Dzięki wchodzącej w życie nowelizacji prawa energetycznego producenci tzw. zielonej energii będą mogli sprzedać ją przedsiębiorstwom energetycznym na Towarowej Giełdzie Energii S.A. Wcześniej jednak będą musieli uzyskać świadectwo pochodzenia od prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.
Procedura ta jest przewidziana w ustawie z dnia 4 marca 2005 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska. Część jej przepisów właśnie weszła w życie.
Zanim wytwórca energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (zwanej zieloną energią) zgłosi się z nią na Towarową Giełdę Energii S.A., powinien uzyskać od prezesa Urzędu Regulacji Energetyki świadectwo pochodzenia. Jest to możliwe jedynie wówczas, gdy energia jest produkowana w elektrowniach wodnych, wiatrowych lub gdy pochodzi ze słonecznych kolektorów do produkcji ciepła, słonecznych ogniw fotowoltaicznych, ze źródeł geotermicznych albo z biogazu lub biomasy. Świadectwo pochodzenia potwierdza, że energia rzeczywiście została wytworzona w odnawialnym źródle. Aby je uzyskać, trzeba złożyć wniosek do prezesa URE za pośrednictwem operatora systemu energetycznego, czyli przedsiębiorstwa zajmującego się dystrybucją energii, do którego sieci podłączony jest wytwórca energii z odnawialnych źródeł. Oprócz nazwy i adresu swojej firmy podaje w nim lokalizację, rodzaj i moc odnawialnego źródła energii, określa ilość energii w nim wytworzonej, a także okres, w którym to nastąpiło. Następnie świadectwo oraz wynikające z niego prawa majątkowe (czyli prawa do energii) musi zarejestrować w rejestrze świadectw pochodzenia prowadzonym przez Towarową Giełdę Energii S.A.
Prawa majątkowe powstają już w momencie, w którym po raz pierwszy świadectwo zostanie zapisane na koncie ewidencyjnym w rejestrze świadectw pochodzenia. Natomiast zostaną przeniesione na kupującego wówczas, gdy zostanie dokonany odpowiedni zapis w rejestrze świadectw pochodzenia. Wygasają zaś w momencie umorzenia świadectwa pochodzenia, z którego wynikają.
Przy ubieganiu się o świadectwa pochodzenia zostały uprzywilejowane firmy, które wytwarzają ją w odnawialnych źródłach energii o łącznej mocy elektrycznej nie przekraczającej 5 MW. Nie uiszczają one opłat pobieranych za wpis do rejestru świadectw pochodzenia i za dokonane zmiany w tym rejestrze, opłat skarbowych za wydanie świadectwa pochodzenia oraz za wydanie koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii.
Natomiast przedsiębiorstwa energetyczne, które tzw. zieloną energię wyprodukowały w okresie od 1 stycznia do 30 września 2005 r. i otrzymały w tym czasie świadectwa pochodzenia, powinny o nich do 15 października 2005 r. poinformować prezesa URE. W tym celu muszą sporządzić zestawienie tabelaryczne w dwóch egzemplarzach. Jeżeli nie dopełnią tych formalności, to nie będą mogli zarejestrować swoich świadectw w rejestrze prowadzonym przez giełdę.
