REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Bony czy gotówka na święta - korzystniejsze rozwiązanie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małgorzata Rymarz
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Czy wypłata gotówki na święta korzysta ze zwolnienia od p.d.o.f.? Czy wolne od p.d.o.f. są bony i talony finansowane z ZFŚS? Czy świadczenia okolicznościowe przyznane emerytom korzystają ze zwolnienia od p.d.o.f.?

Zbliżają się święta, czyli czas, w którym tradycyjnie wielu pracowników otrzymuje od swoich pracodawców różnorodne bonusy. W tym roku zapewne bardziej popularne niż dotychczas stanie się wręczanie gotówki lub refundacja zakupów czynionych przez samych beneficjentów. Zachętą do tego jest właśnie znowelizowany art. 21 ust. 1 pkt 67 u.p.d.o.f.

REKLAMA

Prezent w kopercie lub na konto

REKLAMA

Ustawą z 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. Nr 125, poz. 1037) znowelizowano art. 21 ust. 1 pkt 67 u.p.d.o.f. Zmiana ta weszła w życie 22 sierpnia 2009 r. i dotyczy dochodów uzyskanych przez podatników od 1 stycznia br. Zgodnie ze zmodyfikowaną treścią art. 21 ust. 1 pkt 67 u.p.d.o.f. wolna od podatku dochodowego jest obecnie wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Opierając się na nowym brzmieniu tego przepisu, pracodawca może ofiarować pracownikowi pieniądze w kwocie do 380 zł, bez konieczności doliczania ich do przychodów ze stosunku pracy. Warunkiem neutralności podatkowej świadczenia jest jednak odpowiednie źródło jego finansowania, co oznacza, że środki powinny w całości pochodzić z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS).

Jeśli kryterium to zostanie spełnione, od wypłaconej kwoty nie będą także naliczane składki na ubezpieczenia społeczne ani składka na ubezpieczenie zdrowotne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Warto zwrócić uwagę, że podatkowy limit 380 zł odnosi się łącznie do wszystkich świadczeń rzeczowych i pieniężnych otrzymanych przez pracownika z ZFŚS w trakcie całego roku podatkowego.

PRZYKŁAD

W październiku br., w związku z koniecznością przeprowadzenia remontu mieszkania, Tomasz O. otrzymał na ten cel bezzwrotne dofinansowanie w kwocie 300 zł. Natomiast w grudniu, tytułem przedświątecznej pomocy materialnej, na konto podatnika wpłynęło dodatkowo 150 zł. W obu przypadkach pieniądze pochodziły z ZFŚS i wypłacone zostały na wniosek pracownika.

Wobec tego, że suma świadczeń otrzymanych przez Tomasza O. w 2009 r. przekroczy 380 zł, nadwyżka ponad tę kwotę stanie się przychodem ze stosunku pracy, od którego należy pobrać zaliczkę na podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

Jednak przekroczenie limitu podatkowego nie będzie miało wpływu na oskładkowanie świadczeń pieniężnych z ZFŚS. Podstawy wymiaru składek ZUS nie powiększają świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, bez względu na ich wysokość.

Wątpliwa pomoc socjalna

Możliwość otrzymania nieopodatkowanej gotówki jest kusząca. Jak wynika z praktyki, świąteczny prezent w takiej właśnie formie jest najbardziej oczekiwany przez beneficjentów.

Niestety, presja wywierana na pracodawców w tej sprawie może prowadzić do nadużyć, a w konsekwencji do przykrych skutków podatkowych i nie tylko podatkowych.

REKLAMA

Jak wynika z przepisów ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (j.t. Dz.U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn.zm.), środki zgromadzone w ramach tego funduszu powinny być przeznaczone na finansowanie działalności socjalnej.

