REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Próby wyłudzeń środków wzrosły o 100 proc.

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Prawdziwa skala wyłudzeń środków z funduszy unijnych jest trudna do oszacowania. Polski system prawny jest źle przygotowany do walki z eurooszustami. Za brak szczelności systemu wydatkowania środków UE grożą nam sankcje Brukseli


Coraz powszechniejszy dostęp do unijnej pomocy przyciąga oszustów, którzy niezgodnie z prawem chcą pozyskać środki z UE. Ze statystyk organów ścigania wynika, że w 2006 roku liczba tego rodzaju przestępstw wzrosła, w porównaniu z ubiegłym rokiem o ponad 100 procent. Łączna kwota wszystkich nieprawidłowości zgłoszonych od momentu akcesji przez Ministerstwo Finansów do Brukseli wyniosła 8,2 mln euro. Najwięcej pieniędzy usiłowano wyłudzić ze Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, mechanizmu Wspólnej Polityki Rolnej oraz Funduszu Spójności.

Komisja nas zweryfikuje

– To naturalna kolej rzeczy. Wraz ze wzrostem stopnia wykorzystania środków unijnych rośnie również przestępczość – tłumaczy Przemysław Zapart, p. o. zastępcy dyrektora Departamentu Kontroli Skarbowej i Ministerstwa Finansów.
W liczbie nieprawidłowości przodują rolnicy, ze względu na największy dostęp do unijnych środków. Z samych tylko dopłat bezpośrednich korzysta rocznie ponad 1,5 miliona osób, które otrzymały łącznie w ubiegłym roku blisko 6,4 miliarda złotych. W 2005 roku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wykryła nieprawidłowości w ponad 13 proc., skontrolowanych gospodarstw, korzystających z pomocy. Zdaniem ARiMR większość z nich powstała w wyniku błędnego wypełnienia wniosku lub nieprecyzyjnie zadeklarowanej powierzchni gospodarstwa, a nie z chęci oszustwa. Jednak sytuacja nie jest jednoznaczna – ze względu na możliwości techniczne kontrolowanych jest rocznie jedynie 5 proc. losowo wybranych gospodarstw, czyli około 96 tys. Nie ma więc pewności, ilu wśród ponad miliona nieskontrolowanych beneficjentów pomocy znalazło się oszustów i jakich kwot nadużycia mogą dotyczyć.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przedsiębiorcy też wyłudzają

W przypadku przedsiębiorców zaskakuje nie liczba wyłudzeń, ale wysokość kwot, jakich dotyczą. Ministerstwo Finansów zanotowało np. przypadek, w którym nieuczciwy przedsiębiorca chciał wyłudzić blisko 1 milion euro. Niektóre wyłudzenia zostały wykryte już po przekazaniu pieniędzy na konta przestępców. Tak było w przypadku przelania na jeden projekt badawczy 233 tys. euro w ramach programu ZPORR oraz 106 tys. euro na projekt dotyczący poprawy jakości wody finansowany z Funduszu Spójności.
Wiele nieprawidłowości zanotowano też przy wypłacie stypendiów dla uczniów, refundowanych ze ZPORR. Nieprawidłowości te polegały głównie na przedstawianiu przez uczniów fałszywych dowodów potwierdzających zrealizowanie wydatków – mówi Przemysław Zapart. Tego typu nieprawidłowości wykryto w kilku powiatach. W jednej sprawie prowadzone jest postępowanie przez prokuraturę, które obejmuje ponad 250 osób. Ilość wykrytych przypadków wskazuje, że może to być zjawisko masowe, występujące w skali całego kraju – podkreśla ministerstwo. Ostatecznie, aby zablokować plagę wyłudzeń, zmieniono zasady rozliczania stypendiów.

