Spóźnione należności są opodatkowane

Opodatkowanie podatkiem dochodowym osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą i rozliczają się na zasadach ogólnych, reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm., nazywana dalej ustawą o PIT).

Z przepisów ustawy o PIT wynika, że osoby fizyczne są podmiotami tego podatku również w sytuacji uzyskiwania przez nie dochodów z udziału w spółce cywilnej. Regulacje zawarte w art. 8 ustawy o PIT stanowią, że źródła przychodów opodatkowuje się osobno u każdej osoby w stosunku do jej udziału.

Spółka cywilna, chociaż przedstawiana jest jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, to jednak nie mając osobowości prawnej ani podmiotowości prawnopodatkowej (w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych) prowadzi swoją działalność gospodarczą w imieniu i na rzecz wszystkich wspólników. Wspólnicy ci – można powiedzieć – prowadzą działalność gospodarczą za pośrednictwem spółki, i to ostatecznie oni, a nie spółka, są podatnikami z tytułu przychodu uzyskanego z prowadzonej w ten sposób działalności gospodarczej.

Jeżeli dojdzie do zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej, to wcale nie oznacza to, że przychód z tej działalności nie powstanie. Wynika to z art. 14 ustawy o PIT. Jest on jedynie przesunięty w czasie – uważają organy podatkowe (patrz wyjaśnienia: Urząd Skarbowy w Krośnie, nr Pdf-415/6/2005, Pdf-415/7/2005, z 11 lutego 2005 r.). Za takim stanowiskiem przemawia brzmienie art. 14 ust. 1 ustawy o PIT, która za przychody z działalności gospodarczej uważa kwoty należne z tytułu świadczeń dokonywanych w ramach działalności, a nie podczas jej prowadzenia.

Zdarza się, że już po zakończeniu działalności gospodarczej spółka otrzymuje należności, np. za pośrednictwem komornika. Należności te są przychodem spółki mającym związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Osoby fizyczne osiągające dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14, są zobowiązane bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Wynika to z art. 44 ustawy o podatku dochodowym od soób fizycznych.

Na tym jednak nie koniec. Mianowicie w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, osoby takie muszą złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym. Ten obowiązek określony jest w art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osob fizycznych. W ten właśnie sposób – przewidziany w ustawie – powinny postąpić osoby, które prowadziły działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, a po jej zaprzestaniu otrzymały spóźnione należności.

PRZYKŁAD

Najpierw zaliczki, potem roczny PIT Pod koniec października 2005 r. została rozwiązana spółka cywilna. W połowie stycznia 2006 r. wyegzekwowano za pośrednictwem komornika należności z tytułu nieterminowego regulowania przez kontrahentów należności za lata 2004-2005. Otrzymane kwoty wynikały z prawomocnego wyroku sądowego. Pieniądze podzielono między wspólników rozwiązanej spółki. Od uzyskanego przychodu należy najpierw zapłacić zaliczkę na podatek dochodowy. Przychód natomiast powinien być rozliczony łącznie z dochodami za 2006 rok. Roczne zeznanie PIT z dochodów osiągniętych w 2006 roku należy złożyć w urzędzie skarbowym w terminie do 30 kwietnia 2007 roku.

Więcej

Krzysztof Tomaszewski