Nowe zasady ustalania wymiaru czasu pracy

Dziś wchodzą w życie zmiany w przepisach kodeksu pracy dotyczące zasad uwzględniania świąt przy ustalaniu harmonogramu czasu pracy pracowników. Od 30 listopada pracodawca, planując rozkłady czasu pracowników, będzie musiał obniżyć wymiar czasu pracy w okresie rozliczeniowym o 8 godzin w tytułu każdego święta przypadającego w innym dniu niż niedziela.

Do wczoraj w sytuacji gdy w jednym tygodniu przypadającym od poniedziałku do niedzieli wypadały dwa dni świąteczne (poza niedzielą), kodeks pracy nakazywał pracodawcom obniżanie tego wymiaru tylko o 8 godzin pracy przy ustalaniu wymiaru czasu pracy. W jednym tygodniu kalendarzowym dwa święta mogły wystąpić w maju (1 i 3 maja) oraz w grudniu (25 i 26 grudnia). Jeżeli żadne z nich nie przypadało w niedzielę, to wymiar czasu pracy w każdym z tych miesięcy był obniżany o 8, a nie o 16 godzin. Rodziło to obowiązek odpracowania drugiego święta.

- Teraz wszystkie święta państwowe i religijne odzyskają swój świąteczny charakter. Regulacja, zgodnie z którą w niektórych latach kalendarzowych jedno ze świąt majowych lub grudniowych nie pomniejszało wymiaru czasu pracy, oznaczała, że święto takie było traktowane jak dzień wolny od pracy wynikający z przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy - uważa dr hab. Arkadiusz Sobczyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Przeciwni tej nowelizacji byli pracodawcy. Kilka lat temu wprowadzenie zasady pomniejszania wymiaru czasu pracy z tytułu tylko jednego ze świąt było ich sukcesem w walce o obniżenie kosztów pracy. PKPP Lewiatan podkreślał, że Polska zalicza się do krajów o największej liczbie dni świątecznych. W ciągu roku jest ich 11. Dla porównania na Węgrzech jest 6 dni świątecznych, w Rumunii - 7, w Belgii, Czechach, Norwegii i Holandii - 8. Średnia dla krajów UE wynosi 9,6. Gdy okazało się, że nie uda się przekonać posłów do odstąpienia od wprowadzenia zmian, pracodawcy zaproponowali, by weszły one w życie dopiero w 2007 roku. Ustawodawca postanowił jednak inaczej. - Sejm postanowił zmienić zasady obliczania czasu pracy w sytuacji gdy wielu pracodawców dużo wcześniej zaplanowało pracę w okresie świątecznym na podstawie obowiązujących do dziś przepisów. Duże firmy stosujące planowanie pracy w różnych systemach będą miały problem z dostosowaniem ich do nowego prawa - mówi Grażyna Spytek-Bandurska.

Zwolennikami nieodpracowywania drugiego dnia świąt byli pracownicy. Ich postulaty poparł rzecznik praw obywatelskich. W efekcie w grudniu tego roku będziemy pracować krócej, bo zamiast 160 tylko 152 godziny. Ustawodawca zadbał o to, by pracownicy nie stracili na zmianach. Mimo iż w grudniu wymiar czasu pracy będzie pomniejszony o 8 godzin, to wynagrodzenia pracowników się nie zmniejszą.