Jak wyłudzają

Z danych ARiMR wynika, że w przypadku Sektorowego Programu Operacyjnego Rolnictwo najczęściej dochodzi do fałszerstw dokumentów potrzebnych do uzyskania unijnych dotacji.
Fałszowane są głównie dokumenty potwierdzające spełnianie kryteriów otrzymania pomocy oraz oferty handlowe. Częstym przypadkiem jest również zawyżanie ceny zakupu używanych maszyn rolniczych w celu uzyskania wyższego dofinansowania. Powiększa się też na papierze stada bydła lub próbuje dokumentować zakup maszyn rolniczych, który nie miał miejsca. Jeśli chodzi o dopłaty bezpośrednie, nagminną nieprawidłowością jest zawyżanie przez rolników powierzchni gospodarstw rolnych. Dla przykładu rolnik posiadający 5 hektarów gruntów rolnych we wniosku o płatność zadeklarował posiadanie 10-hektarowego gospodarstwa.
Przedsiębiorcy, chcąc zwiększyć szanse swoich firm na uzyskanie unijnej pomocy, wprowadzają w błąd instytucje finansujące co do ilości zaangażowania własnego kapitału w przedsięwzięcie finansowe objęte zwrotem kosztów.
– Przedsiębiorcy podają nieprawdziwe informacje dotyczące stanu finansowego przedsiębiorstwa, wysokości kapitału zakładowego, akcyjnego, wartości środków trwałych, aktywów i powiązań finansowych – mówi nadkomisarz Grażyna Puchalska z Komendy Głównej Policji.
Organy ścigania zwracają też uwagę na powtarzające się przypadki korupcji wśród urzędników mających wpływ na przydzielanie unijnych środków.

Jak walczyć z eurooszustwami

Sam system kontroli wydatkowania unijnych środków można porównać do piramidy, na której czubku znajduje się Komisja Europejska, która w sytuacji zbyt dużego wycieku może zakręcić kurek z dotacjami. Za prawidłowe zarządzanie poszczególnymi Programami Operacyjnymi i Funduszem Spójności odpowiedzialne są Instytucje Zarządzające umieszczone w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego oraz Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Za prawidłowe zarządzanie WPR odpowiedzialne są agencje płatnicze, czyli ARiMR oraz Agencja Rynku Rolnego.
Agencje płatnicze odpowiedzialne za wypłatę pieniędzy z poszczególnych programów stosują bardzo złożone metody walki z oszustami. Wszystkie, oprócz kilkuetapowej analizy dokumentów i wiarygodności potencjalnego beneficjenta, przeprowadzają również kontrole na miejscu realizacji projektu w trakcie lub nawet kilka lat po jego zakończeniu.
Natomiast instytucją odpowiedzialną za monitorowanie nieprawidłowości związanych z wykorzystywaniem środków unijnych jest Ministerstwo Finansów, gdzie usytuowane jest unijne przedstawicielstwo Europejskiego Biura do Walki z Korupcją i Przestępstwami Gospodarczymi (OLAF). Stąd też płyną informacje do Brukseli.
Do walki z eurooszustwami przygotowała się również policja. W maju tego roku Komendant Główny Policji powołał Zespół ds. Koordynacji Przedsięwzięć Policji w zakresie zwalczania przestępstw na szkodę interesów finansowych UE i Polski.

Potrzebne rozwiązania prawne

Polski system prawny jest gorzej przygotowany do walki z eurooszustami niż w innych krajach członkowskich UE. W Portugalii ustawa przewiduje zniesienie tajemnicy bankowej w przypadku istnienia dowodów na popełnienie przestępstwa podatkowego, jeśli sprawca czynów dopuścił się fałszywych zeznań. We Francji, w następstwie zmiany kodeksu postępowania karnego, przepisy dotyczące recydywy mają również zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów przez osobę skazaną wcześniej przez sąd jednego z pozostałych państw członkowskich.
W tym roku kończy się unijny budżet 2004-2006, w którym Polska miała do wykorzystania blisko 20 miliardów złotych. Za kilka miesięcy Komisja Europejska będzie chciała ocenić, jak szczelny jest system wydatkowania unijnych pieniędzy w Polsce. Skutki nieszczelnego systemu mogą nawet grozić zablokowaniem unijnych pieniędzy dla Polski.

POSTULUJEMY
Ministerstwo Rolnictwa powinno przygotować projekt nowelizacji ustawy o dopłatach bezpośrednich dla rolników, tak aby objąć kontrolą znacznie większą grupę rolników pozyskujących unijną pomoc.
Rząd powinien też przeznaczyć większe środki budżetowe dla agencji zarządzających programami na prowadzenie kontroli u beneficjentów.
Ministerstwo Sprawiedliwości powinno zaostrzyć w kodeksie karnym sankcje karne dla eurooszustów.



Tomasz Pietryga
Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ekspert BCC o wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2026 r.: „po raz pierwszy od wielu lat (rząd) pozwolił zadziałać algorytmowi wpisanemu w ustawę”. W ocenie eksperta, jest to ulga dla pracodawców

Od stycznia 2026 r. wzrośnie zarówno płaca minimalna, jak i minimalna stawka godzinowa. Rząd przyjął w tej sprawie rozporządzenie. Rozporządzenie z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. zostało ogłoszone w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Zamknięcie granicy z Białorusią 2025 a siła wyższa w kontraktach handlowych. Konsekwencje dla biznesu

Czy zamknięcie granicy z Białorusią w 2025 roku to trzęsienie ziemi w kontraktach handlowych i biznesie? Nie. To test zarządzania ryzykiem kontraktowym w łańcuchu dostaw. Czy można powołać się na siłę wyższą?