Zgodnie z art. 2 pkt 1 tej ustawy przez pojęcie „działalność socjalna” rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Skoro zatem świadczenia rzeczowe lub pieniężne z ZFŚS mają charakter pomocy socjalnej, powinny być przyznawane tylko tym osobom, które potrzebują takiego wsparcia. W regulaminie funduszu należy zatem uściślić kryteria udzielania pomocy. Wskazuje na to art. 8 ust. 1 ustawy, który mówi, że przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Przypomina o tym również Ministerstwo Finansów w ciągle aktualnym piśmie z 27 kwietnia 1999 r. (nr PB3-942/722-136/WK/99): „przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że zakup bonów towarowych przez zakład pracy celem przekazania ich wszystkim pracownikom (bez oceny stopnia ich sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej) - nie może pochodzić ze środków funduszu. Zakup omawianych bonów może natomiast być sfinansowany z innych środków znajdujących się w dyspozycji pracodawców”.

Ponadto świadczenia z ZFŚS powinny być dostępne dla zainteresowanych dopiero po złożeniu przez nich wniosku, w którym określą oczekiwaną formę pomocy oraz wykażą (oświadczą) spełnienie kryteriów koniecznych do jej otrzymania.

Tymczasem świadczenia okolicznościowe, finansowane z funduszu, przyznawane są często wszystkim pracownikom danego zakładu w tej samej wysokości. Jest to działanie oczywiście niepoprawne, choć częściowo zrozumiałe - pracodawcy, dbając o dobrą atmosferę, nie chcą różnicować swoich pracowników ze względu na wysokość dochodów.

Ignorowanie zapisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych może jednak okazać się kosztowne. Jeśli bowiem w toku kontroli urząd skarbowy stwierdzi, że naruszono zasady (określone w ustawie lub w regulaminie funduszu) finansowania świadczeń z ZFŚS, pracodawca jako płatnik będzie odpowiadał za zaległości powstałe z tytułu niepobrania zaliczek na podatek. Taka sama odpowiedzialność może dotyczyć składek ZUS od wypłaconych kwot lub wartości udzielonych świadczeń rzeczowych (np. paczek świątecznych nieprawidłowo sfinansowanych środkami z funduszu). W sytuacji gdy nadużycia będą rażące, pracodawca powinien również liczyć się z konsekwencjami karno-skarbowymi. Ponadto, jeśli nieprawidłowy sposób gospodarowania środkami funduszu odkryje Państwowa Inspekcji Pracy, pracodawca może zostać pociągnięty do odpowiedzialności za wykroczenie.

Z powyższych względów, przed ofiarowaniem pracownikowi świątecznych prezentów (w postaci: gotówki, bonów, paczek) sfinansowanych z ZFŚS, pracodawca powinien rozważyć, czy świadczenie takie ma istotnie charakter pomocy socjalnej.

 

Wpływ źródła finansowania na koszty podatkowe

Nie ma przeszkód, aby część świadczeń okolicznościowych pokryta została ze środków ZFŚS (dla pracowników, którzy spełniają kryteria do uzyskania pomocy), a pozostała ze środków obrotowych pracodawcy. W takim przypadku zróżnicowana zostanie sytuacja podatkowa pracowników. Osoby otrzymujące świadczenie z funduszu będą zwolnione z podatku, natomiast u pozostałych pracowników przychody ze stosunku pracy ulegną zwiększeniu.

Również pracodawca powinien pamiętać, że nie ma możliwości zaliczenia świadczeń finansowanych z ZFŚS w ciężar własnych kosztów podatkowych. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 42 u.p.d.o.f. oraz art. 16 ust. 1 pkt 45 u.p.d.o.p. nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zadaniem powyższych norm jest zapobieganie podwójnemu odliczaniu tych samych wydatków - odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych zostały już bowiem wcześniej zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Natomiast udostępnione pracownikom świadczenia okolicznościowe sfinansowane ze środków obrotowych będą miały w całości walor kosztowy.

Dyskryminowane bony i talony

Powołana na wstępie nowelizacja nie zmieniła niczego w statusie bonów, talonów i innych znaków legitymacyjnych, uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi. Na gruncie art. 21 ust. 1 pkt 67 u.p.d.o.f. nadal nie są one uważane za świadczenia rzeczowe.

Bez względu zatem na to, z jakich źródeł ich zakup został sfinansowany, wartość bonów lub talonów wręczonych pracownikowi powiększy jego przychód do opodatkowania.

