REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Próby wyłudzeń środków wzrosły o 100 proc.

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Prawdziwa skala wyłudzeń środków z funduszy unijnych jest trudna do oszacowania. Polski system prawny jest źle przygotowany do walki z eurooszustami. Za brak szczelności systemu wydatkowania środków UE grożą nam sankcje Brukseli


Coraz powszechniejszy dostęp do unijnej pomocy przyciąga oszustów, którzy niezgodnie z prawem chcą pozyskać środki z UE. Ze statystyk organów ścigania wynika, że w 2006 roku liczba tego rodzaju przestępstw wzrosła, w porównaniu z ubiegłym rokiem o ponad 100 procent. Łączna kwota wszystkich nieprawidłowości zgłoszonych od momentu akcesji przez Ministerstwo Finansów do Brukseli wyniosła 8,2 mln euro. Najwięcej pieniędzy usiłowano wyłudzić ze Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, mechanizmu Wspólnej Polityki Rolnej oraz Funduszu Spójności.

Komisja nas zweryfikuje

– To naturalna kolej rzeczy. Wraz ze wzrostem stopnia wykorzystania środków unijnych rośnie również przestępczość – tłumaczy Przemysław Zapart, p. o. zastępcy dyrektora Departamentu Kontroli Skarbowej i Ministerstwa Finansów.
W liczbie nieprawidłowości przodują rolnicy, ze względu na największy dostęp do unijnych środków. Z samych tylko dopłat bezpośrednich korzysta rocznie ponad 1,5 miliona osób, które otrzymały łącznie w ubiegłym roku blisko 6,4 miliarda złotych. W 2005 roku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wykryła nieprawidłowości w ponad 13 proc., skontrolowanych gospodarstw, korzystających z pomocy. Zdaniem ARiMR większość z nich powstała w wyniku błędnego wypełnienia wniosku lub nieprecyzyjnie zadeklarowanej powierzchni gospodarstwa, a nie z chęci oszustwa. Jednak sytuacja nie jest jednoznaczna – ze względu na możliwości techniczne kontrolowanych jest rocznie jedynie 5 proc. losowo wybranych gospodarstw, czyli około 96 tys. Nie ma więc pewności, ilu wśród ponad miliona nieskontrolowanych beneficjentów pomocy znalazło się oszustów i jakich kwot nadużycia mogą dotyczyć.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przedsiębiorcy też wyłudzają

W przypadku przedsiębiorców zaskakuje nie liczba wyłudzeń, ale wysokość kwot, jakich dotyczą. Ministerstwo Finansów zanotowało np. przypadek, w którym nieuczciwy przedsiębiorca chciał wyłudzić blisko 1 milion euro. Niektóre wyłudzenia zostały wykryte już po przekazaniu pieniędzy na konta przestępców. Tak było w przypadku przelania na jeden projekt badawczy 233 tys. euro w ramach programu ZPORR oraz 106 tys. euro na projekt dotyczący poprawy jakości wody finansowany z Funduszu Spójności.
Wiele nieprawidłowości zanotowano też przy wypłacie stypendiów dla uczniów, refundowanych ze ZPORR. Nieprawidłowości te polegały głównie na przedstawianiu przez uczniów fałszywych dowodów potwierdzających zrealizowanie wydatków – mówi Przemysław Zapart. Tego typu nieprawidłowości wykryto w kilku powiatach. W jednej sprawie prowadzone jest postępowanie przez prokuraturę, które obejmuje ponad 250 osób. Ilość wykrytych przypadków wskazuje, że może to być zjawisko masowe, występujące w skali całego kraju – podkreśla ministerstwo. Ostatecznie, aby zablokować plagę wyłudzeń, zmieniono zasady rozliczania stypendiów.

