Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Próby wyłudzeń środków wzrosły o 100 proc.

Prawdziwa skala wyłudzeń środków z funduszy unijnych jest trudna do oszacowania. Polski system prawny jest źle przygotowany do walki z eurooszustami. Za brak szczelności systemu wydatkowania środków UE grożą nam sankcje Brukseli


Coraz powszechniejszy dostęp do unijnej pomocy przyciąga oszustów, którzy niezgodnie z prawem chcą pozyskać środki z UE. Ze statystyk organów ścigania wynika, że w 2006 roku liczba tego rodzaju przestępstw wzrosła, w porównaniu z ubiegłym rokiem o ponad 100 procent. Łączna kwota wszystkich nieprawidłowości zgłoszonych od momentu akcesji przez Ministerstwo Finansów do Brukseli wyniosła 8,2 mln euro. Najwięcej pieniędzy usiłowano wyłudzić ze Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, mechanizmu Wspólnej Polityki Rolnej oraz Funduszu Spójności.

Komisja nas zweryfikuje

– To naturalna kolej rzeczy. Wraz ze wzrostem stopnia wykorzystania środków unijnych rośnie również przestępczość – tłumaczy Przemysław Zapart, p. o. zastępcy dyrektora Departamentu Kontroli Skarbowej i Ministerstwa Finansów.
W liczbie nieprawidłowości przodują rolnicy, ze względu na największy dostęp do unijnych środków. Z samych tylko dopłat bezpośrednich korzysta rocznie ponad 1,5 miliona osób, które otrzymały łącznie w ubiegłym roku blisko 6,4 miliarda złotych. W 2005 roku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wykryła nieprawidłowości w ponad 13 proc., skontrolowanych gospodarstw, korzystających z pomocy. Zdaniem ARiMR większość z nich powstała w wyniku błędnego wypełnienia wniosku lub nieprecyzyjnie zadeklarowanej powierzchni gospodarstwa, a nie z chęci oszustwa. Jednak sytuacja nie jest jednoznaczna – ze względu na możliwości techniczne kontrolowanych jest rocznie jedynie 5 proc. losowo wybranych gospodarstw, czyli około 96 tys. Nie ma więc pewności, ilu wśród ponad miliona nieskontrolowanych beneficjentów pomocy znalazło się oszustów i jakich kwot nadużycia mogą dotyczyć.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przedsiębiorcy też wyłudzają

W przypadku przedsiębiorców zaskakuje nie liczba wyłudzeń, ale wysokość kwot, jakich dotyczą. Ministerstwo Finansów zanotowało np. przypadek, w którym nieuczciwy przedsiębiorca chciał wyłudzić blisko 1 milion euro. Niektóre wyłudzenia zostały wykryte już po przekazaniu pieniędzy na konta przestępców. Tak było w przypadku przelania na jeden projekt badawczy 233 tys. euro w ramach programu ZPORR oraz 106 tys. euro na projekt dotyczący poprawy jakości wody finansowany z Funduszu Spójności.
Wiele nieprawidłowości zanotowano też przy wypłacie stypendiów dla uczniów, refundowanych ze ZPORR. Nieprawidłowości te polegały głównie na przedstawianiu przez uczniów fałszywych dowodów potwierdzających zrealizowanie wydatków – mówi Przemysław Zapart. Tego typu nieprawidłowości wykryto w kilku powiatach. W jednej sprawie prowadzone jest postępowanie przez prokuraturę, które obejmuje ponad 250 osób. Ilość wykrytych przypadków wskazuje, że może to być zjawisko masowe, występujące w skali całego kraju – podkreśla ministerstwo. Ostatecznie, aby zablokować plagę wyłudzeń, zmieniono zasady rozliczania stypendiów.