Pokrycie wydatków na zakup wymienionych znaków legitymacyjnych środkami z ZFŚS jest jednak korzystniejsze ze względu na brak obowiązku oskładkowania świadczeń.

Oczywiście, tak samo jak w przypadku świadczeń pieniężnych, uruchomienie zasobów funduszu powinno nastąpić jedynie w sytuacjach uzasadnionych koniecznością niesienia pracownikom pomocy socjalnej.

Omawiana zmiana art. 21 ust. 1 pkt 67 u.p.d.o.f. została w piśmiennictwie podatkowym przyjęta raczej krytycznie. W szczególności zwraca się uwagę na brak racjonalnych podstaw do podatkowego dyskryminowania bonów i talonów, które przecież w większym stopniu niż świadczenia pieniężne realizują cel socjalny.

W obecnym stanie prawnym pracodawca wahający się pomiędzy przyznaniem pracownikom ze środków ZFŚS bonów towarowych lub gotówki, powinien wybrać to drugie, jako wariant korzystniejszy podatkowo dla uprawnionego do pomocy.

Emeryci na szczególnych zasadach

Prawo do korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z ZFŚS mają nie tylko pracownicy i ich rodziny, ale także osoby niegdyś zatrudnione w danym zakładzie, a obecnie pobierające emeryturę lub rentę. Z uwagi na niezbyt wysokie uposażenie emeryci i renciści to grupa, do której często adresowane są świadczenia z funduszu, zarówno w postaci bonów towarowych, jak i gotówki. Podatkowe skutki tych świadczeń należy oceniać zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 38 u.p.d.o.f. Powołany przepis stanowi, że świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich poprzednio z zakładami pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy oraz od związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł - są wolne od podatku dochodowego.

Artykuł 21 ust. 1 pkt 38 u.p.d.o.f., odmiennie niż art. 21 ust. 1 pkt 67 u.p.d.o.f. odnoszący się do pracowników, nie wyłącza bonów i talonów z kategorii świadczeń rzeczowych. W związku z powyższym bony, talony lub inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi, otrzymane przez emerytów i rencistów, są zwolnione od podatku, jeśli mieszczą się we wspomnianym limicie. Interpretacja ta, choć wątpliwa od strony cywilnoprawnej (bony lub talony są rzeczami tylko w sensie nośnika pewnego uprawnienia), znajduje jednak potwierdzenie w licznych pismach urzędowych, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził, że: „zwolnienie na mocy powołanego przepisu ustawy podatkowej dotyczy jedynie otrzymywanych przez emerytów i rencistów świadczeń rzeczowych lub ekwiwalentów pieniężnych w zamian tych świadczeń, którymi są np. bilety do kina, teatru, karnety na basen czy siłownię, paczki świąteczne, bony towarowe itp. Zgodnie z powyższym zwolnieniu z opodatkowania podlega wartość świadczeń rzeczowych lub ekwiwalentów (w tym bonów towarowych) do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł” (pismo z 23 stycznia 2009 r., nr IBPBII/1/415-43/09/HK).

Zwolnieniu od podatku podlegać mogą również świadczenia pieniężne, ale tylko wówczas, gdy mają charakter ekwiwalentów w zamian za świadczenia rzeczowe. Jeśli więc były pracodawca zapragnie wspomóc emerytów przez wypłacenie im gotówki, to świadczenie w takiej formie, bez względu na wysokość dofinansowania, będzie opodatkowane. Aby beneficjenci mogli się cieszyć pieniędzmi bez obciążenia fiskalnego, pracodawca powinien uprzednio stworzyć możliwość wyboru pomiędzy świadczeniem rzeczowym (paczką, bonem towarowym) a jego gotówkowym zamiennikiem.

Mówi o tym interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 27 kwietnia 2009 r., nr ITPB2/415-153/09/AD: „Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, wnioskodawca zamierza byłym pracownikom będącym emerytami i rencistami wypłacić z funduszu socjalnego świadczenia pieniężne na przygotowanie świąt. Zatem nie można uznać, że świadczenia pieniężne, które otrzymają emeryci i renciści, mają charakter świadczeń rzeczowych lub ekwiwalentów pieniężnych w zamian tych świadczeń, wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sytuacja taka miałaby miejsce w przypadku, gdy emerytom i rencistom zostałyby przyznane np. paczki żywnościowe lub ekwiwalent pieniężny zamiast przysługujących im paczek”.