Jak wyłudzają

Z danych ARiMR wynika, że w przypadku Sektorowego Programu Operacyjnego Rolnictwo najczęściej dochodzi do fałszerstw dokumentów potrzebnych do uzyskania unijnych dotacji.
Fałszowane są głównie dokumenty potwierdzające spełnianie kryteriów otrzymania pomocy oraz oferty handlowe. Częstym przypadkiem jest również zawyżanie ceny zakupu używanych maszyn rolniczych w celu uzyskania wyższego dofinansowania. Powiększa się też na papierze stada bydła lub próbuje dokumentować zakup maszyn rolniczych, który nie miał miejsca. Jeśli chodzi o dopłaty bezpośrednie, nagminną nieprawidłowością jest zawyżanie przez rolników powierzchni gospodarstw rolnych. Dla przykładu rolnik posiadający 5 hektarów gruntów rolnych we wniosku o płatność zadeklarował posiadanie 10-hektarowego gospodarstwa.
Przedsiębiorcy, chcąc zwiększyć szanse swoich firm na uzyskanie unijnej pomocy, wprowadzają w błąd instytucje finansujące co do ilości zaangażowania własnego kapitału w przedsięwzięcie finansowe objęte zwrotem kosztów.
– Przedsiębiorcy podają nieprawdziwe informacje dotyczące stanu finansowego przedsiębiorstwa, wysokości kapitału zakładowego, akcyjnego, wartości środków trwałych, aktywów i powiązań finansowych – mówi nadkomisarz Grażyna Puchalska z Komendy Głównej Policji.
Organy ścigania zwracają też uwagę na powtarzające się przypadki korupcji wśród urzędników mających wpływ na przydzielanie unijnych środków.

Jak walczyć z eurooszustwami

Sam system kontroli wydatkowania unijnych środków można porównać do piramidy, na której czubku znajduje się Komisja Europejska, która w sytuacji zbyt dużego wycieku może zakręcić kurek z dotacjami. Za prawidłowe zarządzanie poszczególnymi Programami Operacyjnymi i Funduszem Spójności odpowiedzialne są Instytucje Zarządzające umieszczone w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego oraz Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Za prawidłowe zarządzanie WPR odpowiedzialne są agencje płatnicze, czyli ARiMR oraz Agencja Rynku Rolnego.
Agencje płatnicze odpowiedzialne za wypłatę pieniędzy z poszczególnych programów stosują bardzo złożone metody walki z oszustami. Wszystkie, oprócz kilkuetapowej analizy dokumentów i wiarygodności potencjalnego beneficjenta, przeprowadzają również kontrole na miejscu realizacji projektu w trakcie lub nawet kilka lat po jego zakończeniu.
Natomiast instytucją odpowiedzialną za monitorowanie nieprawidłowości związanych z wykorzystywaniem środków unijnych jest Ministerstwo Finansów, gdzie usytuowane jest unijne przedstawicielstwo Europejskiego Biura do Walki z Korupcją i Przestępstwami Gospodarczymi (OLAF). Stąd też płyną informacje do Brukseli.
Do walki z eurooszustwami przygotowała się również policja. W maju tego roku Komendant Główny Policji powołał Zespół ds. Koordynacji Przedsięwzięć Policji w zakresie zwalczania przestępstw na szkodę interesów finansowych UE i Polski.

Potrzebne rozwiązania prawne

Polski system prawny jest gorzej przygotowany do walki z eurooszustami niż w innych krajach członkowskich UE. W Portugalii ustawa przewiduje zniesienie tajemnicy bankowej w przypadku istnienia dowodów na popełnienie przestępstwa podatkowego, jeśli sprawca czynów dopuścił się fałszywych zeznań. We Francji, w następstwie zmiany kodeksu postępowania karnego, przepisy dotyczące recydywy mają również zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów przez osobę skazaną wcześniej przez sąd jednego z pozostałych państw członkowskich.
W tym roku kończy się unijny budżet 2004-2006, w którym Polska miała do wykorzystania blisko 20 miliardów złotych. Za kilka miesięcy Komisja Europejska będzie chciała ocenić, jak szczelny jest system wydatkowania unijnych pieniędzy w Polsce. Skutki nieszczelnego systemu mogą nawet grozić zablokowaniem unijnych pieniędzy dla Polski.

POSTULUJEMY
Ministerstwo Rolnictwa powinno przygotować projekt nowelizacji ustawy o dopłatach bezpośrednich dla rolników, tak aby objąć kontrolą znacznie większą grupę rolników pozyskujących unijną pomoc.
Rząd powinien też przeznaczyć większe środki budżetowe dla agencji zarządzających programami na prowadzenie kontroli u beneficjentów.
Ministerstwo Sprawiedliwości powinno zaostrzyć w kodeksie karnym sankcje karne dla eurooszustów.



Tomasz Pietryga
Zapisz się na newsletter
Zakładasz firmę? A może ją rozwijasz? Chcesz jak najbardziej efektywnie prowadzić swój biznes? Z naszym newsletterem będziesz zawsze na bieżąco.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moja firma
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Relaks nie jest dla słabych. Dlaczego liderom tak trudno jest odpoczywać?