Dłuższy okres kontroli drogowej: nic się nie ukryje przed inspekcją? Jak firmy transportowe mogą uniknąć częstszych i wyższych kar?

Mija kilka miesięcy od wprowadzenia nowych zasad sprawdzania kierowców na drodze. Zmiana przepisów, wynikająca z pakietu mobilności, dwukrotnie wydłużyła okres kontroli drogowej: z 28 do 56 dni wstecz. Dla inspekcji transportowych w UE to znacznie rozszerzone możliwości nadzoru, dla przedsiębiorstw transportowych – szereg kolejnych wyzwań. Jak sobie radzić w zupełnie innej rzeczywistości kontrolnej, by unikać kar finansowych i innych poważnych konsekwencji?

Gdy przedsiębiorca jest w trudnej sytuacji, ZUS może przejąć wypłatę zasiłków

Brak płynności finansowej płatnika składek, który zatrudnia powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników. Takimi świadczeniami są zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. W takiej sytuacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych może pomóc i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

REKLAMA

Bezpłatny webinar: Czas na e-porządek w fakturach zakupowych

Zapanuj nad kosztami, przyspiesz pracę, zredukuj błędy. Obowiązkowy KseF przyspieszył procesy digitalizacji obiegu faktur. Wykorzystaj ten trend do kolejnych automatyzacji, również w obsłudze faktur przychodzących. Lepsza kontrola nad kosztami, eliminacja dokumentów papierowych i mniej pomyłek to mniej pracy dla finansów.

Pracodawcy będą musieli bardziej chronić pracowników przed upałami. Zmiany już od 1 stycznia 2027 r.

Dotychczas polskie prawo regulowało jedynie minimalne temperatury w miejscu pracy. Wkrótce może się to zmienić – rząd przygotował projekt przepisów wprowadzających limity także dla upałów. To odpowiedź na coraz częstsze fale wysokich temperatur w Polsce.

Przywództwo to wspólna misja

Rozmowa z Piotrem Kolmasem, konsultantem biznesowym, i Sławomirem Faconem, dyrektorem odpowiedzialnym za rekrutację i rozwój pracowników w PLL LOT, autorami książki „The Team. Nowoczesne przywództwo Mission Command”, o koncepcji wywodzącej się z elitarnych sił specjalnych, która z powodzeniem sprawdza się w biznesie

Rośnie liczba donosów do skarbówki, ale tylko kilka procent informacji się potwierdza [DANE Z KAS]

Jak wynika z danych przekazanych przez 16 Izb Administracji Skarbowej, w I połowie br. liczba informacji sygnalnych, a więc tzw. donosów, skierowanych do jednostek KAS wyniosła 37,2 tys. Przy tym zestawienie nie jest pełne, bowiem nie zakończył się obowiązek sprawozdawczy urzędów skarbowych w tym zakresie. Zatem na chwilę obecną to o 4,2% więcej niż w analogicznym okresie 2024 roku, kiedy było ich 35,7 tys. Natomiast, zestawiając tegoroczne dane z tymi z I połowy 2023 roku, widać wzrost o 6%. Wówczas odnotowano 35,1 tys. takich przypadków. Poniżej omówienie dotychczasowych danych z Krajowej Administracji Skarbowej.

REKLAMA

Wygoda, bezpieczeństwo, prestiż – trzy filary nowoczesnego biznesu

Cyfryzacja, zielona transformacja i konieczność reagowania na coraz szybsze zmiany rynkowe sprawiają, że współczesnym firmom potrzebne są nie tylko tradycyjne narzędzia finansowe. Przedsiębiorcy oczekują nowoczesnych rozwiązań, które usprawnią zarządzanie biznesem, oszczędzą czas i zminimalizują ryzyko. Bank BNP Paribas odpowiada na te potrzeby, oferując innowacyjne pakiety rachunków oraz prestiżową kartę Mastercard Business World Elite. To narzędzia, które pomagają firmom z różnych branż - od e-commerce, przez usługi i budownictwo, aż po handel międzynarodowy - zachować stabilność i skutecznie rozwijać biznes.

Webinar: Architekci zmiany

Jak dobrać zespół, który skutecznie przeprowadzi transformację?

REKLAMA