Jak wyłudzają

Z danych ARiMR wynika, że w przypadku Sektorowego Programu Operacyjnego Rolnictwo najczęściej dochodzi do fałszerstw dokumentów potrzebnych do uzyskania unijnych dotacji.
Fałszowane są głównie dokumenty potwierdzające spełnianie kryteriów otrzymania pomocy oraz oferty handlowe. Częstym przypadkiem jest również zawyżanie ceny zakupu używanych maszyn rolniczych w celu uzyskania wyższego dofinansowania. Powiększa się też na papierze stada bydła lub próbuje dokumentować zakup maszyn rolniczych, który nie miał miejsca. Jeśli chodzi o dopłaty bezpośrednie, nagminną nieprawidłowością jest zawyżanie przez rolników powierzchni gospodarstw rolnych. Dla przykładu rolnik posiadający 5 hektarów gruntów rolnych we wniosku o płatność zadeklarował posiadanie 10-hektarowego gospodarstwa.
Przedsiębiorcy, chcąc zwiększyć szanse swoich firm na uzyskanie unijnej pomocy, wprowadzają w błąd instytucje finansujące co do ilości zaangażowania własnego kapitału w przedsięwzięcie finansowe objęte zwrotem kosztów.
– Przedsiębiorcy podają nieprawdziwe informacje dotyczące stanu finansowego przedsiębiorstwa, wysokości kapitału zakładowego, akcyjnego, wartości środków trwałych, aktywów i powiązań finansowych – mówi nadkomisarz Grażyna Puchalska z Komendy Głównej Policji.
Organy ścigania zwracają też uwagę na powtarzające się przypadki korupcji wśród urzędników mających wpływ na przydzielanie unijnych środków.

Jak walczyć z eurooszustwami

Sam system kontroli wydatkowania unijnych środków można porównać do piramidy, na której czubku znajduje się Komisja Europejska, która w sytuacji zbyt dużego wycieku może zakręcić kurek z dotacjami. Za prawidłowe zarządzanie poszczególnymi Programami Operacyjnymi i Funduszem Spójności odpowiedzialne są Instytucje Zarządzające umieszczone w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego oraz Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Za prawidłowe zarządzanie WPR odpowiedzialne są agencje płatnicze, czyli ARiMR oraz Agencja Rynku Rolnego.
Agencje płatnicze odpowiedzialne za wypłatę pieniędzy z poszczególnych programów stosują bardzo złożone metody walki z oszustami. Wszystkie, oprócz kilkuetapowej analizy dokumentów i wiarygodności potencjalnego beneficjenta, przeprowadzają również kontrole na miejscu realizacji projektu w trakcie lub nawet kilka lat po jego zakończeniu.
Natomiast instytucją odpowiedzialną za monitorowanie nieprawidłowości związanych z wykorzystywaniem środków unijnych jest Ministerstwo Finansów, gdzie usytuowane jest unijne przedstawicielstwo Europejskiego Biura do Walki z Korupcją i Przestępstwami Gospodarczymi (OLAF). Stąd też płyną informacje do Brukseli.
Do walki z eurooszustwami przygotowała się również policja. W maju tego roku Komendant Główny Policji powołał Zespół ds. Koordynacji Przedsięwzięć Policji w zakresie zwalczania przestępstw na szkodę interesów finansowych UE i Polski.

Potrzebne rozwiązania prawne

Polski system prawny jest gorzej przygotowany do walki z eurooszustami niż w innych krajach członkowskich UE. W Portugalii ustawa przewiduje zniesienie tajemnicy bankowej w przypadku istnienia dowodów na popełnienie przestępstwa podatkowego, jeśli sprawca czynów dopuścił się fałszywych zeznań. We Francji, w następstwie zmiany kodeksu postępowania karnego, przepisy dotyczące recydywy mają również zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów przez osobę skazaną wcześniej przez sąd jednego z pozostałych państw członkowskich.
W tym roku kończy się unijny budżet 2004-2006, w którym Polska miała do wykorzystania blisko 20 miliardów złotych. Za kilka miesięcy Komisja Europejska będzie chciała ocenić, jak szczelny jest system wydatkowania unijnych pieniędzy w Polsce. Skutki nieszczelnego systemu mogą nawet grozić zablokowaniem unijnych pieniędzy dla Polski.

POSTULUJEMY
Ministerstwo Rolnictwa powinno przygotować projekt nowelizacji ustawy o dopłatach bezpośrednich dla rolników, tak aby objąć kontrolą znacznie większą grupę rolników pozyskujących unijną pomoc.
Rząd powinien też przeznaczyć większe środki budżetowe dla agencji zarządzających programami na prowadzenie kontroli u beneficjentów.
Ministerstwo Sprawiedliwości powinno zaostrzyć w kodeksie karnym sankcje karne dla eurooszustów.



Tomasz Pietryga
Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: GP
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Kiedy Polacy najchętniej chodzą na zakupy?

    Sklepy convenience cieszą się największym ruchem w ciągu całego dnia. Jednak, podobnie jak supermarkety, są najbardziej oblegane o godz. 16.00. Z kolei 17.00 należy do dyskontów, a 18.00 – do hipermarketów, które są wybierane głównie wieczorami. A w jaki dzień tygodnia Polacy najczęściej robią zakupy?

