Wyrok ETS pozwoli odzyskać sankcję VAT

Trybunał Konstytucyjny na początku września stwierdził, że stosowanie wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, dodatkowego zobowiązania podatkowego, czyli sankcji VAT i odpowiedzialności za przestępstwa albo wykroczenia skarbowe w postępowaniu karnym skarbowym, narusza konstytucyjną zasadę państwa prawnego (sygn. akt P 43/06). Orzeczenie korzystne dla podatników nie kończy jednak sporu dotyczącego polskiej sankcji VAT. Czekamy bowiem na rozstrzygnięcie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w tej sprawie. Część podatników, nie czekając jednak na rozstrzygnięcie ETS, już teraz myśli o odzyskaniu zapłaconej sankcji. Możliwość taką mają jednak tylko osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Pozostali podatnicy muszą czekać na wyrok ETS, który zajmie się sankcją szerzej niż TK. Ma bowiem orzec, czy sankcja VAT jest w ogóle dopuszczalna. Jeśli wyrok ETS będzie korzystny dla podatników, czyli Trybunał uzna, że jest ona niedozwolona, podatnicy będą mogli starać się o odzyskanie nienależnie zapłaconej sankcji.

TK w wydanym ostatnio wyroku powtórzył swoje rozstrzygnięcie z okresu obowiązywania starej ustawy o VAT, stwierdzając, że niedopuszczalne jest stosowanie 30-proc. sankcji wobec podatników będących osobami fizycznymi, którzy podlegają również odpowiedzialności na podstawie kodeksu karnego skarbowego. Różnica polega na tym, że w poprzednim wyroku z 1998 roku (sygn. akt K 17/97) TK odniósł się wyłącznie do wykroczeń skarbowych, a obecnie podkreślił, że zakaz podwójnego karania odnosi się zarówno do podatników, którzy popełnili wykroczenie, jak i przestępstwo karne skarbowe.

- Oznacza to, że wobec osób prawnych w dalszym ciągu stosowanie 30-proc. sankcji jest możliwe. Wyrok ten nie oznacza, że orzeczenie ETS jest niepotrzebne. Uznanie przez ETS sankcji za rozwiązanie niezgodne z prawem wspólnotowym wyłączyłoby możliwość jej stosowania niezależnie od statusu podmiotu, na który sankcja ta jest nakładana - wyjaśnił Roman Namysłowski, menedżer w zespole VAT firmy Ernst & Young.

Aneta Pożarowska, doradca podatkowy, podkreśliła w rozmowie z nami, że znaczenie wyroku TK jest bardzo duże, ale niestety tylko dla jednej grupy podatników VAT - mianowicie dla tych, którzy prowadzą działalność gospodarczą jako osoby fizyczne, czyli w praktyce raczej dla małych przedsiębiorców.

- Niestety, podobnie jak wyrok z 1998 roku, orzeczenie TK nie dotyczy osób prawnych ani spółek osobowych uregulowanych w kodeksie spółek handlowych. Nie jest do końca jasne także jego znaczenie w stosunku do spółek cywilnych - podkreśliła Aneta Pożarowska.