Przekroczenie kwotowej granicy świadczeń (tj. 2280 zł) powoduje, że płatnik (były zakład pracy) jest obowiązany do pobrania od nadwyżki zryczałtowanego podatku dochodowego w wysokości 10 proc. (art. 30 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f.). W takim wypadku emeryt, który otrzymał świadczenia rzeczowe o wartości ponadlimitowej, jest zobligowany do wpłacenia płatnikowi kwoty należnego podatku przed przekazaniem mu świadczenia.

Przedstawione zasady opodatkowania dotyczą wyłącznie tych emerytów i rencistów, którzy nie są już zatrudniani przez dany zakład pracy. Jeżeli, pomimo pobierania renty lub emerytury, podatnik pozostaje w stosunku pracy, jest traktowany tak jak pozostali pracownicy.

Małgorzata Rymarz 

Podstawa prawna:

art. 21 ust. 1 pkt 38, 67 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.).

Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

REKLAMA

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

5 sprawdzonych metod pozyskiwania klientów B2B, które działają w 2025 roku

Pozyskiwanie klientów biznesowych w 2025 roku wymaga elastyczności, innowacyjności i umiejętnego łączenia tradycyjnych oraz nowoczesnych metod sprzedaży. Zmieniające się preferencje klientów, rozwój technologii i rosnące znaczenie relacji międzyludzkich sprawiają, że firmy muszą dostosować swoje strategie, aby skutecznie docierać do nowych odbiorców. Dobry prawnik zadba o zgodność strategii z przepisami prawa oraz zapewni ochronę interesów firmy. Oto pięć sprawdzonych metod, które pomogą w pozyskiwaniu klientów w obecnym roku.

Family Business Future Summit - podsumowanie po konferencji

Pod koniec kwietnia niniejszego roku, odbyła się druga edycja wydarzenia Family Business Future Summit, które dedykowane jest przedsiębiorczości rodzinnej. Stolica Warmii i Mazur przez dwa dni gościła firmy rodzinne z całej Polski, aby esencjonalnie, inspirująco i innowacyjne opowiadać i rozmawiać o sukcesach oraz wyzwaniach stojących przed pionierami polskiej przedsiębiorczości.

Fundacja rodzinna po dwóch latach – jak zmienia się myślenie o sukcesji?

Jeszcze kilka lat temu o sukcesji w firmach mówiło się niewiele. Przedsiębiorcy odsuwali tę kwestię na później, często z uwagi na brak gotowości, aby się z nią zmierzyć. Mówienie o śmierci właściciela, przekazaniu firmy i zabezpieczeniu rodziny wciąż należało do tematów „na później”.

REKLAMA

Potencjał 33 GW z wiatraków na polskim morzu. To 57% zapotrzebowania kraju na energię. Co dalej z farmami wiatrowymi w 2026 i 2027 r.

Polski potencjał na wytwarzanie energii elektrycznej z wiatraków na morzu (offshore) wynosi 33 GW. To aż 57% rocznego zapotrzebowania kraju na energię. W 2026 i 2027 r. powstaną nowe farmy wiatrowe Baltic Power i Baltica 2. Jak zmieniają się przepisy? Co dalej?

Jak zwiększyć rentowność biura rachunkowego bez dodatkowych wydatków?

Branża księgowa to jedna z dziedzin, w których wynagrodzenie za świadczone usługi często jest mocno niedoszacowane, mimo tego, że błędy w księgowości mogą skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami dla przedsiębiorców. W związku z tak doniosłą rolą biur rachunkowych powinny one dbać o poziom rentowności, który pozwoli właścicielom skupić się na podnoszeniu jakości świadczonych usług oraz większego spokoju, co niewątpliwie pozytywnie wpływa na dobrostan właścicieli biur oraz ich pracowników.

REKLAMA