    Automatyzacja magazynów: 93% firm nie widzi innej przyszłości

    Najnowsze badanie w branży magazynowej pokazuje dobitnie, że zachodzi właśnie radykalna zmiana w podejściu automatyzacji. Dekadę temu trudno było sobie wyobrazić, że w 2023 roku ponad jedna trzecia firm korzystać będzie z robotów w swoich magazynach

    Innowacje, które napędzają konkurencyjność

    Innowacyjność jest warunkiem koniecznym do zbudowania konkurencyjności firmy – takie zdanie podziela 66% Dyrektorów Finansowych w średnich i dużych przedsiębiorstwach przebadanych w ramach raportu „Od liczb do innowacji. Jak CFO przyśpiesza rozwój biznesu”.

    Energia ze słońca – czy możemy mieć jej za dużo?

    Nasłonecznienie w Polsce wynosi średnio około 1700 godzin rocznie. Jak się okazuje – wraz z wydłużającym się dniem – dla naszych sieci energetycznych może to być zbyt wiele. Czy ze względu na coraz wyższe temperatury staniemy przed koniecznością stworzenia infrastruktury magazynowania ciepła i chłodu?

    Polacy kochają nowe technologie, ale wciąż boją się 5G

    57 proc. Polaków deklaruje, że chce korzystać z nowych generacji sieci komórkowych 5G czy 6G. Ale pole elektromagnetyczne, związane z budową sieci 5G, wciąż budzi wiele obaw, szczególnie w kontekście jego wpływu na zdrowie. 

    Rolnicy sprzedali ok. 56 proc. nadwyżki zboża z zeszłego roku

    Rolnicy sprzedali ok. 56 proc. nadwyżki zboża z zeszłego roku - poinformował we wtorek w Programie I Polskiego Radia minister rolnictwa Robert Telus.

    Benefity pracownicze w Polsce i Europie. Czego chcą zatrudnieni?

    Załoga firmy zwraca uwagę na benefity. Jak dobrać, aby utrzymać satysfakcję?

    Branża hotelarska po pandemii. Jak odbudować?

    Polscy hotelarze kolejny rok z rzędu zmagają się z problemami. Zaraz po trudnym okresie pandemii w branże uderzyły rosnące koszty usług i podwyżka płacy minimalnej. To nieuchronnie prowadzi do podniesienia cen. Wielu z nich deklaruje, że oszczędniej spędzi urlop za granicami Polski.

    Co zdecyduje RPP w kwestii stóp procentowych?

    Najbliższe posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej odbędzie się 5-6 czerwca 2023 roku. Ostatnie podwyżki stóp procentowych odnotowaliśmy we wrześniu 2022 roku, kiedy RPP podniosła stopę referencyjną do poziomu 6,75 procent. Od tamtego momentu, pomimo wzrostu inflacji, stopy pozostają na niezmienionym poziomie. Kredytobiorcom przez ostatnie 8 miesięcy nie wzrosły raty, ale czy jest szansa na to, aby zaczęły one spadać?

    Bankowość dla niewidomych i słabo widzących

    W jaki sposób osoby niewidzące podpisują umowy w banku, wybierają pieniądze czy używają aplikacji mobilnych?

    Wraca temat obniżek stóp w Polsce – co na to złoty?

    O ile tempo spadku inflacji pozwoli, to na wrześniowym i/lub październikowym posiedzeniu RPP szansa na ewentualną zmianę ceny pieniądza byłaby największa. Wcześniej na takowy ruch nie ma specjalnie szans. Choć na 21 sierpnia zaplanowane jest także posiedzenie, ma ono jednak charakter niedecyzyjny.

    Czy łatwo jest ogłosić upadłość firmy w Polsce?

    Ogłoszenie upadłości jest jednym ze sposobów na poradzenie sobie ze spłatą zobowiązań firmy. Nie jest on jednak dostępny dla wszystkich. Od kilku lat obserwujemy systematyczny spadek liczby firm, które decydują się na ogłoszenie upadłości.

    Zwiastun likwidacji gotówki? Dania wstrzymuje import waluty

    Dania, Szwecja i Norwegia wstrzymały import własnej waluty. Tych koron nie wymienimy również w polskich bankach. Czy jest to powód do niepokoju dla osób, które ulokowały swoje środki finansowe w obcych walutach? Czemu niektóre kraje chcą się pozbyć gotówki? 

