art. 98 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Czy za złożenie pozwu w sprawie cywilnej pobierane są opłaty?

Tak

Zgodnie z ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych pozew podlega opłacie. Wspomniana ustawa szczegółowo reguluje wysokość opłat stosunkowych, stałych oraz opłaty podstawowej. Na przykład można wskazać, że w sprawach cywilnych, których przedmiotem jest świadczenie majątkowe (zwykle pieniężne), należy zazwyczaj uiścić opłatę stosunkową, która wynosi 5 proc. wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 tys. zł. Końcówkę opłaty zaokrągla się w górę do pełnego złotego. Sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata.

Podstawa prawna

• Art. 3 ust. 2 pkt 1, art. 13 oraz art. 28 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. nr 167, poz. 1398).

Czy pozew w sprawie cywilnej zawsze należy składać do sądu rejonowego?

Nie

Do właściwości sądów okręgowych należą np. sprawy o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa 75 tys. zł, a w postępowaniu w sprawach gospodarczych 100 tys. zł. Jeżeli przy rozpoznawaniu sprawy w sądzie rejonowym powstanie zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości, sąd ten może przekazać sprawę do rozpoznania sądowi okręgowemu. Postanowienie o przekazaniu sprawy wymaga uzasadnienia. Sąd okręgowy może przed pierwszą rozprawą odmówić przyjęcia sprawy do rozpoznania i zwrócić sprawę sądowi rejonowemu, jeżeli uzna, że poważne wątpliwości nie zachodzą.

Podstawa prawna

• Art. 17 ustawy z 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Czy świadkowie w postępowaniu cywilnym mogą odmówić zeznań?

Tak

Prawo odmowy zeznań w charakterze świadka przysługuje małżonkom stron, dzieciom, rodzicom, rodzeństwu oraz powinowatym w tej samej linii lub stopniu, jak również osobom pozostającym ze stronami w stosunku przysposobienia. Prawo odmowy zeznań trwa po ustaniu małżeństwa lub rozwiązaniu stosunku przysposobienia. Poza tą grupą osób nikt nie ma prawa odmowy zeznań. Świadek może jednak odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie mogłoby narazić jego lub jego bliskich na odpowiedzialność karną, hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową albo jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Duchowny może odmówić zeznań co do faktów powierzonych mu na spowiedzi.

Podstawa prawna

• Art. 261 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polscy wykonawcy działający na rynku niemieckim powinni znać VOB/B

VOB/B nadal jest w Niemczech często stosowanym narzędziem prawnym. Jak w pełni wykorzystać zalety tego sprawdzonego zbioru przepisów, minimalizując jednocześnie ryzyko?

BCC ostrzega: firmy muszą przyspieszyć wdrażanie KSeF. Ustawa już po pierwszym czytaniu w Sejmie

Prace legislacyjne nad ustawą wdrażającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) wchodzą w końcową fazę. Sejm skierował projekt nowelizacji VAT do komisji finansów publicznych, która pozytywnie go zaopiniowała wraz z poprawkami.

Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

REKLAMA

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

REKLAMA

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

REKLAMA