Wyobraź sobie, że siedzisz z kubkiem ulubionej herbaty, czujesz bryzę morską, przymykasz oczy, czując promienie słońca na twarzy i… nie masz wyrzutów sumienia. W twojej głowie nie pędzi pendolino tematów, kamieni milowych i zadań, które czekają w kolejce do pilnej realizacji, telefon służbowy milczy. Brzmi jak science fiction? W świecie liderów odpoczynek to często temat tabu, a relaks – luksus, na który prawdziwy przywódca nie może sobie pozwolić. Uważam, że to już najwyższy czas, abyśmy przestali się oszukiwać i zaczęli zadawać niewygodne pytania dotyczące relaksu – przede wszystkim sobie - powiedziała Dyrektorka zarządzająca, dyrektorka Departamentu Zasobów Ludzkich i Organizacji w KIR Dorota Dublanka.

Polscy wykonawcy działający na rynku niemieckim powinni znać VOB/B

VOB/B nadal jest w Niemczech często stosowanym narzędziem prawnym. Jak w pełni wykorzystać zalety tego sprawdzonego zbioru przepisów, minimalizując jednocześnie ryzyko?

BCC ostrzega: firmy muszą przyspieszyć wdrażanie KSeF. Ustawa już po pierwszym czytaniu w Sejmie

Prace legislacyjne nad ustawą wdrażającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) wchodzą w końcową fazę. Sejm skierował projekt nowelizacji VAT do komisji finansów publicznych, która pozytywnie go zaopiniowała wraz z poprawkami.

Zakupy w sklepie stacjonarnym a reklamacja. Co może konsument?

Od wielu lat obowiązuje ustawa o prawach konsumenta. W wyniku implementowania do polskiego systemu prawa regulacji unijnej, od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono do tej ustawy bardzo ważne, korzystne dla konsumentów rozwiązania.

REKLAMA

Ponad 650 tys. firm skorzystało z wakacji składkowych w pierwszym półroczu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że w pierwszym półroczu 2025 r. z wakacji składkowych skorzystało 657,5 tys. przedsiębiorców. Gdzie można znaleźć informacje o uldze?

Vibe coding - czy AI zredukuje koszty tworzenia oprogramowania, a programiści będą zbędni?

Kiedy pracowałem wczoraj wieczorem nad newsletterem, do szablonu potrzebowałem wołacza imienia – chciałem, żeby mail zaczynał się od “Witaj Marku”, zamiast „Witaj Marek”. W Excelu nie da się tego zrobić w prosty sposób, a na ręczne przerobienie wszystkich rekordów straciłbym długie godziny. Poprosiłem więc ChatGPT o skrypt, który zrobi to za mnie. Po trzech sekundach miałem działający kod, a wołacze przerobiłem w 20 minut. Więcej czasu zapewne zajęłoby spotkanie, na którym zleciłbym komuś to zadanie. Czy coraz więcej takich zadań nie będzie już wymagać udziału człowieka?

Wellbeing, który naprawdę działa. Arłamów Business Challenge 2025 pokazuje, jak budować silne organizacje w czasach kryzysu zaangażowania

Arłamów, 30 czerwca 2025 – „Zaangażowanie pracowników w Polsce wynosi jedynie 8%. Czas przestać mówić o benefitach i zacząć praktykować realny well-doing” – te słowa Jacka Santorskiego, psychologa biznesu i społecznego, wybrzmiały wyjątkowo mocno w trakcie tegorocznej edycji Arłamów Business Challenge.

Nie uczą się i nie pracują. Polscy NEET często są niewidzialni dla systemu

Jak pokazuje najnowszy raport Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, około 10% młodych Polaków nie uczy się ani nie pracuje. Kim są polscy NEET i dlaczego jest to realny problem społeczny?

REKLAMA

Polska inwestycyjna zapaść – co hamuje rozwój i jak to zmienić?

Od 2015 roku stopa inwestycji w Polsce systematycznie spada. Choć może się to wydawać abstrakcyjnym wskaźnikiem makroekonomicznym, jego skutki odczuwamy wszyscy – wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego, mniejszy przyrost zamożności, trudniejsza pogoń za Zachodem. Dlaczego tak się dzieje i czy można to odwrócić? O tym rozmawiali Szymon Glonek oraz dr Anna Szymańska z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

REKLAMA