    Komisja Europejska przedłużyła zakaz importu z Ukrainy produktów rolnych do połowy września

    Komisja Europejska przedłużyła do połowy września unijny zakazu importu z Ukrainy pszenicy, kukurydzy, rzepaku i słonecznika - przekazało PAP źródło unijne. Wszedł on w życie 2 maja 2023 r. i zastąpił jednostronne decyzje o zakazie importu wprowadzone przez państwa graniczące z Ukrainą, w tym Polskę.

    Koniec stanu zagrożenia epidemicznego oznacza zmiany dla przedsiębiorców

    W związku z planowanym odwołaniem od dnia 1 lipca 2023 r. stanu zagrożenia epidemicznego, przedsiębiorcy powinni przygotować się na szereg zmian. Dotyczą one przede wszystkimi przepisów, które uchwalane były „na czas obowiązywania stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego”. 

    Londyn na pierwszym miejscu najbardziej rozpoznawalnych marek miast na świecie. Czy w rankingu znalazło się polskie miasto?

    Londyn znalazł się na pierwszym miejscu najbardziej rozpoznawalnych marek miast na świecie. W światowym rankingu znalazło się tylko jedno polskie miasto. Które?

    Fiskus coraz chętniej blokuje rachunki bankowe

    Według danych Ministerstwa Finansów, w pierwszym kwartale br. liczba blokad rachunków bankowych z wykorzystaniem STIR wzrosła o ponad 54% rdr. 

    W 2026 r. prawie 100 proc. gospodarstw domowych podłączonych do internetu

    Plan na 2026 r. zakłada, że w każdym województwie będziemy mieli prawie 100 proc. gospodarstw domowych podłączonych do internetu - zapowiedział minister cyfryzacji Janusz Cieszyński. Dodał, że w lipcu ruszy konkurs, który wyłoni firmy mające zrealizować szerokopasmowe inwestycje.

    Min. Telus: ponad 50 proc. nadwyżki zboża zostało już skupione od polskich rolników

    Ponad 50 proc. nadwyżki zboża zostało już od rolników skupione. Nie ma zatoru, jeśli chodzi o eksport z Polski - powiedział w piątek w Studiu PAP minister rolnictwa i rozwoju wsi Robert Telus.

    Kampania digitalowa dla mikrofirmy – co zrobić, by była opłacalna?

    Podjęcie się wdrożenia działań digitalowych jest dopiero pierwszym krokiem w drodze po sukces. Kolejnym z nich jest przygotowanie odpowiednich materiałów, bieżąca analiza i wyciąganie wniosków na podstawie zgromadzonych danych. Na co więc powinniśmy zwrócić uwagę?

    Internet wszystkiego. Czym jest ta innowacyjna technologia?

    Rozwój mikroprocesorów odmienił nasze życie na wiele sposobów. Ogromna liczba współczesnych produktów korzysta dziś z tych urządzeń po to, by łączyć się z Internetem. Od inteligentnych lodówek, które informują o tym, kiedy należy kupić mleko, po samochody, które automatycznie aktualizują swoje oprogramowanie.

    Od 5 czerwca ostatni nabór wniosków dla firm, które ucierpiały na brexicie

    Ostatni nabór wniosków w programie Re_Open UK rozpocznie się 5 czerwca tego roku. O wsparcie mogą się starać przedsiębiorcy, którzy ponieśli straty w wyniku brexitu - poinformował minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda.

    Gdynia - port uniwersalny zdolny przeładowywać wszystkie grupy ładunków

    Port Gdynia jako port uniwersalny musi zgodnie ze strategią przeładowywać wszystkie grupy ładunków. Tak jak w ostatnim czasie stawiliśmy czoła ładunkom masowym, tak w dalszym ciągu będziemy się w tym kierunku rozwijali - powiedział  w Sopocie prezes Morskiego Portu Gdynia Jacek Sadaj.

    PIE: spowolnienie w przemyśle przyczynia się do obniżania oczekiwań inflacyjnych

    Spowolnienie w przemyśle przyczynia się do obniżania oczekiwań inflacyjnych – napisali w czwartek analitycy PIE w komentarzu do PMI.

    Pół roku ochrony przed wysokimi cenami

    Polacy od jesieni korzystają z Tarczy Solidarnościowej, dzięki której ceny netto energii elektrycznej dla gospodarstw domowych nie wzrosły. Wszystkim gospodarstwom domowym w Polsce przysługuje limit 2 000 kWh zużycia, do którego koszt energii w ponad połowie dotuje rząd i spółki energetyczne. Są również wyższe limity - nawet do 3 000 kWh - jednak aby móc z nich skorzystać, konieczne jest złożenie specjalnego wniosku. Termin upływa z końcem czerwca.